Odpowiedzi - test - biologia podstawowa nr 2.pdf

(264 KB) Pobierz
arkusz_dziennik_ZESZYT_8.vp
MODELE ODPOWIEDZI. BIOLOGIA. Poziom podstawowy
1
MODELE ODPOWIEDZI. BIOLOGIA. Poziom podstawowy
Model odpowiedzi uwzglêdnia jej zakres merytoryczny, a nie jest œcis³ym wzorcem sformu³owania
(poza odpowiedziami jednowyrazowymi i do zadañ zamkniêtych).
Nr
zad.
Przewidywana odpowiedŸ
Punktacja
1.
Za podanie ka¿dej z dwóch prawid³owych cech – po 1 p.
Przyk³ady odpowiedzi:
Zwarty uk³ad komórek tworz¹cych nab³onek. / Komórki nab³onka œciœle do siebie przylegaj¹.
2
Obecnoœæ b³ony podstawnej, na której le¿¹ komórki nab³onka. / Wytwarzanie przez
komórki nab³onka b³ony podstawnej.
2.
Za prawid³owe przyporz¹dkowanie dwóch z szeœciu wskazanych uk³adów do odpowiednich rodzajów funkcji – po 1 p.
Uk³ad nerwowy – B; uk³ad oddechowy – A, C.
3
Uk³ad krwionoœny – A, B, C; uk³ad pokarmowy – A, C.
Uk³ad hormonalny – B; uk³ad wydalniczy – C.
3.
Za prawid³owe wskazanie pierwiastka–1p.
Wapñ.
Za trafne okreœlenie rodzaju struktury koœci–1p.
2
Struktura koœci g¹bczasta.
4.
Za wskazanie osoby A wraz z trafnym uzasadnieniem–1p.
Osoba A. Wystêpuj¹cy u osoby chorej na cukrzycê niedobór insuliny powoduje znaczny
wzrost poziomu glukozy po up³ywie godziny od momentu spo¿ycia pokarmu zawie-
raj¹cego wêglowodany.
1
5.
Za wskazanie prawid³owego barwnika oddechowego i trafne uzasadnienie–1p.
Szybciej z tlenem ³¹czy siê mioglobina. Przy ciœnieniu równym 30 mm Hg utlenowana
(nasycona tlenem) jest ca³a mioglobina i tylko nieco ponad po³owa hemoglobiny. / Przy
niskim ciœnieniu têtniczym mioglobina ulega szybszemu utlenowaniu (nasyceniu tlenem)
ni¿ hemoglobina.
1
6.
Za trafne sformu³owanie ka¿dego z dwóch wniosków – po 1 p.
Przyk³ad odpowiedzi:
Pacjent I – zmniejszona liczba p³ytek krwi / trombocytów jest przyczyn¹ s³abej krze-
pliwoœci krwi / wolniejszego tempa krzepniêcia krwi.
2
Pacjent II – zwiêkszona liczba krwinek bia³ych / leukocytów mo¿e œwiadczyæ o tocz¹cym
siê w organizmie stanie zapalnym.
7.
Za prawid³owe wyjaœnienia znaczenia glikogenu w ka¿dym z dwóch wskazanych miejsc – po 1 p.
Przyk³ad odpowiedzi:
Glikogen zmagazynowany w w¹trobie s³u¿y do utrzymania odpowiedniego poziomu
glukozy we krwi.
2
Glikogen zmagazynowany w miêœniach jest Ÿród³em energii dla pracy miêœni.
8.
Za trafne wskazanie witaminy–1p.
b) B 12
Za prawid³owe podanie nazwy choroby–1p.
2
Anemia z³oœliwa.
9.
Za podanie poprawnego przyk³adu pokarmu – 1 p.
Przyk³ady odpowiedzi:
Kakao, czekolada, orzechy, migda³y, soja, banany, pestki dyni, jagody, ciemne pieczywo.
Za podanie prawid³owego znaczenia–1p.
Przyk³ady odpowiedzi:
2
Reguluje pobudliwoœæ nerwow¹ i psychoruchow¹. / Wp³ywa na koncentracjê i pamiêæ. /
Aktywuje wiele enzymów, m.in. bior¹cych udzia³ w oddychaniu komórkowym. / Pomaga
przy wbudowywaniu wapnia do koœci.
224424694.014.png 224424694.015.png 224424694.016.png 224424694.017.png 224424694.001.png
2
MODELE ODPOWIEDZI. BIOLOGIA. Poziom podstawowy
Nr
zad.
Przewidywana odpowiedŸ
Punktacja
10.
Za podanie prawid³owej nazwy–1p.
Karoten. / Czerwono-pomarañczowy barwnik roœlinny.
Za trafne podanie przyk³adu produktu roœlinnego–1p.
2
Pomidory, marchew, groch, kukurydza.
11.
Za podanie prawid³owego przyk³adu pozytywnych skutków–1p.
Przyk³ady odpowiedzi:
Produkcja witaminy D. / Synteza melaniny – ciemnego barwnika, który poch³ania-
j¹c promieniowanie UV (ultrafioletowe), chroni komórki skóry przed ich szkodliwym
dzia³aniem.
Za podanie prawid³owego przyk³adu szkodliwych skutków–1p.
2
Starzenie siê skóry w rezultacie zaniku w³ókien bia³kowych nadaj¹cych skórze elastycz-
noœæ. / Uszkodzenie DNA w niektórych komórkach skóry / mutacje w materiale ge-
netycznym komórek skóry. / Poparzenia s³oneczne.
12.
Za prawid³owe po³¹czenia–1p.
1
A–III,B–I.
13.
Za trafne podanie ka¿dej z dwóch cech – po 1 p.
Przyk³ady odpowiedzi:
Cia³o neuronu czuciowego znajduje siê poza istot¹ szar¹ rdzenia krêgowego, w której
umiejscowione jest cia³o neuronu ruchowego.
2
Neuron czuciowy przewodzi bodziec (impuls nerwowy) od receptora do rdzenia krêgo-
wego, a neuron ruchowy – od rdzenia krêgowego do efektora.
14.
Za prawid³owe wpisanie cyfr–1p.
6 – œlimak, 4 – kowade³ko, 1 – przewód s³uchowy, 5 – strzemi¹czko, 2 – b³ona
bêbenkowa, 3 – m³oteczek.
1
15.
Za poprawne sformu³owanie prawid³owoœci–1p.
Przyk³ady odpowiedzi:
Mê¿czyŸni maj¹ wiêksz¹ pojemnoœæ ¿yciow¹ p³uc ni¿ dzieci o tym samym wzroœcie. /
Ch³opcy i mê¿czyŸni maj¹ wiêksz¹ pojemnoœæ ¿yciow¹ p³uc ni¿ dziewczêta i kobiety o tym
samym wzroœcie. / P³uca dziewcz¹t i kobiet maj¹ mniejsz¹ pojemnoœæ ¿yciow¹. / Im wiêkszy
wzrost, tym wiêksza jest pojemnoœæ ¿yciowa p³uc.
1
16.
Za trafne wskazanie zdania–1p.
1
D.
17.
Za prawid³owe podanie nazw i w³aœciwe przyporz¹dkowanie ka¿dej z trzech wymienionych struktur komórkowych do wskazanych
procesów – po 1 p.
Lizosom (A) – trawienie wewn¹trzkomórkowe.
3
Szorstka siateczka wewn¹trzplazmatyczna (B) – synteza bia³ek.
Mitochondrium (C) – oddychanie komórkowe.
18.
Za trafne okreœlenie wysokoœci temperatury – 1 p.
Pierwszy dzieñ – wysoka temperatura, drugi dzieñ – optymalna temperatura, trzeci dzieñ
– niska temperatura.
1
19.
Za prawid³owe wskazanie–1p.
1
Filtracja zachodzi w k³êbuszku nerkowym.
20.
Za prawid³owe wskazanie rysunku – 1 p.
A – oogeneza.
Za trafne podanie argumentu–1p.
Przyk³ad odpowiedzi:
2
Oogeneza prowadzi do powstania / utworzenia jednej komórki jajowej z jednej komórki
wchodz¹cej w mejozê.
224424694.002.png 224424694.003.png 224424694.004.png 224424694.005.png 224424694.006.png
MODELE ODPOWIEDZI. BIOLOGIA. Poziom podstawowy
3
Nr
zad.
Przewidywana odpowiedŸ
Punktacja
21.
Za poprawne podanie nazw obu struktur–1p.
A – j¹dro komórkowe, B – wstawka.
Za prawid³owe okreœlenie funkcji–1p.
Przyk³ady odpowiedzi:
2
J¹dro plemnika zawiera mêski materia³ genetyczny (DNA).
We wstawce mieszcz¹ siê mitochondria / jest bogata w mitochondria, które dostarczaj¹
energii umo¿liwiaj¹cej ruch plemnika / koniecznej dla ruchu witki plemnika.
22.
Za trafne sformu³owanie wniosku–1p.
Przyk³ad odpowiedzi:
1
Proporcje cia³a zmieniaj¹ siê wraz z wiekiem.
23.
Za podanie poprawnej liczby nukleotydów–1p.
116.
Za trafne uzasadnienie–1p.
Przyk³ad odpowiedzi:
2
Trzy nukleotydy koduj¹ jeden aminokwas.
24.
Za trafne wskazanie zapisu–1p.
B.
Za prawid³owe podanie ka¿dego z dwóch argumentów – po 1 p.
Przyk³ad odpowiedzi:
3
Pary zasad: G-C i T-A s¹ wzglêdem siebie komplementarne.
W RNA zamiast tyminy (T) wystêpuje uracyl (U), który tworzy komplementarn¹ parê
z adenin¹ (A).
25.
Za podanie prawid³owej nazwy procesu–1p.
Transkrypcja.
Za trafn¹ lokalizacjê w komórce–1p.
J¹dro komórkowe.
Za podanie prawid³owego wyjaœnienia–1p.
Przyk³ad odpowiedzi:
3
Dziêki procesowi transkrypcji informacja genetyczna zawarta w sekwencji nukleotydów
DNA jest przepisana na mRNA.
26.
Za trafne podanie ró¿nicy–1p.
Przyk³ad odpowiedzi:
Ró¿nica dotyczy stosunku wielkoœci mózgoczaszki do twarzoczaszki. / Mózgoczaszka
cz³owieka jest o wiele wiêksza od mózgoczaszki goryla.
1
27.
Za prawid³owe podanie ka¿dego z dwóch dzia³añ – po 1 p.
Przyk³ady odpowiedzi:
Stosowanie jedynie nawozów naturalnych / zakaz stosowania nawozów sztucznych.
Mechaniczne usuwanie chwastów.
2
Opryski upraw wywarami z odpowiednich roœlin.
Opracowanie w³aœciwego p³odozmianu (nastêpstwa upraw) w celu powstrzymania rozwoju
niektórych chwastów.
28.
Za trafne podanie rodzaju ochrony–1p.
Ochrona czynna.
Za podanie prawid³owego uzasadnienia–1p.
Przyk³ad odpowiedzi:
2
£¹ki, które nie by³yby koszone, zarasta³yby, a w konsekwencji zniszczeniu ulega³yby
tereny gniazdowania niektórych ptaków bagiennych.
224424694.007.png 224424694.008.png 224424694.009.png 224424694.010.png 224424694.011.png 224424694.012.png 224424694.013.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin