Utrwalenie działań na liczbach w zakresie 5. Pisanie scenariuszy zajęć.
Kształtowanie pojęć dodawania i odejmowania
Dziecko powinno zrozumieć poprzez dodawanie i odejmowanie na konkretach, potem na przedmiotach wyobrażanych działań na liczbach. I w rezultacie uczeń rozumie sens działania oderwanego od konkretnej sytuacji.
Symbolicznym zapisem działania na liczbach jest formuła matematyczna odzwierciedlona za pomocą cyfr i znaków matematycznych oraz odpowiadających im słów. Należy uczniów stopniowo wdrażać do poprawnego odczytywania treści formuły, a później do konstruowania manipulacyjnego na konkretnych przykładach ,słownego i symbolicznego formułowania oraz ich zapisu.
W dodawaniu liczb w zakresie 5 należy stopniować trudności, uwzględniając:
Ø Ćwiczenia wstępne polegające na wymienianiu kolejnych liczb , rozpoznawaniu ilości wykonywanych przez kogoś czynności, wykonywaniu określonej liczby czynności , w tym głównie: dosuwania, łączenia, dosypywania itp.
Ø Dodawanie przez doliczanie z zastosowaniem konkretów w odniesieniu do obu składników np. długość klocka równa się sumie długości dwóch klocków danych
Ø Dodawanie przez doliczanie, z zastosowaniem konkretów w odniesieniu tylko do drugiego i następnych składników
Ø Dodawanie bez konkretów przy ewentualnym rozkładaniu składników
Ø Ćwiczenia w osiągnięciu sprawności przez zastosowanie działań do gier i zabaw, do grafów , tabelek, organigramów i zadań tekstowych.
W odejmowaniu liczb w zakresie 5 należy stopniowo dążyć do:
Ø Wyrabiania zrozumienia związku odejmowania z dodawaniem i sprawności w rozkładzie liczb na dwa składniki
Ø Określania różnic przy znanej odjemnej i przedstawionym za pomocą konkretu odjemniku, ze sprawdzeniem przez dodawanie
Ø Odejmowanie bez konkretów , ze sprawdzeniem przez dodawanie
Ø Ćwiczeń prowadzących do sprawności z zastosowaniem gier i zabaw, grafów, tabelek funkcyjnych, organigramów i rozwiazywania zadań tekstowych
Należy rozwiązywać zadania różnymi sposobami, mianowicie:
ü Na wszelkich konkretnych przedmiotach
ü Na kolorowych liczbach (układanie, później rysowanie)
ü W postaci graficznej
ü Za pomocą grafów strzałkowych
ü Na grafach tabelarycznych(rysowanie i odbijanie stempli)
ü Rozwiązywanie różnych kwadratów magicznych
ü Uzupełnianie tabelek funkcyjnych i ich konstruowanie
ü Uzupełnianie znaków równości lub nierówności w parach liczb
ü Porównywanie liczb z działaniami i ustalanie, które z nich są równe, większe lub mniejsze
ü Uzupełnianie znaków działań i znaków równości lub nierówności w formułach matematycznych z lukami np.: 2 2=4 1 4=5 5-2 3
ü Porządkowanie liczb od największej do najmniejszej i odwrotnie różnymi sposobami
ü Szukanie liczb sąsiednich na osi liczbowej według podanych działań
Środki dydaktyczne, na które powinno zwrócić się większą uwagę przy omawianym temacie:
v Klocki Cuisenaire’a
v Ilustracje do tablic magnetycznych i flanelowych
v Foliogramy
v Obrazy episkopowe i przeźrocza
v Liczydła
v Oś liczbowa
v I inne środki pomocnicze w postaci:
• Stempli
• Tabelek funkcyjnych
• Grafów
• Organigrafów
Gry i zabawy matematyczne warto jest wykorzystać, aby pomóc dziecku w zapamiętywaniu materiału. Oto przykładowe:
ü Milczki
ü Zabawy w rozmowę liczb
ü Zabawy typu:
• Jesteśmy komputerami
• Skaczące liczby
ü Gry planszowe:
• Uzupełnianki liczbowe
• Układanki obrazkowo - matematyczne
Scenariusze zajęć
Temat: Dodawanie liczb w zakresie 5, wprowadzenie znaku dodać
Cele lekcji
a) wprowadzenie dodawania i znaku dodać
b) uogólnienie praktycznych czynności dodawania w działanie matematyczne w postaci formuły matematycznej
c) wdrażanie do dokładności i szybkości wykonywania czynności manipulacyjnych, ich odzwierciedlenia z rysunkiem i zapisem symbolicznym
Metody:
• praca indywidualna
• praca w parach
Środki dydaktyczne:
• patyczki
• liczby w kolorach
• klocki Dienesa
• schematy gruszek
• kartki
Przebieg lekcji:
1. Wykonywanie czynności manipulacyjnych prowadzących do dodawania:
a) Dosuwanie jeszcze jednego schematu np. 2 gruszki do 4 gruszek wcześniej ułożonych
b) Dowieszenie jeszcze 3 bombek na gałązce do 2 wcześniej zawieszonych
c) Dochodzenie innych dzieci do 3 ustawionych z przodu
d) Dorysowywanie 3 bałwanków do dwóch narysowanych na kartkach
2. Wykonywanie podobnych czynności, na patyczkach
a) Do 4 dzieci (ułożenie 4 patyczków) doszło 1 dziecko( dołożenie patyczka). Ile dzieci było razem?
b) Do 3 wiewiórek przybiegła jeszcze jedna wiewiórka. Ile wiewiórek było razem?
3. Wykonywanie podobnych czynności na liczmanach
4. Wykonywanie działań na klockach Dienesa-otaczanie pętlami zbiorów rozłącznych i łączenie ich w jeden zbiór
5. Wykonywanie działań wykorzystując ilustracje zbiorów(pętle Vena) i wprowadzenie na nich znaku dodawania. Np. Ile kwiatków ma razem ten zbiór?
6. Układanie dywaników liczby 5 i odpowiednich działań (kolorowe liczby)
7. Układanie działań do zadań z początku lekcji. Nauczyciel odsłania tablicę z rysunkami ,a dzieci ustalają działania.
Wykonały:
Karolina Wawrzyniak
Agnieszka Wieczór
hernameisanee