LINUX opis.pdf

Podstawowe wiadomości o systemie operacyjnym Linux

Podstawowe wiadomości

o systemie operacyjnym Linux

1. Geneza i historia systemu operacyjnego Linux

2. Instalacja systemu operacyjnego Linux Red Hat 7.2

3. Logowanie do systemu, programy telnet , ssh , putty.exe , polecenia who , passwd , su

4. Pomoc w systemie Linux. Podstawy obsługi programu terminala, autouzupełnianie poleceń

5. Zarządzanie procesami w systemie Linux

Podstawowe wiadomości o systemie operacyjnym Linux

1. Geneza i historia systemu operacyjnego Linux

Historia systemu operacyjnego Linux liczy już prawie 15 lat. Jego pierwowzorem jest

UNIX, opracowany w 1965 roku dla wysoko wydajnych maszyn roboczych i serwerów,

który do chwili obecnej w jego różnych odmianach jest powszechnie stosowany

w serwerach wielu producentów zbudowanych na bazie procesorów RISC. System ten

charakteryzuje się wielodostępnością i wielozadaniowością, czyli wielu użytkowników

może równocześnie uruchomić kilka programów.

W 1991 roku student Uniwersytetu w Helsinkach, Linus Torvald, opracował efektywny

system operacyjny o funkcjonalności podobnej do systemu UNIX, który był przeznaczony

do pracy na komputerach PC z procesorami Intel. System ten został nazwany Linux od

imienia jego twórcy. Linux został udostępniony przez autora wraz z kodem źródłowym.

Umożliwiło to innym programistom rozwijanie tego systemu, uzupełnianie o nowe

możliwości i opracowywanie nowych aplikacji. Oprogramowanie to jest oparte o licencję

GNU opracowaną przez Free Software Foundation http://www.gnu.org, która zezwala na

rozpowszechnianie i wykorzystywanie oprogramowania opartego o tę licencję bez

żadnych ograniczeń, również w celach komercyjnych. Inaczej mówiąc, nie ma

nielegalnych kopii programów opartych o tę licencję. Jej tekst w języku angielskim jest

zawarty w pliku COPYING na pierwszej płycie instalacyjnej Linux Red Hat 7.2.

W ciągu ponad dziesięciu lat, które minęły od premiery Linuksa, powstało wiele grup

programistów i organizacji, które nieustannie rozwijały i doskonaliły zarówno system

operacyjny Linux, jak i rozwijały oprogramowanie, które może pracować w tym

środowisku. Programiści i entuzjaści tego systemu pisali i gromadzili oprogramowanie,

opracowywali dokumentację i podręczniki. Powstawały różne kolekcje oprogramowania,

które zostały nazwane dystrybucjami Linuksa. Do najpopularniejszych dystrybucji należą:

1. Red Hat — według Richarda Petersena, autora książki Arkana Linux , jest to

najpopularniejsza dystrybucja Linuksa. Programiści z Red Hat położyli duży nacisk

między innymi na rozwój oprogramowania w środowisku graficznym Gnome,

wprowadzili pakiety RPM, służące do instalacji oprogramowania. Obecnie dystrybucja

Red Hat obsługuje następujące platformy sprzętowe: Sparc, Intel, Alpha, PPC, ARM,

Mac m68K i SGI. Obecnie najnowszą wersją Red Hat Linuksa jest wersja 9. Ze

względu na objętość pakietu instalacyjnego do realizacji niniejszego kursu została

wybrana wersja Red Hat 7.2. Więcej szczegółów dotyczących tej dystrybucji znajduje

się na stronie internetowej http://www.redhat.com.

Podstawowe wiadomości o systemie operacyjnym Linux

2. OpenLinux — dystrybucja Caldera OpenLinux jest przeznaczona dla firm. Poza

standardową zawartością systemu, Linux Caldera oferuje również licencjonowane

pakiety oprogramowania komercyjnego, jak na przykład Partition Magic, Adabas czy

klienta — Novell Netware. OpenLinux obsługuje wyłącznie platformę sprzętową Intela.

3. SuSE — jest to obecnie jedna z najszybciej rozwijających się dystrybucji. Zawiera

oprogramowanie środowiska graficznego Gnome oraz KDE, a także wiele pakietów

oprogramowania biurowego. Najnowsza dystrybucja składa się z pięciu płyt CD.

Obszerne informacje dotyczące tej dystrybucji są zawarte na stronie internetowej

http://www.suse.com.

4. Debian — Debian jest projektem całkowicie niekomercyjnym. Jest bardzo

rozbudowaną dystrybucją, składającą się z siedmiu płyt CD. Obsługuje platformy

Intela, Alpha, Mac m68K i Sparc. Główna strona internetowa tej dystrybucji (również

w języku polskim) to http://www.debian.org.

5. Slackware — jest to bardzo rozbudowana dystrybucja, obsługująca wyłącznie

platformę Intela, w której położono szczególny nacisk na zgodność Linuksa

z systemem UNIX. Główna strona internetowa tej dystrybucji to

http://www.slackware.com.

6. Mandrake — jest to bardzo rozbudowana wielojęzyczna dystrybucja z rozbudowaną

obsługą multimediów. Obsługuje platformę sprzętową Intela, PowerPC, Sparc. Główna

strona internetowa tej dystrybucji to http://www.mandrake.org.

7. Knoppix — jest to dystrybucja uruchamiana z jednej bootowalnej płyty CD. System

ten nie instaluje się na komputerze, więc nie jest wymagane przeznaczenie na ten cel

oddzielnej partycji czy dysku. System ten działa stosunkowo wolno, ale sprawnie.

Niedogodnością jest to, że operuje na dysku wirtualnym, co sprawia pewne kłopoty

przy trwałym zapisywaniu efektów pracy użytkownika i plików z danymi. Główna

strona internetowa tej dystrybucji to http://www.knoppix.de.

Powyżej zostały wymienione tylko najważniejsze i najpopularniejsze dystrybucje Linuksa.

Oprócz wymienionych powyżej istnieje wiele innych, wśród nich także wersje

uproszczone, mieszczące się na jednej — t a k , j e d n e j — dyskietce 3,5”. Taki Pocket

Linux może być również wykorzystywany w określonych zastosowaniach, ale trudno jest

go wykorzystać do zapoznania się z podstawami systemu Linux. W związku z tym

podstawą dalszego kursu będzie dystrybucja Linuksa Red Hat 7.2.

Podstawowe wiadomości o systemie operacyjnym Linux

Na stronie internetowej http://www.debian.org znajduje się link do strony wyjaśniającej

zasady korzystania z „oprogramowania wolnodostępnego”, zwanego również

„oprogramowaniem o otwartym źródle”. System operacyjny Linux został opracowany

właśnie jako takie oprogramowanie, które można scharakteryzować następująco:

 można go instalować na dowolnej liczbie komputerów,

 dowolna liczba użytkowników może używać oprogramowania w tym samym czasie,

 można wykonać dowolną liczbę kopii oprogramowania i przekazać je komukolwiek

(redystrybucja „otwarta” lub „bez ograniczeń”),

 brak ograniczeń w modyfikowaniu oprogramowania (z wyjątkiem zachowania

w nietkniętym stanie pewnych uwag),

 nie ma ograniczeń w rozprowadzaniu, a nawet w sprzedaży oprogramowania.

Na stronie http://www.gnu.org/copyleft/copyleft.pl.html znajdują się szczegółowe

wyjaśnienia pojęć związanych z powszechną dostępnością oprogramowania, z którymi

studenci powinni się zapoznać.

Podstawowe wiadomości o systemie operacyjnym Linux

2. Instalacja systemu operacyjnego Linux Red Hat 7.2

Najprostszym sposobem zapewnienia sobie dostępu do systemu operacyjnego Linux jest

jego zainstalowanie na własnym komputerze. Poniżej zostanie szczegółowo opisana

instalacja systemu operacyjnego Linux na przykładzie bardzo popularnej dystrybucji

RedHat 7.2.

Wymagania sprzętowe do instalacji systemu operacyjnego Linux

Wszystkie dostępne obecnie na rynku komputery klasy PC z procesorami Intel lub AMD

pozwalają na zainstalowanie na nich systemu operacyjnego Linux. Minimalne wymagania

wobec komputera zapewniającego wystarczający komfort pracy z systemem

operacyjnym Linux to komputer z procesorem klasy Pentium II 200 MHz lub dowolnym

procesorem Celeron, napęd CD-ROM, pamięć operacyjna 64 MB RAM i wolna partycja

dysku twardego o wielkości około 2 GB. Inne parametry komputera, takie jak typ karty

grafiki, monitora czy karty sieciowej w praktyce nie mają obecnie większego znaczenia,

w procesie instalacji urządzenia te są zazwyczaj rozpoznawane automatycznie. Opisany

proces instalacji został przeprowadzony na komputerze z procesorem Intel Celeron 266

MHz, wyposażonym w 64 MB pamięci operacyjnej.

System operacyjny Linux może być zainstalowany na komputerze, na którym jest już

wykorzystywany inny system operacyjny, na przykład Windows. Użytkownik musi jednak

przygotować albo oddzielny dysk, albo wydzieloną partycję na już zamontowanym dysku,

która zostanie przeznaczona na zainstalowanie Linuksa. Aby użytkownik miał możliwość

wyboru systemu operacyjnego do pracy, instalacja Linuksa musi być przeprowadzona

jako ostatnia.

Instalacja systemu

W celu zainstalowania systemu Linux z płyty instalacyjnej, należy skonfigurować BIOS

komputera tak, by umożliwić start ( boot ) komputera z płyty CD. W różnych komputerach

odbywa się to w różny sposób. W celu rozpoczęcia instalacji systemu operacyjnego Linux

Red Hat 7.2 należy włożyć do napędu CD-ROM pierwszą płytę instalacyjną i zresetować

komputer. Po uruchomieniu komputera ekran wyboru sposobu instalacji systemu jest

przedstawiony na poniższym rysunku.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: