Zawałem serca nazywamy ostre niedokrwienie ściany mięśnia sercowego spowodowane najczęściej niedrożnością naczynia wieńcowego. Niedokrwienie powodujące niedotlenienie doprowadza do martwicy i dysfunkcji.
Przyczyny
· miażdżyca naczyń wieńcowych – główna przyczyna
· nadciśnienie tętnicze
· cukrzyca
· otyłość
· hiperlipidemia (podwyższony poziom tłuszczów we krwi)
· palenie tytoniu
· predyspozycja płci męskiej
Skutki
· wstrząs kardiogenny
· zaburzenia rytmu i przewodzenia
· ostra niewydolność lewej komory z towarzyszącym pełnoobjawowym obrzękiem płuc
· nagła śmierć sercowa
Objawy
· ostry ból wieńcowy
o obecny u 90% chorych (u 10% głównie przy współistniejącej cukrzycy zawał może być bez objawów bólowych)
o określany jako trudny do zniesienia
o określany jako silny ucisk na klatkę piersiową
o zlokalizowany za mostkiem – ból zamostkowy
o promieniujący – do żuchwy, do lewej kończyny górnej, do okolicy międzyłopatkowej, do nadbrzusza
o trwa ponad 20 minut
·
· objawy towarzyszące
o nudności, wymioty
o niepokój, strach przed śmiercią
o osłabienie
o duszność
o zimne poty
o
o powikłania
o zaburzenia rytmu serca
o obrzęk płuc
o nagłe zatrzymanie krążenia
Rozpoznanie
· poszkodowany pobudzony
· w większości przypadków przytomny (utrata przytomności w rozległych zawałach z powikłaniami)
· oddech od normalnego do przyspieszonego i spłyconego
· tętno
o przyspieszone – wywołane stresem
o nieregularne – zaburzenia rytmu, dodatkowe skurcze
o zwolnione – świeży blok przewodzenia
o nitkowate lub niewyczuwalne – wstrząs kardiogenny
· pienista wydzielina z ust – przy towarzyszącym obrzęku płuc
· poszerzenie żył szyjnych – zastoinowa niewydolność krążenia
Wywiad zebrany od poszkodowanego, jego rodziny lub świadków wypadku obejmujący wcześniejszy stan zdrowia poszkodowanego a także okoliczności i zdarzenia, które poprzedziły wypadek (stres, sytuacja rodzinna, w pracy), jest pomocny w rozpoznaniu.
Postępowanie
1. Ułożenie w pozycji siedzącej lub półsiedzącej – zmniejsza powrót krwi żylnej obwodowej do serca i obniża jego obciążenie.
2. Ograniczenie ruchów poszkodowanego. Wysiłek zwiększa zapotrzebowanie na tlen także w obrębie niedotlenionego obszaru serca – powiększenie zmian martwiczych.
3. Zapewnienie komfortu psychicznego – stres zwiększa zapotrzebowanie na tlen.
4. Rozluźnienie krawata, rozpięcie kołnierzyka koszuli.
5. Dostęp świeżego powietrza
6. Jeżeli poszkodowany leczy się na serce i posiada nitroglicerynę, podać podjęzykowo, jeżeli ból nie ustąpi w ciągu 5 minut, dawkę powtórzyć.
7. Można podać aspirynę doustnie (przeciwwskazania: choroba wrzodowa, alergia).
8. Wezwanie pomocy.
9. Kontrola stanu poszkodowanego z uwagi na możliwość gwałtownego pogorszenia się.
10. W przypadku zatrzymania oddechu i krążenia – Resuscytacja krążeniowo-oddechowa
leosiap