Alkoholowy Zespół Płodowy.pdf

MonitorWielkopolskiMarzec2007

AlkoholowyZespółPłodowyFetalAlcoholSyndrome

(FAS)

Termin Alkoholowy Zespół Płodowy został uŜyty po raz pierwszy w roku 1973

przezamerykańskichnaukowcówK.L.JonesaiD.W.Smitha..Nazwątąokreślono

zespół nieprawidłowości stwierdzanych u niektórych dzieci matek alkoholiczek.

Popularnie na określenie tego syndromu stosuje się skrót FAS pochodzący od

pierwszych liter nazwy Fetal Alcohol Syndrome. FAS zaliczany jest do grupy

fizycznych i umysłowych zaburzeń wrodzonych spowodowanych piciem alkoholu

przezcięŜarnąkobietę.

PełnoobjawowyFetalAlcoholSyndromespełnia4kryteriadiagnostyczne:

opóźnionywzrost–zarównoprzedjakipourodzeniu;

stałeuszkodzeniemózgu,któregoskutkiemsązaburzenianeurologiczne,

opóźnionyrozwój,osłabienieintelektu,zaburzeniazachowaniaiuczeniasię;

charakterystyczne rysy twarzy: małe oczodoły, krótki nos, płaska

twarzoczaszka,wąskagórnawarga,małaszczęka;

spoŜywaniealkoholuprzezmatkęwczasieciąŜy.

Częściowo spełnione w/w kryteria mogą prowadzić do diagnozy następujących

zaburzeń:

FetalAlcoholEffect(FAE)–alkoholowyefektpłodowy.

Alcohol Related Neurodevelopmental Disorder (ARND) – poalkoholowe

zaburzeniarozwojuukładunerwowego.

FetalAlcoholRelatedConditions(FARC)–poalkoholoweśrodowiskodla

rozwojupłodu.

Alcohol Related Birth Defects (ARBD) – poalkoholowy defekt

urodzeniowy.

Alkoholjestteratogenem,którymawpływnarozwijającysiępłód,gdycięŜarna

kobietaspoŜywaalkohol.To,czydzieckobędziemiałocechycharakterystyczne

dlazespołuFAS,zaleŜyodilościwypijanegoalkoholu.Mózgrozwijasięprzezcały

okresciąŜyinaraŜeniegonadziałaniealkoholuwjakimkolwiekmomencieciąŜy

moŜewpłynąćnajegorozwój.

NaraŜenie płodu na działanie alkoholu moŜe spowodować “ukrytą

niepełnosprawność”, która ujawniać będzie się

wzachowaniachdziecka.WieledziecimauszkodzonymózginieujawniaŜadnych

dysmorfologicznychobjawów,charakterystycznychdlapełnoobjawowegoFAS,co

powoduje,Ŝeniesątraktowanejakosobyzaburzone.

Na wystąpienie u dziecka Alkoholowego Zespołu Płodowego ma wpływ wiele

czynników.

DepartamentOchronyZdrowiaiPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

OddziałPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

MonitorWielkopolskiMarzec2007

Sątomiędzyinnymi:

częstotliwośćspoŜywaniaalkoholu;

ilośćalkoholuspoŜytegoprzezkobietęwtrakcieciąŜy;

stadiumrozwojupłoduwmomencienaraŜenianawpływalkoholu;

fazaciąŜy,wtrakciektórejkobietaspoŜywanajwięcejalkoholu;

stanodŜywieniakobietywciąŜy;

przyjmowanie przez kobietę w ciąŜy innego rodzaju środków

psychoaktywnych;

czynnikigenetycznewodniesieniudopłodu;

czynnikigenetycznewodniesieniudokobietywciąŜy;

ogólnystanzdrowiakobietywciąŜy.

FASwpigułce:

Nieistniejebezpiecznadawkaalkoholu,którąmoŜnaspoŜywaćw

czasieciąŜybezujemnegoskutkunadziecko.

FASjestwiodącąprzyczynąchoróbumysłowych.

WiększośćosóbzFASmaprzeciętnypoziominteligencji.

FASjestprzyczynąpowaŜnychproblemówspołecznychizaburzeń

zachowania.

CorokuwUSArodzisię5000dziecizFAS.

Dziesięć razy więcej dzieci rodzi się z efektem alkoholowym

(FAE).

Alkoholuszkadzapłódbardziej,niŜjakikolwiekinnynarkotyk.

Zespołowi FAS i innym uszkodzeniom alkoholowym moŜna

zapobiecw100%.

Zaburzenia występujące u dzieci i nastolatków z zespołem FAS (Fetal

AlcoholSyndrome)

Bez zrozumienia zaburzeń w rozwoju poznawczym, mającym swoje źródło w

uszkodzeniu mózgu u ludzi naraŜonych na działanie alkoholu w Ŝyciu płodowym,

typowe, normalne dla nich zachowania mogą być źle interpretowane, jako

świadome,celowenieposłuszeństwo.

DepartamentOchronyZdrowiaiPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

OddziałPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

MonitorWielkopolskiMarzec2007

Odmiennośćwprzetwarzaniuinformacji

MózgosóbnaraŜonychnadziałaniealkoholuwŜyciupłodowym,matrudnościz:

wiązaniemnowychinformacjizuprzednimuczeniem;

pamięcią,zwłaszczatzw.krótką;

wykorzystanieminformacji.

OsobypoddanedziałaniualkoholuwŜyciupłodowymmajątrudnościz:

myśleniem abstrakcyjnym – abstrakcyjne myślenie stanowi niewidzialną

podstawęfunkcjonowaniaświata;

myśleniem przyczynowoskutkowym, wyobraźnią osoby z FAS/E nie

potrafiąwyobrazićsobietego,czegoniedoświadczyły;

uogólnianiem–brakujeimplastycznościwprocesiemyślenia,takwięc–jeśli

zmieniaszczęśćrutyny,musiszstworzyćcałkowicienowąrutynę;

czasem poczuciem czasu, godziny, dopasowaniem pewnych czynności do

określonychgodzin,cyklicznąnaturązjawisk;

pamięcią–zwłaszczakrótką.

Fetal Alcohol Syndrome jest zaburzeniem trwałym i nieuleczalnym, ale

zaburzeniomwtórnymmoŜnazapobiec.

zmęczenie,napadyzłegohumoru;

draŜliwość,ciągłepoirytowanie,frustracja,gniew,agresja;

strach,unikanie;

wycofaniesię,zamknięciesięwsobie,kłamstwo,ucieczkizdomu;

kłopotywdomui/lubwszkole;

kłopotyzprawem,naduŜywanienarkotyków/alkoholu;

problemyzezdrowiempsychicznym.

Tym problemom moŜna zapobiec, gdy rodzice i profesjonaliści rozumieją

zaburzeniawrozwojupoznawczymzwiązanezprzeszłościądzieckaidziałaniem

alkoholunajegomózgwŜyciupłodowym.

Obserwacje dzieci z Alkoholowym Zespołem Płodowym pozwoliły wyróŜnić,

pojawiającesięwróŜnymwieku,problemyzwiązanezzachowaniem.ZauwaŜono,

iŜzaburzeniawzachowaniuutrzymująsięaŜdowiekudorosłego.

U dzieci najmłodszych szczególną uwagę zwracają problemy z karmieniem,

nadmiernądraŜliwościąizaburzeniamirytmusnu.

DepartamentOchronyZdrowiaiPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

OddziałPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

gromadzenieminformacji;

Zaburzeniawtórne:

MonitorWielkopolskiMarzec2007

W wieku przedszkolnym akcentuje się nadmierną aktywność, rozkojarzenie i

kapryśnośćdziecizFAS.OkrestenprzynositakŜeujawnieniesięzaburzeńw

zakresiekoordynacjiruchowej.WedługrelacjirodzicówiopiekunówdziecizFAS

są nadmiernie draŜliwe, "w pełnej gotowości", są "Ŝywym srebrem", wymagają

dozoruprzezcałądobę.RodziceakcentująrównieŜfakt,iŜdzieciniesąwstanie

pojąćzwiązkówprzyczynowoskutkowych,mająproblemyzpamięciąilogicznym

myśleniem.

RodzicedziecizFASwwiekuszkolnympostrzegająswojedziecijako:

nerwowe,nieprzewidywalneizłośliwe;

łatwosięmęcząceizdenerwowanebrakiemsnu;

niepotrafiąceskoncentrowaćsięnazadaniu;

labilneemocjonalnie;

nadmierniepodatnenawpływrówieśników;

wyobcowaneisamotne;

skoncentrowanenasobie,zachowującesię"jakgdybyświatkręciłsięwokół

nich";

wymagająceispodziewającesięnatychmiastowejgratyfikacji.

Kolejne szkolne lata przynoszą dzieciom z FAS kolejne przeszkody w rozwoju

postępów w nauce. Wówczas mocniej daje o sobie znać słaba umiejętność

komunikowania,impulsywnośćitrudnościwkontaktachspołecznych.DziecizFAS

bardzoczęstoniesąwstanieprzewidziećkonsekwencjiswojegozachowania.

Wynikiprzeprowadzonychbadańwskazują,Ŝenajczęstszymproblememudzieci

z FAS w wieku szkolnym są zaburzenia koncentracji uwagi i problemy z

nawiązywaniemkontaktówmiędzyludzkich.

Okres dojrzewania odznacza się słabą zdolnością właściwej oceny sytuacji,

problemami z myśleniem abstrakcyjnym oraz bardzo niską umiejętnością

samodzielnegorozwiązywaniaproblemówipodejmowaniadecyzji.

Wiele dzieci z AlkoholowymZespołem Płodowym nie kończy szkoły. Ich proces

integracjizespołeczeństwemzostajemocnoosłabiony.

W Ŝyciu dorosłym osoby te odczuwają istotne trudności ze znalezieniem i

utrzymaniem pracy. Często są funkcjonalnymi analfabetami. Przejawiają słabe

umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie. Ich codziennymi problemami są

trudnościznawiązywaniemiutrzymywaniemzwiązkówinterpersonalnych.

DepartamentOchronyZdrowiaiPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

OddziałPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

MonitorWielkopolskiMarzec2007

Zdiagnozowanie Alkoholowego Zespołu Płodowego u konkretnego dziecka jest

zadaniembardzotrudnymadiagnozyFASnajtrudniejjestdokonaćunoworodka

iuosobydorosłej.WieleztypowychdlaFASobjawówpodlegazmianiewrazz

dorastaniemdziecka.Mogązdarzyćsiępomyłkidiagnostyczne,wsytuacjigdynie

stwierdzi się występowania wszystkich zaburzeń określających FAS. Wiek

pacjenta, rasa czy cechy rodzinne stanowią grupy przyczyn, które utrudniają

określenieFAS.

Bardzo często specjaliści rezygnują z rozpoznania Alkoholowego Zespołu

Płodowego obawiając się stygmatyzacji dziecka, a zwłaszcza matki piętnem

alkoholizmu.

JakpostępowaćzdziećmizzespołemFAS:

Wiedzanatematspecyficznych,wyjątkowychpotrzebimoŜliwościdziecizFAS

oraz zapoznanie się z konkretnymi technikami pracy pozwoliłoby realne ocenić

moŜliwościdziecinapłaszczyźnieszkołyiŜyciaspołecznego.

Kluczem do przynoszącej efekty pracy z dziećmi z FAS lub FAE jest

konsekwencja,róŜnorodność,zwięzłośćiwytrwałość.Rodzicemusząpamiętaćo

wytrwałym,ciągłympowtarzaniudzieciomswoichkomunikatów.

Istotnymelementempracyzdziećmijestzapewnieniestałościikonsekwencjiw

otoczeniu. Konsekwencja powinna charakteryzować zarówno zachowania, jak i

wypowiedziludziznajbliŜszegootoczeniadziecka.

Rodzice powinni pomoc dziecku odkryć własne skuteczne techniki nauki i

wykorzystywaniazdobytychinformacji.

OpiekunomdziecizFASproponujesiętakŜezaplanowanienaukidzieckawtakich

warunkach, które będą ograniczały nadmierną stymulację umysłową i fizyczną

dziecka. Restrukturyzacja otoczenia przejawia się między innymi w ścisłym

określeniumiejscadozabawyidopracy.Działaniaterapeutycznezmniejszające

nadwraŜliwośćsensoryczną(obniŜającenadwraŜliwośćnadotyk,dźwiękiświatło)

powinny zostać wprowadzone do kontaktu z dzieckiem najwcześniej jak to

moŜliwe.

WaŜne jest aby rodzice byli gotowi do wprowadzenia zmian, które zapewnią

dziecku pełen sukcesów rozwój, stworzą aprobującą dziecko atmosferę oraz

będą w ten sposób prowadzić pracę z dzieckiem by w pełni wykorzystać jego

moŜliwości.

DepartamentOchronyZdrowiaiPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

OddziałPrzeciwdziałaniaUzaleŜnieniom

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: