Dyskusję na postawione w temacie pracy pytanie należy chyba zacząć od chociażby krótkiego scharakteryzowania, czym jest tożsamość osobowa człowieka, a także, jaki jest jej związek z klonowaniem. W przypadku tego drugiego pojęcia nie mamy większych problemów z rozpoznaniem, o czym mowa; jednak tożsamość, pozornie tak łatwa do zrozumienia, w gruncie rzeczy okazuje się terminem dość zagadkowym. Gdy mowa o klonowaniu, powielaniu organizmów ? nie dziwi jednoczesne pojawienie się kwestii tożsamości danej jednostki, szczególnie, jeśli chodzi o człowieka.
Co rozumiemy przez pojęcie tożsamości? Według definicji encyklopedycznych ? to jedność bytu, którą na grunt filozofii i człowieka możemy przedstawić jako ?bycie sobą, bycie tym, za kogo się podajemy?. To pojęcie różne od identyczności, choć niektórzy mogą zauważyć między nimi pewne podobieństwo. Jednak tożsamość czegoś, w przeciwieństwie do jego identyczności, odnosi się do niego samego, a nie do czegoś innego. Odróżnia się tożsamość numeryczną od jakościowej. Ta pierwsza polega na tym, że jeśli mam x i y, i zachodzi między nimi tożsamość numeryczna ? są one jednym i tym samym przedmiotem. W przypadku t. jakościowej ? wszystkie ich wewnętrzne i zewnętrzne cechy są podobne, jednocześnie są jednak odrębnymi ?przedmiotami?.
Klonowanie ? oznacza ?procedurę otrzymywania organizmów o takiej samej informacji genetycznej, z reguły poprzez procedurę transferu jądra z komórki somatycznej do komórki jajowej pozbawionej uprzednio jądra. W przypadku klonowania roślin stosuje się procedurę odróżnicowania komórek dawcy do komórek merystematycznych? . Nie jest to naturalny proces powstawania nowego organizmu, nie dziwi zatem, że temat wywołuje wiele kontrowersji. Począwszy od podstawowego, jakim jest kwestia prawa człowieka do wykonywania tego typu zadań, a kończąc właśnie na problemie tożsamości powstałej istoty.
Oczywiście istnieje wiele racjonalnych powodów, przemawiających ?za? uznaniem klonowania jako metody legalnej i bezpiecznej, jak np. otrzymanie w procesie klonowania komórek macierzystych niezbędnych do wytworzenia nowych organów. Jednak tego typu argumenty nie rozwiązują wszystkich problemów, nie mówiąc już o tym, że o niektóre nawet nie zahaczają.
Jednym z zasadniczych problemów natury moralnej jest właśnie kwestia tożsamości osobowej takiej hipotetycznej, sklonowanej jednostki. Organizm żywy -człowiek ? to nie tylko ciało, zlepek komórek, które tworzą ?coś? żyjące; to połączenie tego ciała ze świadomością siebie samego, swego istnienia i swej indywidualności. Tą indywidualność gwarantuje nam m.in. genetyczna odrębność. Klonowanie w zasadnicze sposób narusza to zróżnicowanie genotypu, powodując nie tylko identyczność wyglądzie, ale także wątpliwości co do statusu takiej jednostki. Powstaje pytanie, czy jej osobowość będzie taka sama jak ?pierwowzoru? ? przecież jej indywidualność zostanie naruszona, może to mieć znaczący wpływ na powstałą jednostkę.
Zwolennicy klonowania na poparcie swojej teorii przypominają w tym momencie o istnieniu bliźniaków jednojajowych, której posiadają taki sam genotyp, a mimo to stanowią odrębne i w pełni tego świadome jednostki, osoby. Podobnie klony ? pomimo takiego samego DNA, mogłyby być wychowywane w różnych środowiskach, mogłyby mieć różne doświadczenia życiowe ? a poprzez to różną osobowość. Kwestia bycia świadomym własnej tożsamości i indywidualności pozostałaby nienaruszona. Cechy psychiczne człowieka zależnie są nie tylko od jego genów, ale nawet w większej mierze od środowiska, w którym dorasta i przebywa.
Jeszcze inną kwestią jest świadomość przynależności do określonej grupy społecznej. Każdy człowiek ma poczucie, że jest członkiem jakieś mniej lub bardziej określonej społeczności; natomiast w przypadku, gdy mamy do czynienia z jednostkami sklonowanymi ? są świadome tego, że gdzieś istnieją ich ?wzory? jakościowe; bycie wytworem na zamówienie, jednym z tysięcy takich samych, nie pozwalałoby na bycie osobą, ze wszystkimi prawami, wolnościami i odpowiedzialnościami. Pojawiłby się problem z przynależnością do społeczności ludzkiej; konieczne stałoby się rozróżnienie na ?człowieka? i ?klona?, który byłby istotą amoralną.
Z tożsamością człowieka wiąże się też jeszcze jedna kwestia, mianowicie aspekt duchowy, dusza człowieka. Niezależnie od wyznawanej religii ? odstąpmy chwilowo od ateizmu i temu podobnych ? człowiek to jedność ciała z duchem. Każdy jest indywidualną osobą i jako taka ? posiada indywidualną duszę, niepowtarzalną. Jak by było w przypadku klonowanego człowieka? Czy jego dusza również ulegałaby powieleniu? Czy w ogóle posiadałby dusze? Jeśli przyjąć, że dusza jest tym, co formułuje byt ludzki ? nie można by było mówić o człowieku. W gruncie rzeczy ? problematyczne stałoby się określenie takiej istoty. Jak już zostało wspomniane, obowiązkowym stałoby się utworzenie nowej kategorii, nowego terminu, który nadawałby klonowanym jednostkom jakiś swoisty charakter.
Powodowałoby to jednak kolejny problem. Jako wyizolowane ze społeczeństwa ludzi jednostki, ?klony? mogłyby, po pierwsze ? odczuwać swoją inność jako coś złego, gorszego, jako coś, co stawia je na innym (niższym? wyższym?) poziomie ?rozwoju? niż ludzie. Po drugie ? powodowałoby zapewne brak akceptacji ze strony ludzi, nietolerancji. Można zapytać, czy są realne powody takiego ich traktowania. Z jednej strony ? istoty klonowane są ?tylko? wytworem działania człowieka, i z pewnych względów tak właśnie należałoby je traktować. Jednak z uwagi na uderzające ?podobieństwo? do człowieka, i problem określenia statusu takiego ?stworzenia? ? kwestia ta pozostaje nie do końca rozwiązana. Pojawiały się, co prawda, próby rozwikłania tego problemu poprzez wprowadzenie odpowiedniej edukacji, jednak wydaje mi się, że w gruncie rzeczy na niewiele by się to zdało.
Klonowaniu organizmów ludzkich można przypisać niezaprzeczalne zalety. ?Wyprodukowanie? organów do przeszczepów, które ? z uwagi na swą identyczność z oryginałami ? nigdy nie byłyby odrzucone, nie byłyby również potrzebne żadne leki, mające na celu utrzymanie przeszczepu; ?produkcja? jednostek wybitnych, geniuszy, które miałyby swój znaczny udział w rozwoju nauki i techniki; możliwe zbudowanie wielkich zasobów ludzkich wyłącznie w określonym celu, jak np. armie czy fabryki. Wszystko to jednak pomija zasadniczą kwestię ? problem osoby, tożsamości takiego ?człowieka? pozostałby po prostu pominięty. Nie posiadamy wystarczającej wiedzy, która pozwalałaby nam na określenie, w jakim stopniu klonowane jednostki czułyby się ?sobą?, miałyby poczucie własnej osobowości i niezależności. W związku z tym wydaje się być czymś nieodpowiedzialnym i ryzykownym, podejmowanie się zadania klonowania człowieka. Nie powinno zatem dziwić wprowadzenie w wielu krajach przepisów, regulujących albo wręcz zakazujących jakichkolwiek badań i doświadczeń z genami ludzkimi. Tożsamość człowieka to zasada jego istnienia ? i o tym należy pamiętać.

Temat: Co sądzę o klonowaniu?
Moją opinię pragnę przedstawić w tej oto pracy. Zamierzam podzielić ją na kilka elementów. Najpierw przede wszystkim chcę się zagłębić w znaczenie pojęcia klonowanie, potem przedstawię kilka ważniejszych wydarzeń z dziedziny klonowania, wykażę zalety i wady, przedstawię swoją opinie , na koniec podzielę się swoją opinią na temat klonowania ludzi.
1..Klonowanie - w potocznym rozumieniu proces tworzenia idealnej kopii z oryginału.
W biologii mianem klonu określa się organizmy mające identyczny lub prawie identyczny materiał genetyczny. Klonami są, więc organizmy powstałe w procesie rozmnażania wegetatywnego, takie jak kolonie bakterii, jednokomórkowców, odrośla i rozmnóżki roślin etc.
Termin klonowanie jest używany w kilku znaczeniach:
1. Klonowanie to proces tworzenia organizmów mających taką samą informację genetyczną jak dawca. Szczególnym przypadkiem jest twinning, czyli powstawanie lub otrzymywanie bliźniąt monozygotycznych, gdzie nie można wyróżnić dawcy.
2. Klonowanie organizmów oznacza procedurę otrzymywania organizmów o takiej samej informacji genetycznej, z reguły poprzez procedurę transferu jądra z komórki somatycznej do komórki jajowej pozbawionej uprzednio jądra. W przypadku klonowania roślin stosuje się procedurę odróżnicowania komórek dawcy do komórek merystematycznych.
3. Klonowanie genów - w genetyce i biologii molekularnej proces wyosobniania genu. Polega na łączeniu fragmentów materiału genetycznego z wektorem molekularnym i ich na mnażaniu w innym organizmie. Otrzymuje się w ten sposób wiele kopii tego samego genu. Termin klonowanie genów odnosi się też do identyfikacji genów poprzez wykorzystanie procedury klonowania genów. Jeśli pojedynczy fragment genomu jest przenoszony z jednego wektora do drugiego, taki proces określa się mianem subklonowania.
Opanowano obecnie metody klonowania wielu gatunków roślin i zwierząt. W przypadku zwierząt zazwyczaj stosuje się technikę polegającą na przeniesieniu jądra komórki somatycznej pobranej z klonowanego osobnika, do komórki jajowej pozbawionej jądra. Proces ten tworzy funkcjonalną zygotę. Zygota ta może, jeśli się jej na to pozwoli, rozwinąć w żywego osobnika. Dawca komórki jajowej z reguły pochodzi z tego samego gatunku. Transfer jądra do komórki jajowej innego gatunku rzadko jest skuteczny.
Klony otrzymane w procesie transferu jądrowego nie są w 100% genetycznie identyczne z dawcami. W trakcie tego procesu wymienia się, bowiem tylko materiał genetyczny zawarty w jądrze komórkowym pozostawiając RNA mitochondrialny biorcy. Mitochondrialne RNA ma jednak minimalny wkład w dziedziczenie cech genetycznych.
2.Historia klonowania:
Lata 20. XX w.
Nieudane eksperymenty niemieckiego embriologa H. Seemanna ze klonowaniem traszki
1944 Kanadyjski bakteriolog O.T. Afery udowadnia, że zawarty w jądrze komórkowym kwas dezoksyrybonukleinowy (DNA) zawiera informacje genetyczną decydującą o dziedziczeniu
Lata 50. XX w.
Amerykanie T. King i R. Briggs, prowadzący badania nad zarodkami żab, opracowują technikę transplantacji jąder komórkowych.
Lata 70. XX w.
J.Gurdon z uniwersytetu w Oksfordzie otrzymuje kijanki będące klonami kijanek żaby szponiastej.
Lata 80. XX w.
Opracowanie techniki klonowania ssaków metodą dzielenia bardzo wczesnych ( złożonych z 2-8 komórek) zarodków. Klonowania m.in. myszy, świń, koni, owiec i bydła.
1 VII 1955 Wilmut i K. Campbella doprowadzają do narodzin 5 jagniąt, z których przeczyły 2: Megan i Morga ( naukowcy do klonowania użyli komórek zarodkowych a nie dorosłego osobnika)
VII 1996 Narodziny owcy Dolly
II 1997 Opublikowanie w „Nature” artykułu o sklonowaniu owcy Dolly
2001 Sklonowanie samicy muflona eur.
3.Klonowanie daje wiele możliwości ma ono wiele zalet oto kilka z nich:
1)Tworzenie genetycznie zmodyfikowanych narządów zwierzęcych nadających się na przeszczepy dla ludzi.
2)Opracowanie techniki klonowania ma też znaczenie w biotechnologii. Pozwala na stworzenie stada hodowlanego z umiejętnie dobrych osobników.
3)Dzięki klonowaniu być może uda się wskrzesić także niektóre już wymarłe gatunki i podgatunki. Osiągnięcia w klonowaniu stwarzają szansę na zwiększenie liczby osobników, zwłaszcza tych ginących gatunków ssaków,
4)Najistotniejszą zaletą klonowania jest umożliwienie naukowcom wprowadzenie genów do puli genowej gatunków, które liczą już niewiele osobników.
5)Inną obiecującą dziedziną jest bardzo szybkie otrzymywanie dużych zwierząt z defektami genetycznymi naśladującymi ludzkie choroby, takie jak mukowiscydoza. Dlatego też bada się kilka nowych metod, które pozwoliłyby na dostarczenie nowych komórek albo pobranych od pacjenta i następnie hodowanych, albo też ofiarowanych przez innych ludzi czy wyizolowanych ze zwierząt.
6)Dzięki klonowaniu dałoby się także stworzyć stada bydła bez genu białka prionu, który sprawia, że zwierzęta te są podatne na zakażenie prionami, czynnikami powodującymi gąbczaste zapalenie mózgu u krów (BSE), tzw. chorobę wściekłych krów. Metoda ta ograniczyłaby także transmisję chorób genetycznych.
7) Wegetatywne rozmnażanie roślin
8)Niektóre z obecnie rozważanych, najbardziej ambitnych projektów medycznych stwarzają szansę na produkcję uniwersalnych ludzkich komórek-dawców. Tego typu komórki daje się wyizolować z innych gatunków zwierząt i prawdopodobnie człowiek nie stanowiłby tu wyjątku. Komórki macierzyste właściwie dobrane do danego pacjenta moglibyśmy uzyskać, tworząc zarodek metodą przeniesienia jądra komórkowego. Wykorzystuje się w tym celu jedną z komórek pacjenta jako dawcę oraz ludzką komórkę jajową jako biorcę. Po implantacji wprawdzie nie byłyby one idealnie dopasowane pod względem genetycznym do pacjenta, ale przypuszczalnie dawałoby się kontrolować jego reakcję immunologiczną. Na dłuższą metę naukowcy mogliby opracować metody produkcji genetycznie dopasowanych do chorego komórek macierzystych uwzględniające bezpośrednie ich odróżnicowanie, odstępując tym samym od metod, w których wykorzystywano zarodki.
Pomimo tak licznych zalet klonowanie ma też kilka wad oto one:
1)Wytworzenie większej ilości osobników zachwiałoby ideę różnorodności genetycznej osobników w przyrodzie. Jednak weźmy pod uwagę, że to byłoby problemem jedynie wówczas, gdy zachodziłoby na skalę masową, co jest niemożliwe obecnie ( i nie będzie możliwe przez najbliższe parę lat)
2) Klonowanie jest procedurą bardzo kosztowną i na dodatek często trzeba bardzo wielu prób
3) Klony mają taki sam wiek genetyczny jak dawcy
4) Podatność na choroby.
Mimo tych kilku wad myślę, że klonowanie jest nauka przyszłości , że nadal będzie się w coraz szybszym tempie rozwijać. Moim zdaniem klonowanie jest rzeczą dobrą, ponieważ może zmniejszyć liczbę umierających ludzi. Daje ono możliwość prowadzenia badań na zwierzętach. W prawdzie żal mi tych zwierząt, ale jednak ludzie są mi bliżsi więc myślę, że idee klonowania jest jak najbardziej dobrym pomysłem.
Na koniec pragnę jednak wyrazić jeszcze swoją opinię na temat klonowania ludzi.
Argumenty zwolenników klonowania ludzi:
1)Klonowanie reprodukcyjne mające na celu stworzenie nowego osobnika z pełnym zestawem genów dawcy, Który najprawdopodobniej mogłyby rozwiązać problem wielu niepłodnych par, uwalniając je od konieczności korzystania z obcych komórek rozrodczych.
2) Możliwość uniknięcia przenoszenia na dziecko chorób genetycznych rodziców – wystarczy do powielania wykorzystać DNA zdrowej osoby z pary.
3) Klonowanie terapeutyczne polegające na klonowaniu ludzkich kopii zarodków w celu uzyskania z nich tzw. Zarodkowych komórek macierzystych wykorzystywanych do leczenia m. In. Takich chorób jak Alzheimera czy Parkinsona.
Argumenty przeciwników klonowania:
1) Techniczna niedoskonałość
2) Nie ma pewności czy klon nie będzie obciążony defektami genetycznymi
3) Psychika, nie wiadomo jakie problemy z poszukiwaniem własnej tożsamości będzie miał klon.
4) Klonowanie ludzi na zamówienie , ludzie mogą mieć chcieć zmienić geny klonom.
Jeśli chodzi o klonowanie ludzi to przemawiają do mnie niektóre argumenty, jednak uważam, że jeśli człowiek zostanie sklonowany to prędzej czy później jeśli człowiek zostanie sklonowany zacznie się masowa produkcja klonów, które będą wykorzystywane jako siła robocza czy żołnierze. Główny argumentem przeciw jest lamnie to ze klon nie będzie miał tej samej psychiki co dawca. Moim zdaniem najważniejsza jest dusza człowieka a nie opakowanie więc klon jest tutaj na przegranej pozycji. Jednak uważam, że jeśli chodzi o klonowanie ludzi to warto zrealizować pomysł klonowania terapeutycznego w celu leczenia ludzi. Jednak jeśli chodzi ogólnie o klonowanie ludzi to jestem na nie
Podsumowując uważam, że klonowanie to nauka przyszłości jestem jak najbardziej za przedłużanie gatunku i odtwarzaniem gatunków zwierząt ogólnie po prostu za klonowaniem zwierząt. Jednak jeśli chodzi o ludzi to odpowiada mi tylko i wyłącznie metoda klonowania terapeutycznego bowiem uważam, ze klonowanie ludzi na potrzeby armii czy ingerowanie w geny ludzi (ludzie na zamówienie) jest nie moralne.

Inżynieria genetyczna polega na wprowadzaniu do nici kwasów nukleinowych komórki obcych genów , które powoduje powstawanie nowych cech.
Początkowo badania na embrionach były wykonywane w celu ograniczenia płodności np. przy antykoncepcji , przerywania ciąży .Dzięki udanym próbom zapłodnienia pozaustrojowego , podjęto decyzje o leczeniu bezpłodności .
Jako jeden ze sposobów zaczęto rozpatrywać poza płciową reprodukcję człowieka poprzez klonowanie.
W rozmowach o klonowaniu człowieka trzeba postawić sobie pytanie , czy wolno? I w jakim zakresie można dysponować komórkami rozrodczymi człowieka ?
Moim zdanie zdecydowanie NIE!
Od tego zależy kształtowanie się społeczeństwa , kierunek rozwoju człowieka i jego gatunku.
Najgłośniejszym tematem związanym z genetyką jest sklonowanie człowieka.
Nie mam pojęcia do czego dążą ludzie chcąc się podwoić? Ja nie czułabym się dobrze wiedząc że po świecie chodzi ktoś taki sam jak ja. Stanowi to także problem moralny.
Takie działanie integrują w jedyność i niepowtarzalność istoty ludzkiej.
Otrzymywany w ten sposób człowiek stałby się produktem handlowym , który moglibyśmy kupić w każdym sklepie.
Wykorzystywany byłby do celów naukowych , stałby się królikiem doświadczalnym.
Straciłby prawo do własnego życia , prywatności . Jego życiem kierowali by inni.
Uważam , że klonowanie jest pogwałceniem fundamentalnych zasad zawiązanych z prawami człowieka.
W dzisiejszym świecie ulegamy działaniom inżynierii genetycznej , która gwałtownie się rozwija . Ludzie nie zdają sobie sprawy , jak zgubny wpływ dla ludzkości może mieć działanie . Klonowane embriony ludzkie mogłyby jako źródło tkanek i organów do transplantacji zarówno w celach leczniczych jak i kosmetycznych .
Niektórzy uważają taki proces za zaletę inżynierii genetycznej , ale moje miejsce w tej kwestii jest zupełnie odwrotne. Bo przecież wtedy embriony ludzkie traktowano by jak magazyny , w których znajdowałyby się materiały do produkcji kosmetyków.
Tą sytuacje możemy porównać do problemu z obozów koncentracyjnych : tam z ludzi produkowano mydło , a z embrionów . które też mają w sobie cząstkę życia ludzkiego , produkowano by kosmetyki. Świat przecież ma się rozwijać a nie cofać!!!
Ponadto nigdy nie mamy pewności , czy proces klonowania genów się powiedzie w 100% . Zabawa genami jest wciąż ryzykowna i niepewna . Niektórzy uważają , że jest bardzo pożyteczna , ja boje się tej nowej technologii , bo nie wiemy co może spowodować .
Można tutaj przytoczyć wypowiedź dr . Michaela Antoniu „ To jest niedoskonała technologia niosąca ze sobą zagrożenia . Najbardziej przerażający jest fakt , że efekty jej wprowadzenia są nieprzewidywalne”.
Uważam , że ta teza jest jak najbardziej trafna.
Każdy ma prawo do swojej genetycznej , własnej tożsamości , dlatego trzeba uszanować jego wolę do bycia jedyną w swoim rodzaju osobą .
Klonowanie przekracza granicę , która nie powinna być przekroczona z etycznego i społecznego punktu widzenia . To produkcja , czy hodowla klonów , która nie ma nic wspólnego z przekazywaniem życia godnego człowieka . Ta produkcja to tak jakby zrównanie człowieka z przedmiotem . Wytworzenie większej ilości osobników zachwiałoby ideę różnorodności genetycznej ludności .
Na szczęście takie zabiegi , ze względu na bardzo wysokie koszty.
Są też pozytywne strony klonowania embrionów ludzkich. Sklonowanie ludzkiego zarodka posłużyłoby też do leczenia ludzi. Oznaczałoby to ,że możemy wyleczyć ludzi cierpiących na nieuleczalne choroby takie jak np. nowotwory , choroby serca, a nawet AIDS.
Jest to również nadzieja dla ludzi , którzy z różnych powodów znaleźli się na wózku inwalidzkim . Dzięki inżynierii genetycznej mogliby uzyskać komórki niezbędne do odbudowy uszkodzonego rdzenia kręgowego .
Jednak nawet te argumenty nie przekonują mnie do zmiany zdania o klonowaniu człowieka.
Zgodziłabym się jedynie z tym by klonować rośliny . Modyfikowanie roślin mogłoby pomóc w zwalczaniu głodu i powiększeniu wydajności plonów . Mogłoby to zmniejszyć głód na świecie . Jednak doprowadziłoby do powiększenia bezrobocia.
Podsumowując moje rozważania , chcę podkreślić , że świat jest już zupełnie zdominowany przez człowieka , który postanowił integrować w sprawy natury Jka podkreśliłam na początku nigdy nie jesteśmy pewni co stanie się za kilka lat , ale można spodziewać się złego .
Ja nie dostrzegam większych zalet w inżynierii genetycznej

Klonowanie ma oczwiście wiele zalet. Dzieki temu stanie sie możliwe masowe powstawanie zwierząt transgenicznych, w których płynie krew ratująca ludzkie życie. Klonowane organizmy bedą mogły posłużzc również za bank organów dla człowieka. W mleku owiec znajdują sie proteiny zwalczające pewną odmiane raka. Opracowanie techniki klonowania ma też znaczenie w biotechnologii. Pozwala na stworzenie stada hodowlanego z umiejetnie dobrych osobników.
Prawdopobnie mało kto zdaje sobie sprawe, ile ras zwierząt gospodarskich, takich jak bydło, konie, owce, świnie i kozy, już wygineło lub jest zagrożonych wymarciem. Według listy zagrożonych zwierząd spośród 1433 ras zwierząt gospodarskich, których liczbność populacji jest znana, 390 czyli 27%, jest zagrożne wyginięciem.
Dzięki klonowaniu być może uda się wskrzesić także niektóre już wymarłe gatunki i podgatunki, na przykład bucardo - żyjącego do niedawna w Hiszpanii nominotypowego podgatunku koziorożca pirenejskiego. Ostani jego przedstawiciel, samica, zginęła na początku ub.r., gdy upadające drzewo zmiażdżyło mu głowę. Naukowcom hiszpańskim udało się na szczęście zachować niektóre z tkanek tego zwierzęcia. Osiągnięcia w klonowaniu stworzają szansę na zwiększenie liczby osobników, zwłaszcza tych ginących gatunków ssaków, które trudno rozmażają się w ogrodach zoologicznych. Prawdopodobnie w ten sposób uda się zachować je do chwili odtworzenia ich naturalnych środowisk u przeprowadzenia skuteczej reintrodukcji.
Najistotniejszą zaletą klonowania jest umożliwienie naukowcom wprowadzenie genów do puli genowej gatunków, które liczą już niewiele osobników.
Klonowanie mogłoby być również okazją do otworzenia słynnych postaci historycznych, co przecież byłoby niesamowitym eksperzmentem. Byłoby to możliwe wówczas, gdybyśmy mogli pobrać materiał genetyczny ze szczątków zmarłej osoby. Wprawdzie po upływie tysięcy lat DNA pozostaje prawie nie zmienione, białka jednak i poyostałe części komórek są całkowicie odwodnione. Mimo to elementz DNA, pobrane z mumii Egipcjan zmarłych przed czterema tysiącami lat, nadawałyby się do klonowania. Podobne szanse mamy w przypadku zwłok zakonserwowanych w lodzie - na przykład mumii znalezionych w grobowcu Peru. Oznacza to, że moglibyśmy otworzyć ymumifikowaną w formalinie egipską ksieżniczkę. Mogłoby to być nizwykłą okazją do poznania historii.

Pomimo tych wielu zalet klonowanie już zostało zabronione w wielu krajach. Jednym z powodów takiej decyzji może być to, że jak przestrzegają naukowcy wytworzenie większej ilości osobników zachwiałoby ideę różnorodności genetycznej osobników w przyrodzie. Jednak weźmy poduwagę, że to byłoby problemem jedynie wówczas, gdy zachodziłoby na skalę masową, co jest niemożliwe obecnie ( i nie będyie możliwe przez najbliżsye parę lat ) ze względu na wysokie koszty. Głównym argumentem przeciwnoków klonowania jest to, że jak głoszą oficjalne publikacje nie ma fizycznego problemu sklonować człowieka. Czy mamy prawo ingerować w dzieło stworzenia człowieka, manipulacji jego cechami w celu wytworzenia kopii Religia i moralność zapewne zabrania nam tego.
Jak już wspomniałem możnaby było narodzić po raz kolejny postacie historyczne. A gdyby ta technolgia znalazła się w rękach terorystów mogło by skończyć tragicznie. Mogliby sklonować Lenina, który mogłby doprowadzić nawet do wojny.

Rozwój techniki, jakiego jesteśmy świadkami w ostatnich latach spowodował olbrzymi postęp w wielu dziedzinach nauki. Szczególnie daje się on zauważyć w biologii i medycynie. Stan ten rodzi wciąż nowe pytania etyczne, które stają nie tylko przed badaczem, ale i przed zwykłym użytkownikiem tych medycznych osiągnięć. Bioetyka, zajmująca się rozwiązywaniem problemów etycznych dotyczących życia stoi ciągle w obliczu nowych pytań, których dostarcza współczesna medycyna. Dzięki zdobyczom biologii, medycyny, chemii, fizyki, elektroniki poznajemy coraz lepiej mechanizmy kształtujące cechy osobnicze człowieka zapewniające ciągłość gatunku.
Wszystko zaczęło się 27 lutego 1997 roku w Szkocji. W magazynie „Nature” został zamieszczony artykuł o narodzinach Dolly, jagniątka będącego klonem sześcioletniej owcy. Dolly przyszła na świat bez udziału barana. Otrzymała materiał genetyczny tylko jednej owcy, który znajdował się w jednej komórce. Wydarzenie to wzbudziło szok, sensację, która obudziła wszelkie możliwe obawy. Autorytety etyczne i polityczne w Stanach Zjednoczonych i Europie, dając wyraz zaniepokojenia, zaapelowały o wydanie zakazu klonowania ludzi. W styczniu 1998 roku został podpisany odpowiedni protokół.
Ocenie moralnej klonowania człowieka można poddawać samą technikę bądź jej zastosowania. Klonowanie możemy oceniać jako neutralne, godne pochwały lub potępienia niezależnie od motywów i oczekiwanych bądź rzeczywistych następstw. Można je też oceniać ze względu na to, czemu ma służyć. Zastosowania klonowania dzielimy na dwa typy: zastosowania reprodukcyjne, których celem byłoby uzyskiwanie potomstwa, oraz zastosowania terapeutyczne w wykrywaniu chorób, zapobieganiu im i zwalczaniu.
Największy problem etyczny stworzyłaby taka sytuacja, kiedy wytwarzano by embriony-klony dorosłego człowieka tylko po to, żeby w razie jego choroby dokonać przeszczepu z idealnie zgodnych antygenowo komórek. To się nazywa „klonowaniem terapeutycznym”. Stworzenie embrionu człowieka bez zamiarów rodzicielskich względem niego, klonu, którego jedynym celem byłoby służenie jako lek, nie jest słuszne moralnie.
Wbrew rozpowszechnionemu przekonaniu, że same w sobie technologie są moralnie neutralne, a dobre lub złe bywają w zależności od sposobu ich wykorzystania, klonowanie często uważa się za niemoralne jako nienaturalne czy sprzeczne z naturą. Jak w dyskusjach o przerywaniu ciąży i leczeniu niepłodności, słowo "nienaturalny" zwykle oznacza tu ingerencję w naturalny, a przez to i moralny, porządek świata.
Jakkolwiek technicznie sztuczne ludzkie klony nie różniłyby się niczym od bliźniaków jednojajowych, klonowanie prowadzące do tworzenia dorosłych jednostek ludzkich rodzi szereg problemów etycznych, prawnych, religijnych i społecznych. Przy sztucznym klonowaniu ludzi pojawiają się takie kwestie jak:
• czy klon miałby duszę inną od jego wzorca?
• czy klon byłby przedmiotem (jako wytwór techniki), czy też należałoby go uznać za jednostkę ludzką i przyznać mu wszystkie związane z tym prawa?
• kto miałby prawo wychowywać klony i jak miałoby to się odbywać?
• kto miałby prawo regulować zasady "produkcji" klonów (ich liczbę, rodzaje, sposoby pozyskiwania materiału genetycznego itp.)?
• jak świadomość bycia sztucznym klonem wpływałaby na psychikę?
• w jaki sposób masowa produkcja klonów wpłynęłaby na strukturę społeczną?
Niezależnie od tego, jak dalece zaakceptowalibyśmy samo klonowanie, przy podejmowaniu decyzji o użyciu go w celu reprodukcji należałoby wziąć pod uwagę zmianę przyszłych relacji rodzinnych oraz wpływ klonowania na zdrowie przyszłych dzieci. Bliźnięta urodzone w wyniku podziału zarodka mogłyby być rozdzielone w czasie, a dzieci powstałe dzięki transplantacji jądra byłyby bliźniętami swych rodziców. Nie znamy też związanego z klonowaniem ryzyka spowodowania poważnych chorób, niesprawności i zaburzeń genetycznych. Ostatnie doniesienia sugerują, że procesy starzenia się komórek owieczki Dolly są bardziej zaawansowane niż u jej konwencjonalnie poczętych rówieśników. Gdyby miało się to powtórzyć u ludzi, to mielibyśmy ważne powody, by zrezygnować z klonowania jako metody reprodukcji.
Klonowanie organizmów czy tkanek daje ogromne możliwości i nadzieje na przyszłość. Jednak istnieją poważne argumenty przemawiające za i przeciw klonowaniu. Klonowanie jest odwrotnością tego, co w rozmnażaniu zwierząt wyższych ukształtowało się w trakcie procesów ewolucyjnych. Może więc nie powinniśmy lekceważyć zasad natury?

ETYKA [gr.]:
1) ogół ocen i norm moralnych przyjętych w danej zbiorowości społecznej (społeczeń-stwie, klasie lub grupie społecznej, środowisku) w określonej epoce historycznej;
2) nauka o moralności, według tradycji filozoficznej dyscyplina naukowa rozpatrywana w aspekcie normatywnym i opisowo-wyjaśniającym.
Etyka w aspekcie normatywnym zajmuje się ustalaniem, co jest moralnie dobre, a co złe, oraz – na podstawie przyjętych ocen i związanych z nimi powinności – wytyczaniem dy-rektyw, tj. norm moralnie pozytywnego postępowania i wskazywaniem sposobów takiego przekształcania obiegowej moralności, by dostosować ją do przyjętego ideału moralnego.
Zakres badań etyki pojętej normatywnie dzieli się na:
• Aksjologię – teorię wartości.
• Deontologię – naukę o powinnościach.
Etyka w aspekcie opisowym zajmuje się analizą, opisem i wyjaśnianiem moralności rzeczywiście przyjmowanej (obiegowej) w różnych epokach i środowiskach społecznych, wskazywaniem źródeł, struktury, funkcji moralności jako formy świadomości społecznej
i wykrywaniem prawidłowości jej rozwoju. W tym rozumieniu etyka obejmuje socjologię moralności, psychologię moralności oraz metaetykę .
I. Prawa człowieka jako podstawowe normy etyczne.
Prawa pracownicze wywodzą się z ogólniejszych praw, jakimi są prawa człowieka. Każdy człowiek ma swoją godność i może żądać, aby była ona szanowana i respektowana.
W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawa obywatela określone zostały
w Rozdziale II – Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela . Zaliczane są one do „tzw. praw podstawowych, które dzielą się na prawa naturalne, niewymagające nowego for-mułowania, oraz prawa elementarne, zwane też obywatelskimi, których zasięg określony jest przez ustawodawcę .”
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 38-56 reguluje wolności i prawa osobi-ste, oraz w art. 64-68 wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Z zapisów tych wynikają prawa pracownicze tj.:
• wolność wyboru i wykonywania zawodu,
• wolność wyboru miejsca pracy,
• minimalna wysokość wynagrodzenia,
• bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
• dni wolne od pracy i coroczne płatne urlopy,
• maksymalne normy czasu pracy.
Wiele z tych praw określonych jest szczegółowo w odpowiednich ustawach, jako ak-tach prawnych niższego rzędu, a uchwalanych na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Na arenie międzynarodowej prawami człowieka zajęła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. W 1948r. Zgromadzenie Ogólne uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Jest to dokument mający charakter zaleceń, nie posiadający mechanizmów gwa-rantujących ich funkcjonowanie.
Cechą charakterystyczną praw człowieka są ich przymioty. Są one:
• wrodzone,
• nienaruszalne,
• niezbywalne i trwałe,
• powszechne,
• dynamiczne,
• obiektywne i integralne.
Prawa człowieka mają charakter wrodzony, wypływający z faktu bycia człowiekiem
i wynikające z natury człowieka. Nienaruszalność praw człowieka polega na tym, że żadna władza nie może tych praw odebrać, chociaż zdarza się, że czasowo może zawiesić ich wyko-nywanie. Człowiek nie może zrezygnować ze swoich praw, lub je odstąpić. Trwałość praw człowieka polega na tym, że niezależnie od pozycji w społeczeństwie, płci, koloru skóry, miejsca i czasu, w jakim żyje, są one niezmienne.
Powszechność tych praw polega na tym, że przysługują one wszystkim ludziom. Rozwój (dynamiczność) praw człowieka polega na coraz lepszym ich rozpoznawaniu i od-krywaniu. Fundamentem praw człowieka jest prawo naturalne. Są one zatem obiektywne czy-li niezależne od subiektywnych poglądów poszczególnych jednostek. Integralność praw człowieka oznacza, że są one niepodzielne i wszystkie tak samo ważne .
II. Prawa pracownicze jako normy etyczne wynikające z praw człowieka
Praca jest towarem szczególnym, ze względu na podmiot, czyli
człowieka-pracownika, który ma niezbywalne prawa do godności. Z praw tych wynikają normy etyczne w sferze zarządzania kapitałem ludzkim. Etyka zajmuje się określaniem
„co powinno się zrobić”, „jak powinien postąpić przełożony w danej sytuacji”. Często okre-ślenie właściwego sposobu postępowania jest bardzo trudne.
W sferze zarządzania zasobami ludzkimi występuje pięć głównych wymiarów etycz-nych:
• szerokie konsekwencje – decyzje etyczne często mają wpływ nie tylko na pracowni-ków, ale i na ich rodziny,
• możliwość wyboru różnych rozwiązań – większość problemów można rozwiązać na wiele sposobów, co może prowadzić do łamania zasad,
• rozwiązania mieszane – decyzje etyczne wymagają rozważenia skutków korzystnych
i negatywnych,
• nieznane konsekwencje – często skutki decyzji związanych z problemem etycznym są niemożliwe do przewidzenia,
• skutki osobiste – decyzje o charakterze etycznym mogą mieć wpływ na sytuację oso-bistą i rodzinną pracowników .
Aby zminimalizować negatywne skutki podejmowania decyzji i mieć pewność, że są one etyczne, należałoby przeanalizować, czy są one zgodne z prawem, obowiązującymi zasa-dami, standardami i wartościami organizacyjnymi.
PRAWA I OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW
Prawo do pracy
Prawo do sprawiedliwego wypowiedzenia
Prawo do wolnego zrzeszania się i strajku
Prawo do prywatności i normalnego życia rodzinnego
Prawo do wolności sumienia i wolności wypowiedzi
Prawo do należytego procesu
Prawo do partycypacji
Prawo do zdrowych i bezpiecznych warunków pracy
Prawo do satysfakcji z pracy
Obowiązek dostosowania się do warunków kontraktu
Lojalność wobec firmy
Przestrzeganie obowiązujących norm prawa i norm etycznych
PRAWA I OBOWIĄZKI PRACODAWCÓW
Niedyskryminowanie w procesie przyjmowania i zwalniania pracowników
Obowiązek godziwego wynagrodzenia
Respektowanie obecności i działalności związkowej
Zorientowany na pracę kodeks kierowania
Przyjmowanie uwag krytycznych bez stosowania represji
Akceptacja zasad i wyroków wydawanych przez sądy pracy w sytuacjach konfliktowych
Obowiązek informowania i konsultowania pracowników
Obowiązek jakiejś gwarancji
...