wytrz-zmecz-wprow1.pdf

(597 KB) Pobierz
2. Wytrzymałość zmęczeniowa
Zadaniem obliczeń wytrzymałościowych jest nadanie przedmiotowi kształtu i wymiarów
(przy właściwym doborze materiałów i obróbki cieplnej), gwarantujących bezpieczną pracę
przy zadanym programie obciążeń.
Wstępne kształtowanie przedmiotu mającego pracować w warunkach zmiennych obciążeń
następuje przy wykorzystaniu znanych zależności zawartych w przedmiocie Wytrzymałość
materiałów. Dla jednoosiowego stanu naprężeń warunki wytrzymałościowe podano za
pomocą wzorów (2.1)
P
rozciąganie
k
,
k
,
k
r
r
rj
rc
F
P
ściskanie
k
,
k
,
k
c
c
cj
rc
F
M
g
zginanie
k
,
k
,
k
(2.1)
g
g
gj
go
W
g
M
s
skręcanie
k
,
k
,
k
s
s
sj
so
W
0
P
ścinanie
k
,
k
,
k
t
t
tj
to
F
Podstawowe określenia wytrzymałości zmęczeniowej:
Z – trwała wytrzymałość zmęczeniowa materiału (powyżej N>10 6 cykli)
k go = Z go /x z – naprężenie dopuszczalne na zginanie obustronne (wahadłowe),
x z – zmęczeniowy współczynnik bezpieczeństwa,
Naprężenia dopuszczalne dla stałych i zmiennych obciążeń obliczać należy według wzorów
podanych w tabl. 2.1. Wstępnie zaprojektowana część maszynowa podlega sprawdzeniu w
rzeczywistych warunkach zmęczeniowych przy uwzględnieniu kształtu przedmiotu, jego
wielkości oraz wrażliwości na działanie karbu z uwzględnieniem stanu powierzchni.
Sprawdzenie polega na obliczeniu zmęczeniowego współczynnika bezpieczeństwa x z i
porównaniu go z wymaganym współczynnikiem bezpieczeństwa x zw , przy czym
x z > x zw
(2.2)
Dla cyklu obustronnie zmiennego (wahadłowego)
z
Z
o
o
(2.3)
x
z
z
max
a
gdzie:
Z o – wytrzymałość zmęczeniowa dla danego materiału określona przy
obciążeniu wahadłowym, [N/mm 2 ],
σ a – amplituda naprężeń zmęczeniowych, [N/mm 2 ],
γ – współczynnik wielkości przedmiotu,
796178215.050.png 796178215.061.png 796178215.072.png 796178215.073.png 796178215.001.png
 
k – zmęczeniowy współczynnik działania karbu,
1
1
k
k
β p – współczynnik stanu powierzchni,
β – zmęczeniowy współczynnik spiętrzenia naprężeń ,
1
1
(2.4)
p
k
p
k
η – współczynnik wrażliwości materiału na działanie karbu,
dla szkła ................................................ η = 1
stal ulepszona cieplnie ........................... η = 0,7÷1,0
stal w stanie surowym ............................ η = 0,5÷0,9
stal w stanie wyżarzonym ...................... η = 0,4÷0,8
dla żeliwa szarego ................................. η = 0,
α k – współczynnik kształtu przedmiotu, związany z koncentracją naprężeń:
max
k
n
max – maksymalne naprężenie na dnie karbu,
n - nominalne (średnie) naprężenie w przekroju niebezpiecznym,
n = P/F , lub  n = M g /W g , itp.
Definicje wytrzymałości zmęczeniowej dla różnych przypadków obciążenia:
796178215.002.png 796178215.003.png
Definicja wartości średniej naprężenia:
m =( max + min )/2
Definicja amplitudy naprężenia:
a =( max - min )/2
Zakresy wytrzymałości zmęczeniowej:
- niskocyklowa,
- wysokocyklowa,
- nieograniczona (trwała) wytrzymałość zmęczeniowa (Z).
796178215.004.png
796178215.005.png
Zad. Narysować wykres Smith’a dla stali o parametrach: Z go =320[MPa], Z gj =530[MPa],
Q g =500[MPa]. Wyznaczyć graficznie wytrzymałość zmęczeniową Z g dla  m = 180 MPa.
Rys.1.
Ogólne równanie linii prostej:
y = y o + x∙ tg 
W przypadku wykresu Smith’a równanie linii prostej ma postać (między z go i z gj )
z m
tg
(2.5)
max
go
z
z
2
z
z
gj
go
gj
go
tg
(2.6)
0
z
z
gj
gj
2
z
z
2
530
320
gj
go
z 
320
180
462
,
MPa
max
go
m
z
530
gj
Dopuszczalne amplituda naprężenia zmęczeniowego  az wynosi
6
462
,
6
180
282
,
MPa,
a
max
m
z
gdzie:

az
a
Dla cykli niesymetrycznych wyróżnia się dwa przypadki zmiany naprężeń.
796178215.006.png 796178215.007.png 796178215.008.png 796178215.009.png 796178215.010.png 796178215.011.png 796178215.012.png 796178215.013.png 796178215.014.png 796178215.015.png 796178215.016.png 796178215.017.png 796178215.018.png 796178215.019.png 796178215.020.png 796178215.021.png 796178215.022.png 796178215.023.png 796178215.024.png 796178215.025.png 796178215.026.png 796178215.027.png 796178215.028.png 796178215.029.png 796178215.030.png 796178215.031.png 796178215.032.png 796178215.033.png 796178215.034.png 796178215.035.png 796178215.036.png 796178215.037.png 796178215.038.png 796178215.039.png 796178215.040.png 796178215.041.png 796178215.042.png 796178215.043.png 796178215.044.png 796178215.045.png 796178215.046.png 796178215.047.png 796178215.048.png 796178215.049.png 796178215.051.png 796178215.052.png 796178215.053.png 796178215.054.png 796178215.055.png 796178215.056.png 796178215.057.png 796178215.058.png 796178215.059.png 796178215.060.png 796178215.062.png 796178215.063.png 796178215.064.png 796178215.065.png 796178215.066.png 796178215.067.png 796178215.068.png 796178215.069.png 796178215.070.png 796178215.071.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin