Test wiedzy o ¶redniowieczu.pdf

(206 KB) Pobierz
Test wiedzy o średniowieczu.p65
Test z epoki
Ucz się z
Test wiedzy o średniowieczu
1. Daty wyznaczające początek i koniec epoki to:
a. 1096 – 1292 – początek i koniec wypraw krzyżowych
b. 1096 – 1492 – początek wypraw krzyżowych i od-
krycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba
c. 476 – 1453 – upadek Cesarstwa Rzymskiego i zdo-
bycie Konstantynopola
b. scholastyką, oparty na systemie św. Augustyna i Ary-
stotelesa
c. platonizmem, oparty na systemie Platona
 Odpowiedź (b.)
Komentarz
W średniowiecznych szkołach panował system zwa-
ny scholastyką . Za jego twórcę uznano św. Toma-
sza z Akwinu, który był zwolennikiem racjonalne-
go (rozumowego) wyjaśniania prawd wiary. Za osta-
teczny autorytet uznano Biblię , dzieła Ojców Ko-
ścioła, czyli najdawniejszych pisarzy chrześcijań-
skich oraz pisma Arystotelesa. W wyjaśnianiu po-
szczególnych prawd wiary powoływano się właśnie
na system tego ostatniego, zwany logiką – czyli
nauką o zasadach poprawnego myślenia i wniosko-
wania. W średniowieczu panował specyficzny spo-
sób nauczania. Przedmioty obowiązkowe podzielo-
no na dwa bloki: trivium (gramatyka, retoryka i dia-
lektyka) oraz quadrivium (arytmetyka, geometria,
astronomia, muzyka). Ukończenie obydwu z nich
stanowiło przygotowanie do profesjonalnych stu-
diów teologicznych, medycznych bądź prawniczych.
 
4. Obowiązujący w pierwszej fazie średniowie-
cza styl w architekturze i sztuce to:
a. styl romański
b. styl średniowieczny
c. styl gotycki
Odpowiedź (c.)
Komentarz
Umowną datą rozpoczynająca epokę średniowiecza
jest upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Mia-
ło to miejsce w 476 roku. Za datę końcową, również
umownie, przyjmuje się upadek Konstantynopola,
czyli koniec Cesarstwa Bizantyjskiego, dla innych zaś
jest to moment wynalezienia druku przez Gutenber-
ga, czyli rok 1450. Inaczej daty te rozłożyły się w Pol-
sce. Za początek epoki przyjmuje się chrzest Polski
w 966 roku, datą kończącą epokę jest pojawienie się
pierwszego druku w 1474 roku. Fakt, iż średniowie-
cze to epoka strasznie długa, w Europie trwało w su-
mie 10 wieków, to niemal 1100 lat! W Polsce prawie
o połowę krócej, bo 5 wieków, ale 500 lat to i tak
liczba imponująca.
 
2. Średniowieczny uniwersalizm to:
a. jeden język, ustrój i jedna religia
b. jednakowe wzorce osobowe, ale wolność decydo-
wania w sprawach wiary
c. jednakowy styl w sztuce
 Odpowiedź (a.)
 Odpowiedź (a.)
Komentarz
Uniwersalizm to pogląd, zgodnie z którym cała ludz-
kość tworzy tzw. państwo ziemskie, dążące do zbawie-
nia i stania się państwem Bożym. Na tym właśnie po-
legał średniowieczny uniwersalizm. Każdy Europej-
czyk czuł się przede wszystkim chrześcijaninem, uczu-
cia narodowe zepchnięto na dalszy plan. Człowiek wy-
kształcony mógł swobodnie podróżować po całej Eu-
ropie, gdyż władzę cywilną sprawował – oczywiście
głównie w teorii – jeden władca (cesarz), a kościelna
również podporządkowana była jednej, dominującej
religii i zwierzchnictwu (papież). Stąd powszechne
stały się w średniowieczu studia za granicą i podróże.
Każdy bez wyjątku, jeśli tylko umiał czytać, mógł bez
przeszkód korzystać z literackiego i naukowego do-
robku innych, ponieważ był on spisany w zrozumia-
łym dla niego języku (łacina).
 
3. W średniowiecznych szkołach panował system
zwany:
a. franciszkanizmem, oparty na systemie św. Franciszka
Komentarz
Styl obowiązujący w sztuce początków średniowiecza
to styl romański . Panował powszechnie do połowy XIII
wieku. Budowle w stylu romańskim charakteryzują się
masywnością, są ciężkie, mają grube mury i małe okna.
Kształty budynków są regularne, zwarte, proste i suro-
we. Zabudowa romańska to przede wszystkim kościoły
i klasztory. Przykładami tego typu architektury są ro-
tunda na Wawelu i kolegiata w Tumie pod Łęczycą.
Natomiast ostatnie dwa wieki średniowiecza to
dominacja stylu gotyckiego. Jest to styl związany z kul-
turą rycerską, mieszczańską i dworską. Jego cechy to:
lekkość, strzelistość, smukłość, duże witrażowe okna
i ostre łuki. W stylu gotyckim budowano kamienice
mieszczańskie, mury obronne z licznymi basztami,
okazałe zamki rycerskie, ale także kościoły i zespoły
klasztorne. Najbardziej znane z nich to katedra w Ko-
lonii i katedra Notre Dame w Paryżu.
 
5. Etos to:
a. godne do naśladowania wzorce zachowań
1
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
660978498.007.png 660978498.008.png
Test z epoki
Ucz się z
b. krótkie bezimienne zapiski na marginesach tablic
paschalnych
c. zespół pożądanych cech, wartości i zachowań cha-
rakterystycznych dla jakiejś grupy społecznej
 Odpowiedź: (c.)
i używania życia, gdyż wszystko to marność i nie przy-
nosi prawdziwego spełnienia. Motyw memento mori
jest jednym z najważniejszych motywów literatury
i sztuki średniowiecznej. Odnajdziemy go zarówno
Bogurodzicy , jak i w Wielkim testamencie Françoisa
Villona. Natomiast wspomniane już schematy umie-
rania to ars moriendi, czyli właśnie sztuka umierania.
Zwrotem tym określano skodyfikowane wzorce ostat-
nich chwil życia, stosownie do stanu. Przypomnij so-
bie rytuał towarzyszący śmieci Rolanda, czy zespół
cudów towarzyszących konaniu Aleksego, a motyw
przestanie być dla ciebie tajemnicą.
 
8. Motyw danse macabre to:
a. alegoryczne przedstawienie śmierci, szczególnie
popularne w sztukach plastycznych
b. motyw literacki charakterystyczny dla literatury pa-
renetycznej
c. jedna z części liturgii żałobnej
Komentarz
Etos to pojęcie znane Ci już z lekcji o antyku. Po grec-
ku ethos znaczy po prostu obyczaj. Jest to zespół war-
tości i norm określający pewien wzorzec postępowa-
nia lub postawę moralną, charakterystyczną dla da-
nej społeczności. Na przykład etos rycerski zakłada
postępowanie w myśl honoru, etos mieszczański to
kult pracy. W średniowieczu szczególnie ważny był
ten pierwszy – uosabiany na przykład przez Rolan-
da. Etos rycerski to pojęcie kompleksowe, składają
się nań nie tylko rycerski honor, ale także obyczajo-
wość, system wartości (Bóg, honor, król), a także
moda i maniery.
 
6. Kształtowanie wzorców osobowych to inaczej:
a. parabola
b. trop
c. pareneza
 Odpowiedź (a.)
Komentarz
Motyw danse macabre to charakterystyczne przedsta-
wienie śmierci tańczącej w kółeczku z reprezentan-
tami wszystkich pokoleń i stanów średniowiecznych.
Nazwa ta pochodzi z języka francuskiego i dosłownie
oznacza taniec śmierci. Motyw danse macabre był
szczególnie popularny w sztukach plastycznych, cho-
ciaż czasem wykorzystywano go także w literaturze,
np. w znanej ci ze szkoły Rozmowie mistrza Polikarpa
ze Śmiercią . Motyw danse macabre wykorzystuje cha-
rakterystyczną dla średniowiecza metodę obrazowa-
nia poprzez alegorię. Artyści średniowieczni starali
się plastycznie ukazywać takie wartości jak cnota,
grzech, prawda, kłamstwo, pod postacią plastycznych
obrazów, o stałym umownym znaczeniu przenośnym,
zwanym właśnie alegorią. Wierzyli, że taka forma
łatwiej i bardziej bezpośrednio jest w stanie przemó-
wić do odbiorcy. Taką próbą alegorycznego przedsta-
wienia jest właśnie upostaciowiona śmierć w towarzy-
stwie tanecznego korowodu, wyrażająca swą po-
wszechność i wszechmoc.
 
9. Przedstawienie Matki Bożej bolejącej nad
martwym ciałem Syna to:
a. topos
b. pieta
c. motyw maryjny
Odpowiedź (c.)
Komentarz
Kształtowanie wzorców osobowych to pareneza .
W średniowieczu istotne były szczególnie trzy z nich
– wzorzec świętego ascety (św. Aleksy), chrześcijań-
skiego rycerza (Roland) oraz doskonałego władcy
(król Karol).
Literatura parenetyczna to taka, która wskazuje
godne do naśladowania wzorce zachowań. Może być
także swoistym przekaźnikiem etosu, formułującym
zawarte w nim prawa. Dla średniowiecza pareneza to
pojęcie niezwykle istotne, bo większość utworów poza
stricte modlitewnymi ma właśnie taki charakter. Jed-
nak jest to zjawisko nie tylko średniowieczne
– bardzo wiele tekstów o takim charakterze odnaj-
dziemy również w literaturze renesansu.
 
7. „Memento mori”, czyli „pamiętaj o śmierci” to:
a. łaciński zwrot eksponujący motyw przemijania i nie-
chybnej śmierci
b. parenetyczne schematy ostatnich chwil życia odpo-
wiednie dla danego stanu
c. ostatnie słowa Rolanda umierającego na górze
Odpowiedź (a.)
 Odpowiedź (b.)
Komentarz
Przedstawienie Matki Bożej trzymającej martwe cia-
ło Chrystusa to kolejny motyw średniowieczny, znów
jak poprzedni, zakorzeniony w sztukach plastycznych.
Rzeźby lub malowidła o charakterze piety odnajdzie-
my w prawie każdym średniowiecznym kościele.
I jak poprzednio motyw ten pojawia się czasem rów-
nież w literaturze. Najbardziej znany przykład to Żale
Matki Boskiej pod krzyżem .
Komentarz
Ten łaciński zwrot posłużył za nazwę dla całego ze-
społu przedstawień i wyobrażeń eksploatujących mo-
tyw śmierci i przemijania. Związany jest on ściśle z po-
chodzącym z księgi Koheleta motywem vanitas, czyli
marności świata. Przypomnijmy, że motyw vanitas
vanitatum eksponuje nietrwałość dóbr doczesnych
i ziemskiego życia, mówi o bezcelowości istnienia
2
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
660978498.009.png 660978498.010.png
Test z epoki
Ucz się z
Matka Boska jest szczególnie ważną postacią śre-
dniowiecznego życia religijnego. Jej pośrednictwo mię-
dzy Bogiem a ludźmi urzekało ludzi epoki, dopatrywa-
li się w niej kogoś w rodzaju dobrego ducha, którego
życzliwe słowo może wyprosić łaski u Boga. W wierszu
jest ona zrównana z ludźmi, Jej cierpienie jest przy-
równane do cierpieniem matki po stracie dziecka i tra-
ci aspekt boskości. Najpopularniejsze przedstawienie
plastyczne motywu piety to rzeźba Michała Anioła,
która znajduje się w Kaplicy Sykstyńskiej.
 
10. Wiersz średniowieczny to inaczej:
a. wiersz sylabotoniczny
b. wiersz rymowo-zdaniowy
c. wiesz biały
cykl o Wilhelmie Orleańskim, opowiadający
o wojnach z Saracenami w południowej Francji
(Chanson de Guillaume)
cykl o wyprawach krzyżowych (Chanson de Je-
ruzalem)
Najważniejszym zadaniem poematów rycerskich było
przedstawienie i upowszechnienie wizerunku dosko-
nałego rycerza chrześcijańskiego. Pieśń o Rolandzie
przynosi również wizerunek idealnego władcy. Karol
Wielki nie tylko posiada wszystkie cechy doskonałe-
go rycerza, ale jest również troskliwym i dbającym
o swych podwładnych królem.
 
12. Bogurodzica to najstarszy odnaleziony utwór
napisany po polsku. Powstał najprawdopo-
dobniej:
 Odpowiedź (b.)
Komentarz
Wiersz średniowieczny to inaczej wiersz rymowo-zda-
niowy. Nazywa się go także wierszem asylabicznym
(wersy różnią się liczbą sylab) bądź intonacyjno-zda-
niowym (wersy to zdania bądź ich człony, które mają
podobne linie intonacyjne). Wiersz rymowo-zdaniowy
charakteryzuje się tym, że w każdym wersie znajdzie-
my zamknięte zdanie lub wyodrębniony człon zdania,
liczba sylab w poszczególnych wersach jest zmienna,
a rymy mają charakter gramatyczny tzn. uzyskane są
przez powtarzalność na końcu wersów określonej for-
my gramatycznej np.: „nosimy-prosimy”. Cechą cha-
rakterystyczną wiersza średniowiecznego jest również
częste występowanie archaizmów, czyli form języko-
wych, które wyszły z użycia np.: „sławiena” zamiast sła-
wiona, „zyszczy”, „spuści”, „przebyt” zamiast pobyt.
Przykładem wiersza średniowiecznego jest Bogurodzi-
ca , która jest najstarszą polską pieśnią religijną.
 
11. Pod względem rodzajowym Pieśń o Rolandzie
należy do:
a. epiki
b. liryki
c. jest synkretyczna rodzajowo
a. przed 966 rokiem
b. na przełomie XI i XII wieku
c. w pierwszej połowie XIII wieku
 Odpowiedź (c.)
Komentarz
Bogurodzica uważana jest za najstarszą polską pieśń
religijną. Jej powstanie datuje się najprawdopodob-
niej na pierwszą połowę XIII wieku. Są to czasy pa-
nowania Władysława Łokietka kończące okres roz-
bicia dzielnicowego w Polsce. Utwór ten stał się
pierwszym polskim hymnem narodowym śpiewanym,
według Jana Długosza, przez rycerzy polskich w cza-
sie bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku. Był on rów-
nież pieśnią koronacyjną dynastii Jagiellonów. Bo-
gurodzica jest poetycką modlitwą. Podmiot liryczny
utworu zwraca się do Matki Boskiej oraz Jana Chrzci-
ciela o pośrednictwo u Jezusa w celu wyjednania
obfitych łask. Jest to też – o czym warto pamiętać
przy egzaminie maturalnym – literacka realizacja
plastycznego „deesis” – motywu ukazującego Mat-
kę Boską wraz z Janem Czcicielem pod krzyżem.
 
13. Lament świętokrzyski zwany jest inaczej:
a. litanią
b. skargą
c. planktem
 Odpowiedź (a.)
Komentarz
Pieśń o Rolandzie to podręcznikowy przykład eposu
rycerskiego, a więc zaliczamy ten utwór do epiki.
Można też w odniesieniu do tej lektury napotkać ter-
min chanson de geste, czyli pieśni o czynach. Te „czy-
ny” to przygody historycznych i legendarnych boha-
terów. Chansones de geste powstawały między XI
a XIII wiekiem. Początkowo funkcjonowały one
w przekazach ustnych (jako typowe dzieło epickie
patrz: Odyseja ), dopiero pod koniec XII wieku za-
częto je zapisywać. Poematy te układały się w cykle,
z których najpopularniejsze to:
cykl królewski: historie o czynach wojennych Ka-
rola Wielkiego ( Pieśń o Rolandzie , O królu Ar-
turze i rycerzach okrągłego stołu )
 Odpowiedź (c)
Komentarz
Lament świętokrzyski to utwór odnaleziony w nieist-
niejącym już zapisie ręcznym z ok. 1470 roku. Należy
więc do najstarszych zabytków polskiej poezji religij-
nej. Nazywa się go również Posłuchajcie bracia miła… ,
Żalami Matki Boskiej pod krzyżem , Planktem święto-
krzyskim lub po prostu Planktem .
Inna nazwa tego gatunku to plankt – (od łac. planc-
tus) płacz, narzekanie, lament. Plankt to wierszo-
wany utwór poświęcony wyrażaniu żalu po zmarłym,
jego tematyka i słownictwo dotyczą śmierci i rozpa-
czy. Charakterystyczne są częste apostrofy wzywają-
3
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
660978498.001.png 660978498.002.png
Test z epoki
Ucz się z
ce do współcierpienia i płaczu. Plankt czyli lament,
to gatunek, którego powstanie wiąże się z rozprze-
strzeniającą się w średniowieczu duchowością dolo-
rystyczną (bolesną) akcentującą rolę Matki Boskiej
Bolesnej w dziele zbawienia.
w rzeczywistości parodią testamentu, gdyż poeta żył
i umierał w nędzy i nie za bardzo miał więc co roz-
dawać. Zacytowana w pytaniu Ballada o paniach
minionego czasu stała się symbolem kruchości czło-
wieka i zwycięstwa czasu. Jest to najznakomitsza
i najczęściej cytowana część Wielkiego testamentu .
Przemijanie zostało w nim ukazane na przykładzie
czegoś bardzo powszechnego, a ulotnego zarazem,
mianowicie urody kobiet.
Lament świętokrzyski zawiera unikalny obraz matki
rozpaczającej po stracie syna. Wyjątkowość tego ob-
razu polega na tym, że Maria przedstawiona jest jako
zwykła kobieta. Zwraca się Ona do innych kobiet jako
matka, stawia więc siebie pomiędzy ludźmi. W Jej sło-
wach pełnych bólu pojawia się nawet wyrzut i gorycz,
skierowane do Archanioła Gabriela, który obiecał jej
radość, a los sprawił, że cierpi.
 
14. Legenda o św. Aleksym należy do działu lite-
ratury zwanego:
a. hagiografią
b. parenezą
c. żywotem
W Wielkim testamencie zawarł Villon swoistą filozo-
fię życia, bardzo różną od wzorców ascetycznych śre-
dniowiecza. Pośrednio koresponduje ona z horacjań-
skim carpe diem – chwytaj dzień i ciesz się życiem, bo
i tak wszystko przemija.
 
16*. Podstawą augustynizmu jest:
a. założenie, że wszyscy chrześcijanie dostąpią zba-
wienia
b. uznanie wiary za pełnoprawną drogę poznania wie-
dzy o świecie, a przede wszystkim o Bogu
c. dogmat o Trójcy Świętej
 Odpowiedź (a.)
Komentarz
Legenda o św. Aleksym to utwór hagiograficzny ,
czyli wyidealizowana opowieść o życiu i śmierci
świętego. Należy on do działu literatury, który zaj-
muje się opisem życia świętych. W średniowieczu
był to chyba najsilniejszy nurt literacki. Utwory ha-
giograficzne propagowały model religijności pole-
gający na odrzuceniu dóbr doczesnych i poświęce-
niu całego życia poznaniu mistycznemu. Taka po-
stawę nazywamy postawą ascetyczną. Święty Alek-
sy był wzorem ascety: odrzucił w imię wiary wszyst-
kie dobra materialne, dobrowolnie zdecydował się
na życie w skrajnej nędzy, zrezygnował z wszelkich
przyjemności, cierpiał za grzechy swoje oraz innych
ludzi. W utworze występują jeszcze inne elementy
typowe dla literatury hagiograficznej – całemu życiu
świętego towarzyszą cudowne znaki, jak na przy-
kład zejście Matki Boskiej z obrazu czy samoczyn-
ne bicie dzwonów.
Polska wersja Legendy o św. Aleksym nie jest do-
kończona, brakuje w niej scen przedstawiających żal
rodziców po śmierci Aleksego i opisu uroczystości
pogrzebowych.
 
15. Słynne westchnienie Villona „Ach, gdzież są
te niegdysiejsze śniegi!” stało się na wieki
metaforą:
a. przemijania i kruchości kondycji ludzkiej
b. niezrealizowanej miłości
c. tęsknoty za lepszymi czasami
 Odpowiedź (b.)
Komentarz
Augustynizm to kierunek filozoficzno-teologiczny
nawiązujący do koncepcji św. Augustyna. Augustyn
żył właściwie jeszcze w starożytności, bo na przeło-
mie IV i V wieku naszej ery. Na chrześcijaństwo na-
wrócił się dopiero jako dorosły, jednak szybko dał się
poznać jako wielki chrześcijański myśliciel, pełnił
nawet funkcję biskupa. Augustyna uważa się za kon-
tynuatora filozofii platońskiej. U podłoża augustyni-
zmu leży przekonanie, że człowiek rozdarty jest mię-
dzy dobrem a złem i tylko wiara pozwala nam na po-
znanie Boga i własnej duszy, na podejmowanie słusz-
nych wyborów. Bóg bowiem, zdaniem filozofa, udzie-
la nam łaski iluminacji – czyli poznania tajemnicy na
drodze wiary. Człowiek w kontakcie z Bóstwem jest
czymś marnym i niedoskonałym i wszystko, co może
uczynić, to prosić o łaskę oświecenia., do tego zaś po-
trzebna jest silna i niewzruszona wiara. Według Au-
gustyna jest ona jedynym oparciem w naszym życiu.
 
17*. Wkładem tomizmu do chrześcijańskiej filo-
zofii średniowiecza jest:
a. założenie o jedności trzech osób boskich
b. ustanowienie komunii świętej
c. podniesienie rangi rozumu w poznaniu religijnym
 Odpowiedź (c.)
Komentarz
Święty Tomasz z Akwinu jest drugim znaczącym fi-
lozofem średniowiecza. System swój oparł na filo-
zofii Arystotelesa. Tomasz podniósł rangę rozumu
w poznaniu religijnym. Twierdził, że istnieją dlań
dwie drogi – pierwszą jest augustyńska wiara dana
nielicznym, drugą – dostępna dla każdego droga
 Odpowiedź (a.)
Komentarz
Wielki testament to najważniejszy utwór Villona.
Składa się on ze 173 ośmiowierszy z wplecionymi weń
balladami. Gatunkowo określony jako poemat, jest
4
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
660978498.003.png 660978498.004.png
Test z epoki
Ucz się z
kierowana rozumem. Filozof twierdził, że drogą lo-
gicznego rozumowania można dowieść istnienia
Boga i zyskać wiarę. Przeprowadził nawet w tym
celu dowód, zwany dowodem na istnienie Boga, który
na owe czasy był niemal nie do obalenia. Drugą
kwestią dla której pamiętamy o Tomaszu jest hie-
rarchiczność wszechświata. Na górze znajdowali się
królowie, biskupi i papieże, u podnóża zaś niewol-
ni i nieposiadający majątku. Nierówność społeczną
uważał Tomasz za pochodzącą od Boga i usankcjo-
nowaną Boskim porządkiem.
 
18*. Boska Komedia Dantego zbudowana jest na
idealnym systemie liczbowym. Jest to system:
a. trójkowy
b. czwórkowy
c. dziesiętny
Komentarz
Boska komedia jest dziełem życia Dantego, a zara-
zem zwieńczeniem literatury średniowiecza i zapo-
wiedzią nowej epoki historyczno-literackiej – rene-
sansu. Powstała ona w czasie, kiedy we Włoszech
pojawiać się już zaczęły pierwsze utwory renesanso-
we, średniowiecze zaś zaczęto usuwać w cień.
Za średniowieczne w utworze uważa się:
· fascynację życiem pozagrobowym
· zamiłowanie do ukazywania scen okrutnych
i brutalnych
· Bóg umieszczony w centrum świata jako najwyż-
sza wartość, szczęście i cel
· wymowa symboliczna i magia liczb
Renesansowe cechy utworu to:
· zainteresowanie człowiekiem i wszelkimi wy-
miarami ludzkiej egzystencji
· odwołania do motywów antycznych
· motywy dotyczące życia doczesnego
· poeta-bohater jako postać pierwszoplanowa
· język narodowy, w jakim napisany został utwór.
 Odpowiedź (a.)
Komentarz
Utwór zbudowany jest zgodnie z idealnym systemem
trójkowym. Przede wszystkim składa się z trzech czę-
ści: Piekła , Czyśćca Raju . Każda z nich zbudowana
jest z 33 pieśni, każda pieśń pisana jest strofą trzy-
wersową zwaną tercyną. Dante wędruje po 9 krę-
gach piekielnych, gdzie zawiera świadomość dobra
i zła, po 9 kręgach Czyśćca i 9 niebach Raju. W każ-
dym kolejnym kręgu spotyka coraz większych grzesz-
ników, na samym dnie znajduje się Lucyfer, docho-
dząc zaś do kolejnych faz nieba doznaje coraz
większych łask. Na szczycie, w jego zwięczeniu zwa-
nym Epireum, mieszka Bóg. Komedie należy inter-
pretować alegorycznie i symbolicznie. Jest ona przy-
powieścią o sensie istnienia człowieka na ziemi. Ma
również wymowę wywodzącą się ze współczesności
Dantego. Autor umieszcza w utworze krytykę swo-
ich wrogów i rozpatruje wydarzenia zaistniałe współ-
cześnie we Florencji, z której został wygnany.
 
19*. Utwór Dantego łączy cechy:
a. średniowieczne z renesansowymi
b. antyczne i średniowieczne
c. biblijne i średniowieczne
 
20*. Współczesną powieścią nawiązującą do te-
matyki średniowiecza jest:
a. Medaliony Zofii Nałkowskiej
b. Tron we krwi Akiry Kurosawy
c. Imię róży Umberta Eco
 Odpowiedź (c.)
Komentarz
Chodzi o  Imię róży Umberta Eco. Jest to postmoderni-
styczna powieść, która bawić może każdego – od nasto-
latka po wybrednego znawcę literatury. Jest to jedna
z najbardziej poczytnych powieści XX wieku. Z pozo-
ru jest to jedynie mroczny kryminał przeniesiony w czasy
średniowiecza, jednak fakt, że jest on napisany przez
wybitnego znawcę kultury średniowiecznej, profesora
mediewistyki i semiotyki, odkrywa w utworze jego dru-
gie dno. Imię róży to swoista gra z czytelnikiem, z jego
schematami myślenia o tej epoce. Powieść ta pełna jest
odniesień do średniowiecznej filozofii i teologii, dosko-
nale zgodna w szczegółach z realiami obyczajowymi
i kulturowymi. Warto więc wciągnąć ją na listę lektur
przed egzaminem maturalnym.
 Odpowiedź (a.)
* Gwiazdką oznaczono pytania odnoszące się raczej do poziomu rozszerzonego matury
5
Komentarz
Komentarz
Komentarz
660978498.005.png 660978498.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin