spr. 4a.doc

1.     Cel ćwiczenia laboratoryjnego

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z możliwościami przedstawiania wyników analizy mechanicznej gleby, w szczególności z krzywą uziarnienia i trójkątem Fereta.

2.     Zakres ćwiczenia laboratoryjnego

·         Rozpoznanie różnych utworów glebowych na podstawie ich składu granulometrycznego

·         Przedstawienie wyników analizy mechanicznej przy pomocy trójkąta Fereta i krzywej uziarnienia

·         Obliczanie wskaźnika różnoziarnistości

·        Szczegółowy opis właściwości konkretnych utworów glebowych i wskazanie na ich przydatność rolniczą

3.     Opis realizowanego ćwiczenia

·         Na podstawie otrzymanych w formie tabeli danych dotyczących procentowej zawartości poszczególnych frakcji granulometrycznych rozpoznać utwór glebowy

·         Dokładnie opisać właściwości fizyczne rozpoznanych utworów glebowych i scharakteryzować ich przydatność rolniczą

·         Na podstawie podanych wyników analizy mechanicznej gleby wykreślić na otrzymanych formularzach krzywe uziarnienia dla poszczególnych gleb oraz zinterpretować otrzymane krzywe

·         Przedstawić otrzymane wyniki składu granulometrycznego w formie trójkąta Fereta

·        Obliczyć wskaźnik różnoziarnistości rozpoznanych utworów glebowych oraz zinterpretować otrzymane wyniki

4.     Wyniki i wnioski

Piasek luźny (1) zawiera w tym przypadku 81% frakcji piasku. Utwory glebowe o przewadze frakcji piasku odznaczają się lekkością w uprawie mechanicznej, dużą zawartością powietrza, wysoką przepuszczalnością powietrzno-wodną, niewielkim podsiąkaniem kapilarnym oraz brakiem zdolności magazynowania substancji pokarmowych. Utwory charakteryzują się również szybkim tempem rozkładu substancji organicznej. Z piasków luźnych tworzą się gleby suche, mało żyzne, szybko nagrzewające się i biologicznie czynne. Ich jakość poprawia się wraz ze wzrostem ilości części spławialnych. Tak, więc gleby wytworzone z piasków luźnych są najsłabszymi glebami. Piasek luźny tworzy gleby lekkie, które są głównie użytkowane jako lasy.

Piasek słabo gliniasty (2)- w tym przypadku zawiera 83% frakcji piasku. W tym utworze glebowym również przeważa frakcja piasku. Utwór ten charakteryzuje się lekkością w uprawie mechanicznej, dużą zawartością powietrza, wysoką przepuszczalnością powietrzno-wodną, niewielkim podsiąkaniem kapilarnym, brakiem zdolności magazynowania substancji pokarmowych, szybkim tempem rozkładu substancji organicznej. Z piasków słabo gliniastych tworzą się gleby suche, mało żyzne, szybko nagrzewające się i biologicznie czynne. Jednak gleby wytworzone z piasków słabo gliniastych są lepsze od gleb wytworzonych z piasków luźnych.

Piasek gliniasty lekki pylasty (3) – najwięcej zawiera frakcji piasku-57%, a więc utwór charakteryzuje się lekkością w uprawie mechanicznej, dużą zawartością powietrza, wysoką przepuszczalnością powietrzno-wodną, niewielkim podsiąkaniem kapilarnym, brakiem zdolności magazynowania substancji pokarmowych, szybkim tempem rozkładu substancji organicznej. Z piasków gliniastych tworzą się gleby suche, mało żyzne, szybko nagrzewające się i biologicznie czynne. Jednak gleby wytworzone z piasków gliniastych są znacznie lepszymi glebami od gleb wytworzonych z piasków luźnych.

Pył ilasty (4) zawiera najwięcej w swym składzie utworów pyłowych, które charakteryzują się korzystnymi cechami w uprawach. Zapewniają roślinom dobre stosunki powietrzne i wodne, ale są bardzo podatne na erozję wodną. Zawartość frakcji pyłu wpływa korzystnie na tworzenie się agregatów glebowych.

Glina lekka pylasta (5) wchodzi w skład gleb średnich. Gleby utworzone z glin użytkowane są rolniczo, głównie pod uprawę zbóż (pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa) oraz ziemniaków. Gliny charakteryzują się korzystnym układem stosunków wodno-powietrznych, są również zasobne w składniki pokarmowe.

WNIOSKI DO KRZYWEJ UZIARNIENIA:

We wszystkich przypadkach krzywe uziarnienia mają mały spadek. Jedne są bardziej strome inne mniej, ale wszystkie wskazują na utwory różnoziarniste.

·         Linia zielona (1) –piasek luźny, następuje tu mały spadek krzywej- utwór jest różnoziarnisty

·         Linia czerwona (2) –piasek słabo gliniasty, następuje tu mały spadek krzywej- utwór jest różnoziarnisty

·         Linia niebieska (3) –piasek gliniasty lekki pylasty, następuje tu mały spadek krzywej- utwór jest różnoziarnisty

·         Linia czarna (4) –pył ilasty, następuje tu mały spadek krzywej- utwór jest różnoziarnisty

·         Linia brązowa (5) –glina lekka pylasta, następuje tu  mały spadek krzywej- utwór jest różnoziarnisty

WNIOSKI DO TRÓJKĄTA FERETA:

·         Linia zielona (1) – punkt, w którym zbiegają się trzy proste równoległe, należy do rodzaju: piaski luźne

·         Linia czerwona (2) – punkt, w którym zbiegają się trzy proste równoległe, należy do rodzaju: piaski słabo gliniaste

·         Linia niebieska (3) – punkt, w którym zbiegają się trzy proste równoległe, należy do rodzaju: piaski gliniaste lekkie pylaste

·         Linia czarna (4) – punkt, w którym zbiegają się trzy proste równoległe, należy do rodzaju: pyły ilaste

·         Linia brązowa (5) – punkt, w którym zbiegają się trzy proste równoległe, należy do rodzaju: gliny lekkie pylaste

WSKAŹNIK RÓŻNOZIARNISTOŚCI:

1.      Piasek luźny

d60=0,35

d10=0,035

Utwór glebowy jest różnoziarnisty

2.      Piasek słabo gliniasty

d60=0,48

d10=0,03

Utwór glebowy jest bardzo różnoziarnisty

3.      Piasek gliniasty lekki pylasty

d60=0,34

d10=0,015

Utwór glebowy jest bardzo różnoziarnisty

4.      Pył ilasty

d60=0,035

d10=0,0015

Utwór glebowy jest bardzo różnoziarnisty

5.      Glina lekka pylasta

d60=0,094

d10=0,0018

Utwór glebowy jest bardzo różnoziarnisty

1