Kodeks Prawa Kanonicznego.pdf

Kodeks_Prawa_Kanonicznego

KODEKS PRAWA KANONICZNEGO 1983

KSIĘGA I

NORMY OGÓLNE

sprawowaniu czynności liturgicznych, dlatego obowiązujące dotychczas przepisy

liturgiczne zachowują swoją moc, chyba Ŝe któreś z nich są przeciwne kanonom

Kodeksu.

Kan. 3 - Kanony Kodeksu nie odwołują ani teŜ nie zmieniają umów

zawartych

przez Stolicę Apostolską z krajami lub innymi społecznościami politycznymi.

Zachowują one przeto swoją dotychczasową moc, chociaŜby nawet były

przeciwne przepisom tego Kodeksu.

Kan. 4 - Prawa nabyte oraz przywileje udzielone dotychczas przez Stolicę

Apostolską osobom fizycznym lub prawnym, a będące w uŜyciu i nie odwołane,

pozostają nienaruszone, chyba Ŝe kanony tego Kodeksu wyraźnie je odwołują.

Kan. 5 - § 1. Istniejące

dotychczas zwyczaje przeciwne przepisom

niniejszych kanonów - tak powszechne, jak i partykularne - zostają całkowicie

zniesione i w przyszłości nie dopuszcza się do ich wznowienia, jeśli zostały

odrzucone przez kanony obecnego Kodeksu. RównieŜ pozostałe naleŜy uwaŜać za

zniesione, chyba Ŝe Kodeks wyraźnie co innego zastrzega, albo są one stuletnie lub

niepamiętne - mogą być tolerowane, jeśli zdaniem ordynariusza nie da się ich

usunąć

ze względu na okoliczności miejsca i osób.

§ 2. Zachowuje się istniejące dotychczas zwyczaje obok prawa, tak

powszechne, jak i partykularne.

Kan. 6 - § 1. Z chwilą wejścia w Ŝycie niniejszego Kodeksu, zostają

zniesione:

1 Kodeks Prawa Kanonicznego promulgowany w 1917 roku;

2 równieŜ inne ustawy, powszechne lub partykularne, przeciwne przepisom

obecnego

Kodeksu, chyba Ŝe odnośnie do partykularnych co innego wyraźnie zastrzeŜono;

3 jakiekolwiek ustawy karne - tak powszechne, jak i partykularne - wydane przez

Stolicę Apostolską, chyba Ŝe zostały włączone do tego Kodeksu;

4 wreszcie pozostałe powszechne ustawy dyscyplinarne, które dotyczą spraw w

całości regulowanych obecnym Kodeksem.

§ 2.

być

interpretowane z uwzględnieniem równieŜ kanonicznej tradycji.

Jeśli kanony niniejszego Kodeksu zawierają stare prawo, winny

Strona 1

Kan. 1 - Kanony tego Kodeksu dotyczą jedynie Kościoła łacińskiego.

Kan. 2 - Kodeks zazwyczaj nie określa obrzędów, jakie naleŜy zachować

Kodeks_Prawa_Kanonicznego

Tytuł I

USTAWY KOŚCIELNE

Kan. 7 - Ustawa powstaje z chwilą jej promulgowania.

Kan. 8 - § 1. Powszechne ustawy kościelne są promulgowane przez

zamieszczenie w organie urzędowym Actorum Apostolicae Sedis, chyba Ŝe w

poszczególnych przypadkach został przepisany inny sposób promulgowania.

Uzyskują

moc prawną wyłącznie po upływie trzech miesięcy od dnia, którym numer Akt jest

oznaczony, chyba Ŝe z natury rzeczy wiąŜą od razu albo w samej ustawie został

specjalnie i wyraźnie określony krótszy lub dłuŜszy okres nieobowiązywalności.

§ 2. Ustawy partykularne są promulgowane w sposób określony przez

prawodawcę i zaczynają obowiązywać po miesiącu od dnia promulgacji, chyba Ŝe w

samej ustawie określono inny termin.

Kan. 9 - Ustawy odnoszą się do przyszłości nie do przeszłości, chyba Ŝe

zastrzega się w nich wyraźnie o rzeczach przeszłych.

Kan. 11 - Ustawom czysto kościelnym podlegają ochrzczeni w Kościele

katolickim lub do niego przyjęci, którzy jednak posiadają wystarczające uŜywanie

rozumu oraz - jeśli ustawa czego innego wyraźnie nie zastrzega - ukończyły siódmy

rok Ŝycia.

Kan. 12 - § 1. Ustawom powszechnym podlegają na całym świecie

wszyscy

dla których zostały wydane.

§ 2. Spod ustaw powszechnych, które nie obowiązują na określonym

terytorium, są wyjęci wszyscy, którzy na tym terytorium aktualnie przebywają.

§ 3. Ustawy wydane dla określonego terytorium wiąŜą tych dla których

zostały

wydane i którzy posiadają na nim stałe lub tymczasowe zamieszkanie oraz

równocześnie aktualnie na nim przebywają, z zachowaniem przepisu kan. 13.

Kan. 13 - § 1. O ile nie stwierdzi się czego innego, ustawy partykularne

posiadają charakter terytorialny nie zaś personalny.

§ 2. PodróŜni nie są związani:

1 ustawami partykularnymi własnego terytorium, jak długo poza nim

przebywają, chyba Ŝe ich przekroczenie powoduje szkodę na własnym terytorium

albo ustawy mają charakter personalny;

2 ani ustawami terytorium na którym przebywają z wyjątkiem tych, które

zaradzają porządkowi publicznemu albo określają formalności aktów, albo dotyczą

rzeczy nieruchomych, połoŜonych na tym terytorium

§ 3. Tułacze podlegają ustawom - tak powszechnym, jak i partykularnym -

obowiązującym w miejscu przebywania.

Kan. 14 - W wątpliwości prawnej, ustawy nie obowiązują, nawet

uniewaŜniające i uniezdalniające. Natomiast w wątpliwości faktycznej, ordynariusze

Strona 2

Kan. 10 - Jedynie te ustawy naleŜy uznać za uniewaŜniające lub

uniezdalniające które wyraźnie postanawiają, Ŝe akt jest niewaŜny, albo osoba

niezdolna.

Kodeks_Prawa_Kanonicznego

mogą od nich dyspensować byleby - gdy idzie o dyspensę zastrzeŜoną - zwykła jej

udzielać władza, której jest zarezerwowana.

Kan. 15 - § 1. Ignorancja lub błąd dotyczące ustaw uniewaŜniających lub

uniezdalniających, nie przeszkadzają ich skutkom, chyba Ŝe co innego jest wyraźnie

postanowione.

§ 2. Nie domniemywa się ignorancji lub błędu odnośnie do ustawy, kary,

albo

odnośnie do faktu własnego czy cudzego notorycznego; natomiast domniemywa

się to

odnośnie do faktu cudzego nienotorycznego, dopóki coś przeciwnego nie zostanie

udowodnione.

Kan. 16 - § 1. W sposób autentyczny ustawy interpretuje prawodawca

oraz

ten, komu on zlecił władzę autentycznego interpretowania.

§ 2. Interpretacja autentyczna, dokonana w formie ustawy posiada taką

samą

moc co ustawa i wymaga promulgacji; jeśli tylko wyjaśnia słowa ustawy same w

sobie pewne wtedy działa wstecz. Gdy ustawę zawęŜa lub poszerza albo tłumaczy

wątpliwą, nie działa wstecz.

§ 3. Interpretacja zaś dokonana w formie wyroku sądowego lub aktu

administracyjnego w poszczególnej sprawie, nie ma mocy ustawy i wiąŜe jedynie

osoby oraz dotyczy spraw, dla których została wydana.

Kan. 17 - Ustawy kościelne naleŜy rozumieć według własnego znaczenia

słów, rozwaŜanego w tekście i kontekście. Jeśli pozostaje ono wątpliwe i niejasne,

naleŜy uwzględnić miejsca paralelne, gdy takie są, cel i okoliczności ustawy oraz

myśl prawodawcy.

Kan. 18 - Ustawy, które ustanawiają kary, ograniczają swobodne

wykonywanie uprawnień albo zawierają wyjątek od ustawy, podlegają ścisłej

interpretacji.

Kan. 19 - Jeśli w określonej sprawie brak wyraźnej ustawy, powszechnej

lub

partykularnej, albo prawa zwyczajowego sprawa - z wyjątkiem karnej - winna być

rozstrzygnięta z uwzględnieniem ustaw wydanych w podobnych sprawach,

ogólnych

zasad prawnych z zachowaniem słuszności kanonicznej, jurysprudencji, praktyki

Kurii Rzymskiej oraz powszechnej i stałej opinii uczonych.

Kan. 20 - Późniejsza ustawa uchyla wcześniejszą lub ją zmienia, jeśli

wyraźnie to postanawia albo jest jej wprost przeciwna, albo porządkuje w całości

przedmiot dawnej ustawy. JednakŜe ustawa powszechna nie zmienia prawa

partykularnego lub specjalnego, chyba Ŝe co innego jest w prawie wyraźnie

zastrzeŜone.

Kan. 21 - W wątpliwości nie domniemywa się, Ŝe ustawa poprzednia

została

odwołana, lecz ustawy późniejsze naleŜy odnieść do poprzednich i wedle moŜności

nimi uzgodnić.

Kan. 22 - Ustawy państwowe, do których odsyła prawo kościelne, naleŜy

zachować w prawie kanonicznym na ile nie są przeciwne prawu BoŜemu i o ile

Strona 3

Kodeks_Prawa_Kanonicznego

prawo

kanoniczne czego innego nie zastrzega.

Tytuł II

ZWYCZAJ

Kan. 23 - Tylko ten zwyczaj wprowadzony przez wspólnotę wiernych

posiada

moc prawa, który został zatwierdzony przez prawodawcę, zgodnie z kanonami niŜej

zamieszczonymi.

Kan. 24 - § 1. śaden zwyczaj przeciwny prawu BoŜemu nie moŜe uzyskać

mocy prawa.

§ 2. Nie moŜe teŜ uzyskać mocy prawa zwyczaj przeciwny prawu

kanonicznemu albo powstały obok niego, jeśli nie jest rozumny. Nie jest zaś

rozumny

zwyczaj wyraźnie przez prawo odrzucony.

Kan. 25 - Tylko ten zwyczaj uzyskuje moc ustawy, który jest

zachowywany z

zamiarem wprowadzenia prawa przez wspólnotę zdolną przynajmniej do jego

przyjęcia.

Kan. 26 - Jeśli nie uzyskał specjalnego zatwierdzenia kompetentnego

prawodawcy, zwyczaj przeciwny obowiązującemu prawu kanonicznemu oraz

zwyczaj

obok prawa kanonicznego jedynie wtedy otrzymuje moc prawa, gdy jest

zachowywany zgodnie z prawem w sposób ciągły przez pełnych lat trzydzieści.

Natomiast przeciwny ustawie kanonicznej, która zawiera klauzulę zabraniającą

przyszłych zwyczajów tylko wtedy moŜe przewaŜyć, gdy jest stuletni albo

niepamiętny.

Kan. 27 - Zwyczaj jest najlepszą interpretacją ustaw.

Kan. 28 - Z zachowaniem przepisu kan. 5, zwyczaj czy to przeciwny

Tytuł III

DEKRETY OGÓLNE ORAZ INSTRUKCJE

Kan. 29 - Dekrety ogólne, wydawane przez kompetentnego prawodawcę

dla

wspólnoty zdolnej do przyjęcia prawa i zawierające ogólne przepisy, są ustawami

właściwym znaczeniu i rządzą się przepisami kanonów o ustawach.

Kan. 30 - Kto posiada jedynie władzę wykonawczą, nie moŜe wydać

dekretu

ogólnego, o którym w kan. 29, chyba Ŝe w poszczególnych wypadkach zostanie mu

Strona 4

prawu,

czy obok niego, zostaje odwołany przez zwyczaj przeciwny lub ustawę. Jeśli jednak

nich wyraźnie nie wspomina, ustawa nie odwołuje zwyczajów stuletnich lub

niepamiętnych, ani teŜ ustawa powszechna nie odwołuje zwyczajów partykularnych.

Kodeks_Prawa_Kanonicznego

wyraźnie udzielona zgodnie z prawem przez kompetentnego prawodawcę, z

zachowaniem warunków określonych w akcie jej udzielenia.

Kan. 31 - § 1. Ogólne dekrety wykonawcze, w których mianowicie

dokładniej

określa się sposoby zastosowania ustawy albo przynagla się jej zachowanie, mogą

wydawać - w ramach własnej kompetencji - posiadający władzę wykonawczą.

§ 2. Co do promulgacji i okresu nieobowiązywalności dekretów, o których

w §

1, naleŜy zachować postanowienia kan. 8.

Kan. 32 - Ogólne dekrety wykonawcze obowiązują podlegających

ustawom,

których sposoby wykonania dekrety te określają lub przynaglają wykonanie.

Kan. 33 - § 1. Ogólne dekrety wykonawcze, chociaŜby były wydane w

formie

dyrektoriów lub dokumentów o innej nazwie, nie zmieniają ustaw, a ich przepisy

ustawom przeciwne są pozbawione wszelkiej mocy.

§ 2. Dekrety te tracą moc na skutek odwołania wyraźnego lub

pośredniego,

dokonanego przez kompetentną władzę, jak równieŜ z chwilą wygaśnięcia ustawy,

dla

wykonania której zostały wydane. Nie wygasają natomiast z ustaniem władzy

wydającego, chyba Ŝe co innego wyraźnie zastrzeŜono.

Kan. 34 - § 1. Instrukcje, które mianowicie wyjaśniają przepisy ustaw oraz

rozwijają i określają racje, które naleŜy uwzględnić przy ich zachowaniu, są dane na

uŜytek tych, którzy mają się troszczyć o wprowadzenie ustaw w Ŝycie i obowiązują

ich w wykonywaniu ustaw. Wydają je zgodnie z prawem w granicach swojej

kompetencji ci, którzy posiadają władzę wykonawczą.

§ 2. Postanowienia instrukcji nie zmieniają ustaw. Jeśli zaś któreś z nich

nie

dadzą się pogodzić z przepisami ustaw, są pozbawione wszelkiej mocy.

§ 3. Instrukcje tracą moc nie tylko przez odwołanie wyraźne lub pośrednie

przez kompetentną władzę, która je wydała, lub wyŜszą, lecz takŜe przez

wygaśnięcie

ustawy, dla której wyjaśnienia czy wprowadzenia jej w Ŝycie, zostały wydane.

Tytuł IV

POSZCZEGÓLNE AKTY ADMINISTRACYJNE

Rozdział I

NORMY WSPÓLNE

Kan. 35 - Poszczególny akt administracyjny - a więc dekret, nakaz czy

Strona 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: