MSP430 - energooszczędne mikrokontrolery.pdf

(196 KB) Pobierz
Energooszczędne mikrokontrolery MSP430
P O D Z E S P O Ł Y
Rodzina proceso-
rÛw MSP430 znalaz³a
juø spor¹ grupÍ zwo-
lennikÛw, szczegÛlnie
wúrÛd projektantÛw
urz¹dzeÒ pomiarowych
i†inteligentnych przetwor-
nikÛw wielkoúci. U†pod-
staw wprowadzenia tych
procesorÛw†na rynek leøa³a
idea uk³adu sterownika zo-
rientowanego na zastosowa-
nia pomiarowe, w†ktÛrych
przewiduje siÍ bardzo d³ugie
okresy miÍdzy wymian¹ bate-
rii lub nie wymienia siÍ jej
przez ca³y okres eksploatacji urz¹dzeÒ.
Zwarta i†bardzo efektywna lista
rozkazÛw (27 podstawowych in-
strukcji + 24 dodatkowe, emulo-
wane przez instrukcje podstawo-
we) znacznie u³atwia opanowanie
programowania .
Liczba nowych
mikrokontrolerÛw w†rodzinie
MSP430, po pocz¹tkowym
okresie zastoju, uleg³a
szybkiemu zwiÍkszeniu, co
sta³o siÍ dla nas pretekstem
do ich przypomnienia.
G³Ûwne cechy procesorÛw
Dla porz¹dku przypomnijmy
podstawowe parametry techniczne
rodziny i†wynikaj¹ce z†tego g³Ûwne
korzyúci.
nym dostÍpem do kaødego z†16-
bitowych rejestrÛw procesora (PC,
SP, SR, CG + 12 rejestrÛw ogÛl-
nego przeznaczenia). Stworza to
bardzo dogodne warunki zarÛwno
dla programowania w†asemble-
rze, jak i†dla efektywnego kom-
pilatora jÍzyka C.
7†wydajnych trybÛw adresacji, do-
stÍpnych dla wszystkich rozka-
zÛw, z†jednoczesnym rÛwnorzÍd-
16-bitowa architektura procesora
typu RISC.
Energooszczędne
mikrokontrolery
Energooszczędne
mikrokontrolery
Sprawne narzÍdzia obs³ugi (na
poziomie jÍzyka C) zapewniaj¹ce
wygodne opracowywanie i†uru-
chamianie nowych projektÛw.
Rozbudowany system zabezpie-
czeÒ programu i†prawid³owoúci
jego wykonywania, poczynaj¹c od
wbudowanego uk³adu WatchDog.
Szeroka gama blokÛw peryferyj-
nych, ³¹cznie z†wielowyjúciowymi
przetwornikami A/C (do 12 bitÛw
rozdzielczoúci), uk³adem mnoø¹-
cym, portami, wyjúciami PWM
itp. Predystynuje to procesory
MSP do bardzo szerokiej gamy
zastosowaÒ, od urz¹dzeÒ pomia-
rowych, po sterowanie napÍdami.
Wbudowane sterowane ürÛd³o
pr¹dowe do wspÛ³pracy z†popu-
larnymi przetwornikami rezystan-
cyjnymi.
Rys. 1.
Do dwÛch uk³adÛw UART w†jed-
nym procesorze, wydatnie upra-
70
Elektronika Praktyczna 6/2001
32194370.003.png 32194370.004.png 32194370.005.png 32194370.006.png
P O D Z E S P O Ł Y
liczbie wyprowadzeÒ, nie wszystkie
moøliwoúci i†peryferia s¹ dostÍpne
w†kaødym z†procesorÛw rodziny.
Prawid³owoúÊ powyøsz¹†potwierdza
przytoczona tabela. Trafny dobÛr
procesora do zastosowania staje siÍ
wiÍc czÍsto kluczowym elementem,
zapewniaj¹cym powodzenie kon-
strukcyjne.
ma³ym poborze mocy znacznie uat-
rakcyjni³o ofertÍ procesorÛw
MSP430. Zaowocowa³o to pojawie-
niem siÍ procesorÛw MSP430Fxxxx,
wyposaøonych w†pamiÍÊ Flash.
Pierwsze z†nich to uk³ady
MSP430F11x1, dla ktÛrych produ-
cent deklaruje bardzo niskie ceny,
ale przy atrakcyjnych w³asnoúciach
uøytkowych. Inne dysponuj¹ juø
znacznie bogatszymi zasobami uk³a-
dÛw peryferyjnych i†zwi¹zanymi
z†tym bogatszymi moøliwoúciami
zastosowaÒ.
Rys. 2.
PamiÍÊ programowalna
w†procesorach rodziny
Dotychczas, dla potrzeb urucho-
mieniowych i†prototypowych prac,
dostÍpne by³y jedynie doúÊ kosz-
towne uk³ady wyposaøone w†kaso-
wane promieniowaniem UV pamiÍ-
ci typu EPROM.
Dopracowanie technologii pro-
gramowalnych pamiÍci o†bardzo
szczaj¹cych komunikacjÍ z†inny-
mi procesorami.
Przyk³adowy kontroler
³adowarki akumulatorÛw
Schemat blokowy najmniej-
szych procesorÛw wyposaøonych
w†pamiÍÊ Flash przedstawiono na
Rejestry pozwalaj¹ce na kompara-
cjÍ i†przechwyt stanu licznikÛw
czasu (nawet do 7†w†procesorach
grupy F14x), dziÍki czemu liczne
wyjúcia PWM moøna zastosowaÊ
do przetwarzania A/C jak i, na
przyk³ad,†do sterowania uzwoje-
niami silnikÛw .
Tab.1. Porównanie własności mikrokontrolerów rodziny MSP430
Układ
OTP flash ROM RAM Peryferie
Obudowy
MSP430P112 *
4KB
256B 15−bit Watchdog/Timer
20SOP
MSP430C111
2KB 128B 16−bit Timer_A, 3 rejestry CC
20SOP
Komparator analogowy pozwalaj¹-
cy rÛwnieø na organizacjÍ prze-
twornika A/C z†zachowaniem
rozdzielczoúci 8, a†nawet 10 bi-
tÛw.
MSP430C112
4KB 256B We/Wy port P1 i P2
20SOP
MSP430F1101
1KB
128B 15−bit Watchdog/Timer
20SOP, TSSOP
MSP430F1121
4KB
256B 16−bit Timer_A, 3 rejestry CC
20SOP, TSSOP
MSP430C1111
2KB 128B Komparator analogowy, źr. odniesienia 20SOP, TSSOP
MSP430C1121
4KB 256B We/Wy port P1 i P2
20SOP, TSSOP
MSP430F133
8KB
256B 15−bit Watchdog/Timer
64QFP
Ultraniski pobÛr mocy ( 250 m A
w†stanie przetwarzania + pr¹d
ürÛd³a pr¹dowego ).
MSP430F135
16KB
512B 16−bit Timer_A, 3 rejestry CC
64QFP
16−bit Timer_B, 3 rejestry CC/S
komparator analogowy, źr. odniesienia,
12−bit, 12−kanałowy przetw. A/C,
HW USART, UART/zgodny z SPI,
port We/Wy P1 − P6
Rozbudowana lista stanÛw uúpie-
nia - pracy energooszczÍdnej
o†poborach pr¹du od 0,1mA†do
6mA.
MSP430F147
32KB
1KB 15−bit Watchdog/Timer
64QFP
Sta³y†czas budzenia procesora
rÛwny 6†ms.
MSP430F148
48KB
2KB 16−bit Timer_A, 3 rejestry CC
64QFP
MSP430F149
60KB
2KB 16−bit Timer_B, 7 rejestrów CC/S
64QFP
Swoboda doboru ürÛd³a i†czÍstot-
liwoúci zegara taktuj¹cego. Daje
znaczny wp³yw na wielkoúÊ mo-
cy pobieranej przez procesor (np.
przy zastosowaniu kwarcu 32kHz
dla utrzymania pracy zegara cza-
su rzeczywistego, wskaünika LCD
i†wraøliwoúci na klawiaturÍ, wy-
starczy pr¹d 0,8 m A†z†3V zasila-
nia) .
komparator analogowy, źr. odniesienia,
12−bit, 12−kanałowy przetw. A/C,
2*HW USART, UART/zgodny z SPI,
8*8 do 16*16 HW jedn. MPY/MAC
port We/Wy P1 − P6
MSP430P315 *
16KB
512B 15−bit Watchdog/Timer
56 SSOP
MSP430P315S *
16KB
512B 8/16−bitowy Timer_Port
48 SSOP
MSP430P311S
2KB 128B sterownik LCD 64− lub 92−segm.
48 SSOP
MSP430P312
4KB 256B HW UART małej mocy,
56 SSOP
MSP430P313
8KB 256B We/Wy port P0
56 SSOP
MSP430P314
12KB 512B
56 SSOP
Rozbudowany system przerwaÒ
wewnÍtrznych i†zewnÍtrznych (do
15 przerwaÒ) z†moøliwoúciami in-
dywidualnego ich maskowania.
MSP430P315
16KB 512B
56 SSOP
MSP430P325A *
16KB
512B 15−bit Watchdog/Timer
64QPF, PLCC
MSP430C323
8KB 256B 8/16−bitowy Timer_Port
64QPF, PLCC
MSP430C325
16KB 512B sterownik LCD 84−segm.
64QPF, PLCC
Program ìbootstrap loaderî, po-
zwalaj¹cy na ³atwe ³adowanie
wewnÍtrznej pamiÍci flash .
HW UART małej mocy,
14−bitowy przetw. A/C,
We/Wy port P0
Do szeúciu 8-bitowych, rÛwnoleg-
³ych portÛw We/Wy.
W† tab. 1 zebrano g³Ûwne cechy
poszczegÛlnych procesorÛw rodziny
MSP430.
Jednak, jak zwykle w†mikrokon-
trolerach o†rozbudowanych funk-
cjach i†obudowach o†ograniczonej
MSP430P337A *
32KB
1KB 15−bit Watchdog/Timer
100 QFP
MSP430C336
24KB 1KB 8/16−bitowy Timer_Port
100 QFP
MSP430C337
32KB 1KB sterownik LCD 120−segm.
100 QFP
HW USART, UART/zgodny z SPI,
8*8 do 16*16 HW jedn. MPY/MAC
port We/Wy P1 − P4
* istnieją wersje EPROM kasowane UV dla układów prototypowych PMS430E112, PMS430E315,
PMS430E325A, PMS430E337A
72
Elektronika Praktyczna 6/2001
32194370.001.png
P O D Z E S P O Ł Y
rys. 1 . ZwrÛÊmy uwagÍ na za-
warte w†procesorze uk³ady pery-
feryjne, ukierunkowuj¹ce go do
stosowania w†prostych uk³adach z
wyjúciami analogowymi czy do
sterowania silnikami lub do po-
dobnych celÛw. DostÍpny w†jed-
nej z†odmian komparator napiÍcia
pozwala na budowÍ przetwornika
A/C w oparciu o†pomiar czasu
roz³adowania kondensatora o zna-
nej pojemnoúci. IdeÍ tÍ wyko-
rzystano w†prostym sterowniku
do ³adowarki akumulatorÛw, ktÛ-
rego schemat przedstawiono na
rys. 2 .
Naleøy zwrÛciÊ uwagÍ na ko-
rzystne dla uøytkownikÛw posu-
niÍcie producenta - Texas Instru-
ments - ktÛry wkrÛtce po zapro-
ponowaniu najprostszych proceso-
rÛw Flash rozpocz¹³ oferowanie
uk³adÛw†o†maksymalnych zasobach
pamiÍci i†peryferii. DziÍki temu
do r¹k uøytkownikÛw trafi³ pro-
cesor, na ktÛrym moøna przetes-
towaÊ rÛwnieø rozwi¹zania prze-
widywane dla uproszczonych wer-
sji uk³adu.
Wyposaøenie najprostszych
procesorÛw w†moøliwoúÊ obs³ugi
wyjúÊ PWM oraz komparator na-
piÍcia stwarza wyj¹tkowo dogod-
ne warunki do jego masowego
zastosowania w†sterowaniu ma³y-
mi silniczkami czy teø inteligen-
tnymi ³adowarkami do akumula-
torÛw, przy znikomym poborze
pr¹du przez procesor. Na rysun-
ku obok zamieszczony zosta³
uk³ad po³¹czeÒ takiego kontrole-
ra. Moøe†on dostosowywaÊ pr¹d
³adowania nie tylko do wartoúci
napiÍcia na baterii, ale uwzglÍd-
niaÊ jego charakterystykÍ zmian
w†czasie, dostarczony juø ³adunek
czy zmiany opornoúci wewnÍtr-
znej itp. Wszystkie te opcje s¹
moøliwe do uzyskania przy po-
borze pr¹du przez procesor na
poziomie 1,6mA.
Niska cena uk³adu, prawie po-
mijalna w†stosunku do kosztu aku-
mulatora, wobec poprawy warun-
kÛw eksploatacji i†wyd³uøeniu jego
czasu uøytkowania moøe byÊ za-
chÍt¹ do tego rodzaju zastosowaÒ.
Odpowiednio szersze moøliwoúci
maj¹ bardziej rozbudowane proce-
sory tej rodziny.
do generowania kodu i†jego uru-
chamiania (poziom kosztÛw bez
VAT i†kosztÛw granicznych poniøej
$50). DostÍpny w†pakiecie kompi-
lator jÍzyka C (zreszt¹ bardzo efek-
tywny) ma ograniczenie objÍtoúci
generowanego i†³adowanego do mo-
du³u testowego kodu na poziomie
1k(s³owa). Pakiet ten umoøliwia
rÛwnieø programowanie pamiÍci
flash procesora osadzonego w†pod-
stawce ( fot. 1 ).
Analogiczny zestaw dla proce-
sora F149 jest juø nieco droøszy.
W†przypadku tego pakietu ograni-
czenie objÍtoúci kodu generowane-
go przez kompilator C jest juø
nieco bardziej dotkliwe i†zapew-
nienie pe³nego wykorzystania wa-
lorÛw tego jÍzyka wymaga jednak
wyposaøenia siÍ w†pe³n¹ wersjÍ
narzÍdzi oferowanych przez firmÍ
IAR. Bliøsze dane i†szczegÛ³y
o†poruszonych tutaj procesorach,
ich narzÍdziach uruchomienio-
wych i†przyk³adach zastosowaÒ
znajdzie Czytelnik na za³¹czonym
kr¹øku CD-ROM. Zawiera on wy-
brane fragmenty materia³Ûw zawar-
tych na serwerze internetowym
firmy Texas Instruments, a†dostÍp-
nych rÛwnieø na dostarczanym
przez producenta i†dystrybutorÛw
dysku CD-ROM ìMSA430 August
2000î o†oznaczeniu firmowym
SLAC001B.
Krzysztof Kardach, TI
NarzÍdzia uruchomieniowe
Procesory z†rodziny MSP430,
wyposaøone w†pamiÍÊ Flash, otwie-
raj¹ rÛwnieø spore moøliwoúci
przed projektantami nie dysponuj¹-
cymi znacznymi úrodkami inwesty-
cyjnymi. Wynika to z†wyj¹tkowo
korzystnej oferty pakietÛw testo-
wych typu ìstarter kitî. Dla naj-
mniejszych procesorÛw rolÍ tak¹
spe³nia zestaw MSP-FET430x110,
wyposaøony w†dzia³aj¹ce na kom-
puterach PC kompletne narzÍdzia
74
Elektronika Praktyczna 6/2001
32194370.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin