Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Kryterium nagłości przesądza o tym, czy dane zdarzenie zakwalifikuje się jako wypadek przy pracy czy też jako chorobę zawodową. Zdarzenie nagłe zachodzi wtedy gdy nie trwa dłużej niż wynosi czas jednej zmiany roboczej (uwzględniając pracę w godzinach nadliczbowych).
Ocena nagłości zdarzenia dokonywana jest zawsze z uwzględnieniem wszystkich okoliczności wypadku.
Kryterium to określa, że dane zdarzenie jest tylko wtedy wypadkiem przy pracy , jeżeli nastąpiło na skutek działania czynników zewnętrznych. Mogą to być:
- urazy spowodowane działaniem elementów ruchomych, luźnych, ostrych, wystających, urządzeń i narzędzi.
- działanie energii elektrycznej
- działania substancji chemicznej
- urazy spowodowane potknięciem i upadkiem.
W/w to jedne z wielu możliwych przyczyn zewnętrznych, dlatego też każdy wypadek rozpatrywany jest indywidualnie tym bardziej, że mogą istnieć również przyczyny wewnętrzne powodujące wypadek(schorzenia pracownika).
Związek z pracą zachodzi wówczas, gdy przyczyną wypadku jest pełnienie przez pracownika obowiązków wynikających ze stosunku pracy bądź związanych z nim.
Do tej grupy należą wypadki jakim może ulec pracownik w następujących sytuacjach:
- podczas wykonywania zwykłych czynności,
- w związku z wykonywaniem zwykłych czynności,
- podczas lub w związku z wykonywaniem poleceń.
Związek z pracą rozpoczyna się w momencie przekroczenia przez pracownika bramy szkoły, a kończy się w momencie opuszczenia zakładu pracy.
Zgodnie z dotychczasową wykładnią Sądu Najwyższego nie może być kwalifikowany jako wypadek przy pracy:
- wypadek, jakiemu uległ pracownik w czasie dobrowolnego korzystania w organizowanej przez zakład pracy lub związek zawodowy imprezy rozrywkowo wypoczynkowej
- wypadek, jaki zdarzył się pracownikowi w czasie przebywania w godzinach pracy poza zakładem, w celu nabycia artykułów żywnościowych(opuszczanie budynku szkoły w trakcie okienek).
Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń traktuje się wypadek , któremu pracownik uległ między innymi:
1. w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika , które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań ,
2. przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Wypadki te noszą nazwę zrównane z wypadkami przy pracy lub traktowane na równi z wypadkami przy pracy i są za takie uznane tylko wtedy gdy zaistnieją równocześnie:
- nagłość
- przyczyna zewnętrzna
- związek z pracą
Za wypadek śmiertelny przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.
Za wypadek ciężki przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej, lub inne uszkodzenia ciała albo rozstrój zdrowia naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy, albo trwałe zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Za wypadek zbiorowy przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Sławomir Jędrzejak kl. 1 KZ
BigBrother