GAŚNICE.pdf

BEZPIECZEŃSTWO PRACY 4/2008

kpt. mgr in¿. KRZYSZTOF £ANGOWSKI

Komenda Powiatowa

Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej

w Tucholi

Gaœnice w zak³adach pracy

W trzeciej czêści publikacji na temat gaśnic omówiono najwa¿niejsze dane techniczno-u¿ytkowe, które za-

mieszczaj¹ w swoich materia³ach reklamowych ich producenci. Wyjaśniono miêdzy innymi, co to jest minimalna

skutecznośæ gaśnicza, zakres temperatur dzia³ania, ciśnienie maksymalne, minimalny czas dzia³ania itp. oraz w jaki

sposób s¹ one ustalane, podaj¹c w formie tabelarycznej ich wartości. W artykule wspomniano tak¿e o czynnikach

napêdowych, wymieniaj¹c je i porównuj¹c w³aściwości dwu z nich: azotu i ditlenku wêgla.

Fire extinguishers in the workplace – parameters (3)

The third part of this series on fire extinguishers discusses the most important technical data manufacturers list in their

promotional materials. The following concepts are explained: minimal fire-fighting efficiency, range of temperatures

of operation, maximum pressure, minimal time of operation, etc., and the way they are established. Their values are

presented in a table. This article also compares two driving factors: nitrogen and carbon dioxide.

– parametry (3)

Gaśnice charakteryzuje siê parametrami

techniczno-u¿ytkowymi (o niektórych wspo-

mniano ju¿ w poprzednich publikacjach [1, 2])

ustalanymi na podstawie badañ i wymagañ

norm w zale¿ności od ich przeznaczenia (ga-

szenia określonej grupy po¿aru), zastosowa-

nego środka gaśniczego i jego nominalnej ilości

oraz gazu napêdowego i jego umiejscowienia.

Wśród parametrów techniczno-u¿ytkowych,

które producenci zgodnie z normami [3, 4,

5] umieszczaj¹ na gaśnicach, wyró¿nia siê:

minimaln¹ skutecznośæ gaśnicz¹ (symbol po-

¿aru testowego), zakres temperatur dzia³ania

– temperatur u¿ytkowania ( o C), masê środka

gaśniczego (kg) lub ilośæ (dm 3 ), a tak¿e rodzaj

czynnika napêdowego (roboczego) i jego

masê (g). W normach oraz publikacjach [6,

7], a czêsto tak¿e w folderach reklamowych

i katalogach podaje siê ciśnienie próbne i

robocze (MPa lub bar), czas dzia³ania (s),

masê ca³kowit¹ (pe³nej) gaśnicy (kg), jej pod-

stawowe gabaryty (średnicê zbiornika i wy-

sokośæ ca³kowit¹) oraz wskazania dotycz¹ce

gaszenia urz¹dzeñ bêd¹cych pod napiêciem.

Mo¿na równie¿ spotkaæ tam dane o wymiarach

zbiorniczka (naboju) na gaz i jego masy, a tak¿e

inne informacje dotycz¹ce rodzaju materia³u,

z jakiego wykonany jest zbiornik gaśnicy,

jej osprzêt, odpornośæ na korozjê itp.

sk³adaj¹cej siê z trzech prób,

dwukrotnie po¿ar zostaje

ugaszony, wówczas uznaje

siê, ¿e gaśnica ma w³a-

ściw¹ skutecznośæ. Serie

badañ prowadzi siê tak

d³ugo, a¿ w kolejnej (po¿ar

o wiêkszych wymiarach)

dwa z trzech testów oka¿¹

siê nieudane – dwukrotnie

nie zostanie przerwany pro-

ces spalania.

Po¿ary testowe gru-

py A (po¿ary materia³ów

sta³ych, zwykle pochodze-

nia organicznego, których

normalne spalanie zachodzi

z tworzeniem ¿arz¹cych siê

wêgli) s¹ zbudowane z bele-

czek drewnianych u³o¿onych

w równe stosy na metalowej

konstrukcji, której wysokośæ

wynosi 250 mm, szerokośæ

900 mm, a d³ugośæ jest rów-

na d³ugości stosu przygoto-

wanego do po¿aru testowe-

go (określa to symbol tego

rodzaju po¿aru). Konstrukcja

ta szczegó³owiej jest opisana

w PN-EN 3 - 7:2004+A-

1:2007 [4]. Ka¿demu z po¿arów testowych przy-

pisano odpowiednie oznaczenie liczbowo-literowe,

w którym liczba symbolizuje jednocześnie: d³ugośæ

beleczek drewnianych w decymetrach, u³o¿onych

w kierunku d³ugości po¿aru oraz liczbê beleczek

(o d³ugości 500 mm) przek³adanych poprzecznie

miêdzy warstwami tych pierwszych; litera zaś

określa grupê po¿aru (tabela 1.). Znormalizowana

wysokośæ stosu z 14 warstwami drewnianych

beleczek, pouk³adanych naprzemiennie (i roz-

mieszczonych równomiernie w odstêpie 60 mm),

wynosi 546 mm. Od warstwy 2., licz¹c od do³u,

zaczynaj¹ siê warstwy poprzeczne.

Przyk³ad etykiety opisowej gaśnicy – zawiera piêæ pól z danymi zgodnie

z normami [4, 5]

An example of a descriptive label on a fire extinguisher – it contains 5 cells

as stipulated in the regulations [4, 5]

Minimalna skutecznośæ gaśnicza

Minimalna skutecznośæ gaśnicza (numer

po¿aru testowego podana w polu nr 1 na ety-

kiecie) określa przybli¿on¹ wielkośæ po¿aru,

który za pomoc¹ danej jednostki sprzêtowej

bêdzie mo¿na ugasiæ, pozwalaj¹c u¿ytkowni-

kowi na optymalne wykorzystanie posiadanych

gaśnic. Parametr ten ustala siê, wg PN-EN 3-

- 7:2004+A1:2007 [4], na podstawie wyników

serii prób gaśniczych przeprowadzanych dla

określonych wielkości po¿arów testowych

(w danej grupie po¿arowej). Je¿eli w jednej serii

Po¿ary testowe grupy B (po¿ary cieczy

i materia³ów sta³ych topi¹cych siê) wykonuje

siê w okr¹g³ych stalowych tacach o wymiarach

zale¿nych od objêtości cieczy, której u¿ywa

siê do wykonania danego testu. Dok³adne

wymiary owych tac podano we wspominanej

wy¿ej normie. Wymaga siê, by spalana podczas

próby skuteczności gaśniczej ciecz sk³ada³a

siê w 1/3 z wody i 2/3 z paliwa (heptanu).

Symbolika oznaczenia jest tutaj podobna, jak

w testach grupy A. Jednak¿e liczba przedstawia

objêtośæ cieczy wykorzystanej do przepro-

wadzenia próby w litrach, natomiast litera

BEZPIECZEŃSTWO PRACY 4/2008

analogicznie rodzaj spalanych materia³ów

(tabela 2.) Wymaga siê, by podczas badania

gaśnic proszkowych przynajmniej jeden po-

¿ar w ka¿dej serii testowej zosta³ ugaszony.

Po ka¿dym badaniu ciecz powinna byæ nalana

w stosownych proporcjach od nowa. Równie¿

dla wszystkich prób z gaśnicami wodnymi

nale¿y wymieniaæ wodê i paliwo na czyste.

Chodzi o to, by uzyskane wyniki by³y wiary-

godne – przeprowadzane w analogicznych

warunkach. Tylko w przypadku gaśnic, tzw.

śniegówek mo¿na uzupe³niaæ ciecz, nie nale-

waj¹c go od nowa.

Po¿ary testowe grupy C (po¿ary gazów)

nie s¹ przeprowadzane, poniewa¿ po uzyskaniu

pozytywnych wyników testów grupy B przez

dan¹ gaśnicê uznaje siê, ¿e mo¿na ni¹ równie¿

gasiæ po¿ary gazów palnych. W przypadku

po¿arów grupy D (po¿ary metali) skutecznośæ

poszczególnych jednostek tego sprzêtu ppo¿.

bada siê w odpowiednio skonstruowanej wan-

nie z blachy stalowej, gdzie kilka kilogramów

wiórów metalu lekkiego o zawartości magnezu

83 ÷ 88% uk³ada siê równomiernie i luźno,

a nastêpnie podpala siê w jednym z naro¿y. Gdy

po³owa tego materia³u jest objêta spalaniem,

rozpoczyna siê gaszenie. Wynik badania uwa¿a

siê za pozytywny wtedy, gdy uda siê ugasiæ

po¿ar, a w wannie bêd¹ znajdowa³y siê jeszcze

nie spalone cz¹stki metalu lekkiego. Badania te

przeprowadza specjalistyczny ośrodek badañ

– w tym przypadku Centrum Naukowo-Ba-

dawcze Ochrony Przeciwpo¿arowej im. Józefa

Tuliszkowskiego w Józefowie.

Po¿ary testowe grupy F (po¿ary t³uszczów

i olejów w urz¹dzeniach kuchennych) prze-

prowadzane s¹ przez osobê w odpowiednim

ubraniu ochronnym. Dopuszcza siê stosowanie

he³mu, rêkawic i os³ony przeciwodblaskowej

(nie zalecane jest ubranie z metalizowan¹ po-

wierzchni¹). W badaniu wykorzystuje siê czysty

jadalny olej roślinny (o temperaturze samoza-

p³onu 330 o C i 380 o C), który wlewa siê do tacy

metalowej symuluj¹cej frytkownicê i podpala.

Po czasie wstêpnego spalania – zgodnie z PN-

-EN 3 - 7:2004+A1:2007 [4] – rozumianego jako

swobodne spalanie przez 120 (+10) sekund,

nastêpuje jego gaszenie przez opró¿nienie

gaśnicy z ca³ej zawartości środka gaśniczego,

podaj¹c go nieprzerwanie z zalecanej przez

producenta minimalnej odleg³ości, wskazanej

na etykiecie. Gaszenie prowadzi siê z jednego

kierunku b¹dź jednej strony tacy. Je¿eli gaśnica

ma gaz napêdowy w osobnym zbiorniku uru-

chamia siê j¹ tu¿ przed koñcem okresu spalania

wstêpnego. W symbolu skuteczności gaśniczej,

zamieszczanym na etykiecie gaśnicy, w stosunku

do po¿arów grupy F liczba oznacza objêtośæ ole-

ju u¿ytego do danego po¿aru testowego, litera

– oczywiście – grupê po¿aru (tabela 3.).

Czas dzia³ania

Istotnym dla u¿ytkowników gaśnic jest,

wspomniany ju¿ w poprzedniej publikacji [2],

minimalny czas dzia³ania, określaj¹cy, jak

d³ugo bêdzie mo¿na dzia³aæ na strefê spalania

dan¹ gaśnic¹. Zale¿y on od skuteczności gaśni-

czej i nominalnego ³adunku środka zawartego

w danej gaśnicy i jest określony w PN-EN 3-

- 7:2004+A1:2007 [4]. Jego wartośæ, podawana

w sekundach, oznacza, i¿ czas dzia³ania okre-

ślonej gaśnicy powinien byæ równy lub wiêkszy

od tej wartości, nie uwzglêdniaj¹c pozosta³ości

środka gaśniczego. Podczas wykonywania

badania czasu dzia³ania sprawdza siê równie¿

ile środka gaśniczego pozostaje w zbiorniku.

Pozosta³ośæ ta nie mo¿e byæ wiêksza ni¿ 10%.

Tabela 1

CHARAKTERYSTYKA PO¯ARÓW TESTOWYCH GRUPY A – WG

PN-EN 3-7:2007 [4]

Characteristics of fire of test group A – according to PN-EN 3-7 [4]

Skutecznośæ

gaśnicza

Liczba beleczek

drewnianych d³ugości

500 mm w ka¿dej

warstwie poprzecznej

D³ugośæ po¿aru, m

0,5

0,8

13A

1,3

21A

2,1

27A

2,7

34A

3,4

43A

4,3

55A

5,5

Tabela 2

CHARAKTERYSTYKA PO¯ARÓW TESTOWYCH GRUPY B – WG

PN-EN 3-7:2007 [4]

Characteristics of fire of group B – according to PN-EN 3-7 [4]

Ciśnienie robocze

Ciśnienie robocze, określane jako ciśnienie

maksymalne przy maksymalnej temperatu-

rze dzia³ania , jest bardzo wa¿nym parametrem

techniczno-u¿ytkowym, który daje nam mo¿li-

wośæ zorientowania siê, pod jakim ciśnieniem

powinny pracowaæ gaśnice w stanie spoczynku

i po ich uruchomieniu (zale¿nie od ich rodzaju)

oraz jak wielkie niebezpieczeñstwo mog¹ one

stworzyæ, gdy bêd¹ u¿ytkowane w niew³a-

ściwych warunkach, np. zostan¹ nara¿one

na dzia³anie silnych źróde³ ciep³a, powoduj¹cych

niebezpieczny wzrost cienienia w ich wnêtrzu.

Mierzy siê je w gaśnicy, po jej ustabilizowaniu

(przynajmniej w ci¹gu 24 godzin), przy maksy-

malnej temperaturze dzia³ania, która jest wy¿sza

lub równa 60 o C. Dla gaśnic z nabojem ciśnieniem

maksymalnym jest jego wartośæ zanotowana

przez 0,5 s w okresie 3 minut, z wy³¹czeniem

1 s po uwolnieniu gazu napêdowego.

Wytwórcy jednostek podrêcznego sprzêtu

ppo¿. najczêściej podaj¹ nastêpuj¹ce ciśnienie

robocze:

– gaśnice typu X (pod sta³ym ciśnieniem)

– w zakresie od 14 ÷ 16 barów (czasem 14 ÷

18 barów)

– gaśnice typu Y (o zmiennym ciśnieniu)

– 8 barów, a tak¿e 14 ÷ 16 barów

– gaśnice pianowe: niektórzy producenci

nie podaj¹ tego parametru, inni zamieszczaj¹

wartośæ 8 barów

– gaśnice śniegowe: zazwyczaj nie zamieszcza

siê informacji o ciśnieniu roboczym, bowiem w za-

le¿ności od temperatury zewnêtrznej mo¿e ono

bardzo ró¿niæ siê; podaje siê natomiast ciśnienie

próbne zbiornika (zazwyczaj 250 barów).

Warto pamiêtaæ, ¿e o ile wartości ciśnieñ

w gaśnicach proszkowych, pianowych, a tak¿e

z tzw. czystym środkiem gaśniczym oscyluj¹

w granicach 14 ÷ 18 barów, czasem te¿ 8 barów,

o tyle w gaśnicach śniegowych mog¹ osi¹gaæ

wartośæ kilkudziesiêciu barów – w niekorzystnych

warunkach, gdy zostan¹ one poddane silnemu

nagrzewaniu, ciśnienie mo¿e bardzo szybko

osi¹gn¹æ wartośæ krytyczn¹ i j¹ przekroczyæ.

Minimalny

czas

dzia³ania

gaśnicy, s

21B 21 0,66 6

34B 34 1,07 6

55B 55 1,73 9

70B 70 2,20 9

89B 89 2,80 9

113B 113 3,35 12

144B 144 4,52 15

183B 183 5,75 15

233B 233 7,3 15

Tabela 3

CHARAKTERYSTYKA PO¯ARÓW TESTOWYCH GRUPY F – WG

PN-EN 3-7:2007 [4]

Characteristics of fire of test group F – according to PN-EN 3-7 [4]

Objêtośæ p³ynu

(1/3 wody + 2/3

paliwa), litry

Przybli¿ona

powierzchnia

po¿aru, m 2

Skutecznośæ

gaśnicza

Objêtośæ oleju

jadalnego,

litry

Nominalne,

dopuszczalne

wielkości

nape³nienia

gaśnic, litry

Minimalny

czas

dzia³ania

gaśnicy, s

2, 3

25F

2, 3, 6

40F

2, 3, 6, 9

75F

2, 3, 6, 9

Wtedy jednak powinien zadzia³aæ bezpiecznik

ciśnieniowy. W zbiornikach jednostek typu X takie

ciśnienia, jak przedstawione powy¿ej, panuj¹

przez ca³y czas ich gotowości do u¿ycia. W jed-

nostkach typu Y natomiast powstaj¹ one dopiero

wówczas, kiedy zostanie przebita membrana

zbiorniczka z gazem, który wyp³ynie do zbiornika

zawieraj¹cego środek gaśniczy.

Zakres temperatur dzia³ania

S¹ to zadeklarowane przez producenta

granice temperatur dzia³ania (górna i dolna) okre-

ślaj¹ce, do jakiej najwy¿szej i w jakiej najni¿szej

jej wartości bêdzie mo¿liwe efektywne zasto-

sowanie gaśnicy. Dla wszystkich typów, oprócz

gaśnic wodnych, winny one wynosiæ wg PN-EN

3 - 7:2004+A1:2007 od -20 o C, -30 o C lub mniej

(T min ) do + 60 o C (T max ). W przypadku gaśnic

Skutecznośæ

gaśnicza

BEZPIECZEŃSTWO PRACY 4/2008

Tabela 4

ZESTAWIENIE NAJISTOTNIEJSZYCH DANYCH TECHNICZNO-U¯YTKOWYCH PRZYK£ADOWYCH GAŚNIC [ 6, 7, 8]

The most important technical data of sample fire extinguishers [6, 7, 8]

Czynniki napêdowe i ich w³aściwości

Wytwórcy gaśnic w charakterystykach tech-

nicznych swoich wyrobów wymieniaj¹ tak¿e

rodzaj czynnika napêdowego, a w przypadku,

kiedy jest on umieszczony w osobnym zbiorni-

ku podawana jest te¿ jego masa w gramach.

W poprzednich publikacjach [1, 2] wspomniano

o dwóch najczêściej i, mo¿na tak powiedzieæ,

tradycyjnych gazach wykorzystywanych w tym

celu (azot i ditlenek wêgla). Norma PN-EN 3-

- 7:2004+A1:2007 dopuszcza równie¿ stosowa-

nie powietrza, argonu i helu. Wszystkie, oprócz

powietrza, s¹ gazami obojêtnymi i gaśniczymi

(wypieraj¹ tlen z otoczenia strefy spalania,

obni¿aj¹c jego stê¿enie), zatem zwiêkszaj¹ one

efekt gaśniczy wyrzucanego przez nie środka.

Wykorzystuje siê je tak¿e w mieszaninach gazów

gaśniczych zarówno pod nazwami Argonite, In-

ergen, jak i jako jednorodny środek. W³aściwości

dwu najbardziej rozpowszechnionych gazów

napêdowych N 2 i CO 2 porównano w tabeli 5.

Nale¿y pamiêtaæ o tym, i¿ gazy te w wy¿-

szych stê¿eniach wykazuj¹ w stosunku do ludzi

pewne dzia³anie toksyczne. W pomieszczeniach

zamkniêtych zmniejszaj¹ one stê¿enie tlenu,

a gdy ich zawartośæ w powietrzu bêdzie bardzo

du¿a, wówczas dzia³aj¹ na organizm cz³owieka

dusz¹co, niekiedy tak¿e narkotycznie. Najbardziej

niebezpieczny spośród wymienionych jest ditle-

nek wêgla, który wykazuje w³aściwości s³abo

narkotyczne oraz dra¿ni¹ce w stosunku do skóry

i b³on śluzowych.

Wszystkie elementy konstrukcyjne i środki

wykorzystywane w produkcji gaśnic przechodz¹

badania i testy zgodnie z postanowieniami norm

i przepisów. To samo dotyczy omówionych

parametrów techniczno-u¿ytkowych, które

wydaj¹ siê byæ najistotniejszymi dla potencjal-

nych u¿ytkowników gaśnic, osób prowadz¹cych

szkolenia przeciwpo¿arowe i bhp w zak³adach,

jak te¿ administratorów obiektów, w których

wyposa¿enie w ten sprzêt, wed³ug obowi¹zu-

j¹cego prawa, jest niezbêdne.

PIŚMIENNICTWO

[1] K. £angowski Gaśnice w zak³adach pracy – dobór i roz-

mieszczenie (1) „Bezpieczeñstwo Pracy” 11(434)2007

[2] K. £angowski Gaśnice w zak³adach pracy – ro-

dzaje, oznakowanie, konstrukcje i dzia³anie (2).

„Bezpieczeñstwo Pracy” 1(436)2008

[3] PN-EN 3-5 + AC: 1999 Gaśnice przenośne.

Wymagania i badania dodatkowe

[4] PN-EN 3 - 7:2004+A1:2007 (IDT) Gaśnice przenośne.

Czêśæ 7: Charakterystyki, wymagania eksploatacyjne

i metody badañ

[5] PN-EN 3-6: 1997 i PN-EN 3-6: 1997/A1: 2001 Gaśnice

przenośne . Postanowienia dotycz¹ce weryfikacji zgod-

ności gaśnic przenośnych z EN 3, arkusze od 1 do 5

[6] M. Pisarek, A. Wolny Gaśnice wczoraj, dziś i jutro.

SA PSP, Kraków 2003

[7] B. Śmia³owski Gaśnice i agregaty – czêśæ 1 i 2, SA PSP,

Kraków 1996 i 1997

[8] Katalogi czêści zamiennych oraz materia³y reklamo-

we GZWM S.A. i KZWM S.A.

[9] S. Wilczkowski Środki gaśnicze. SA PSP, Kraków 1995

[10] Rozporz¹dzenie Ministra Spraw Wewnêtrznych

i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie

ochrony przeciwpo¿arowej budynków, innych obiektów

budowlanych i terenów (DzU nr 80, poz. 563)

Lp.

Dane techniczne

Gaśnice proszkowe

Śniegowa Pianowa

GP-2x BC

GP-6Z-ABC GS-5x BC GW-9z AB

1. Minimalna skutecznośæ gaśnicza

21B

21A 113BC

55 BC

8A 34B

2. Minimalny czas dzia³ania, s

3. Ciśnienie robocze, bar

14 ÷ 18

14 ÷ 16

4. Czynnik napêdowy

N 2

CO 2

–

CO 2

5. Masa czynnika napêdowego, g

–

120

–

6. Masa środka gaśniczego, kg lub dm 3

2 (±0,006)

7. Masa ca³kowita, kg

3,9

10,3

8. Zakres temperatur dzia³ania, o C

-20 ÷ +60

-20 ÷ +60 -20 ÷ +60 +5 ÷ +60

Tabela 5

PORÓWNANIE W£AŚCIWOŚCI GAZÓW NAPÊDOWYCH POWSZECHNIE STOSOWANYCH W GAŚNICACH [9]

A comparison of the characteristics of driving gases commonly used in fire extinguishers [9]

Lp.

W³aściwośæ

Ditlenek wêgla – CO 2

Azot – N 2

1. Barwa

bezbarwny

2. Zapach

bez zapachu

3. Ciê¿ar cz¹steczkowy

44,01 g/mol

28,016 g/mol

krzepniêcia

-56,6 o C

-209,89 o C

4. Temperatury

wrzenia

-78,5 o C

-195,8 o C

krytyczna

31,0 o C

-147,1 o C

5. Ciśnienie krytyczne

7,43 MPa

3,39 MPa

gazu

1,976 kg/m 3

1,2506 kg/m 3

6. Gêstośæ

wzglêdem powietrza

1,529 (ciê¿szy)

0,9673 (nieco l¿ejszy)

ze środkiem w postaci roztworów wodnych T max

bêdzie taka sama, natomiast T min bêdzie zale¿na

od tego, czy roztwór ma dodatki zapobiegaj¹ce

zamarzaniu, czy te¿ nie. Jeśli ich nie ma, to T min

wynosi +5 o C. Gdy jednak p³yn zastosowany

w gaśnicy takie dodatki zawiera, wtedy T min bê-

dzie mia³o wartośæ zale¿n¹ do tego, o ile stopni

Celsjusza obni¿aj¹ one temperaturê krzepniêcia

wody. Wówczas T min mo¿e wynieśæ od 0 do nawet

-30 o C. Zobaczmy teraz, jak na skali ciśnienio-

mierza (manometru) uwzglêdnia siê wp³yw

temperatur na wskazania ciśnienia. Otó¿, jak

pamiêtamy [1], pole skali jest podzielone na trzy

strefy (zakresy): dwie czerwone (na pocz¹tku

i koñcu) oraz zielon¹ (środkow¹). Zielona strefa

(zwana te¿ robocz¹) odpowiada ciśnieniom

z zakresu temperatur dzia³ania gaśnicy. Warto

jeszcze wspomnieæ o tym, ¿e zadaniem tzw.

wskaźnika ciśnienia jest sygnalizowanie czy ga-

śnica jest w gotowości do u¿ycia, czy te¿ nie.

Zmiana wskazañ wskaźnika pomiêdzy stanem

operacyjnym a nieoperacyjnym winna nast¹piæ

przy ciśnieniu odpowiadaj¹cym minimalnej

temperaturze pracy. Wymaga siê [3, 4, 5], by b³¹d

wskazañ nie przekroczy³ 1 bara.

Gaszenie urz¹dzeñ elektrycznych

pod napiêciem

Bardzo istotn¹ informacj¹ dla administratorów

obiektów, w których wymagane jest wyposa¿enie

w podrêczny sprzêt ppo¿. [10], zamieszczan¹

na etykietach gaśnic jest informacja o ograni-

czeniu i bezpieczeñstwie gaszenia po¿arów

urz¹dzeñ elektrycznych bêd¹cych pod

napiêciem, dziêki czemu wiemy czy dan¹ ga-

śnicê mo¿na zastosowaæ do gaszenia urz¹dzenia

elektrycznego objêtego ogniem, czy te¿ zabrania

siê u¿ywania jej w tym celu. Ostrze¿enia takie

mog¹ brzmieæ: „Stosowaæ do gaszenia urz¹dzeñ

elektrycznych o napiêciu do 1000 V. Zachowaæ

odstêp 1 m”, albo „Nie u¿ywaæ do urz¹dzeñ pod

napiêciem”. W obrocie znajduje siê najwiêcej

gaśnic przeznaczonych do likwidacji po¿arów

urz¹dzeñ elektrycznych o niskim napiêciu (do

1000 V). Jednak¿e wytwarza siê te¿ gaśnice

przeznaczone do ochrony aparatury energe-

tycznej o wy¿szych napiêciach. Przyk³adowo:

do 30 kV, gdzie zapewniaj¹ca bezpieczeñstwo

(minimalna) odleg³ośæ wynosi 2 m, do 110 kV

– wówczas odleg³ośæ ta wynosi 3,3 m. Ze wzglêdu

na w³aściwości (znikome przewodzenie pr¹du

elektrycznego) zawartych w nich środków

gaśniczych znajduj¹ tu zastosowanie gaśnice

proszkowe i śniegowe. W przypadku odmian

wodnych (równie¿ pianowych) przeprowadza

siê badanie – zgodnie z normami [3, 4, 5] – po-

legaj¹ce na pomiarze przewodności elektrycznej

strumienia środka gaśniczego. Jeśli nie spe³ni¹

one ustalonego kryterium lub nie s¹ poddawane

tego rodzaju testowi, wówczas określa siê je jako

nie nadaj¹ce siê do likwidacji po¿arów urz¹dzeñ

pod napiêciem i umieszcza stosowne ostrze¿enie

o niebezpieczeñstwie.

Masa ca³kowita gaśnicy

i masa środka gaśniczego

Parametrami wa¿nymi dla u¿ytkowników

gaśnic, ze wzglêdu na sprawnośæ ich prze-

mieszczania oraz optymalne wykorzystanie

ich ³adunku gaśniczego, s¹ masa ca³kowita

gaśnicy i masa środka gaśniczego. Masa

ca³kowita obejmuje gaśnicê ze środkiem oraz

pe³nym wyposa¿eniem (gotow¹ do akcji). Ze-

stawienie danych technicznych przyk³adowych

gaśnic zamieszczono w tabeli 4.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: