SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE IV
Czas: 2 x 45 minut
Temat1: Nasze spotkanie z Pinokiem - bohaterem książki C. Collodiego.
Cel ogólny:
Ø zapoznanie uczniów z treścią lektury
Ø kształtowanie sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania oraz rozbudzanie twórczej postawy
Cele operacyjne - poziom wiadomości, umiejętności i postaw ucznia
Uczeń:
Þ potrafi budować dłuższe wypowiedzi
Þ redaguje plan wydarzeń
Þ układa samodzielnie zdania pytające
Þ wciela się w role
Þ wykorzystuje w praktyce uzyskaną wiedzę
Þ dostrzega związki przyczynowo - skutkowe między wydarzeniami
Þ doskonali technikę opowiadania
Þ na podstawie utworu wskazuje wartości moralne, które obowiązują każdego człowieka
Metody:
§ Praca w grupie
§ drama (techniki - scenki improwizowane, wywiad)
§ praca z tekstem literackim
Środki dydaktyczne:
§ Utwór C. Collodiego "Pinokio" książka i film
Przebieg lekcji:
I część wstępna: (3 minuty)
Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności
część zasadnicza: (30 minut)
Nauczyciel czyta uczniom fragment książki:
"Dawno, dawno temu w niewielkim włoskim mieście żył samotnie pewien stolarz o imieniu Dżeppetto. Pewnego razu otrzymał w prezencie od przyjaciela spory kawałek drewna, z którego wystrugał drewnianego pajacyka i nadał mu imię......"
· Uczniowie dopowiadają imię bohatera. Następnie oglądamy fragmenty filmu Disneya pt. "Pinokio". Proponuję, aby wybrane fragmenty filmu dotyczyły wydarzeń umoralniających oraz śmiesznych, np.
§ stworzenie pajacyka przez Dżeppetto,
§ spotkanie z Lisem i Kotem,
§ u Wróżki,
§ pajac w opałach itd. ...
· Uczniowie określają czas i miejsce wydarzeń na podstawie obejrzanych fragmentów. Wspólne sformułowanie wniosków dotyczących elementów świata przedstawionego w utworze.
· Gry dramatyczne Uczniowie w dwuosobowych zespołach inscenizują kolejne wydarzenia z życia Pinokia. Zastanawiają się nad postępowaniem bohatera, wyciągają wnioski. Po każdej scence zapisują na tablicy i w zeszycie tytuły przedstawianych scenek, w ten sposób powstanie plan wydarzeń.
Plan wydarzeń.
1. Narodziny pajaca.
2. Ucieczka z domu.
3. Sprzedanie elementarza.
4. Spotkanie z marionetkami i podarunek Ogniojada.
5. Rady Lisa i Kota.
6. Spotkanie ze zbójcami.
7. Uratowanie Pinokia przez dziewczynkę o błękitnych włosach.
8. Oszustwa Lisa i Kota.
9. Pajac psem podwórzowym.
10. Pogoń za Dżeppettem.
11. Spotkanie z wróżką na Wyspie Pracowitych Pszczół.
12. Pragnienie zostania chłopcem.
13. Bójka z kolegami i jej skutki.
14. Ucieczka do Krainy Zabawek.
15. Odnalezienie tatusia.
16. Zamiana w chłopca.
· Drama "gorące krzesło"Jeden z uczniów prowadzi konferencję prasową (wita zebranych, udziela głosu itp. ...), drugi wciela się w rolę Pinokia - który udziela wywiadu. Pozostali uczniowie zadają pytania, np.:
§ Kto pomógł ci stać się chłopcem?
§ Które zdarzenie było dla ciebie najbardziej przykre i dlaczego?
§ Dlaczego postępowałeś źle?
§ Kto próbował ci radzić? Czy słuchałeś tych rad?
§ Kiedy zrozumiałeś, że warto być grzecznym chłopcem?
Po przeprowadzeniu wywiadu dzieci ustalają, co pomagało, a co przeszkadzało pajacykowi stać się chłopcem.
zakończenie: (10 minut)
· Sformułowanie wniosku. Rozdanie dzieciom karteczek z zapisaną częściowo notatką , w której należy uzupełnić wykropkowane miejsca.
Książka pt. "Pinokio", którą napisał .......................... ........................., opowiada o przygodach drewnianego ........................ . Tytułowy bohater - ....................... podczas wędrówki po świecie uczy się, jak należy postępować, aby stać się prawdziwym .......................... . Pragnął się zmienić, pomagali mu w tym głównie .......................... i ................................. .
Temat2: „Wystrugałem z kawałka drewna pajaca i nazwałem go Pinokio…”- ocena postępowania syna wobec ojca na podstawie lektury C. Collodiego
Ø zapoznanie uczniów z zasadami tworzenia charakterystyki i oceny postępowania bohatera
Ø kształcenie umiejętności logicznego myślenia
Þ nazywa uczucia i przeżycia skrzywdzonego
Þ dostrzega zło, które wyrządził główny bohater książki
Þ odczytuje z lektury przestrogi skierowane do Pinokia
Þ odróżnia dobre zachowania od złych
Þ ocenia postępowanie bohatera i uzasadnia swoją ocenę
Þ formułuje wnioski ponadczasowe
Þ widzi zło w swoim postępowaniu i szuka sposobów jego naprawy
· Praca z tekstem
· Wyszukiwanie odpowiednich fragmentów
· Uzupełnianie „słoneczka”
· Akrostyk
I część wstępna: (5 minut)
· Przedstawienie celów lekcji
· Nauczyciel prosi uczniów o wyjaśnienie, co rozumieją pod hasłem: ocena postępowania
· Uczniowie odczytują notatkę z pamiętnika Dżepetta (załącznik 1)
· Nazywają uczucia i przeżycia pokrzywdzonego bohatera
· Odczytują z tekstu lektury pouczeń skierowanych do Pinokia
· Ustne naprawianie zła wyrządzonego ojcu (rekonstrukcja papierowego bohatera)
· Uczniowie podejmują ocenę postępowania Pinokia (załącznik 2)
· Podejmują próbę sformułowania ponadczasowych wniosków
· Uczniowie podchodzą do tablicy i wypełniają akrostyk
P- pajacyk
I- inteligencja
N- nos
O- odwaga
K- kłótnia
I- integracja
O- oszukuje
· Uczniowie analizują zachowanie Pinokia oraz swoje własne
· Wypełniają „słoneczko” dopisując wygląd oraz dobre i złe cechy chłopca
DOBRE CECHY ZŁE CECHY
WYGLĄD
Załącznik nr 1.
Jestem Dżeppetto. Wystrugałem z kawałka drewna pajaca i nazwałem go Pinokio. Myślałem, że będzie mi na starość ostoją. O, jakże się myliłem!
Najpierw uciekł z domu. Ludzie, którzy przyglądali się scenie pogoni za synem powiedzieli, że to ja jestem okrutny wobec pajaca. Zostałem więc przez niego zamknięty w więzieniu.
Kiedy wróciłem, zastałem Pinokia głodnego i zziębniętego. Miał spalone stopy. Bez namysłu oddałem mu swoje śniadanie – trzy gruszki. Było mi go żal. Ten zaś zaczął wybrzydzać i nie chciał zjeść skórek. Dopiero głód go zmusił do tego.
Byłem dumny, kiedy syn oznajmił mi, że pójdzie do szkoły. Zrobiłem mu piękne ubranko z papieru w kwiatki, sprzedałem swój jedyny kaftan, aby kupić mu elementarz. A on co? Sprzedał swój cenny podręcznik, bo zabrakło mu pieniędzy na bilet wstępu do Teatru Marionetek.
Otrzymał od Ogniojada pięć złotych cekinów, aby wspomóc naszą rodzinę finansowo. Jednak mój syn dał się namówić na wyprawę do Krainy Głupków, gdyż chciał w cudowny sposób się wzbogacić – bez uczciwej pracy oczywiście. Później na Polu Cudów ostatecznie pozbył się majątku.
Na wyspie Pracowitych Pszczół żebrał o jałmużnę. Nie chciał w zamian pracować, chciał jeść za darmo. Boże, przecież uczyłem go czegoś innego!
Szczytem wszystkiego była wyprawa z Knotem do Krainy Zabawek – wiecznej zabawy, beztroski i radości. Tam Pinokio dopiero dostał nauczkę. Zmienił się w osła. Jaki to wstyd dla biednego, ale uczciwego starca.
Jestem już zmęczony tymi kłopotami i błędami życiowymi Pinokia. Mam nadzieję, że to się zmieni.
Załącznik nr 2.
Ocena postępowania bohatera
(1.)........................................Pinokio jako pajac postępował (2.)..................................... , ponieważ (3.)...........................
...............................................................................................
............................................................................................. .
1
INSPIRACJE