Str1.doc

ochrona              11

przed              —

korozją              99

=KSANDRA BARANIAK

L" Sp- z o.o. Gdańsk

Zabezpieczenie przed korozją zbiorników

magazynowych na ropę naftową

i produkty jej przerobu

ff artykule omówiono przyczyny korozji zbiorników magazynowych na [opę naftową i produkty jej przerobu, przytoczono uregulowania prawne .dotyczące wymagań w zakresie ochrony przed korozją i wyciekami do -gruntu i wód gruntowych. Przeanalizowano stosowane sposoby zabezpie­czeń oraz prognozy i kierunki rozwoju pokryć zbiornikowych.

A. Earaniak — Anticorrosion protection of petroleum and its product storage tanks

This article contains causes of corrosion of petroleum and its product stor­age tanks, Iow and environments reąuirements with special attention to anticorrosion and protection agains leakage to soil and ground water. There were also analyzed methods of using for corrosion protection and forecast and ways of development for tank coatings as well.

ogół) wykonane, z zachowaniem optymalnych warunków dla uzy­skania deklarowanych własności pokrycia. Nie zawsze jednak widzi się dbałość inwestora o stan pokrycia w trakcie eksploata­cji; niejednokrotnie powłoki są uszkadzane termicznie lub me­chanicznie w trakcie różnych prac remontowych i tak pozosta­wione bez wykonania poprawek. Te zbiorniki, które nie były re­montowane po 1989 r. posiadają często przypadkowo dobraną powłokę ochronną, z zaawansowanym procesem destrukcji. Czę­ść z nich nawet na dnie od wewnętrznej strony nie posiada żad­nego pokrycia.

Na rys. l pokazano fragmenty powierzchni zbiorników, na któ­rych obserwuje się największe zmiany korozyjne. ....___

1. Wprowadzenie

Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, określa Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 30 sierpnia 1996r. [1].

Publicznych stacji paliwowych jest w Polsce ok. 5600, z tego po­nad 500 należy do firm zagranicznych — te są obiektami nowymi. Z pozostałych 5100 stacji szacuje się, że 10 do 15% to obiekty przestarzałe, wymagające bądź generalnej modernizacji, bądź też powinny ulegać sukcesywnej likwidacji [2]. Przyjmuje się, że w Polsce jest jeszcze miejsce dla ok. 1500—2000 stacji paliwowych [3]. Baz paliw płynnych jest ok. 200, przy czym większość stano­wią obiekty należące do spółki NAFTO BAZY. Pojemność zbiorni­ków magazynowych w bazach wynosi od 250 m3 do 32000 m3. Były one budowane w latach 1951-1995, a ich struktura wiekowa kształtuje się następująco [4]:

9% 14% 18% 41% 18%

do 10 lat 10 do 20 lat 20 do 30 lat 30 do 40 lat 40 do 50 lat

Ponadto duże terminale na ropę naftową w Płocku i Gdańsku posiada Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych »PRZYJAZŃ". Do tej ilości należy dodać zbiorniki na surową ropę naftową i produkty jej przerobu znajdujące się na terenie Polskie­go Koncernu Naftowego S.A., Rafinerii Gdańskiej S.A. i pięciu po­zostałych małych rafinerii usytuowanych na południu Polski. Z przytoczonych informacji wynika, że zbiorniki magazynowe to hektary powierzchni wymagających właściwego zabezpieczenia przed korozją. Ropa naftowa i produkty jej przerobu składowane sąna ogół w następujących zbiornikach: ~~ naziemnych o osi głównej pionowej, jednopłaszczowych lub

dwupłaszczowych;

~~ naziemnych o osi głównej poziomej; ~~ podziemnych o osi głównej poziomej, jednopłaszczowych lub

dwupłaszczowych;

~~ podziemnych o osi głównej pionowej (obecnie zaniechano bu­dowy tego typu zbiorników).

Stan zabezpieczenia przed korozją tych obiektów jest bardzo *óżny. Najlepiej sytuacja przedstawia się w PERN-ie i rafine-ftach, gdzie systematycznie przeprowadzane są przeglądy i pro-"a ;zone prace modernizacyjne. W pozostałych obiektach jest "ardzo różnie. Zbiorniki budowane i modernizowane po 1989 r. "^ają prawidłowo dobrane systemy ochronne i profesjonalnie (na

l    \

Dach stary

Dach pływający

Rys. 1. Rejony najmocniej narażone korozją w zbiornikach naziemnych

Najszybciej zmiany korozyjne obserwuje się na dnie (1) i połączeniu kątowym obrzeżnego pierścienia dna z płaszczem do wysokości ok. 30—50 cm na pierwszym pasie płaszcza (2). Wynika to z faktu, że w rejonie tym gromadzą się szlamy, osady i wszyst­kie zanieczyszczenia rozpuszczalne w wodzie. Często występuje tu podosadowa korozja wżerowa doprowadzająca nawet do perfo­racji blach. Niebagatelną rolę w tej części zbiornika odgrywa ko­rozja mikrobiologiczna [5]. W zbiornikach z dachem stałym znaczne zmiany korozyjne obserwuje się na wewnętrznej po­wierzchni dachu (3), gdzie występuje kondensacja wilgoci, szcze­gólnie przy magazynowaniu gorących produktów np. oleju opałowego. W zbiornikach z dachami pływającymi najszybciej zmiany korozyjne występują na zewnętrznych powierzchniach dachu (4), przy pierścieniu wiatrowym (5) oraz wewnątrz płasz­cza, na jego ostatnim pasie (6).

2. Wymagania dotyczące ochrony przed korozją zbiorni­ków w bazach i stacjach paliw

2.1. Uregulowania prawne i normalizacyjne.

W zakresie ochrony przed korozją baz paliw Rozporządzenie [1] stawia następujące wymagania :

— art. 13 § 39 — zbiorniki naziemne i podziemne winny być chronione przed korozją;

— art. 12 § 39 — zbiorniki naziemne przeznaczone do magazy­nowania produktów naftowych I i II klasy powinny być malo­wane farbami o zdolności odbijania promieniowania cieplne-

275