cywilizacje_starozytne_wykl.pdf

(207 KB) Pobierz
Nazwa przedmiotu: Cywilizacje starożytne i wczesnośredniowieczne (wykład)
dr Izabela Trzcińska
Cywilizacje starożytne i wczesnośredniowieczne
Spis podstawowych lektur:
1. Arnaud D., Starożytny Bliski Wschód. Od wprowadzenia pisma do Aleksandra
Wielkiego , Warszawa 1982.
2. Baffetti A., Bovo E., Wielkie imperia , Warszawa 2000.
3. Cywilizacje starożytne , pod red. A. Cotterell, Łódź 1996.
4. Fumagalli V., Świt średniowiecza , Warszawa 2003.
5. Ganeri A., Dziedzictwo starożytności , Warszawa 2001.
6. Haywood J., Starożytne cywilizacje Bliskiego Wschodu i basenu Morza Śródziemnego ,
Warszawa 1998.
7. Historia świata śródziemnomorskiego , pr. zbior., Warszawa 2003.
8. Huizinga J., Jesień średniowiecza , Warszawa 2003.
9. Jaczynowska M., Mączakowa A., Tyloch W., Historia starożytna , Warszawa 1974.
10. Jaczynowska M., Musiał D., Stępień M., Historia starożytna , Warszawa 2001.
11. Kłoczkowski J., Młodsza Europa , Warszawa 2003.
12. Kumaniecki J., Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu , Warszawa 1977.
13. Kunderewicz C., Najstarsze pisma świata, Łódź 1972.
14. Lipińska J., Bieliński P., Encyklopedia sztuki starożytnej: Europa, Azja, Afryka,
Ameryka, Warszawa 1998.
15. Manteuffel T., Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1994.
16. McIntosh J., Twist C., Cywilizacje : dziesięć tysięcy lat historii starożytnej , Warszawa
2002.
17. Modzelewski K., Barbarzyńska Europa , Warszawa 2002.
18. Pernoud R., Inaczej o Średniowieczu , Warszawa 2002.
19. Righetti G., Prehistoria i starożytność , Warszawa 1999.
20. Roberts J. M., Prehistoria i pierwsze cywilizacje , Warszawa 1999.
21. Samsonowicz H., Schyłek średniowiecznej Europy, Warszawa 2003.
22. Scheck F. R., Szlak mirry i kadzidła: od Arabii do Rzymu - śladem antycznych kultur ,
Warszawa 1998.
23. Skliar A., Regulier C., Chamontin C., Wielkie kultury świata: Egipt, Grecja, Rzym,
Bizancjum , Warszawa 2001.
24. Społeczeństwo i religia w świecie starożytnym , pod red. D. Musiał, Toruń 1999.
25. Strzelczyk J., Historia powszechna. Średniowiecze , Poznań 2001.
26. Studia nad kulturą antyczną , pod red. Joanny Rostropowicz. Opole 1997.
27. Uhlig H., Jedwabny szlak: kultury antyku między Chinami a Rzymem , Warszawa 1996.
28. Wipszycka E., O starożytności polemicznie , Warszawa 1994.
29. Wolski J., Historia powszechna. Starożytność , Warszawa 1994.
30. Zabłocka J., Historia Bliskiego Wschodu w starożytności , Wrocław 1982.
31. Zakrzewski K. U schyłku świata antycznego , Warszawa 1964.
Tematyka poszczególnych zajęć:
1. Cywilizacja Egiptu
Warunki geograficzne, chronologia dziejów Egiptu z krótkim omówieniem każdego okresu,
państwo i władza, stosunki społeczno gospodarcze, okres Tell el – Amarna i reformy
Echnatona, dynastia Ramzesydów, pismo i kalendarz egipski, sztuka i architektura.
Literatura:
Andrzejewski T., Starożytny Egipt , Warszawa 1952.
Baines J., Egipt , Warszawa 1995.
Boulton H.J., Wieczność piramid i tragedia Pompei , Warszawa 1959
Daumas F., Od Narmera do Kleopatry. Cywilizacja starożytnego Egiptu , Warszawa 1973.
Drioton E., Egipt faraonów , Warszawa 1992.
Edwards I.E.S., Piramidy Egiptu , Warszawa 1995
Grimal N., Dzieje starożytnego Egiptu , Warszawa 2004.
Michałowski K., Nie tylko piramidy... Sztuka dawnego Egiptu , Warszawa 1969.
Starożytny Egipt , pod red. A. Szczudłowskiej, Warszawa 1976.
White M.J., Starożytny Egipt , Warszawa 1995.
2 - 3. Cywilizacje Mezopotamii (Sumerowie, Akadyjczycy, Amoryci — Babilończycy,
Asyryjczycy)
Warunki geograficzne, chronologia dziejów Mezopotamii z krótkim omówieniem
poszczególnych cywilizacji rozwijających się w Międzyrzeczu, wielkie wędrówki ludów XVI
- XI w. p.n.e., państwo i władza, stosunki społeczno gospodarcze, pochodzenie Sumerów,
sumeryjskie państwa – miasta, pismo i literatura sumeryjska, Akad - pierwsze semickie
państwo, najazd Amorytów i powstanie państwa starobabilońskiego, prawo Hamurabiego,
kultura i sztuka Babilonii, powstanie Asyrii i jej podboje, Asyria i Babilonia.
Literatura:
Bielicki M.L., Zapomniany świat Sumerów , Warszawa 1996.
Contenau G., Życie codzienne w Babilonie i Asyrii , Warszawa 1963.
Klima J., Prawa Hammurabiego , Warszawa 1957.
Kramer S.N., Historia zaczyna się w Sumerze , Warszawa 1961.
Meuszyński J., Odkrywanie Mezopotamii , Warszawa 1976.
Mezopotamia , pod red. J. Braun, Warszawa 1971.
Roaf M., Mezopotamia , Warszawa 1998.
Saggs H., Wielkość i upadek Babilonu , Warszawa 1973.
4. Cywilizacja Persów
Indoeuropejczycy, chronologia dziejów Persji, Cyrus Wielki i jego podboje, władca i
struktura administracyjna państwa, wprowadzenie monety i polityka podatkowa, wojny
grecko – perskie, Arsacydzi i Sasanidzi, architektura Pasargade, Suzy i Persepolis
Literatura:
Olmstead A.T., Dzieje imperium perskiego , Warszawa 1974.
Składankowa M., Kultura perska , Wrocław 1995.
Śliwa J., Archeologia starożytnego Wschodu. Anatolia, Mezopotamia, Iran , Kraków 1981.
Wolski J., Iran, siedziba imperiów w starożytności, t. I, Achemenidzi , Wrocław 1986.
5. Izrael
Warunki naturalne, chronologia, dzieje Izraela a Biblia, jednoczenie plemion i powstanie
królestwa, rola Jerozolimy i świątyni w dziejach Izraela, Żydzi wobec innych kultur i
cywilizacji (plemiana Kanaanejskie, niewola babilońska, podbój Cyrusa, okres hellenistyczny
i podbój rzymski, diaspora), rola religii w tworzeniu cywilizacji żydowskiej.
Literatura:
Albright W.F., Archeologia Palestyny , Warszawa 1964.
Albright W.F., Od epoki kamiennej do chrześcijaństwa , Warszawa 1976.
Ricciotti G., Dzieje Izraela , Warszawa 1976.
6. Cywilizacje Indii (przedaryjska, aryjska)
warunki geograficzne, chronologia dziejów Indii, cywilizacja drawidyjska (Harappa i
Mohendżo-Daro), najazd Ariów, ustrój i struktura społeczna, reformy Asioki, narodziny
buddyzmu i dżinizmu, islam w Indiach.
Literatura:
Allchin B. Allchin R., Narodziny cywilizacji indyjskiej , Warszawa 1973.
Basham A., Indie. Od początku dziejów do podboju muzułmańskiego , Warszawa 1967.
Kieniewicz J., Historia Indii , Wrocław 1980.
Słuszkiewicz E., Państwo i społeczeństwo w dawnych Indiach , Warszawa 1949.
Waterstone R., Indie , Warszawa 1995.
7. Cywilizacja Chin
Warunki naturalne, chronologia, okres Królestw Walczących i złoty wiek filozofii i religii w
Chinach, reformy Szy-Huang-Ti i powstanie cesarstwa, szersze omówienie dynastii Han,
T’ang i Ming, idea władzy i struktura społeczna Chin, system administracyjny, najazdy
Hunów, Mongołowie w Chinach, jedwabny szlak, kultura i religie chińskie.
Literatura:
Dzieje Chin , pod red. Szang Jue, Warszawa 1960.
Fairbank J. K., Historia Chin: nowe spojrzenie , Gdańsk 1992.
Fitzgerald Ch., Chiny. Zarys historii kultury , Warszawa 1974.
Granet M., Cywilizacja chińska , Warszawa 1995.
Kunstler M., Dzieje kultury chińskiej , Wrocław 1994.
Lobman J., Chiny przez wieki , Warszawa 1962.
Rodziński W., Historia Chin , Wrocław 1992.
8 - 9. Cywilizacje Grecji (minojska, mykeńska, archaiczna klasyczna)
Warunki naturalne Grecji, chronologia, rozwój kultury minojskiej, pałace na Krecie (sztuka),
Achajowie i kultura mykeńska, formowanie się polis, amfiktionie greckie, kolonizacja i jej
skutki społeczne i gospodarcze, porównanie ustroju Aten i Sparty, Grecja w dobie wojen z
Persją, reformy Peryklesa, wojna peloponeska i jej skutki, pismo i literatura, złoty wiek w
kulturze i sztuce Grecji.
Literatura:
Adorno F., W dawnych Atenach , Wrocław 1971.
Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków , Warszawa 1988.
Hammond N.G., Dzieje Grecji , Warszawa 1973.
Jurewicz O., Winniczuk L., Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym ,
Warszawa 1970.
Kowalski J., Rozwój cywilizacji greckiej , Wrocław – Warszawa 1950.
Kumaniecki K., Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu , Warszawa 1969.
Leveque P., Świat grecki , Warszawa 1973.
Stabryła S., Starożytna Grecja , Bydgoszcz 1988.
Waszkiewicz J. Przestrzenie greckiej kultury , Wrocław 1989.
Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu , pod red. E. Wipszyckiej, Warszawa 1979.
Zieliński T., Grecja niepodległa , Warszawa 1995.
10. Macedonia i cywilizacja hellenistyczna
Macedonia do czasów Filipa II, Aleksander Wielki i jego podboje, Wschód po śmierci
Aleksandra – podział państwa, hellenizm (termin i jego znaczenie), rozkwit i upadek państw
hellenistycznych, orientalizacja państw hellenistycznych i hellenizacja Wschodu, kultura i
sztuka hellenizmu.
Literatura:
Ranowicz A., Hellenizm , Warszawa 1961.
Świderkówna A., Hellada królów , Warszawa 1967.
Świderkówna A., Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra Wielkiego do Augusta ,
Warszawa 1995.
Tarn W. Cywilizacja hellenistyczna , Warszawa 1957.
11 - 12. Cywilizacja rzymska (królestwo, republika, cesarstwo)
Warunki geograficzne, chronologia dziejów Italii, Etruskowie i ich system społeczny,
początki Rzymu, podboje i konflikt z Kartaginą, okres królewski, Rzym republikański i jego
reformy, kryzys i upadek republiki, pryncypat, organizacja państwa za Augusta,
społeczeństwo i państwo rzymskie za czasów cesarstwa, ewolucja ustroju rzymskiego, źródła
potęgi Rzymu i przyczyny jego upadku.
Literatura:
Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu , Warszawa 1992.
Cornell T., Matthews J., Rzym , Warszawa 1995.
Gibbon E., Zmierzch cesarstwa rzymskiego , Warszawa 1995.
Jaczynowska M., Historia starożytnego Rzymu, Warszawa 1988.
Jaczynowska M., Dzieje Imperium Romanum , Warszawa 1996.
Wells C., Cesarstwo rzymskie , Warszawa 2005.
Vogt J., Upadek Rzymu , Warszawa 1993.
Zieliński T., Cesarstwo Rzymskie , Warszawa 1995.
Zieliński T., Starożytność bajeczna , Warszawa 1995.
13. Cywilizacja bizantyńska
Chronologia, wędrówki ludów w Europie, przyczyny podziału cesarstwa rzymskiego,
Konstantyn Wielki i jego nowa stolica, reformy Justyniana, podboje i kontakty z Zachodem,
kultura chrześcijańskiego cesarstwa, rozłamy w Kościele i ich skutki cywilizacyjne,
rozszerzanie się świata islamu, wojny krzyżowe, renesans Paleologów, upadek
Konstantynopola, kultura i sztuka Bizancjum.
Literatura:
Bizancjum. Wstęp do cywilizacji wschodniorzymskiej , opr. Baynes, Warszawa 1964.
Browning R., Cesarstwo bizantyńskie , Warszawa 1997.
Haussing H.W.., Historia kultury bizantyńskiej , Warszawa 1980.
Mango C., Historia Bizancjum , Gdańsk 1997.
Ostrogski G., Dzieje Bizancjum , Warszawa 1967.
Runciman S., Upadek Konstantynopola , Warszawa 1995.
Zakrzewski K., Bizancjum w średniowieczu , Kraków1995.
14. Cywilizacja średniowiecznej Europy
Chronologia, wędrówki ludów i zmiany w Europie Zachodniej, tworzenie się nowych państw
po wędrówkach ludów, państwo Franków, Karol Wielki i jego reformy, podział państwa,
chrystianizacja Europy, cesarstwo niemieckie, tworzenie się nowych państw europejskich,
stosunki z Bizancjum, Europa a świat islamu, rola papiestwa w dziejach średniowiecznej
Europy, kultura i sztuka średniowiecznej Europy.
Literatura:
Buhrer-Thierry G., Imperium Karola Wielkiego , Warszawa 2004.
Dawson Ch., Tworzenie się Europy , Warszawa 1961.
Dawson Ch. Szkice o kulturze średniowiecznej , Warszawa 1966.
Genicot L., Powstaje nowy świat. Studium o kulturze i cywilizacji wieków średnich ,
Warszawa 1964.
Henderson G., Wczesne średniowiecze , Warszawa 1984.
Manteuffel T., Kultura Europy średniowiecznej , Warszawa 1974.
Matthew D., Europa wieków średnich , Warszawa 1996.
Serejski M.H., Karol Wielki na tle swoich czasów , Warszawa 1959.
Starnawski J., Średniowiecze . Łódź 1989.
Zientara H., Historia powszechna średniowiecza , Warszawa 1968.
15. Cywilizacja islamu
Arabowie przed islamem, Muhammad i powstanie państwa muzułmańskiego, podboje
arabskie, Turcy i Mongołowie, kalifaty, prawo i kultura świata muzułmańskiego.
Literatura:
Bielawski J., Islam , Łódź 1980.
Bielawski J., Islam. Religia państwa i prawa , Warszawa 1973.
Gaudefroy – Demombynes M., Narodziny islamu , Warszawa 1988.
Mez A., Renesans islamu , Warszawa 1980.
Sourdel J.D., Cywilizacja islamu (VII – XIII w.) , Warszawa 1980
Zgłoś jeśli naruszono regulamin