SZTORMOWANIE
MOMENT ROZPOCZĘCIA SZTORMOWANIA
1.FORMUŁA JAPOŃSKA - Metoda liczenia częstotliwości wchodzenia wody na pokład
dziobowy.Aby opóżnić sztormowanie możemy zwiększyć zanurzenie dziobu.
2.METODA UŚLIZGU ŚRUBY - W sztormie następuje utrata prędkości,spadek jest > od spadku
obrotów.Występuje poślizg śruby,który jeśli przekroczy wielkość 25% - należy rozpocząć
sztormowanie.
Dhśr.= (1-399(Vst/n*H))*100 gdzie:
Dhśr - wzrost uślizgu śruby
Vst. - prędkość statku
n - obroty
H - skok śruby
(wynik w procentach)
METODY SZTORMOWANIA
1.W celu uniknięcia rezonansu - najskuteczniejszy manewr to zmiana kursu.
2.W razie udarów - zmiana kursu I prędkości
3.Przy wysokich falach z przodu trawersu należy stosować redukcję prędkości – siła
uderzeń fali o kadłub jest proporcjonalna do kwadratu prędkości statku - aby zmniejszyć
siłę o połowę,zmniejszamy prędkość o 1/3 - trzymać fale z lewej burty.
4.W celu uniknięcia kołysań wzdłużnych I zalewania najkorzystniejsza jest redukcja
prędkości.
SZTORMOWANIE DZIOBEM
Statek kładziemy na kurs 20-30* do fali I maksymalnie redukujemy prędkość dla utrzymania sterowności.
Zalety:
Zmniejszona siła uderzeń fali o kadłub
narażony najsilniejszy element kadłuba
ograniczenie kołysań bocznych
ograniczenia dryfu wiatrowego
Wady :
wzrost kołysań wzdłużnych I uderzeń dziobem z wynurzaniem śruby
powstawanie sił skręcających w kadłubie
możliwość uszkodzenia osprzętu na dziobie
wzrost oporów ruchu a nawet ruch wstecz
metoda niedostępna dla małych statków pod balastem - mała moc maszyn.
SZTORMOWANIE RUFĄ
Największym problemem jest takie ustlenie prędkości aby zachować sterowność I fala nie wchodziła na rufę (Vstatku < Vfali).Metoda stosowana przez statki małej mocy pod balastem ale dobrze sterujących.Warunek - bezpieczny obszar przed dziobem statku.
Zalety :zmniejszenie kołysań wzdłużnych I naprężeń kadłuba I uderzeń fal.
ograniczenie wynurzania śruby
ograniczenie kołysań poprzecznych
Wady :wystawienie rufy na działanie fali
wydatne pogorszenie sterowności
broaching,surfing I myszkowanie
UWAGA:MOŻLIWY WARIANT Z PRACĄ MASZYNY WSTECZ
SZTORMOWANIE BURTĄ (PRZY ZATRZYMANEJ MASZYNIE)
Jest to pasywne dryfowanie przy naturalnym położeniu statku względem fali I wiatru.
Powstaje korzystne zawirowanie wody wokół kadłuba stwarzające naturalną osłonę.Ma zastosowanie przy małej mocy silnika I małej sterowności statku. Wynik szczególnie korzystny przy sztormach tropikalnych gdy kierunek falowania nie jest zgodny z kierunkiem wiatru.
Warunki sztormowania:
1.Duża statezność poprzeczna
2.Dostateczna przestrzeń po zawietrznej
3.Uwaga na rezonans boczny
Statek może leżeć w dryfie gdy znajduje się daleko od strefy kołysań bocznych - rezonans.
Zalety :
ograniczenie naprężeń kadłuba
eliminacja uderzeń fal
oszczędność paliwa
ZWROTY W SZTORMIE
1.Uprzedzić załogę - maszyna,kuchnia
2.Wybrać moment - statek w strefie mniejszych fal - po szkwale
3.Szybko przejść srefę bocznego działania fal(rezonans) I uderzeń fal.
4.Strefy pokonywać przy PN lub CN
5.Wpadnięcie w rezonans - ster lewo na burtę
REZONAMS
Wzrost kołysań bocznych I wzdłużnych może wzrosnąć do 3x kołysań bocznych (średnich)statku.Aby przeciwstawić się możemy zmienić kurs lub prędkość.
Rezonans kołysań wzdłużnych I nurzania wiąże się ze zjawiskiem UDARU
I SLEAMINGU.
UDAR - Tępe uderzenie dziobu o falę - następuje gwałtowne zatrzymanie statku
SLEAMING - Uderzenie dna statku o wodę z dużym przyśpieszeniem w okolicy 0,1 - 0,2 długości statku. Możemy go uniknąć przez zwiększenie zanurzenia dziobu,zmianę kursu I prędkości.
SURFING - Statek porusza się z falą - efekt opływu steru jest b.mały
Statek może być obrucony bokiem I przewrócony(małe statki)
Należy zmniejszyć szybkość.
BROACHING- Powstaje asymetria opływu przy fali z sektorów rufowych oraz większy opór na
dziobie.Następuje pogorszenie sterowności. Wynurzanie śruby nie powinno
przekraczać 30% jej średnicy.
Rezonans
Może się zdarzyć, że statek płynący ze stałą prędkością po falach może trafić na taką ich długość, że częstotliwość ich uderzania jest równa częstości własnej kiwania statku. Mówi się, że statek wpada w rezonans, gdyż właśnie rezonansem nazywamy zjawisko, gdy stosunkowo słabe wzbudzenia przekładane w określonych momentach i z określoną częstością powodują iście olbrzymi efekt. Aby zminimalizować efekt kołysania wzdłużnego, przeprowadzane są testy wodne modelu statku. W razie potrzeby modyfikuje się konstrukcje tak, aby utrzymywać kiwanie na akceptowanym poziomie.
alfred1980