DZIEDZICZENIE CECH
ZADANIE 3
Zdefiniuj pojęcie genu dominującego i recesywnego.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 4
Poniższe informacje posegreguj na te, które dotyczą dziedziczenia klasycznego (I), i na te, które dotyczą dziedziczenia mitochondrialnego (II).
a. jest ono warunkowane materiałem genetycznym zawartym w jądrze komórkowym.
b. jest ono warunkowane materiałem znajdującym się w mitochondriach.
c. materiał genetyczny jest w nim przekazywany potomstwu przez oboje rodziców.
d. materiał genetyczny jest w nim przekazywany potomstwu tylko przez matkę.
e. w tym typie dziedziczenia kierunek krzyżówki nie odgrywa istotnej roli.
f. w tym typie dziedziczenia kierunek krzyżówki jest istotny.
I – ………………………., II – ………………………….
ZADANIE 7
Wybierz trzy informacje, które są przykładowymi wynikami badań Tomasza Morgana.
a. w każdej gamecie jest tylko jedna kopia genu.
b. geny znajdują się w chromosomach.
c. allele jednej pary genów wchodzą do gamet niezależnie od alleli innych par.
d. istnieją geny sprzężone z płcią.
e. geny są ułożone liniowo jeden za drugim.
ZADANIE 8
Istnieją sytuacje, w których prawa Mendla nie są prawdziwe.
Wyjaśnij, na czym polega odstępstwo od praw Mendla w przypadku tzw. genów sprzężonych.
ZADANIE 9
Podaj definicję pojęcia „linia czysta” oraz przykład wykorzystania czystych linii organizmów.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 10
Określ związek między genotypem i fenotypem, podając odpowiedni przykład.
ZADANIE 11
Podaj przykład dziedziczenia, w którym jeden gen ma więcej niż dwa allele.
…………………………………………………………………………………………….
ZADANIE 12
Wybierz błędne zdanie dotyczące procesu crossing – over. Wybór uzasadnij.
a. rekombinacja DNA zachodzi podczas każdego podziału komórkowego.
b. w profazie I mejozy dochodzi do wymiany materiału genetycznego pomiędzy chromosomami homologicznymi.
c. w wyniku procesów rekombinacyjnych dochodzi do powstania nowych, nieistniejących u rodziców układów alleli.
d. po procesie crossing – over każdy z pary chromosomów homologicznych zawiera fragment pochodzący z drugiego chromosomu homologicznego.
ZADANIE 13
Badania genetyczne zarówno organizmów roślinnych, jak i zwierzęcych wykazały, że nie wszystkie cechy determinowane są przez materiał zawarty w jądrze.
Podaj przykład dziedziczenia pozajądrowego (cytoplazmatycznego).
ZADANIE 15
Determinacja płci u człowieka związana jest z chromosomami X i Y zwanymi chromosomami płci. Występowanie w kariotypie pary XX określa płeć żeńską, a XY – płeć męską. Wyjaśnij, czym różni się sposób dziedziczenia płci u człowieka, muszki owocowej i kury.
a. człowiek – .……………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………...…..……………………………………………..…………….………………………………………….
b. muszka owocowa – ……………………………………………………………….
…………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………….
c. kura – ……………………………………………………………………………..
……………………………………………….………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ZADANIE 16
Wykonano krzyżówkę roślin różniących się dwiema cechami determinowanymi przez geny leżące w tym samym chromosomie.
Wyniki krzyżówki AD / ad x ad / ad były następujące:
AD / ad x ad / ad
AD / ad
ad / ad
ad (100 %)
AD (40 %)
Ad (10 %)
Ad / ad
aD (10 %)
aD / ad
ad (40 %)
a. wyjaśnij, o czym świadczy takie zróżnicowanie potomstwa. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
b. wypisz z tabeli organizmy potomne, które są rekombinantami. Podaj ich genotypy. …………………………………………………………………….
c. oblicz odległość między genami A – D. ……………………………………….
ZADANIE 17
Podstawowym założeniem genetyki mendlowskiej jest genetyczna równowartościowość osobników męskich i żeńskich. Przeanalizuj tabelę i sformułuj wnioski.
roślina ojcowska
roślina matczyna
F1 (potomstwo)
kolor liści podkwiatostanowych
białe
zielone
plamiste
………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 18
„Reguły Mendla są uniwersalne i mają zastosowanie do wszystkich organizmów, również do człowieka”. Uzasadnij powyższe stwierdzenie jednym argumentem.
……………………………………………………………..……….……………………….
………………………………………………………………….……..…………………….
ZADANIE 20
Przeanalizuj schemat i odpowiedz na pytania.
a. ten typ wpływania pojedynczego genu na wiele właściwości fenotypu nazywamy: ………………………….………….
b. podaj przykład takiej zależności …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 21
Określ, jakie gamety może utworzyć osobnik o parze chromosomów przedstawionych na schemacie.
………………………………………………….
ZADANIE 22
Wyjaśnij, jaka jest zależność między częstością występowania crossing – over a odległością genów na chromosomie.
……………………………………………………………………………………………..
ZADANIE 23
Podaj, kiedy następuje dwukrotne mieszanie informacji genetycznej w tworzących się komórkach rozrodczych.
ZADANIE 24
Przyporządkuj nazwom oznaczonym literami z kolumny A określenia oznaczone cyframi z kolumny B.
A
B
a. allel
b. genotyp
c. locus
d. fenotyp
e. heterozygota
f. cecha recesywna
1. zestaw wszystkich alleli zawartych w DNA organizmu.
2. podstawowa jednostka dziedziczenia
3. występowanie różnych alleli w takich samych miejscach miejscach homologicznych chromosomów
4. zestaw cech organizmu
5. alternatywna postać genu, zajmująca to samo
miejsce w chromosomie homologicznym
6. miejsce zajmowane przez konkretny gen
w chromosomie
7. określenie cechy lub warunkującego ją allelu,
którego działanie uwidacznia się w stanie
homozygotycznym
a. ……, b. ……, c. ….., d. ….., e. ……, f. …….
ZADANIE 26
Podaj różnicę między allelami i genami sprzężonymi.
ZADANIE 27
Pary alleli różnych genów dziedziczą się niezależnie od siebie.
Napisz, kiedy przedstawiona hipoteza jest słuszna.
ZADANIE 28
Na schemacie zilustrowano dwa chromosomy homologiczne z zaznaczonymi loci dwóch genów.
a. podaj pary genów sprzężonych, widoczne na schemacie. …………………………..………………
b. narysuj te dwa chromosomy z układem genów po crossing – over, które rozdzieliło geny sprzężone.
ZADANIE 30
Mapowano chromosom X Drosophila melanogaster pod względem genów s, p, l, o. Wyznaczono następujące odległości międzygenowe.
s – o = 3 jednostki mapowe (j. m.)
s – p = 21 j. m.
p – l = 45 j. m.
l – o = 27 j. m.
Podaj rozmieszczenie genów na chromosomie. ………………………………………
ZADANIE 31
Czy heterozygota jest podobna fenotypowo do homozygoty recesywnej, czy dominującej.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 32
Oblicz liczbę rodzajów gamet wytworzonych przez osobniki o następujących genotypach:
a. AaBbCcDd ………………………………….
b. AABbCcDD ………………………………….
ZADANIE 34
Wyjaśnij, jakie geny nazywamy kumulatywnymi. Podaj odpowiedni przykład.
ZADANIE 35
...
ewelinka02407