TECHNOLOGIA INFORMACYJNA - bazy danych.pdf

(515 KB) Pobierz
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA 5
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA. Bazy danych.
Moduł 5
1. Praca z aplikacj Ģ
1.1. Podstawy baz danych
Baza danych to zbiór informacji zapisany (zebrany) z zastosowaniem reguł pozwalaj Ģ cych
na wyszukiwanie konkretnych informacji. Ksi ĢŇ ka telefoniczna, słownik ortograficzny, kata-
log rzeczowy w bibliotece, encyklopedia, wykaz pracowników w przedsi ħ biorstwie, dziennik
lekcyjny to przykłady baz danych.
Bazy danych zapisane w komputerze wiele korzystnych wła Ļ ciwo Ļ ci:
– umo Ň liwiaj Ģ szybkie wyszukiwanie, łatw Ģ modyfikacj ħ danych, łatwe powielanie i uaktual-
nianie bazy
– umo Ň liwiaj Ģ łatwy przesył, poniewa Ň zajmuj Ģ niewiele miejsca;
– pozwalaj Ģ na wprowadzanie informacji tylko jeden raz z mo Ň liwo Ļ ci Ģ wielokrotnego wyko-
rzystania,
– umo Ň liwiaj Ģ wybór standardu,
– zapobiegaj Ģ niespójno Ļ ci danych,
– maj Ģ wbudowane mechanizmy zabezpieczania danych,
– pozwalaj Ģ na łatwe tworzenie raportów, zestawie ı , analiz (funkcjonalno Ļę ),
– s Ģ wielodost ħ pne,
Dost ħ p do danych zapisanych w komputerowej bazie danych zapewniaj Ģ programy (na-
rz ħ dzia). Taki program nazywamy systemem zarz Ģ dzania baz Ģ danych. Oto przykładowe pro-
gramy: MS ACCESS, dBSAE, MySQL.
Ze wzgl ħ du na sposób organizacji danych bazy dzielimy na: hierarchiczne, relacyjne,
obiektowe i inne.
Organizacja danych w hierarchicznej bazie jest podobna jak organizacja folderów (katalo-
gów w systemach operacyjnych komputerów.
W modelu relacyjnym dane gromadzone s Ģ w tabelach identyfikowanych przez ich na-
zwy. Tabela składa si ħ z wierszy – rekordów i kolumn – pól . Ka Ň dy wiersz zawiera informa-
cje o jednym obiekcie. Relacyjna baza danych mo Ň e mie ę dowoln Ģ ilo Ļę tabel.
1.2 Struktura bazy
MS Access jest zaawansowanym, profesjonalnym i przyjaznym u Ň ytkownikowi systemem
zarz Ģ dzania relacyjn Ģ baz Ģ danych. Jest wyposa Ň ony w rozbudowany system pomocy i me-
chanizm kreatorów. Struktura bazy zapisywana jest w jednym pliku, co umo Ň liwia łatwe jej
przenoszenie.
Uruchamiaj Ģ c MS Access musimy wskaza ę istniej Ģ cy plik z baz Ģ danych lub poda ę nazw ħ
i lokalizacj ħ nowo tworzonej bazy. Access domy Ļ lnie nadaje rozszerzenie mdb plikom przez
niego zarz Ģ dzanym (okna maj Ģ posta ę podobn Ģ do okien w innych programach MS Office).
Otwieranie nowej (pustej bazy danych) –Po wybraniu polecenia Pusta baza danych…
pojawia si ħ okno dialogowe, w którym musimy poda ę nazw ħ bazy (pliku) i jego lokalizacj ħ .
Otwieranie istniej Ģ cej bazy – w okienku wybieramy polecenie Otwórz i wskazujemy na-
zw ħ pliku.
Access umo Ň liwia tworzenie:
– Tabel (miejsc przechowywania danych).
– Relacji (powi Ģ za ı mi ħ dzy tabelami),
– Formularzy (wy Ļ wietlanie zawarto Ļ ci pojedynczego rekordu z mo Ň liwo Ļ ci Ģ oblicze ı ,
umieszczenia komentarza i elementów graficznych. Formularze umo Ň liwiaj Ģ przegl Ģ d-
nie danych, modyfikacj ħ i dodawanie rekordów.
154208637.016.png
– Kwerend (zapyta ı ) – wybranie danych spełniaj Ģ cych okre Ļ lone kryteria i dokonanie na
nich pewnych operacji.
– Raportów – mo Ň liwo Ļę wydruku podsumowa ı , warto Ļ ci Ļ rednich, maksymalnych in-
nych.
– Stron dost ħ pu do danych – strony WWW umo Ň liwiaj Ģ ce analizowanie i modyfikowanie
danych przez Internet.
– Makropolece ı – zapis sekwencji polece ı , które pomagaj Ģ zautomatyzowa ę cz ħ sto wy-
konywane czynno Ļ ci.
– Modułów – zbiory deklaracji i procedur w j ħ zyku Visual Basic for Applications, które
s Ģ przechowywane pod jedn Ģ nazw Ģ .
W górnej cz ħĻ ci okna dialogowego (pasek narz ħ dzi) widoczne s Ģ przyciski: Otwórz
(umo Ň liwia wy Ļ wietlenia zawarto Ļ ci tabeli, wykonanie kwerendy lub raportu), Projektuj
(umo Ň liwia modyfikacj ħ wskazanego obiektu), Nowy (umo Ň liwia utworzenie nowego obiek-
tu), przycisk podobny do no Ň yczek umo Ň liwia usuni ħ cie zaznaczonego obiektu. Działanie
przycisków dotyczy równie Ň obiektu wskazanego w oknie dialogowym (tabela, kwerenda).
Przyciski: Du Ň e, Małe ikony, Lista, Szczegóły umo Ň liwiaj Ģ zmian ħ sposobu wy Ļ wietlania
obiektów w oknie dialogowym.
2. Tabele
2.1 Widok tabeli
Po otwarciu bazy widzimy baz ħ zawieraj Ģ c Ģ szereg tabel. Wskazuj Ģ c nazw ħ tabeli i klika-
j Ģ c dwukrotnie (mo Ň na wykorzysta ę przycisk Otwórz ) widzimy zawarto Ļę tabeli w widoku
arkusza danych . Mo Ň emy teraz zmienia ę zawarto Ļę danych w tabeli: wprowadza ę i modyfi-
kowa ę dane, formatowa ę dane, zmienia ę wygl Ģ d tabeli, sortowa ę , filtrowa ę dane.
Zmieniaj Ģ c w menu widoku na widok projektu, mo Ň emy modyfikowa ę struktur ħ tabeli.
2.2. Tworzenie tabeli
Tworzenie tabeli mo Ň emy wykona ę trzema sposobami:
– Za pomoc Ģ kreatora. Kolejne nast ħ puj Ģ ce po sobie okna dialogowe umo Ň liwiaj Ģ utwo-
rzenie tabeli poprzez dokonanie wyboru prezentowanych opcji). Jedno z pierwszych
okien pokazano na rys. 1.
– Korzystaj Ģ c z widoku projektu . Przechodzimy do okna podobnie jak na rys 1. i samo-
dzielnie definiujemy parametry tabeli (jest to najbardziej uniwersalny sposób). Zazna-
czamy przycisk Utwórz tabel ħ w widoku projektu . Klikamy mysz Ģ (naciskamy Enter
lub Projektuj ). Pojawi si ħ pusta tabela. Wprowadzamy nazwy pól, typ danych, komen-
tarze. We wła Ļ ciwo Ļ ciach pól ustalamy dodatkowe parametry dla warto Ļ ci umieszczo-
nych w polach.
– Wprowadzamy dane do ACCESS’a i on sam ustawia typy danych w polach. Nast ħ pnie
w widoku projektu nale Ň y zmieni ę nazwy pól.
Tworz Ģ c tabel ħ mo Ň na wyró Ň ni ę pole lub układ pól ustawiaj Ģ c klucz podstawowy . Wska-
zuje on, Ň e to pole (pola) zawieraj Ģ unikatowe dane (nie powtarzaj Ģ ce si ħ – np. nr PESEL) po-
zwalaj Ģ ce na jednoznaczn Ģ identyfikacj ħ rekordu. W przypadku ni zdefiniowania pola klu-
czem podstawowym, przy zapisie tabeli ACCESS zaproponuje utworzenie takiego pola. Takie
pole zajmuje pierwsze miejsce na li Ļ cie pól i jest typu autonumerowanie .
2.2.1. Nazwy pól
W kolumnie Nazwa pola wprowadzamy nazwy kolejnych pól stosuj Ģ c nast ħ puj Ģ ce
zasady:
– Nazwa pola mo Ň e mie ę najwy Ň ej 64 znaki.
– Mo Ň e zawiera ę dowolne znaki z wyj Ģ tkiem kropki, wykrzyknika, apostrofu i nawia-
su kwadratowego.
– Nie mo Ň e zaczyna ę si ħ spacj Ģ .
– Nazwa nie mo Ň e powtórzy ę si ħ w tabeli.
2
154208637.017.png
Rys. 1. Okno Accesa z okienkami otwartymi z menu Plik
2.2.2. Typy danych
Ka Ň de ze zdefiniowanych pól okre Ļ la cechy obiektu (tekst, liczba, data). Projektuj Ģ c
tabel ħ nale Ň y okre Ļ li ę typ informacji umieszczonych w danym polu (kolumnie). Mo Ň -
na stosowa ę nast ħ puj Ģ ce typy danych (poni Ň sza tabela):
Typy danych Zastosowanie
Rozmiar
Tekst
Tekst lub kombinacja liter
i cyfr, na przykład w adresie.
Równie Ň liczby, na których nie s Ģ
przeprowadzane obliczenia, takie
jak numery telefonów, numery
katalogowe i kody pocztowe.
Maksymalnie 255 znaków.
Aby ograniczy ę maksymaln Ģ
liczb ħ znaków, jaka mo Ň e by ę
wprowadzona, mo Ň na ustali ę
Rozmiar pola (np. na 25).
Nota
Długie tekst i liczby, na przykład
Notatki i opisy
Maksymalnie 64 000 znaków.
Liczba
Dane liczbowe, na których przep-
rowadzane s Ģ obliczenia, z wyj Ģ -
tkiem oblicze ı walutowych.
Wówczas nale Ň y u Ň y ę typ Waluta
1, 2, 4 lub 8 bajtów. 16
bajtów tylko dla identyfika-
tora replikacji (GUID).
Data/Godzina Daty i czas
8 bajtów.
Warto Ļ ci walutowe. Typ Waluta
zapobiega zaokr Ģ glaniu warto Ļ ci
podczas oblicze ı . Dokładno Ļę
wynosi 15 cyfr po lewej stronie
8 bajtów
Waluta
3
154208637.018.png 154208637.019.png 154208637.001.png 154208637.002.png
separatora dziesi ħ tnego i 4
cyfry po stronie prawej.
Access wprowadza automatycznie
kolejn Ģ liczb ħ naturaln Ģ lub
losow Ģ . Generator klucza
podstawowego.
4 bajty.
Autonume-
rowanie
Pola zawieraj Ģ ce jedn Ģ z dwóch
mo Ň liwych warto Ļ ci, np. Tak/Nie,
Prawda/Fałsz, Wł/Wył.
Stosowane do pól wyboru.
1 bit.
Tak/Nie
Obiekt OLE
Obiekty (dokumenty) programu
Word, Excel, rysunki lub inne
dane binarne) utworzone w
w innych programach, które mog Ģ
by ę poł Ģ czone lub osadzone
w tabeli programu Access.
Maksymalnie 1 GB.
Ograniczeniem jest równie Ň
miejsce na dysku.
Hiperł Ģ cze
Pole, w którym przechowywane s Ģ
hiperł Ģ cza (adresy stron WWW).
Maksymalnie 64 000 znaków.
Taki sam, jak rozmiar pola
klucza podstawowego, które
jest równie Ň polem odno Ļ nika
(zazwyczaj 4 bajty).
Dobieraj Ģ c typ danych w polu tabeli, nale Ň y uwzgl ħ dni ę nast ħ puj Ģ ce czynniki:
– W polu tekstu nie mo Ň na przechowywa ę danych typu liczba
– Ile miejsca b ħ d Ģ zajmowały dane przechowywane w polu?
– Jakie operacje b ħ d Ģ wykonywane na warto Ļ ciach umieszczonych w polu? Nie
mo Ň na sumowa ę warto Ļ ci pól typu Tekst czy Obiekt OLE.
– Czy warto Ļ ci w polu b ħ d Ģ sortowane czy indeksowane? Pól typu Obiekt OLE nie
mo Ň na ani sortowa ę , ani indeksowa ę .
– Czy pole b ħ dzie u Ň ywane do grupowania rekordów w kwerendach lub raportach?
Pól Obiekt OLE nie mo Ň na u Ň ywa ę do grupowania rekordów.
– W jaki sposób warto Ļ ci pola b ħ d Ģ sortowane? W polu typu Tekst liczby s Ģ sorto-
wane liczby s Ģ sortowane jako ci Ģ gi znaków (1, 10, 100, 2, 20 ,200, itd.), a nie ja-
ko warto Ļ ci liczbowe. Aby poprawnie sortowa ę liczby, nale Ň y je zapisywa ę w po-
lu typu Liczba lub Waluta. Podobnie daty, aby były poprawnie sortowane, nale Ň y
je zapisywa ę w polach typu Data/Godzina
2.2.3. Opis
Informacje umieszczone w opisie pojawi Ģ si ħ na pasku stanu w trakcie przegl Ģ dania
danych w widoku tabela lub formularz.
2.2.4. Wła Ļ ciwo Ļ ci pól
Na informacje umieszczone w polu jak i na sposób ich wy Ļ wietlania mo Ň na dodat-
kowo wpływa ę poprzez ustalenie wła Ļ ciwo Ļ ci pola takich jak:
Rozmiar (w polu typu Tekst maksymalna liczba znaków, w polu typu Liczba zakres i
rodzaj warto Ļ ci numerycznych.
Dost ħ pne s Ģ nast ħ puj Ģ ce rozmiary pola i zakres ich warto Ļ ci:
Wybranie tej opcji powoduje
uruchomienie kreatora, który
definiuje pole.
Okre Ļ lenie Zakres Zajmowana pami ħę
Bajt 0 do 255 1 bajt
Liczba całkowita -32 768 do 32 767 2 bajty
Liczba całkowita długa -2 147 483 648 do 2 147 483 647 4 bajty
Pojedyncza precyzja
-3,4028E+38 do 3,4028E+38
4 bajty
Podwójna precyzja
-1,79769E+308 do 1,79769E+308 8 bajtów
4
Kreator
odno Ļ ników
154208637.003.png 154208637.004.png 154208637.005.png 154208637.006.png 154208637.007.png 154208637.008.png
Unikatowy identyfikator 16 bajtów
1 Replikacja to proces kopiowania bazy danych, aby kopie (repliki) mogły wy-
mienia ę mi ħ dzy sob Ģ aktualizacj ħ danych – formularzy, kwerend, raportów itd...
Format słu Ň y do ustalenia wygl Ģ du wy Ļ wietlanych danych. Okre Ļ laj Ģ c format mo Ň na
korzysta ę z symboli, podobnie jak w masce wprowadzania danych (format nie narzuca
sposobu wprowadzania danych):
Symbol Znaczenie symbolu
<
Test b ħ dzie wy Ļ wietlany małymi literami.
>
Tekst b ħ dzie wy Ļ wietlany du Ň ymi literami.
&
Wpisane po symbolu & znaki dopisywane s Ģ do zawarto Ļ ci pola, np.
dopisanie jednostek miar &”kg”.
%
Wy Ļ wietla liczby w %.
Liczby mo Ň na pisa ę w nast ħ puj Ģ cych formatach:
Liczba ogólna
3456,789
Walutowy
3 456,79 zł
Euro
3456,789 Ù
( Ù prawy Alt+ulub lewy Alt+0128)
Stałoprzecinkowy 3456,79
Standardowy
3 456,79
Procentowy
3 45700,00%
Wykładniczy
3,46E+03.
Dla dat i czasu dost ħ pne s Ģ formaty:
Data ogólna 06-06-09 17:34:23
Data długa 19 czerwca 2007
Data Ļ rednia 19-cze-07
Data krótka 07-06-19
Godzina Ļ rednia 05:34
Godzina krótka 17:34
Program MS Access interpretuje daty ze skróconym formatem roku w nast ħ puj Ģ cy spo-
sób:
Zakres dat dla skróconego formatu roku:
Access poprawnie interpretuje dat ħ przy zapisie roku w formacie rrrr, a nie rr (na przykład
1959, a nie 59).
Wprowadzony format obowi Ģ zuje w całej kolumnie (polu).
Aby wymusi ę poprawno Ļę wprowadzania danych typu numer telefonu, kod pocztowy,
NIP, data, czas, nale Ň y u Ň ywa ę m asek wprowadzania , które mo Ň na stosowa ę dla pól typu
Data/Godzina i Tekst . Klikaj Ģ c odpowiedni przycisk po ustawieniu si ħ w polu maska wpro-
wadzania, uruchamiamy kreator masek wprowadzania. W maskach mo Ň na stosowa ę symbole
jak w tabeli ni Ň ej:
Symbol Znaczenie symbolu
0
Zast ħ puje dowoln Ģ cyfr ħ (wpis wymagany; znaki plus i minus s Ģ niedozwolone.
9
Zast ħ puje dowoln Ģ cyfr ħ lub spacj ħ (wpis niewymagany: znaki plus i minus s Ģ niedo-
zwolone.
#
Pozwala na wpisanie cyfry lub spacji (niewymagany; puste miejsca konwertowane na
spacje, znaki plus i minus dozwolone.
5
ID replikacji 1
od 00-1-1 do 29-12-31 od 2000-1-1 do 2029-12-31
od 30-1-1 do 99-12-31 od 1930-1-1 do 1999-12-31
154208637.009.png 154208637.010.png 154208637.011.png 154208637.012.png 154208637.013.png 154208637.014.png 154208637.015.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin