skrypt_z_Pajewskiego1.doc

(175 KB) Pobierz

 

Może komuś się przyda , Pajewski odbudowa w pigułce =) pzdr, paula

 

 

SKRYPT  KSIĄŻKI : ,,ODBUDOWA PASTWA POLSKIEGO 1914-1918” JANUSZ PAJEWSKI

,,Orzeł Biały” – 21 X 1900 – organizacja rewolucyjno-narodowa. Cel- walka z caratem o niepodległość Polski.  Skład- zarówno narodowi demokraci (Bohdan Winiarski, Romuald Bielicki) jak i czł. PPS (Witold Suchodolski).

 

I/7. KIERUNEK POWSTAŃCZY

W ruchu powstańczym wyróżnić można kilka nurtów, a więc nurt wywodzący się z kręgów PPS, nurt zarzewiacki, nurt ludowy

 

*nurt z kręgów PPS (Piłsudski, Witold Jodko-Narkiewicz) – w razie wojny nieodzowne wystąpienie zbrojne przeciwko Rosji. Teza, iż silnie uprzemysłowione Niemcy szukają przede wszystkim rynku zbytu dla swego przemysłu, nie będą więc dążyły do zdobycia Królestwa z jego rozwiniętym przemysłem, lecz rolniczych Inflant, Kurlandii i Żmudzi.

 

*nurt zarzewiacki koncepcja tajnej państwowości (Feliks Młynarski) – Stronnictwa i Organizacje niepodległościowe powinny w drodze współdziałania łtajny rząd, tajny skarb i zakonspirowaną armię.

 

*nurt ludowy Studnicki- dźwignię irredenty upatrywał w ludzie, surowo osądzał burżuazje i inteligencję; Jan Dąbski – działacz chłopski.

 

1908 rok – LWÓW – Kazimierz SosnkowskiZWIĄZEK WALKI CZYNNEJ (tajna władza kierownicza dla jawnego, zalegalizowanego w 1910 ZWIĄZKU STRZELECKIEGO. Młodzież zrzeszona w strzelcu pozostawala pod  wpływem PPS-Frakcji

 

1909 rok – ARMIA POLSKA z Marianem Januszajtisem, Henrykiem Bagińskim, Mieczysławem Neugebauerem na czele. Jej jawna ekspozyturą były DRUŻYNY STRZELECKIE.

 

10 XI 1912 – KOMISJA TYMCZASOWA SKONFEDEROWANYCH STRONNICTW NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH – kierownictwo polityczne przygotowań do czynu zbrojnego.

 

DRUŻYNY BARTOSZOWE – organizacja o charakterze bractwa wojskowego, rekrutująca się w większości z chłopów. Uzależniona od Narodowej Demokracji i od grupy Podolaków. Główne zad. – obrona młodzieży polskiej przed rutenizacją i obrona polskiego stanu posiadania w Galicji wsch.

 

I/8. KIERUNEK NACJONALISTYCZNY. NARODOWA DEMOKRACJA.

Masową organizacją nacjonalizmu polskiego było Stronnictwo Demokratyczno-Narodowe, przemianowane później na narodowo-Demokratyczne (ENDECJA) – zawiązane w zaborze rosyjskim w 1897r.Zakonspirowanym mózgiem sztabu była Liga Narodowa.

Program ENDECJI z 1897- celem jest niezależność państwowa, ale odzyskanie jej zależy od czynników, które nie zawsze dadzą się przewidzieć.

Dmowski – nie Rosja, lecz Prusy są pierwszym wrogiem Polski. Droga do polepszenia bytu – walka polityczna z zaborcą. Polska i Rosja maja wspólnego wroga – Niemcy; lata 1908-1911- od Narodowej Demokracji zaczęły odchodzić sympatycy – Związek Młodzieży Polskiej-Zet, Narodowy Związek Robotniczy, Fronda (Zawadzki, Grużewski, Makowiecki), Secesja (Bukowiecki, Ponikowski, Dziewulski). Spowodowane to było działalnością Dmowskiego- neoslawizmem, taktyką w Dumie, wezwanie do zaniechania bojkotu rosyjskich szkół

 

II (MOCARSTWA ZABORCZE WOBEC POLSKI W CHWILI WYBUCHU WOJNY)/1(PAŃSTWA CENTRALNE WOBEC POLSKI).

1 VIII 1914 – Niemcy wypowiadają wojnę Rosji

6 VII 1914 – A-W wypowiadają wojnę Rosji

 

9 IX 194 – memoriał kanclerza Niemiec z planem Mitteleuropy ( w jej skład miała wejść tez Polska)

 

III (Królestwo w początkach wojny)/2 (komitet Narodowy w W-wie i Legion Puławski

XI 1914 – KOMITET NARODOWY POLSKI / KOMITET NARDOWY PIERWSZY

- 14 endeków, 6 realistów 7 bezpartyjnych  (w tym m.in. Wojciechowski)

[15 VIII 1917 – KOMITET NARODOWY DRUGI (Lozanna)]

-25 XI 1914- odezwa do narodu – zjednoczenie Polski pod berłem monarchy rosyjskiego

- cel: utworzenie wojska do walki z Niemcami

- nie odegrał znacznej roli, gdyż nie reprezentował narodu a endecję

-istniejące oddziały zw. LEGIONEM PUŁAWSKIM zmieniono na drużyny nowoaleksandryjską i lubelską

 

III/3 (praca społeczna w Królestwie. Komitety obywatelskie)

 

3 VIII 1914- Komitet Obywatelski W-wy (kierownik – Lubomirski). Powstawać zaczęły komitety lokalne.

10 IX 1914- Centralny Komitet Obywatelski (prezes -S.Czetwertyński, w-ce prezes- W.Grabski)

-zadania: organizacja pomocy żywnościowej i sanitarnej dla całego Królestwa, kierowanie pracą komitetów lokalnych, wyjednywanie dla siebie funduszy, rejestrowanie strat wojennych

Działacze Komitetu przygotowywali się do objęcia władzy w nowych warunkach, które powstać miały w  Polsce.

Komitety Obywatelskie spotkały się z zarzutem szerzenia rusofilstwa politycznego. Twierdzono, że CKO i podlegle komitety przyczynia się do usuwania istniejącego  dotąd głębokiego podziału pomiędzy społ. Polskim a Rosja urzędową, gdyż istniała prezesura przedstawiciela władz rosyjskich w komitetach (bynajmniej miała charakter formalny, a wszelkie decyzje podejmowali i tak sami Polacy)

 

III/4 (Kwestia samodzielności gospodarczej ziem polskich)

Trudności gospodarcze zaczęły powodować antypatie do caratu (spadek produkcji przemysłowej, bezrobocie, drożyzna, wywożenie w głąb Rosji maszyn, a potem całych fabryk, ewakuacja pracowników fabrycznych oraz Polaków). Wydarzenia na froncie sprawiły, iż przestano się liczyć z szybkim zwycięstwem Rosji.

 

IV (GALICJA I ZABÓR PRUSKI W POCZATKACH WOJNY)/1 (społ. Pol. W Galicji w chwili wybuchu wojny)

W Galicji pośród społ. Polskiego panowały nastroje proaustriackie i antyrosyjskie.

Polityczne ośrodki dyspozycyjne rządzące krajem:

-konserwatyści i demokraci tzw. bezprzymiotnikowi

-Endecja wraz z Podolakami

-TKSSN

-Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska

-Piłsudski i jego zwolennicy

 

IV/2. (Konserwatyści i Demokraci tzw. bezprzymiotnikowi i Narodowa Demokracja i Podolacy)

Konserwatyści i Demokraci – za rozwiązaniem austro-polskim.

Narodowa Demokracja – trudności w ustaleniu jednolitego programu w trzech zaborach. Endecy galicyjscy – niewątpliwie proaustriaccy; Dmowski i działacze Ligii z zaborów rosyjskiego i pruskiego uważali, iż nie może być ta opcja orientacją narodową polską.

 

VII 1914 – CENTRALNY KOMITET NARODOWY (przedstawiciele endecji, konserwatyści zachodnio-galicyjscy, piastowcy, ,,Druzyny Bartoszowe” , ,,Sokół” )  [Głąbiński, Grabski]

5 VII 1914 – odezwa do narodu – delikatna zapowiedź odejścia od orientacji proaustriackiej

 

IV/3. (Naczelny Komitet Narodowy i Legiony)

28 VII 1914- odezwa komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych – Polacy muszą w wojnie być silą czynną.

6 VIII 1914- powstanie tajnego Rządu Narodowego, który mianował  Piłsudskiego komendantem polskich sił zbrojnych  (sam siebie mianował) [chciał on uniezależnić się od polskich sił politycznych i Austrii]

10 VIII 1914- KSSN poddała się Rządowi Narodowemu i uznała jego przedstawicielstwo w Galicji

 

16 VIII 1914 – NACZELNY KOMITET NARODOWY – jako najwyższa instancja w zakresie wojskowej, skarbowej i politycznej organizacji zbrojnych sił polskich ( na czele JULIUSZ LEO- prezes Kola Polskiego w Wiedniu i Prezydent miasta Krk, obok niego W.L..Jaworski, T.Cieński, W. Sikorski)

4 i 5 IX 1914 – przysięga Legionu Zachodniego. Legion Wsch. w ogromnej mierze odmówili złożenia przysięgi. Część tylko z Józefem HALLEREM zgłosiła się do służby w Legionie Zach.

30 IX 1914 – rozwiązano Legion Wschodni

 

V (KONIEC OKUPACJI ROSYJSKIEJ)/1 (rosyjskie koła rządowe wobec sprawy Polskiej)

2 V 1915 – ruszyła ofensywa austriacko-niemiecka pod Gorlicami

22 VI 1915 – Austriacy wkroczyli do Lwowa

5 VIII – NIEMCY ZAJĘLI WARSZAWĘ

 

Rosjanie uważali, że Polska musi pozostać pod panowaniem rosyjskim, gdyż imperium carów jest jedno i niepodzielne.

Stanowisko kół rządowych rosyjskich wobec sprawy polskiej:

*sprawa polska to wew. Sprawa Rosji

*maximum ustępstw to samorząd gospodarczy przy silnej kontroli rządowej

*status quo ante w szkolnictwie

*zniszczenie przy sprzyjających okolicznościach wojennych przemysłu polskiego bądź też przeniesienie go w głąb Rosji

*pozyskanie Słowian w monarchii habsburskiej m.in. przez gesty w strone Polski

*utrwalenie w Polsce rządów rosyjskich

*przygotowanie kolonizacji rosyjskiej w Galicji Wschodniej

 

W maju 1915 rozpoczął się odwrót wojsk rosyjskich z Polski. Powzięli oni pomysł niszczenia wszystkiego, by wojska austriackie i niemieckie spotkały tylko ,,pustynię”. Wielu ludzi ze sfer inteligenckich, burżuazji opuszczało W-wę i uciekało do Rosji (Dmowski, Czetwertyński, Grabski, Wojciechowski)

 

27 VII 1915 – utworzenie Straży Obywatelskiej w W-wie

4 VIII 1915 – WYJŚCIE WOJSK ROSYJSKICH Z WARSZAWY (oddali oni zarząd w ręce księcia Zdzisława LUBOMIRSKIEGO)

 

VI (POCZATKI OKUPACJI NIEMIECKIEJ)/1 (W-wa)

26 VIII 1915 – Niemcy zajęli Brześć nad Bugiem

18 IX 1915 – Niemcy zajęli Wilno

 

Podział Królestwa na 2 części. 24 VIII 1915 – niemieckie generał-gubernatorstwo z siedzibą w W-wie. Austriacy – generał-gubernatorstwo z siedzibą w Kielcach a od 1 X w Lublinie.

Niemcy – gen. Hans von Beseler

Austria – gen-major Erich Diller, a w V 1916 gen. Karl Kuk

Dowódca wojsk niemieckich mianował prezydentem W-wy Lubomirskiego. Komitety Obywatelskie stale podkreślały swój apolityczny charakter by nie narazić się na represje w razie powrotu Rosjan.

21  IX 1915 – Komitet Obywatelski działający jako Zarząd Miasta przywrócił Warszawie tytuł stolicy i miasta stołecznego.

Komitety poczęły sprawować czynności  w dziedzinie sądownictwa i szkolnictwa.

11 IX 1915 – Niemcy znieśli sądy polskie i wprowadzili niemieckie

 

12 IX 1915 – Niemcy rozwiązały Centralny komitet Obywatelski (gdyż próbował sprawować niektóre funkcje państwowe)

Jednak przed rozwiązaniem powzięto sporo znaczących decyzji. Doprowadzono do otwarcia w W-wie polskiego Uniwersytetu i polskiej Politechniki (kierowane pod okupacją przez Austrię). 15 XI 1915 – uroczyste otwarcie

14 I 1915 – Komisja Szkół Wyższych

 

VI/2. (Piłsudski w W-wie. Wstrzymanie werbunku do Legionów)

15 VIII 1915 – powrót Piłsudskiego do Warszawy

Polecił wstrzymać werbunek do Legionów, a skierować wysiłek na POW (Polska Organizacje Wojskową). Dawało mu to  silne atuty w ręce, gdyż tajnej organizacji okupanci nie byli wstanie przeniknąć.

Powstało rozdwojenie – NKN i jego Departament Wojskowy z Sikorskim na czele zabiegał o rozszerzenie Legionów, a Piłsudski oparł swe rachuby na POW.

 

VII (ZIEMIE POLSKIE POD OKUPACJĄ NIEMIECKĄ I AUSTRACKĄ)/1.(dewastacja gospodarcza kraju przez okupantów)

*mobilizacja gospodarcza ziem polskich dla celów wojny

*opanowanie wszelkich zapasów krajowych

*przemysł włókienniczy i hutniczy niszczono celowo i doprowadzono do ich ruiny

*trzebież lasów

*bezrobocie ogarnęło ponad 70% robotników

*niskie płace i ciągły wzrost cen

*podniosła się śmiertelność, grasowały choroby zakaźne

 

5 XII 1915 – powstanie POLSKIEGO STRONNICTWA LUDOWEGO (od roku 1918 PSL-Wyzwolenie) – czołowa partia chłopska o dążeniach społecznie radykalnych

 

VI/3. (samorząd miejski w Królestwie. Uroczystości 3 maja w W-wie)

1 VII 1915 państwa centralne przystąpiły do wprowadzania samorządu w 21 miastach Królestwa. Jednak władze miejskie pochodziły z nominacji.

5 V 1916 – ordynacja wyborcza do W-wy w systemie kurialnym i upośledzająca klasę pracującą

16 VII 1916 – wybory, jednak tylko w 1 kurii, w reszcie ustalono kompromisowe listy kandydatów

Prezesurę Rady Miejskiej objął JÓZEF BRUDZIŃSKI (1 posiedzenie- 24 VII 1916)

 

VI/4. (pasywiści, aktywiści, rewolucjoniści)

PASYWIŚCI =>  w przekonaniu, że narodowi główne niebezpieczeństwo zagraża ze strony Niemców, że wygrana państw centralnych, byłaby klęską Polski, że zresztą szanse zwycięstwa były raczej po stronie koalicji, uchylali się od wszelkiej współpracy o charakterze politycznym z okupantem, uważali, że kraj w warunkach okupacji może prowadzić tylko politykę wyczekiwania na przegrana Niemiec.

X 1915 – pasywiści zawiązali MIĘDZYPARTYJNE KOŁO POLITYCZNE (Endecja i realiści)

 

AKTYWIŚCI=> Polska znalazła się w posiadaniu państw centralnych które pierwsze uznały jej prawo do niepodległości i mając ku temu moc dawały jej pole do rozpoczęcia budowy państwowej. Uważali za konieczne skorzystanie z tej okazji. W aktywizmie znalazł się też motyw austrofilstwa – Polska z Austria i Węgrami w federacji jako jej trzecia część.

Obóz ten nie był monolitem.  Widzimy zwolenników rozwiązania austro-polskiego. – galicyjski NKN i  Liga Państwowości Polskiej w Królestwie (powstała w marcu 1915). Widzimy dalej prawicę PPS, widzimy Piłsudskiego, a także Klub Państwowców Polskich zawiązany w marcu 1916 (Studnicki, Makowiecki,Rzymowski). Do aktywistów można zaliczyć także PSL, pamiętając, że masy włościańskie popierały politykę aktywistyczną natomiast chłopskie odnosiły się do Niemców wrogo.

 

Piłsudski zniechęcony do Austrii, zawiedziony w dążeniach do całkowitego uzależnienia od siebie Legionów podał się 29 VII 1916 do dymisji.

 

REWOLUCJONIŚCI=> (SDKPiL, PPS-Lewica) – w walce o ustrój socjalistyczny nadeszła chwila bezpośredniego uderzenia w kapitalizm

 

VIII (AKT 5 LISTOPADA)/1. (Geneza aktu)

11 i 12 VIII 1916 Niemcy i Austro-Węgry ustaliły takie oto podstawy rozw. Sprawy polskiej: Postanowiono utworzyć samodzielne królestwo polskie z monarchią dziedziczna i ustrojem konstytucyjnym; sprzymierzeni monarchowie mieli ogłosić ten zamiar w najbliższym możliwym czasie, samo wszakże utworzenie państwa miało nastąpić później- już po zakończeniu wojny; dopóki trwa wojna trwać będzie Polska tzn. Królestwo pozostanie okupowanym terenem etapowym i nie będzie mogła prowadzić własnej polityki zagranicznej, otrzyma wszakże własną armię.

Państwa centralne proklamowały niezawisłość Polski dopiero kiedy straciły szansę na zawarcie z Rosja pokoju odrębnego.

O wydaniu proklamacji decydowały cele krótkofalowe – potrzeba zdobycia rekruta polskiego.

 

VIII/2. (polityka gen. Beselera)

Beseler uważał, że Polacy za swego największego wroga uważają Rosję (po wszystkich przeżyciach związanych z powstaniami) i są gotowi podjąć przeciwko niej walkę. Uważał, że w interesie Niemiec jest utworzenie silnej Polski i niepodległej w najszerszym znaczeniu z własną na wskroś narodową armią, która jednak musi być w konwencji wojskowej z państwami centralnymi a przynajmniej z Niemcami. Twierdził, że Polska jest przedpolem Niemiec i w dziale obrony przed Rosja może odegrać poważną rolę. W kwestiach gospodarczych  mówił  o rozwinięciu sieci dróg kolejowych oraz gospodarki rolnej. Kraj osiągnie wtedy wyższy poziom rozwoju ekonomicznego, będąc dla portów niemieckich wartościowym zapleczem, a dla niemieckiego kapitału polem ekspansji.

 

By nadać aktowi propagandową wymowę, Beseler namawiał znanych członków polskiej polityki by pojechali do Berlina zaprezentować życzenia polskie (tylko wtedy odpowiedź przygotowywanym aktem miałoby  wymowę niezmiernej dobroci państw centralnych i ugodowości). Ciężko im było znaleźć ludzi, ale zgodził się w końcu rektor UW – J.Brudziński (i 6 innych mniej znanych działaczy)

 

28 X 1916 – kanclerz przyjął w Berlinie delegację polską gdzie Brudziński wysunął życzenia Polski (silna państwowość zdolna do rozwoju, powołanie regenta, zniesienie granicy między okupacjami, utworzenie Rady Stanu dla wypracowania konstytucji i przygotowania zrębów administracji, Utworzenie Departamentu Wojskowego dla organizowania armii).

Delegacja spotkała się z ujemna ocena większości społeczeństwa.

 

VIII/4. (dzień 5 listopada)

Beseler w W-wie i Kuk w Lublinie odczytali wobec zgromadzonych notabli manifest dwóch cesarzy

*utworzenie dziedzicznej monarchii z ustrojem konstytucyjnym

* w łączności z obu sprzymierzonymi cesarstwami

*organizacja, wykształcenie i kierownictwo armii uregulowane będzie we wspólnym porozumieniu

5 XI 1916 – dekret  Franciszka Józefa o wyodrębnieniu Galicji

 

Pozytywna reakcja na akt: Liga Państwowości Polskiej, Centralny Komitet Narodowy, PPS, z zastrzeżeniami Polska Partia Postępowa

Negatywna reakcja: Narodowa Demokracja, Narodowy Związek Robotniczy, SDKPiL   (m.in. chodziło o to, że nie można tworzyć państwa polskiego w czasie trwania wojny, na niewielkim skrawku, bez określonych dokładnie granic)

 

Cele Niemiec w wydaniu aktu:

*utworzenie armii polskiej, która przejęłaby choć część ciężaru walki z Rosją

*pokazanie światu, że Niemcy walczą w obronie narodów uciśnionych

*skompromitowanie Polaków, dowód, że Polacy związali się już z państwami centralnymi

 

9 XI 1916 – generał-gubernator wydał wezwanie do broni (wciskali kit, że chcą dać możliwość zaczęcia formowania ochotniczego wojska do walki z Rosją, że to początek budowania państwowości polskiej, a wszyscy wiedzą, że chodziło im o mięcho armatnie :P)

Społeczeństwo oczywiście domyśliło  się o co chodzi po tym jak prysnęły ich nadzieje, że najpierw powstanie rząd, jakieś zręby administracji, a dopiero później armia. Nie obyło się więc bez nerwów i demonstracji. Co spowodowało dalszy bieg wydarzeń a mianowicie:

6 XII 1916 – generał-gubernatorzy ogłosili rozporządzenie o TYMCZASOWEJ RADZIE STANU

Skład: 25 członków powołanych przez generał-gubernatorów- 15 przez niemieckiego i 10 przez austriackiego.

Przewodniczący wybrany przez Radę miał mieć tytuł Marszalka koronnego

Zadanie: współdziałanie przy tworzeniu dalszych urządzeń państwowych w Królestwie Polskim i tworzenie zrębów polskiej administracji.

Najwybitniejsi członkowie: Bukowiecki, Dzierzbicki, Dziewulski, Kunowski, Łempicki, Śliwiński i PIŁSUDSKI

14 I 1917- uroczyste otwarcie

Przewodniczący – WACŁAW NIEMOJEWSKI

 

Było to jedno z ustępstw mocarstw. Drugim było pozwolenie na wejście Legionów do W-wy i i uroczyste przywitanie ich przez ludność, co stało się 1 XII 1916 pod dow. S.Szeptyckiego

 

VIII/7. (akcja Piłsudskiego)

12 XII 1916- przyjazd Piłsudskiego do W-wy

Piłsudski proponował Lubomirskiemu współpracę, mówiąc mu, że jest on najpopularniejszym politykiem mającym uznanie w społeczeństwie. Tak naprawdę chodziło mu o poparcie prawicy.

 

VIII/8. (powszechne rozczarowanie)

Beseler związał się silnie z budowaniem państwa polskiego, a przede wszystkim wojska, gdzie rezerwował on sobie rolę głównego organizatora i wodza. Po akcie Beseler zorientował się, że reakcja społ. Była inna niż spodziewali się niemieccy optymiści. Jednak Beseler nie mógł się cofnąć, musiał stworzyć choć pozory sukcesu, stąd TRS i jego mowa na Zamku 15 XII 1916 [ zgromadził on 41 przedstawicieli społ. Aby podzielić się z nimi swymi poglądami.

 

IX (NA PRZEŁOMIE ROKU 1916 i 1917)/1. (oddźwięki aktu 5 XI w Europie)

W arystokratycznych salonach rosyjskich żartowano z Polaków, że z poddanych rosyjskich stali się poddanymi niemieckimi.

15 XI 1916 – rząd carski protestował przeciwko pogwałceniu prawa międzynarodowego. Dalej komunikat głosił, że car postanowił utworzenie Polski zjednoczonej ze wszystkich ziem polskich i nadanie jej po zakończeniu wojny prawa swobodnego budowania własnego bytu narodowego, kulturowego i ekonomicznego na podst. Autonomii pod berłem monarszym cesarzy rosyjskich z zachowaniem jedności państwowej.

 

Aristide Briand – wg Prawa międzynarodowego nie można na kraj okupowany przelewać suwerenności. Akt jest pozbawiony znaczenia prawnego, który zarazem gwałci zasady konwencji haskiej z 1907.

 

Na arenie międzynarodowej lękano się, aby państwa centralne nie wystawiły kilkutysięcznej armii polskiej, co pozwoliłoby Niemcom przenieść część wojsk do Francji na front zachodni.

 

IX/2. (pokojowe propozycje rozwiązania sprawy polskiej)

12 XII 1916 – państwa centralne wystapiły z propozycja wszczęcia rokowań pokojowych

Koalicja te propozycję odrzuciła lekceważąco.

 

10 I 1917 – nota Brianda w sprawie warunków pokoju:

*przywrócenie niepodległości Belgii, Serbii i Czarnogóry

*ewakuacja okupowanych terytoriów francuskich, rosyjskich i rumuńskich i sprawiedliwe odszkodowanie

*zwrot prowincji swego czasu oderwanych od państw sprzymierzonych tj. Alzacji i Lotaryngii

*uwolnienie Włochów, Słowian, Rumunów, Czechów i Słowaków spod obcego panowania (a więc rozbicie monarchii habsburskiej)

* sprawa polska została uregulowana w nocie JCM do armii

 

22 I 1917-  orędzie Wilsona do Senatu z programem ,,pokoju bez zwycięstwa” (punkt o powstaniu zjednoczonej, niezawisłej i autonomicznej Polsce) – Polacy odebrali je zbyt entuzjastycznie a punkt o Polsce jako wyrwany z kontekstu. Ambasador Amerykański w Rzeszy zinterpretował, iż nie chodzi o Polskę w jakimkolwiek czasie jej historii, ale o Polskę stworzona przez Niemcy i Austrię.

 

X (REWOLUCJA LUTOWA W ROSJI)/1.(rewolucja lutowa a sprawa polska)

12 III 1917 – zawiązała się Rada Delegatów Robotniczych i Żołmierskich

14 III 1917 utworzono Rząd Tymczasowy

15 III 1917 – abdykował car Mikołaj II

16 III 1917 – Rząd Tymczasowy objął pełnię władzy

27 III 1917- orędzie do narodu polskiego – uznanie narodowego i politycznego samookreślenia narodów i proklamowała, że Polska ma prawo być zupełnie niepodległa pod wzgl. Państwowym i międzynarodowym.

31 III 1917 – proklamacja Rządu Tymczasowego Rosji – naród rosyjski zrzucił z siebie jarzmo, przyznając bratniemu narodowi polskiemu prawo stanowienia o swym losie; nowe państwo polskie miało być połączone z Rosja wolnym sojuszem wojskowym (który ozn. de facto sojusz malutkiej Polski z wielka Rosja będący całkowitym militarnym  ujarzmieniem Polski)

 

PPS- Lewica – carat jest obalony, ale imperializm trwa dalej

 

X/2. (kraj wobec rewolucji w Rosji)

Zniknęła obawa przed powrotem carskich wojsk. Za to we znaki dawał się ucisk niemieckiego okupanta. Władze niemieckie celowo dążyły do wygłodzenia robotnika i pozbawienia go pracy, sądząc, iż w takich warunkach rekrutacja na roboty do Rzeszy będzie łatwiejsza.

W obozie pasywistów widać było rozdwojenie – część członków przechylać się zaczęła ku państwom centralnym.

 

6 IV 1917 – deklaracja tymczasowej Rady Stanu będąca odp. Na manifest rosyjski

 

XI (KRYZYS W 1917 ROKU/1. (W-wa wiosna 1917)

10 IV 1917 – cesarz austriacki oddał POLSKI KORPUS POSIŁKOWY, nie TRS a Beselerowi. Został on więc organizatorem i przewidzianym wodzem POLSKIEJ SIŁY ZBROJNEJ – POLNISCHE WEHRMACHT

Wywołało to rozgoryczenie w kraju.  Zborowski, Targowski i Sapieha powzięli pomysł utworzenia rządu w drodze zamachu stanu. Zamach jednak nie doszedł do skutku z powodu rezerwy Lubomirskiego, a także dlatego, że ostatecznie Endecja odmówiła poparcia akcji.

 

Rewolucyjne nastroje ...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin