FIZYKOTERAPIA- jeden z działów rehabilitacji; leczenie za pomocą zjawisk naturalnych, chemicznych, fizycznych (światło, temperatura, pole magnetyczne, ultradźwięki, itp.)
CELE FIZYKOTERAPII
- możemy wpłynąć na dolegliwości jakiejś choroby, ale nie jesteśmy w stanie jej wyleczyć całkowicie
- odnowa biologiczna
- zabiegi kosmetyczne
- usprawnianie
- zmniejszenie efektów hipokinezji (unieruchomienia; akinezja- bezruch)
- poprawa ogólnej sprawności fizycznej i odporności
OD CZEGO ZALERZY REAKCJA NA BODZIEC
- etap choroby
- pory dnia
- choroby towarzyszące
- wiek (zmienność osobnicza)
- leki (środki przeciwbólowe)
- natężenie bodźca (dawka)
- tolerancja organizmu
- długość działania bodźca
- pora dnia
- prawa fizjologii
- przekaz informacji międzykomórkowej
DAWKA (dobierana indywidualnie)
· dostosowana jest do masy ciała pacjenta, a także do powierzchni zabiegowej (w okolicy głowy i serca robi się inaczej zabiegi), grubość tkanki tłuszczowej
· wiek
· płeć
· etap choroby
· ilość przyjmowanych leków przeciwbólowych
· obserwacja reakcji pacjenta na dana dawkę (indywidualny dobór dawki)
Istotna jest obserwacja pacjenta podczas zabiegu- powinniśmy widzieć jak reaguje na bodźce, uświadomić go przed zabiegiem co będzie czuł. Należy znać normy.
REAKCJA ORGANIZMU NA BODŹEC
1) ogólna- dotyczy całego organizmu: mdłości; podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi; usprawnianie funkcji poszczególnych układów; poprawa ogólnej odporności
2) miejscowa- dotyczy konkretnego miejsca zabiegowego: naczynia się rozszerzają (reakcja przekrwienia);zwiększa się metabolizm komórki, tzn. gęstość cytoplazmy, zmiana przepuszczalności błon; zmiana nadpobudliwości zakończeń komórek nerwowych;
PRAWO DASTRE`A – MORATA
Zachowanie się naczyń krwionośnych pod wpływem ciepła.
Bodźce termiczne (zimno- ciepło), działając na duże powierzchnie skóry, powodują przeciwne do naczyń skóry zachowanie się dużych naczyń klatki piersiowej i jamy brzusznej. Naczynia nerek, śledziony i mózgu wykazują odczyn taki sam jak naczynia skóry, tzn.:
Jeśli naczynia krwionośne skory ulęgają pod wpływem ciepła rozszerzeniu, to duże naczynia klatki piersiowej i jamy brzusznej ulęgają zwężeniu. Natomiast gdy naczynia krwionośne skóry ulegają pod wpływem zimna zwężeniu, to naczynia klatki piersiowej i jamy brzusznej rozszerzają się.
CIEPŁOLECZNICTWO
WPŁYW CIEPŁA NA ORGANIZM LUDZKI
· dochodzi do przekrwienia
· działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo
· umożliwia ruch w stawie (wzmożona produkcja mazi)
· poprawia się rozciągliwość kolagenowej tkanki łącznej
· poprawia się trofika (tzn. odżywianie komórkowe)
· zwiększa się metabolizm komórki
1. SKUTKI DZIAŁANIA CIEPŁA- NEGATYWNE
- oparzenia
- obrzęki
- krwotoki, ujawnienie infekcji
- zakłócenia pracy serca, układu krążenia
2. WSKAZANIA
- przewlekłe podostre bóle dotyczące chorób zwyrodnieniowych
- reumatoidalne zapalenie stawów
- zesztywnieniowe zapalenie stawów kręgosłupa
- mięśniobóle
- regeneracja nerwów
3. PRZECIWWSKAZANIA
- stany ostre
- ciąża
- stany gorączkowe
- nowotwory
- stany krwawienia (np. miesiączka u kobiet)
- choroba wrzodowa żołądka (można spowodować krwotok wewnętrzny)
- miażdżyca
- świeże urazy tkanek miękkich
- infekcje skórne
- zaburzenia w krążeniu żylnym i tętniczym
- zakrzepica, zapalenie żył
- choroby zakaźne (gruźlica) –wyjątek żółtaczka
- ból o nieznanej etiologii
ZABIEGI Z WYKORZYSTANIEM PARAFINY
· węglowodór
· do medycyny fizykalnej używana jest w postaci białej
· sprzyja wydzielaniu endorfin
· szybko pobiera ciepło, długo je oddaje
· należy podgrzewać do temperatury 50 C
· temperatura wrzenia 250 C
· można ją używać kilka razy do zabiegów
· 53 C- 60 C- nie należy przekraczać tej temperatury
· musimy uważać aby do parafiny nie dostała się woda, bo możemy się poparzyć
· badanie powierzchni zabiegowej: sprawdzenie czy pacjent nie ma jakiś czyraków, ropni, dokładne umycie i osuszenie powierzchni zabiegowej
1. WSKAZANIA
· blizny, bliznowce, zrosty pooperacyjne, mięśniowe (uelastycznia)
· choroby zwyrodnieniowe (nie może być to osoba starsza z zaawansowaną osteoporozą- parafina odwapnia kości)
· choroby stawów
· kosmetyka i pielęgnacja
2. PRZECIWWSKAZANIA
· osteoporoza
· nie zakończony wzrost kości
· uszkodzenia skóry
· zły stan zdrowia pacjenta
· choroba wrzodowa
· ciąża
· choroby nowotworowe
· stan gorączkowy
· krwawienie
· ostre stany zapalne
ZABIEGI Z UŻYCIEM PARAFINY
1. okłady parafinowe:
- stosuje się je na większe stawy lub powierzchnie
- parafinę nakładamy pędzelkiem w jedna stronę (np. dosercową)
- nakładamy do utworzenia warstwy 1-2 cm grubości
- owijamy tzw. papierem woskowym lub ceratą
- zabieg trwa 30-40 minut
2. kąpiel częściowa: kończyna dolna
- przygotowanie pacjenta- powierzchni zabiegowej
- podgrzewamy parafinę do ok. 53 C
- pacjent wkłada kończynę do zbiornika z parafiną, rusza nią (sprzyja to rozluźnieniu mięśni i powiększeniu zakresu ruchu)
- zakładamy skarpetki
3. kąpiel częściowa: kończyna górna
- oglądamy powierzchnie zabiegową
- pacjent zanurza kończynę górna w parafinie i wyjmuje- czynność powtarza do momentu powstania 1-2 cm skorupy
- zawijamy w ceratę
- wsadzamy do rękawicy
- zabieg trwa 30 minut
4. zawijanie w parafinę
- gazę moczymy w parafinie (kilkakrotnie)
- owijamy miejsce zabiegowe
- temperatura 50 C- 55 C
- zabezpieczamy ceratą
- owijamy kocem
RUMIEŃ CIEPLNY- występuje w czasie zabiegu i jego natężenie wzrasta z promieniowaniem; zaczerwienienie skóry jest nierównomierne- plamiste; odczyn po zabiegu; skóra jest gładka, natłuszczona; utrzymuje się 1-2h (czas zależy od dawki naświetlania)
SAUNA
- zabieg fizykalny
- jako zabieg higieniczny, leczniczy
- w odnowie biologicznej
- jest to kąpiel w gorącym powietrzu o nieznacznej wilgotności
- sauna: komora (wyłożona drewnem); „ognisko sauny”- piec ogrzewa do temperatury ok. 200 C, są tam kamienie, które oddają ciepło;
- w czasie kąpieli stosuje się tez niskie temperatury aby schłodzić ciało (zimna woda, powietrze)
- z sauny można korzystać 1h po ostatnim posiłku kiedy już odda się stolec i opróżni pęcherz moczowy
- należy się dokładnie umyć i wysuszyć
- pod ciało podkładamy suchy ręcznik
- żadnych ozdób, biżuterii,
- minimalna liczba osób w saunie podczas zabiegu: 2
- zakaz rozmów w saunie
- można stosować rozcieranie specjalnymi szczotkami czy chłostanie gałązkami brzozy (aby zwiększyć odczyn naczyń krwionośnych)
- każda faza trwa 5-12 minut, cały zabieg traw 10- 25 minut
- po zakończeniu stosuje się chłodną kąpiel a następnie 20-30 minutowy odpoczynek
- należy unikać napojów alkoholowych przed i po saunie
- w czasie jednego seansu stosuje się 2-3 kolejne wejścia do komory
- zabieg wskazany wykonywać raz w tygodniu...
dzardzar