konspekt_zaoczne_01.pdf

(1152 KB) Pobierz
Microsoft Word - konspekt_zaoczne_01.doc
MATERIAŁ Y POMOCNICZE
DLA STUDENTÓW
Z PRZEDMIOTU
PODSTAWY
ORGANIZACJI
I ZARZĄDZANIA
Ć WICZENIA
Zajęcia nr 1
PODSTAWOWE POJĘCIA ZWIĄZANE Z ORGANIZACJĄ I ZARZĄDZANIEM
STUDIA ZAOCZNE
2004/2005
(Wymiar godzinowy przedmiotu: wykłady 15 godzin + ćwiczenia 15 godzin)
OPRACOWAŁ
mgr KRZYSZTOF WACH
AKADEMIA EKONOMICZNA W KRAKOWIE
KATEDRA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I INNOWACJI
966253.005.png
PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA - Materiały dla studentów – mgr Krzysztof Wach
CZĘŚĆ 1
2
PODSTAWOWE POJĘCIA
Zarządzanie to proces sprawowania władzy oraz wywoływania określonych zachowań.
Zarządzanie jest formą kierowania, jeśli podstawą sprawowania władzy jest własność
środków. U podstaw każdego kierowania leży władza. Źródłem sprawowania władzy jest
przymus ( przymus legalny, przymus nielegalny ). Prawo sprawowania władzy wynika z
podstawowych dokumentów każdej organizacji (np. statut, umowa spółki, regulamin
organizacyjny, schemat organizacyjny, księga służb zawierająca zakres obowiązków
wszystkich pracowników).
Kierowanie
w ujęciu szerokim w ujęciu wąskim
powodowanie, aby rzeczy powodowanie, aby ludzie
funkcjonowały zgodnie zachowywali się zgodnie
z wolą kierującego z wolą kierującego
( kierowanie ludźmi )
Podstawową sprawowania władzy w organizacji jest autorytet. Wyróżnia się trzy rodzaje autorytetów:
5 autorytet formalny
5 autorytet charyzmatyczny (wynika z cech osobowościowych kierownika/przywódcy)
5 autorytet tradycyjny (źródłem sprawowania władzy jest tradycja lub przyzwyczajenie)
Kierowanie (wg Mary Parker Follett ) to sztuka realizowania czegoś za pośrednictwem
innych ludzi. Jest to proces 1 planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania
działalności członków organizacji oraz wykorzystywania wszystkich innych jej zasobów dla
osiągnięcia ustalonych celów. Rysunek praktyce proces kierowania nie składa się Rysunek
czterech odrębnych, czyli luźno ze sobą powiązanych działań, lecz jest zespołem wzajemnie
uzupełniających się funkcji.
Rysunek 1. Złożony proces kierowania
KIEROWANIE
PLANOWANIE
ORGANIZOWANIE
PRZEWODZENIE
KONTROLA
USTALONE CELE ORGANIZACJI
Źródło: J.A.F.Stoner, Ch.Wankel, Kierowanie, PWE, Warszawa 1998, s.22
1 Proces, czyli systematyczny sposób robienia czegoś
966253.006.png 966253.007.png 966253.008.png
PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA - Materiały dla studentów – mgr Krzysztof Wach
CZĘŚĆ 1
3
Planowanie to obmyślenie z góry celów działań opartych na logice, metodach oraz planie,
wyznaczenie celów organizacji, i decydowanie o najlepszym sposobie ich osiągnięcia -
ustalenie generalnej strategii osiągania celów oraz opracowanie zawartej hierarchii planów,
aby integrować i koordynować działania. Plany wyznaczają cele i najlepszy sposób ich
osiągnięcia, zawierają sposoby uzyskiwania środków, działania członków organizacji zgodnie
z przyjętymi celami i procedurami.
Organizowanie to określenie najlepszego sposobu grupowania typów działań i zasobów,
czyli koordynowanie ludźmi oraz zasobami organizacji, określenie zadań do wykonania oraz
ustalenie, kto je wykona, jak je grupować i gdzie ma się podejmować decyzje. Im bardziej
organizacja jest skoordynowana tym lepsze są efekty. Zaprojektowanie i wdrażanie
organizacji.
Przewodzenie to inaczej kierowanie ludźmi, czyli motywowanie załogi organizacji do pracy
w interesie organizacji, sposób, w jaki kierownicy kierują podwładnymi oraz starają się w
pełni wykorzystać ich możliwości, motywowanie pracowników, kierowanie czynnościami
innych osób, wybieranie najskuteczniejszego kanału komunikacji i rozstrzyganie konfliktów.
Kontrolowanie to obserwowanie i wprowadzanie korekt do bieżących działań dla ułatwienia
realizacji celów, proces monitorowania wyników, porównywania ich z celami i korygowania
wszelkich znaczących odchyleń. Kontrola pozwala na zapewnienie, aby organizacja zmierzała
do swoich celów. Kontrola obejmuje (1) określenie mierników efektywności, (2) pomiar
bieżącej efektywności i porównanie jej wyznaczonymi miernikami oraz (3) podjęcie działań
korygujących.
Rysunek 2. Czynności w procesie zarządzania
Źródło: S.P.Robbins, D.A.DeCenzo, Podstawy zarządzania , PWE, Warszawa 2002, s.35
Kierownicy do kierowania wykorzystują wszelkie środki. Najważniejszym zasobem każdej
organizacji są ludzie.
966253.001.png
PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA - Materiały dla studentów – mgr Krzysztof Wach
CZĘŚĆ 1
4
Termin zarządzanie odnosi się do procesu doprowadzenia do wykonania określonych rzeczy,
sprawnie i skutecznie , wspólnie z innymi ludźmi i poprzez nich. Efektywne zarządzanie jest
sprawne i skuteczne. Skuteczność i sprawność odnoszą się do tego, co robimy i jak robimy.
EFEKTYWNOŚĆ = SPRAWNOŚĆ + SKUTECZNOŚĆ
Sprawność oznacza wykonanie zadania w sposób poprawny i odnosi się do stosunki między
nakładami, a wynikami. W zarządzaniu chodzi zatem o minimalizację kosztów zasobów.
Sprawność to robienie rzeczy we właściwy sposób. Sprawność to wykorzystywanie zasobów
mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa.
Skuteczność to doprowadzenie działań do końca, czyli osiągnięcie założonych celów.
Skuteczność to robienie właściwych rzeczy oraz umiejętność wybory właściwych celów.
Skuteczność to działanie z powodzeniem.
Rysunek 3. Sprawność i skuteczność
Źródło: S.P.Robbins, D.A.DeCenzo, Podstawy zarządzania , PWE, Warszawa 2002, s.33
Teoria systemów sugeruje, że każda organizacja wykorzystuje cztery podstawowe rodzaje
nakładów (zasobów) ze swojego otoczenia: ludzie, pieniądze (kapitał), rzeczy i informacje.
Menedżerowie odpowiadają za powiązanie i koordynację tych różnych zasobów dla
osiągnięcia celów organizacji.
Rysunek 4. Wykorzystanie zasobów w procesie zarządzania
Źródło: R.W.Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1998, s.37
966253.002.png 966253.003.png
PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA - Materiały dla studentów – mgr Krzysztof Wach
CZĘŚĆ 1
5
Każda firma, aby funkcjonować, musi posiadać odpowiednie urządzenia-narzędzia, środki
finansowe i pracowników wykonujących zlecone czynności, jak również wiarygodny system
zbierania i wykorzystywania informacji dotyczących zarówno otoczenia zewnętrznego, jak i
wewnętrznego firmy – istotne jest jednak to, w jaki sposób menedżerowie środki te
uruchamiają oraz jakie podejmują decyzje.
Rysunek 5. Części składowe zarządzania (management) w procesie decyzyjnym
Źródło: L.H.Haber, Management – Zarys zarządzania małą firmą , PSB, Kraków 1998, s.24
Zasoby ludzkie – (z j.ang. human resources) obejmują kadrę kierowniczą oraz siłę roboczą.
Stopień zadowolenia pracowniczego wyrażający się niską fluktuacją i wysoką wydajnością
jest obrazem firmy w oczach społeczności lokalnej i podnosi jej wartość jako obiektu
konkurencji dla pracowników poszukujących dobrych warunków pracy i satysfakcji
zawodowej.
Zasoby kapitałowe / finansowe / pieniężne – (z j ang. financial resources ) obejmują kapitał
finansowy wykorzystywany przez organizację do finansowania zarówno bieżącego, jak i
długofalowego funkcjonowan ia. Zasoby kapitałowe są wizytówką wiarygodności firmy.
Zasoby fizyczne / rzeczowe – obejmują surowce, pomieszczenia biurowe i produkcyjne oraz
sprzęt, maszyny, urządzenia, instalacje, środki transportu. Zasoby rzeczowe wyznaczają
stopień nowoczesności f irmy.
Zasoby informacyjne – obejmują wszelkiego typu użyteczne dane niezbędne do
skutecznego podejmowania decyzji. Są to wszelkie dane liczbowe i jakościowe pochodzące z
otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego firmy. Umiejętność i stopień wykorzystania zasobów
informacyjnych w procesach decyzyjnych, ich aktualność, wiarygodność i szybkość stanowi
wskaźnik działań innowacyjnych i przedsiębiorczych firmy.
966253.004.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin