ustawa panstwo kosciol katolicki 1989.pdf

©Kancelaria Sejmu

s. 1/29

USTAWA

z dnia 17 maja 1989 r.

o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej

Opracowano na pod-

stawie: Dz. U. z 1989

r. Nr 29, poz. 154, z

1990 r. Nr 51, poz.

297, Nr 55, poz. 321,

Nr 86, poz. 504, z

1991 r. Nr 95, poz.

425 i Nr 107, poz.

459, z 1993 r. Nr 7,

poz. 34; z 1994 r. Nr

1, poz. 3; z 1997 r. Nr

28, poz. 153, Nr 90,

poz. 557, Nr 96, poz.

590, Nr 141, poz. 943,

z 1998 r. Nr 59, poz.

375, Nr 106, poz. 668,

Nr 117, poz. 757, z

2000 r. Nr 120, poz.

1268, z 2004 r. Nr 68,

poz. 623, z 2009 r. Nr

219, poz. 1710, z 2010

r. Nr 106, poz. 673.

Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

– wypełniając zobowiązania określone w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej

Ludowej,

– kierując się zasadami przyjętymi w Karcie Narodów Zjednoczonych, w Po-

wszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Oby-

watelskich i Politycznych, Akcie Końcowym Konferencji Bezpieczeństwa i

Współpracy w Europie oraz Deklaracji o wyeliminowaniu wszelkich form nieto-

lerancji i dyskryminacji z powodów religijnych lub przekonań,

– mając na celu dobro osoby ludzkiej oraz potrzebę współdziałania wszystkich

obywateli dla rozwoju kraju, dla bezpieczeństwa narodu i państwa polskiego

stanowi, co następuje:

wykładnia TK z dnia

24 czerwca 1992 r.

(Dz. U. Nr 52, poz.

250) dot. art. 61.

Dział I

Kościół Katolicki w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Kościół Katolicki, zwany dalej "Kościołem", działa w Rzeczypospolitej Polskiej we

wszystkich swoich obrządkach.

Art. 2.

Kościół rządzi się w swych sprawach własnym prawem, swobodnie wykonuje wła-

dzę duchowną i jurysdykcyjną oraz zarządza swoimi sprawami.

Art. 3.

1. Ustawa niniejsza określa zasady stosunku Państwa do Kościoła, w tym jego sy-

tuację prawną i majątkową.

2010-08-17

©Kancelaria Sejmu

s. 2/29

2. W sprawach odnoszących się do Kościoła, nie uregulowanych niniejszą ustawą,

stosuje się powszechnie obowiązujące przepisy prawa, o ile nie są sprzeczne z

wynikającymi z niej zasadami.

Art. 4.

1. Komisja Wspólna przedstawicieli Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i

Konferencji Episkopatu Polski, składająca się z ich upoważnionych przedstawi-

cieli, w uzgodnionej liczbie na zasadzie parytetu, zwana dalej "Komisją Wspól-

ną", rozpatruje problemy związane z rozwojem stosunku między Państwem i

Kościołem oraz sprawy interpretacji niniejszej ustawy i jej wykonywania.

2. Przepis ust. 1 nie narusza właściwości organów państwowych ani organów Ko-

ścioła, jak również kompetencji Stolicy Apostolskiej.

Rozdział 2

Osoby prawne Kościoła i ich organy

Art. 5.

1. W skład struktury organizacyjnej Kościoła wchodzą osoby prawne wymienione

w art. 6–10.

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o władzy kościelnej, rozumie się przez to organ

właściwej kościelnej osoby prawnej.

Art. 6.

1. Osobą prawną Kościoła o zasięgu ogólnopolskim jest Konferencja Episkopatu

Polski.

2. Organami Konferencji Episkopatu Polski są:

1) Prezydium Konferencji Episkopatu Polski,

2) Rada Główna Konferencji Episkopatu Polski,

3) Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski.

3. W sprawach majątkowych Konferencję Episkopatu Polski reprezentuje jej Pre-

zydium. Do składania oświadczeń woli jest uprawniony każdy z jego członków.

Art. 7.

1. Osobami prawnymi są następujące terytorialne jednostki organizacyjne Kościoła:

1) metropolie,

2) archidiecezje,

3) diecezje,

4) administratury apostolskie,

5) parafie.

2. Osobami prawnymi są również:

1) kościoły rektoralne (rektoraty),

2) Caritas Polska,

2010-08-17

©Kancelaria Sejmu

s. 3/29

3) Caritas diecezji,

4) Papieskie Dzieła Misyjne.

3. Organami osób prawnych wymienionych w ust. 1 i 2 są:

1) dla metropolii gnieźnieńskiej – metropolita gnieźnieński, Prymas Polski, dla

innych metropolii – metropolita,

2) dla archidiecezji – arcybiskup archidiecezjalny lub administrator archidiece-

zji,

3) dla diecezji – biskup diecezjalny lub administrator diecezji,

4) dla administratury apostolskiej – administrator apostolski,

5) dla parafii – proboszcz lub administrator parafii,

6) dla kościoła rektoralnego – rektor,

7) dla Caritas Polskiej – dyrektor,

8) dla Caritas diecezji – dyrektor,

9) dla Papieskich Dzieł Misyjnych – dyrektor krajowy.

4. Ilekroć w ustawie używa się określenia "biskup diecezjalny", rozumie się przez

to organy osób prawnych wymienione w ust. 3 pkt 2–4.

Art. 8.

1. Osobami prawnymi są następujące personalne jednostki organizacyjne Kościoła:

1) Ordynariat Polowy,

2) kapituły,

3) parafie personalne,

4) Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonnych Męskich,

5) Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonnych Żeńskich,

6) instytuty życia konsekrowanego (instytuty zakonne i instytuty świeckie)

oraz stowarzyszenia życia apostolskiego; te instytuty i stowarzyszenia zwa-

ne są dalej "zakonami",

7) prowincje zakonów,

8) opactwa, klasztory niezależne, domy zakonne,

9) wyższe i niższe seminaria duchowne diecezjalne,

10) wyższe i niższe seminaria duchowne zakonne, jeżeli, w myśl przepisów dane-

go zakonu, mają charakter samoistny.

2. Organami osób prawnych wymienionych w ust. 1 są:

1) dla Ordynariatu Polowego – ordynariusz polowy,

2) dla kapituły – prepozyt albo dziekan,

3) dla parafii personalnej – proboszcz lub administrator parafii,

4) dla Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonnych – przewodniczący

(przewodnicząca) Konsulty Wyższych Przełożonych Zakonnych,

5) dla zakonów – wyższy przełożony (przełożona),

6) dla prowincji zakonnej – przełożony (przełożona) prowincji,

7) dla opactwa – opat (przełożona),

8) dla klasztoru niezależnego i domu zakonnego – przełożony (przełożona),

2010-08-17

©Kancelaria Sejmu

s. 4/29

9) dla wyższego seminarium duchownego – rektor,

10) dla niższego seminarium duchownego – dyrektor.

3. Organy osób prawnych zakonnych mogą używać innych nazw, stosownie do tra-

dycji danej osoby prawnej.

Art. 9.

1. Osobami prawnymi są:

1) Katolicki Uniwersytet Lubelski,

2) Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie,

3) Papieski Wydział Teologiczny w Poznaniu,

4) Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu,

5) Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie oraz jego dwie sekcje:św. Jana

Chrzciciela i św. Andrzeja Boboli "Bobolanum",

6) Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego w Krakowie,

7) kościelne instytuty naukowe i dydaktyczno-naukowe kanonicznie erygowa-

ne.

2. Status prawny Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie określa ustawa o

szkolnictwie wyższym. Statut tej Akademii zatwierdza minister właściwy do

spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw

wyznań religijnych i właściwa władza kościelna.

Art. 10.

Inne jednostki organizacyjne Kościoła mogą uzyskać osobowość prawną w drodze

rozporządzenia Ministra–Kierownika Urzędu do Spraw Wyznań.

Art. 11.

Kościelna osoba prawna nie odpowiada za zobowiązania innej kościelnej osoby

prawnej.

Art. 12.

Kościelne wydawnictwa, zakłady wytwórcze, usługowe i handlowe, zakłady charyta-

tywno-opiekuńcze, szkoły i inne placówki oświatowo-wychowawcze, nie posiadają-

ce osobowości prawnej, działają w ramach kościelnych osób prawnych, które je po-

wołały.

Art. 13.

1. Kościelne jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 7 i 8 oraz art. 9 ust. 1

pkt 7, nabywają osobowość prawną z chwilą powiadomienia właściwego organu

administracji państwowej o ich utworzeniu przez władzę kościelną, jeżeli ratyfi-

kowane umowy nie stanowią inaczej.

2. Jeżeli przepis prawa lub ratyfikowane umowy nie stanowią inaczej, właściwym

organem administracji państwowej jest:

2010-08-17

s. 5/29

1) odnośnie do osób prawnych wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 1–4, art. 7 ust.

2 pkt 2 i 3, art. 8 ust. 1 pkt 1, 6 i 7 oraz art. 9 ust. 1 pkt 7 – minister właści-

wy do spraw wyznań religijnych,

2) w pozostałych przypadkach – wojewoda.

3. Powiadomienie powinno zawierać:

1) nazwę kościelnej osoby prawnej,

2) jej siedzibę,

3) określenie granic terenu jej działania – w odniesieniu do osób o zasięgu tery-

torialnym.

4. Właściwa władza kościelna powiadamia niezwłocznie organ administracji pań-

stwowej wymieniony w ust. 2 o:

1) zmianach dotyczących nazwy i siedziby kościelnej osoby prawnej oraz o

zmianie jej granic,

2) połączeniu, podziale i zniesieniu kościelnej osoby prawnej.

5. Odpis powiadomienia, o którym mowa w ust. 3 i 4, z umieszczonym na nim po-

twierdzeniem odbioru, jest dowodem uzyskania osobowości prawnej.

6. Utworzenie jednostki organizacyjnej zakonu, który istnieje za granicą, a dotąd

nie działał w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, wymaga konsultacji między

Sekretariatem Konferencji Episkopatu Polski a ministrem właściwym do spraw

wyznań religijnych.

Art. 14.

O powołaniu i odwołaniu osoby sprawującej funkcje organu osoby prawnej władza

kościelna powiadamia właściwy organ administracji państwowej, jeżeli ratyfikowane

umowy nie stanowią inaczej. Powiadomienie obejmuje imię i nazwisko, obywatel-

stwo oraz miejsce zamieszkania danej osoby.

Dział II

Działalność Kościoła

Rozdział 1

Kult publiczny

Art. 15.

1. Organizowanie kultu publicznego i jego sprawowanie podlega władzy kościel-

nej.

2. Publiczne sprawowanie kultu nie wymaga zawiadomienia, jeżeli odbywa się:

1) w kościołach, kaplicach, budynkach kościelnych i na gruntach kościelnych

oraz w innych pomieszczeniach służących katechizacji lub organizacjom

kościelnym,

2) w innych miejscach, z wyłączeniem dróg i placów publicznych oraz po-

mieszczeń użyteczności publicznej; publiczne sprawowanie kultu na dro-

gach, placach publicznych oraz w pomieszczeniach użyteczności publicznej

2010-08-17

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: