Cyklomobil Critical Power.pdf

(251 KB) Pobierz
cyklo 3k.qxd
hit numeru
Greg Kolodziejzyk, zawodnik plasujący się w grnej dziesiątce
kończących liczne zawody triathlonowe âIronmanÒ, pobił
11-letni rekord w jeździe 24-godzinnej.
Dystans 1021,36 km ustanowił w 1995 r. na krytym welodro-
mie w Kolonii Axel Fehlau, jadąc cyklomobilem M5 Carbone.
Jest to odległość taka jak z Polski do Holandii.
Greg od 19 lipca, godz. 9.15 rano, do 9.15 dnia 20 lipca,
przejechał 1046,94 km. Jednocześnie pobił rekord
na âmegametrzeÒ Ï uzyskał najlepszy czas na milion metrw.
cyklomobil nazwany „Critical
Power”. Jest to jednoœlad z na-
pêdem na przednie ko³o. Jego
kszta³t opracowa³ Kanadyjczyk Ben
Eadie z firmy Mountain Wave. Przy
projektowaniu zastosowano oprog-
ramowanie SolidWorks i COSMOS-
FloWorks. Eadie zoptymalizowa³
aerodynamikê pojazdu, tworz¹c
„wirtualny tunel aerodynamiczny”,
kalibruj¹c odpowiednio parametry,
w celu uzyskania informacji o tur-
bulencjach, gêstoœci wzglêdnej
Cyklomobil Critical Power
pobił rekord w jeździe 24−godzinnej
Marek Utkin
16
Critical Power Ï rama z przyklejoną połwką obudowy, poniżej Ï rower poziomy stosowany przez Grega do treningw.
Pozycja zajmowana przez cyklistę w obu pojazdach jest identyczna.
G reg zaprojektowa³ i zbudowa³
10447524.001.png
 
oraz interakcji otoczenia z karose-
ri¹. Critical Power osi¹ga prêdkoœæ
maksymaln¹ powy¿ej 100 km/godz.
Czyżby w Critical Power zastosowano antygrawitację? Nie, to tylko zdjęcie
ukazujące doskonałość aerodynamiczną bryły.
Niezbêdne s¹ postoje w celu uzu-
pe³nienia zapasów po¿ywienia
(p³ynnego) i wody, zmiany odzie¿y,
gdy zmienia siê temperatura dzien-
na, aby siê rozci¹gn¹æ i pójœæ do ³a-
zienki.
obliczeniach naprê¿eñ pozwoli³o na
okreœlenie, w których miejscach ra-
mê nale¿y wzmocniæ, a nastêpnie
uczyniono to, laminuj¹c dodatkowe
warstwy w³ókna wêglowego.
Zamontowany przy korbach
sensor SRM pozwala na uzyskanie
informacji o wytwarzanej mocy, co
umo¿liwia planowe napêdzanie
przez 24 godziny. Kokpit pojazdu
jest bardzo zat³oczony – znajduje
siê tam motocyklowe radio Chatter-
Box do komunikacji z teamem, ko-
munikacji z sieci¹ komórkow¹ oraz
s³uchania muzyki. Za fotelem znaj-
duj¹ siê dwa zbiorniki – na wodê
i na po¿ywienie w p³ynie.
Aby utrzymaæ równowagê
przy ruszaniu i zatrzymywaniu siê,
zastosowano (przewidzia³em to
w swoim artykule „Cz³owiek – silni-
kiem przysz³oœci” w MT 5/1986!)
wysuwane podwozie.
Proces wykonania obudowy
rozpocz¹³ siê od modelu komputero-
wego, po czym za jego pomoc¹ na
du¿ej frezarce sterowanej kompute-
rowo, o 5 stopniach swobody, z wa-
¿¹cego prawie 1,5 tony bloku drew-
na wyfrezowano formy do lamino-
wania. Skorupy karoserii wykonane
zosta³y z dwóch warstw tkaniny
z w³ókna wêglowego, a wewn¹trz
dodano warstwê kevlaru, chroni¹c¹
cyklistê przed zranieniem od³amka-
mi w³ókna wêglowego (sztywnego
i kruchego) w razie wypadku. Do-
dano tak¿e ¿ebra usztywniaj¹ce
CZ£OWIEK…
Z kalkulacji wynika, ¿e prze-
ciêtny cyklomobil o wspó³czynniku
CxA = 0,3 [dla powierzchni czo³o-
wej A w stopach kwadratowych]
mo¿e w ci¹gu 24 godzin przejechaæ
ponad 1021 km, wykorzystuj¹c je-
dynie 110 watów mocy kolarza
(wystarcza to, by jechaæ z prêdkoœ-
ci¹ 15 km/godz. na rowerze gór-
skim). Lecz problem polega na tym,
¿e 110 W musi byæ wytwarzane
przez CA£E 24 godziny. Gdy cyklis-
ta przestaje peda³owaæ, jego moc
œrednia spada. Przerwy i chwile
jazdy bez peda³owania wymagaj¹
wytworzenia 140–150 W, aby mieæ
œredni¹ 110.
Do tego dochodzi fakt, ¿e
cyklista jest zaklejony w ciasnej
skorupie z w³ókna wêglowego
i patrzy przez kawa³ek porysowa-
nego plastiku, przypominaj¹cego
butlê do napojów… Utrzymanie
wysokiej mocy przez 24 godziny
w ca³kowicie obudowanym pojeŸ-
dzie jest trudne z wielu przyczyn.
Przeciêtny zdrowy cz³owiek
jest w stanie utrzymaæ moc 50
W na rowerze klasycznym w ci¹gu
24 godzin, lecz wytrenowany spor-
towiec mo¿e utrzymaæ 200 W. Greg
jest w stanie wytworzyæ ok. 130
W na rowerze poziomym i 150 do
170 W na rowerze klasycznym. Aby
uzyskaæ koñcow¹ œredni¹ 130 W,
niezbêdne jest wytworzenie sta³ej
mocy 150–160 W.
…I MASZYNA
Rama Critical Power zosta³a
wykonana z jednej p³yty przek³ad-
kowej z w³ókna wêglowego. Ksz-
ta³t zosta³ wyciêty z p³yty, krawê-
dzie zalaminowane, a komponenty
przymocowano aluminiowymi
obejmami.
Zastosowanie metody anali-
zy elementów skoñczonych przy
Pojazd:
Prędkość
Prędkość
Prędkość
przy 100 W
przy 150 W
przy 200 W
Cyklomobil
Critical Power
45 km/h
58 km/h
67 km/h
Rower szosowy
do wyścigw na czas
28 km/h
33 km/h
37 km/h
Rower grski
22 km/h
26 km/h
29 km/h
17
10447524.002.png
hit numeru
z pianki poliuretanowej oklejonej
w³óknem wêglowym.
Wlot powietrza do oddycha-
nia ma kszta³t zgodny z profilem
NACA, po czym strumieñ jest kiero-
wany bezpoœrednio na twarz. Jeœli
owiewka zaparuje, mo¿na j¹ deli-
katnie unieœæ, aby zwiêkszyæ prze-
Na tym ujęciu widoczna jest osłona wysuwanego podwozia
Model komputerowy karoserii z nałożonymi wykresami rozkładu ciśnień wzdłuż
opływanego kadłuba, przy prędkości V=50 km/h.
Wizualizacja naprężeń w ra-
mie Critical Power
p³yw powietrza. Bañka
owiewki zosta³a uformowa-
na pró¿niowo z p³yty two-
rzywa PETG, takiego same-
go, jak stosowane do wyro-
bu butelek do napojów.
Critical Energy jest
jednym z najbardziej dosko-
na³ych energetycznie pojaz-
dów na Ziemi – jego wspó³-
czynnik CxA [dla powierz-
chni czo³owej A w stopach
kwadratowych] wynosi 0,25,
opór toczny kó³ – 0,0050,
a wa¿y 28 kg.
18
Greg Kolodziejzyk podczas
jazdy na rowerze poziomym
jest w stanie wytworzyć:
a) 150 W
b) 50 W
c) 130 W
10447524.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin