Charakterystyka ucznia z ZA.doc

Charakterystyka ucznia z ZA

Pojawienie się w klasie ucznia sprawiającego trudności, zmusza nauczyciela do prowadzenia działań, służących określeniu rodzaju zaburzenia oraz motywuje go do poszukiwań różnych wskazówek do pracy z takim dzieckiem. Tak też było w przypadku pojawienia się w mojej klasie ucznia z podejrzeniem ZA – ZESPOŁU ASPERGERA. Cóż to jest? Trudno znaleźć obszerną literaturę pedagogiczną na ten temat. Być może materiał, który przygotowałam na podstawie informacji zawartych na stronie STOWARZYSZENIA POMOCY DZIECIOM Z UKRYTYMI NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI IM. HANSA ASPERGERA przybliży ten problem nauczycielom , którzy zetknęli się z nim w swojej pracy.

Zespół Aspergera uznawany jest za łagodną odmianę autyzmu, którego główną oznaką jest znaczne i nieprzerwane upośledzenie relacji społecznych, schematyczność zachowania, powtarzające się odruchy, silne upodobanie do rutyny i unikanie zmian. Osoby te posługują się względnie dobrym , pełnym wyrazu językiem, osiągają przeciętny lub ponad przeciętny poziom rozwoju i rzadko mają trudności w nauce.

     Szwedzki badacz Gillberg zaproponował kilka kryteriów, które charakteryzują to zaburzenie. Są to :

·         Zaburzenia funkcji społecznych

o        niezdolność do nawiązywania kontaktów z rówieśnikami

o        brak chęci do nawiązywania kontaktów z rówieśnikami

o        nieadekwatne reakcje społeczne i emocjonalne

·         Ograniczone zainteresowania

o        przywiązanie do powtórzeń

o        zapamiętywanie faktów bez ich rozumienia

o        zainteresowanie tylko wybranymi dziedzinami

·         Powtarzające się zachowania rutynowe i rytuały

o        narzucanie sobie pewnych sposobów zachowań

o        narzucanie innym różnych sposobów zachowań

·         Specyficzne cechy języka

o        możliwe opóźnienie wczesnego rozwoju mowy

o        na pozór perfekcyjnie opanowane funkcje ekspresyjne języka

o        upośledzenie rozumienia, obejmujące zła interpretację znaczeń dosłownych i ukrytych

·         Problemy z komunikacją pozawerbalną

o        ograniczony zakres gestów

o        język ciała niezdarny

o        niewłaściwe stosowanie mimiki

o        szczególnie sztywne spojrzenie

o        trudności w utrzymaniu bliskiego kontaktu fizycznego

·         Niezgrabność ruchowa

     Wszystkie te w/w elementy charakteryzują dziecko z ZA, choć nie występują one równocześnie u każdego dziecka. Stąd też diagnozowanie tego zaburzenia jest trudne i trwa kilka lat.

    Na poszczególnych etapach rozwoju mogą się pojawiać różne charakterystyczne objawy ZA:

WIEK 0-3 LAT

·         brak dzielenia wspólnego pola uwagi

·         brak lub nieadekwatna reakcja na imię

·         brak proszenia o coś

·         brak wskazywania palcem

·         brak lub ograniczona gestykulacja

·         częste napady złości

·         fiksacje

·         nadwrażliwość na bodźce

·         niezdarność ruchowa

·         obojętność

·         późny rozwój mowy

·         silny opór na zmiany

·         sztywność i dziwaczność zachowania

·         zaburzenia zabaw symbolicznych

DZIECKO PRZEDSZKOLNE

·         tendencja do unikania spontanicznych kontaktów lub słaba zdolność do interakcji społecznych

·         problemy z podtrzymywaniem prostej rozmowy lub tendencja do powtarzania się w rozmowie

·         dziwne reakcje werbalne

·         trzymanie się sztywnych rytuałów, trudności w akceptowaniu zmian

·         trudności w kontrolowaniu reakcji społecznych, emocjonalnych, szczególnie gniewu, agresji lub nadmiernego niepokoju

·         nadaktywność

·         zatracanie się we własnych zainteresowaniach,

·         dobre zdolności pamięciowe, włącznie z rozpoznawaniem cyfr, liter, faktów

MŁODSZE DZIECKO SZKOLNE

·         niedojrzałość społeczna

·         trudności z umiejętnościami motorycznymi: pisanie, kolorowanie

·         obsesyjne zainteresowania dziecka wybranymi dziedzinami

·         trudności z zawieraniem i utrzymywaniem przyjaźni , kontakty powierzchowne

·         chęć nawiązywania kontaktu z dorosłymi

·         nadaktywność

·         problemy z koncentracja uwagi

·         niepokój, trudności w uczeniu się

·         wroga postawa rówieśników

·         odrzucenie przez grupę

Diagnozę o występowaniu ZA stawia się na podstawie wielu badań i obserwacji:

1. Neurolog ocenia rozwój psychomotoryczny
2. Rodzice dokonują obserwacji zachowania dziecka
3. Pedagog obserwuje dziecko pod kątem zaburzeń zachowania w grupie rówieśniczej, zaburzeń emocjonalnych, bądź braku występowania umiejętności adekwatnych do wieku dziecka
4. Pediatra określa występowanie zaburzeń zdrowotnych towarzyszących zaburzeniom emocjonalnym
5. Psycholog weryfikuje informacje na podstawie wywiadu z rodzicami, opinii przedszkola oraz wykonanych badań i testów
6. Psychiatra dokonuje diagnostyki klinicznej, kieruje na badania dodatkowe, tj. badania genetyczne, metaboliczne.

     Dopiero po przeprowadzeniu szeregu badań i analiz można wydać opinię stwierdzającą występowanie ZA, bądź opinię o podejrzeniu występowania ZA, co jest dla nauczyciela najważniejszą informacją. Taka opinia zobowiązuje nauczyciela do poszukiwania rozwiązań ułatwiających funkcjonowanie dziecka z ZA w klasie szkolnej.

BIBLIOGRAFIA http://aim.dmkproject.net/spdzun/index.php?option=com_frontpage&Itemid=1

STRONA STOWARZYSZENIA POMOCY DZIECIOM Z UKRYTYMI NIEPEŁNOSPRAWNOSCIAMI IM. HANSA ASPERGERA

opracowała
Barbara Musik