KONCEPCJA JANUSZA KORCZAKA
Janusz Korczak byl z zawodu lekarzem, wychowawca z powolania. Wiekszosc zycia poswiecil dzieciom w wieku 7-14 lat z Domu Sierot i Naszego Domu w Warszawie. Pozostawil wartosciowy dorobek pedagogiczny i pisarski, który bylby bogatszy gdyby nie jego bohaterska i tragiczna zarazem smierc. Zginal w obozie koncentracyjnym z swoimi podopiecznymi.
Chcial by przestrzegano niezbywalnych praw dzieci takich jak:
- prawo do szacunku - prawo do radosnego dziecinstwa - prawo do wspóldecydowania o wlasnym losie - prawo do posiadania i tajemnic prawo do niepowodzen. Korczak w ten sposób nakazal kazdemu wychowawcy liczenia sie z godnoscia dziecka i wyznaczyl dzieciom role wspóltwórców wlasnego losu.
Mysla przewodnia jego koncepcji jest troska o rozwój samorzadnosci dzieci i mlodziezy. Prawidlowy rozwój samorzadnosci wypatrywal w dzialaniu samorzadu zakladowego i szkolnego oraz jego organów tj. Sad kolezenski, rada samorzadowa i sejm dzieciecy oraz plebiscyt zyczliwosci i niecheci.
SAD KOLEZENSKI - w sklad wchodzilo 5 wychowanków, tworzac zespól sedziowski i wychowawca jako sekretarz. Zespól sedziowski opieral sie w orzekaniu wyroków na kodeksie stworzonym przez Korczaka. Kodeks skladal sie z 100 paragrafów, z których tylko kilka bylo skazujacych. Sad odbywal sie raz w tygodniu bez stron zainteresowanych. Sedziami mogli byc wychowankowi, którzy nie byli uczestnikami, w którejs ze spraw. Podczas jednego posiedzenia rozpatrywano kilkanascie ze spraw. Skargi mozna bylo podawac na samego siebie i na doroslych. Ostateczna decyzje podejmowano przez glosowanie. Takie prawo mial tylko sklad sedziów. Wyroki oglaszano w gazetce i na tablicy. Dokonywano zestawien okresowych którymi zajmowal sie sekretarz.
RADA SAMORZADOWA - do chwili powolania sejmu dzieciecego byla organem ustawodawczym, a pózniej wykonawczym. Zajmowala sie zaspokajaniem potrzeb zyciowych i kulturalnych wychowanków. Jej szczególnym zadaniem bylo powolywanie "komisji problemowych". Obradowala raz w tygodniu, zlozona z 10 uczniów i 1 wychowawcy, który byl przewodniczacym i sekretarzem.
SEJM DZIECIECY - organ wybitnie ustawodawczy. Do jego najwazniejszych zadan nalezalo:
zatwierdzanie i uchylanie decyzji podjetych przez rade samorzadowa. podejmowanie uchwal dot. swiat i innych wydarzen decyzja o wydaleniu z zakladu i przyjmowaniu nowychSkladal sie z 20 poslów, kandydat na posla musial uzyskac 4 glosy. Sejm obradowal raz w roku pod przewodnictwem Korczaka.
PLEBISCYT ZYCZLIWOSCI I NIECHECI - polega na wzajemnym ocenianiu sie wychowanków, oceny zglaszano za pomoca kartek plebiscytowych oznaczonych + (lubie go), - (nie lubie go), lub 0 (nie znam go). Mial pomóc w ocenianiu swych kolegów. Pelnil funkcje diagnostyczna i wychowawcza. Pozwalal orientowac sie w stosunkach miedzy uczniami. Odbywal sie co rok, dzieki niemu nadawano miana obywatelskie (towarzysz, mieszkanie i obojetny mieszkaniec). Nowo przybyly byl nowicjuszem. Tym, którzy otrzymali miano obojetnego mieszkanca lub uciazliwego przybysza przyslugiwalo prawo do rehabilitacji. Dodatnie miana wiazaly sie z przywilejami a ujemne z ograniczeniami. Plebiscyt stosowano równiez wobec wychowawców. Za niskie oceny musial zrezygnowac z pracy.
Korczak widzial celowosc wydawania gazetki i przywiazywal do tego ogromna wage. Uczy sumiennego
wywiazywania sie z przyjetych zobowiazan, uczy planowej pracy, smialosci w wypowiadaniu przekonan, reguluje i kieruje opinia spoleczna. Wydawal ja komitet redakcyjny.
ZAKLADY - sposób oddzialywan wychowawczych. Dotyczyly przezwyciezenia zlych sklonnosci lub manier oraz nabywania dobrych nawyków czy upodoban. Zawierane w obecnosci nauczyciela przez ucznia samego z soba. Dzieci zakladaly sie, ze beda sie lepiej uczyc, zachowywac itp.; Wychowawcza zapisywal deklaracje dzieci i po uplywie czasu zglaszal ostateczny wynik co nie podlegalo kontroli. Zakladom mówiacym, ze wychowanek bedzie stopniowo sie poprawial przypisywano duza wartosc wychowawcza.
Koncepcje wychowania Korczaka wzbogacaja takie formy wychowawcze jak:
pelnienie dyzurów wypisywanie listy przeprosin i podziekowan nagradzanie w postaci pocztówek pamiatkowychWartosc koncepcji Korczak tkwi w gloszonym i praktykowanym przez niego humanizmie, pozwalajacym uwazac kazde dziecko za wartosciowego czlowieka, który zasluguje na taki sam szacunek.
Lenka8891