Komitet Praw Człowieka- Quasi sądowe, ze względu na procedury wydaje opinie i zalecenia które powinny być wykonane ze względu na dobrą wiarę
SKŁAD:
Art. 28 oraz 29 Paktu. 18 członków z państw członkowskich, wybierani w tajnym głosowaniu, 1-obywatel tego samego państwa. Sprawują funkcję we własnym imieniu.
WYMOGI:
Wysoki poziom moralny, być ekspertem z dziedziny prawa, co najmniej cześć członków powinna być prawnikami.
POLSKA:
Dwóch: Adam Zieliński, Roman Wieruszewski- aktualnie nie mamy nikogo w Komitecie Pr. Człowieka.
PROCEDURY:
Jez. Oficjalne ONZ (6- angielski, chiński, arabski, francuski, hiszpański, …)
Większość głosów przy obecności 1\2- zapadanie decyzji powinno być w drodze konsenzusu.
ZADANIA:
-art. 40 rozpatrywanie sprawozdań państw
-rozpatruje zawiadomienia/ skargi indywidualne
- art. 41 rozpatruje zawiadomienia/ skargi międzypaństwowe
- wydaje uwagi ogólne w których komitet dokonuje interpretacji postanowień paktu w oparciu o dotychczasową praktykę
-coroczne składanie sprawozdań z działalności Zgromadzeniu Ogólnemu za pośrednictwem Rady Gosp. i Społecznej.
KPGSiK
Podstawa prawna: Powołany decyzją Rady Gosp. i Społ. W 1986 SKŁAD:
18 członków z państw członkowskich, wybiera ich Rada Gosp. i Społeczna spośród kandydatów zgromadzonych przez państwa.
KADENCJA 4 lata
-rozpatruje sprawozdania
-opracowuje uwagi ogólne
-składa sprawozdania
-przeprowadza misje krajowe i dni debaty ogólnej.
GWARANCJE PROCEDURALNE
1. Sprawozdania państw- procedura która polega na sporządzeniu przez państwa raportów z wykonania zobowiązań i przesłanie go do odpowiedniego komitetu. Występuję w każdej konwencji, jest procedurą obligatoryjną. Procedury są takie same, różnica: okres w jakim się je składa.
Musi być w nim zawarte:
-środki podjęte przez państwo w celu realizacji praw zagwarantowanych w pakcie
-postęp osiągnięty w dziedzinie korzystania z tych praw
- czynniki lub trudności mające znaczenie dla postanowień paktu
Rodzaje sprawozdań
* (w ciągu roku) pierwotne które są składane po ratyfikacji
* na każde wezwanie komitetu okresowe –mają char. Aktualizujący
Dołącza się do nich dokument bazowy, na koniec komitety wydają uwagi i zalecenia.
Skarga międzypaństwowa- procedura fakultatywna.
Niezależne śledztwa-przeprowadzenie poufnego niezależnego śledztwa na terytorium konkretnego państwa.
Skarga indywidualna- fakultatywna.
Skarga indywidualna do komitetu Pr. Człowieka.
Przesłanki pozytywne
Przeciwko komu można ją złożyć –przeciwko państwu które ratyfikowało protokół dodatkowy
-składają jednostki, osoby prywatne przeciwko państwu, osobie która jest pod jurysdykcją państwa, ofiara naruszenia.
-subsydialność: wyczerpane wszystkie dostępne środki krajowe
-forma pisemna
- naruszenie Pr zagwarantowanego w pakcie, musiało nastąpić po wejściu paktu w danym państwie.
Przesłanki negatywne
-nie może być anonimowa
-nie może stanowic nadużycia prawa do skargi
-nie może być nie zgodna z postanowieniami paktu
- nie może być rozpatrywana w innej procedurze międzynarodowej
Statutowe:
→Komitet Ministrów
→Zgromadzenie Parlamentarne
Nie statutowe:
→Europejski Trybunał Praw Człowieka
→Europejski Komitet Praw Społecznych
→Europejski Komitet Zapobiegania Torturom
→Komitet Doradczy
→Komitet Praw Człowieka Rady Europy
Komitet Ministrów
Przedstawiciele Państw spraw zagranicznych
Rozważa środki właściwe dla realizacji celów europy, może również wydawać zalecenia.
Jest organem decyzyjnym, monitoruje przestrzeganie przez państwa zobowiązań statutowych.
Prawo wyboru niektórych członków komitetu
Zgromadzenie Parlamentarne
Przedstawiciele każdego z państw-parlamentarzyści, każdy przedst.. państwa musi być jego obywatelem
ZADANIA:Omówić może każde zalecenie dotyczące celów europy.
1. Konwencja Europy o Ochronie Praw Człowieka
2. Europejska Karta Społeczna + 3 protokoły dodatkowe+ Zrewidowana Karta społeczna
3. Europejska Konwencja Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu Traktowaniu albo Karaniu
4. Europejska Konwencja o ochronie Mniejszości Narodowych.
Stronami są wszystkie państwa członkowskie.
14 protokołów dodatkowych
Dwa rodzaje:
1.Materialne- rozszerzają katalog gwarancji materialnych na gruncie konwencji
Artykuł 1 – Obowiązek przestrzegania praw człowieka
Artykuł 4 – Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej
Artykuł 6 – Prawo do rzetelnego procesu sądowego
Artykuł 7 – Zakaz karania bez podstawy prawnej
Artykuł 12 – Prawo do zawarcia małżeństwa
Artykuł 13 – Prawo do skutecznego środka odwoławczego
2. Proceduralno- organizacyjne- usprawniają lub zmieniają procedury.
Pozostałe artykuły należą do tych procedur np.:
Artykuł 2 – Prawo do życia
Artykuł 5 – Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego
Artykuł 8 – Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
RÓŻNICA: Ad. 1 Ratyfikowane przez dowolną liczbę państw
Ad. 2 ratyfikowane przez wszystkie państwa aby mogły wejść w życie.
Europejski Trybunał Praw Człowieka
SIEDZIBA—Sztrasburg
Początkowo podpisało 10 państw teraz 49.
Artykuł 32 – Właściwość Trybunału
1 Trybunał jest właściwy do rozpoznawania wszystkich spraw dotyczących
interpretacji i stosowania Konwencji i jej Protokołów, które zostaną mu
przedłożone na podstawie Artykułów 33, 34 i 47.
2 Spór dotyczący właściwości Trybunału rozstrzyga sam Trybunał.
1998 r. 11 protokołów – zasadnicze zmiany trybunału.
Trybunał ma kompetencje wyłączną i obowiązkową.
Od 1998 r. jest 1-en organ właściwy (wcześniej 3 organy)
Polska ratyfikowała konwencję 19 styczna 1993 r.
16.03.1993 r. deklaracja o uznaniu ETPC, zastrzegliśmy że skargi można wnosić od 01.05.1993r. za naruszenia które miały miejsce po 30.04.1993r.
SKŁAD TRYBUNAŁU
W celu zapewnienia przestrzegania zobowiązań wynikających
dla Wysokich Układających się Stron z Konwencji i jej protokołów
Artykuł 20 – Liczba sędziów
Trybunał składa się z sędziów, których liczba równa jest liczbie
Wysokich Układających się Stron.
Artykuł 21 – Wymogi sprawowania urzędu
1 Sędziowie powinni być ludźmi o najwyższym poziomie moralnym
i muszą albo posiadać kwalifikacje do sprawowania wysokiego urzędu
sędziowskiego, albo być prawnikami o uznanej kompetencji.
2 Sędziowie zasiadają w Trybunale we własnym imieniu.
3 W okresie sprawowania urzędu sędziowie nie mogą brać udziału
w żadnej działalności, która nie daje się pogodzić z niezawisłością,
bezstronnością albo wymaganiami piastowania urzędu w pełnym
wymiarze czasu; wszelkie kwestie wynikające ze stosowania niniejszego
ustępu rozstrzyga Trybunał.
SKŁAD ORZEKAJĄCY
Komitet- bada skład skargi indywidualnej
Izba- wydaje wyroki chyba że zrzeknie się swojej kompetencji
Wielka Izba- rozstrzyga skargi indywidualne i międzypaństwowe jeśli Izba zrzekła się kompetencji.
Protokół 14 i 14 bis- wprowadziły skład 1-osobowy, jeden sędzia który może badać skargi indywidualne.
Komitety 3-osobowe mogą wydawać wyroki ale tylko w sprawach powtarzających się.
ORGANY:
-Zgromadzenie Plenarne
-przewodniczący
-2 vice przewodniczących
-kancelaria (biuro Trybunału)
Artykuł 33 – Sprawy ze skargi międzypaństwowej
Każda z Wysokich Układających się Stron może wnieść skargę
do Trybunału, jeżeli uważa, że inna Wysoka Układająca się Strona
naruszyła postanowienia Konwencji lub jej Protokołów.
Artykuł 34 – Skargi indywidualne
Trybunał może przyjmować skargi każdej osoby, organizacji
pozarządowej lub grupy jednostek, które uważa, że stała się ofiarą
naruszenia przez jedną z Wysokich Układających się Stron praw
zawartych w Konwencji lub jej Protokołach. Wysokie Układające się
Strony zobowiązują się nie przeszkadzać w żaden sposób skutecznemu
wykonywaniu tego prawa.
ZASADY POSTĘPOWANIA PRZED ETPC
1. zasada niezawisłości
2. zas. bezstronności
3. zas. kontradyktronyjności (sporność postępowania)
4. zas. jawności
- publiczny charakter rozpraw
-jawność wyroku i publikacja orzeczeń
Charakter i skutki prawne wyroków
Wyroki pilotażowe- pierwszy w 2004 r.
Trybunał wskazuje środki ogólne oprócz środków indywidualnych, wydawane w sytuacjach gdy naruszenie jest o charakterze problemowym Np. wadliwa praktyka administracyjna.
1. Europejska Karta Społeczna z 1961 r. weszła w życie 1965 r. Polska jest stroną tej karty
2. 3 protokoły opcyjnie
- protokół dodatkowy do EKS z 1988 r. ma charakter materialny
- protokół zmieniający EKS z 1991r. protokół proceduralno-organizacyjny rozszerza katalog praw gwarantowanych np. prawo do konsultacji
- protokół dodatkowy do EKS ustanawiający system skarg zbiorowych z 1995r.
3. Zrewidowana EKS z 1996/1999r. ma zastąpić pierwszą kartę.
KATALOG PRAW EKS
4 kategorie:
1.Prawa regulowane indywidualnego prawa pracy.
2. Zbiorowego prawa pracy.
3. Prawa zabezpieczenia społecznego.
4. Prawa pracowników migrujących i członków ich stron.
Prawa uznane za twardy rdzeń EKS.
Art. 1- pr do pracy
Art. 5- do organizowania się
Nad zgodnością czuwa Europejski Komitet Praw Społecznych (Komitet ekspertów)
Nie wydaje on wyroków
Składa się z 15 członków wybieranych przez Komitet Członków Rady Europy na 6-letnią kadencję, jedna reelekcja jest możliwa
Członkowie są niezależni, bezstronni, pełnią funkcję we własnym imieniu.
W ramach Komitetu działa biuro- przewodniczący z vice przewodniczącymi oraz generalnego sprawozdawcy.
1.Rozpatrywanie sprawozdań państw i wydawanie konkluzji.
Art. 24 Karty, wydawane na podstawie raportów składanych przez państwa.
2.Rozpatrywanie skarg zbiorowych i wydawanie decyzji.
Są dwie możliwości związania się przez państwo:
-może ratyfikować protokół
- na podstawie zrektyfikowanej Karty.
Organy zaangażowane w składanie raportów:
-Komitet Rządowy
- Komitet Ministrów
Trzy kategorie podmiotów:
1. Międzynarodowe Organizacje Pracodawców i Związków Zawodowych
2. Inne Międzynarodowe Organizacje Pozarządowe które posiadają status konsultacyjny w radzie europy i zostały wpisane na stosowną listę.
3. Krajowe Organizacje zrzeszające pracodawców, związki zawodowe działające w obszarze jurysdykcji państwa przeciwko któremu wnoszona jest skarga
(4). Inne organizacje krajowe pozarządowe (mogą być)
Skargi zbiorowe składane na piśmie za pośrednictwem Sekretarza Generalnego Europy.
4
gosicka