197

Tess Geritsen

Skalpel

(The Apprentice)

Przełożył Zygmunt Halka

PROLOG

Widziałem dziś śmierć człowieka.

Wydarzenie było nieoczekiwane, a ja jestem zachwycony, że zdarzyło się w mojej obecności.

Większość ekscytujących momentów naszego życia przychodzi niespodziewanie, więc powinniśmy się nauczyć smakować owe rzadkie dreszcze rozkoszy, które przerywają monotonię upływającego czasu.

Dni mijają wolno w świecie za kratami, gdzie ludzie są tylko numerami rozróżnianymi nie po nazwiskach ani danych im przez Boga talentach, ale po charakterze ich przestępstw.

Jesteśmy podobnie odziani, jemy te same posiłki i czytamy te same wyszmelcowane książki z biblioteki więziennej.

Każdy nowy dzień jest podobny do poprzedniego. I nagle jakiś zdumiewający incydent przypomina nam, że w życiu zdarzają się gwałtowne zwroty.

Jest drugi sierpnia.

Dzień cudowny, gorący i słoneczny, taki jak lubię.

Podczas gdy inni spływają potem i chodzą niemrawo po spacerniaku, jak stado otępiałego bydła, ja stoję pośrodku, z twarzą zwróconą ku słońcu, chłonąc jego promienie jak jaszczurka.

Mam zamknięte oczy, więc nie widzę uderzenia noża, nie widzę, jak człowiek chwieje się i pada na plecy, ale słyszę gwar podnieconych głosów i otwieram oczy.

W rogu placu leży na ziemi krwawiący mężczyzna.

Wszyscy pospiesznie oddalają się od tego miejsca, przybierając, jak zawsze w takich wypadkach, miny wyrażające: „nic nie widziałem, niczego nie słyszałem”.

Ja jeden podchodzę do leżącego.

Stoję nad nim przez chwilę, przypatrując mu się.

Ma otwarte oczy i widzi mnie, chociaż jestem dla niego tylko ciemną sylwetką na tle rozsłonecznionego nieba.

Jest młody, ma jasne włosy i ledwie widoczny puch na brodzie. Otwiera usta, z których wydobywają się różowe pęcherzyki piany. Na jego piersi rozprzestrzenia się plama krwi.

Klękam przy nim i rozdzieram mu koszulę, obnażając ranę, która znajduje się nieco na lewo od mostka.

Ostrze noża wniknęło gładko pomiędzy żebrami i z całą pewnością przebiło płuco, a może nawet naruszyło osierdzie.

Rana jest śmiertelna, i on o tym wie.

Próbuje coś do mnie powiedzieć, porusza bezdźwięcznie wargami, starając się zogniskować wzrok.

Chce, żebym się bardziej nad nim pochylił, jak gdybym miał wysłuchać jego przedśmiertnej spowiedzi, ale nie jestem w najmniejszym stopniu zainteresowany tym, co mógłby mi powiedzieć.

Patrzę tylko na jego ranę, na krew.

Jestem obeznany z krwią.

Znam jej wszystkie składniki, podziwiałem mnogość odcieni czerwieni, mając do czynienia z niezliczoną ilością próbek do analizy.

Umieszczałem probówki w wirówce, gdzie zamieniała się w dwa kolorowe słupki komórek i surowicę o barwie słomy.

Znam jej połysk, jej jedwabistą konsystencję.

Lubiłem patrzeć, jak po nacięciu wypełza cienkimi strumyczkami ze skóry.

Krew płynie z jego piersi jak święta woda z konsekrowanego źródła.

Przyciskam rękę do rany, krew pokrywa moją dłoń niczym szkarłatna rękawiczka, czuję na skórze jej płynne ciepło.

Mężczyzna myśli, że próbuję mu pomóc, widzę w jego oczach iskierkę wdzięczności; zapewne nie spotkał w swoim krótkim życiu wielu przejawów życzliwości.

Ironia losu sprawia, że mój gest zostaje poczytany jako akt miłosierdzia. Słyszę z tyłu chrzęst butów i głosy wywrzaskujące rozkazy: „Cofnąć się! Wszyscy do tyłu”!

Ktoś chwyta mnie za koszulę i podrywa na nogi. Zostaję odrzucony w tył, z dala od umierającego. Zapędzają nas w róg placu, kurz się kłębi, powietrze drży od wrzasków strażników. Narzędzie zbrodni, porzucony nóż, leży na ziemi.

Strażnicy zadają pytania, ale nikt niczego nie widział, nikt nic nie wie. Tak jest zawsze.

Stoję wśród tłumu, mimo to nieco oddalony od innych więźniów, którzy od początku ode mnie stronią.

Podnoszę rękę, z której kapią krople, i wdycham delikatny, metaliczny zapach krwi. Potrafię po zapachu poznać, że jest młoda, że wypłynęła z młodego ciała. Więźniowie patrzą na mnie i odsuwają się jeszcze bardziej. Wiedzą, że jestem inny; zawsze to wyczuwali.

Mimo zezwierzęcenia, jakie wszyscy bez wyjątku prezentują, odnoszą się do mnie nieufnie, ponieważ instynkt podpowiada im, kim jestem i jaki jestem.

Patrzę po twarzach, szukając wśród nich bratniej duszy, kogoś opętanego krwią tak jak ja, ale nawet tu, w siedlisku samych potworów, nie znajduję jej.

Wiem, że gdzieś istnieje.

Wierzę, że nie jestem jedynym egzemplarzem mojego gatunku na świecie.

Wiem, że gdzieś istnieje i że na mnie czeka.

Rozdział 1

Roiło się od much.

Ciało piekło się już od czterech godzin na gorącym chodniku południowego Bostonu, zmieniając się chemicznie w gotowy obiad dla chmar brzęczących insektów.

Wprawdzie tułów, a raczej to, co z niego zostało, przykryto płachtą, pozostawało jednak wystarczająco dużo odkrytej tkanki dla padlinożerców.

Drobiny mózgu i inne niemożliwe do rozpoznania kawałki leżały wzdłuż ulicy, rozproszone w promieniu trzydziestu stóp.

Fragment czaszki wylądował na drugim piętrze, w skrzynce na kwiaty, a zaparkowane samochody były pokryte strzępami ludzkiego mięsa.

Detektyw Jane Rizzoli była zwykle odporna na mdłości, ale nawet ona musiała, zacisnąwszy pięści, odczekać chwilę z zamkniętymi oczami, wściekła na samą siebie za ten moment niedoskonałości.

Nie wolno ci okazać słabości.

Była jedyną kobietą w wydziale zabójstw bostońskiej policji i wiedziała, że jest pod bezustannym obstrzałem bezlitosnych spojrzeń.

Każdy błąd, jak i każdy triumf, był zauważany przez wszystkich. Jej partner Barry Frost przed chwilą publicznie zwymiotował śniadanie. Siedział teraz z głową na kolanach w ich klimatyzowanym wozie, czując się poniżony, i czekał, aż żołądek mu się uspokoi.

Jane nie mogła sobie pozwolić na mdłości.

Była w tym miejscu najbardziej eksponowanym stróżem porządku publicznego. Stojący za policyjną taśmą tłum widzów notował każdy jej ruch, każdy szczegół działania. Od dawna zdawała sobie sprawę, że choć ma trzydzieści cztery lata, wygląda młodziej, więc podświadomie starała się przyswoić sobie atrybuty ważności. Mocne ramiona i umiejętność patrzenia prosto w oczy kompensowały w pewnym stopniu niski wzrost, a wrodzona aktywność pozwalała jej dominować w każdym miejscu operacji policyjnej.

Upał osłabiał determinację.

Przybyła na miejsce ubrana w spodnie i marynarkę, schludnie uczesana, teraz była bez marynarki, w pogniecionej bluzce, a jej ciemne włosy sklejone potem zwisały w niechlujnych lokach. Czuła się osaczona ze wszystkich stron panującym smrodem, muchami i prażącym słońcem. Musiała się skupić na mnóstwie szczegółów, a tymczasem oczy widzów, śledzące każdy jej ruch, nie ułatwiały zadania.

Czyjeś podniesione głosy zwróciły jej uwagę. Mężczyzna w koszuli i w krawacie szarpał się z policjantem, chcąc przejść.

– Słuchaj, muszę się dostać na konferencję handlową. Spóźniłem się już o godzinę. Rozciągnąłeś tę cholerną taśmę wokół mojego samochodu, a teraz mi mówisz, że nie mogę odjechać? Moim własnym pieprzonym samochodem?

– To jest miejsce zbrodni, proszę pana.

– To był wypadek!

– Jeszcze tego nie ustaliliśmy.

– Czy potrzeba wam całego dnia, żeby to stwierdzić? Czemu nikomu nie wierzycie? Wszyscy w sąsiedztwie słyszeli, jak to się stało.

Rizzoli podeszła do mężczyzny, którego twarz błyszczała od potu. Było pół do dwunastej. Słońce, prawie w zenicie, przypominało rozżarzone do białości oko.

– Co dokładnie pan usłyszał, proszę pana? – spytała.

Mężczyzna chrząknął.

– To samo, co wszyscy.

– Głośny huk?

– Tak. Mniej więcej o pół do ósmej. Właśnie wyszedłem spod prysznica. Wyjrzałem przez okno i zobaczyłem go, leżącego na chodniku. Tu jest niebezpieczny zakręt. Wariaci za kierownicą wylatują zza niego jak nietoperze z piekła. Musiała go potrącić ciężarówka.

– Zauważył pan jakąś ciężarówkę?

– Nie.

– Słyszał pan, że przejeżdżała?

– Nie.

– I nie widział pan żadnego samochodu?

– Wszystko jedno, co to było, ciężarówka czy jakiś inny samochód.

– Wzruszył ramionami.

– Potrącił faceta i uciekł.

Wersja była zgodna z relacją kilkorga sąsiadów mężczyzny.

Między kwadrans po siódmej a pół do ósmej usłyszeli głuchy łoskot na ulicy. Nikt nie widział zdarzenia. Usłyszeli tylko huk, a potem znaleźli ciało.

Rizzoli rozważyła już i odrzuciła założenie, że mężczyzna wyskoczył z okna. Budynki w sąsiedztwie były najwyżej dwupiętrowe, żaden z nich wystarczająco wysoki, żeby dało się wytłumaczyć tak katastrofalne uszkodzenia ciała denata. Nie było również śladów wybuchu, jako ewentualnej przyczyny tak znacznej dezintegracji zwłok.

– Mogę już zabrać mój samochód? – zapytał mężczyzna.

– To tamten zielony ford.

– Ten z resztkami mózgu na bagażniku?

– Tak.

– A jak pan sądzi? – warknęła i poszła do lekarza sądowego, który siedział w kucki na środku ulicy, badając asfalt.

– Okoliczni mieszkańcy to cymbały – powiedziała.

– Nikt nie okazał współczucia dla ofiary. Nikt również jej nie zna.

Doktor Ashford Tierney nie odwrócił wzroku od jezdni. Skóra jego czaszki, porośnięta rzadkimi kosmykami siwych włosów, lśniła od potu. Wydawał się starszy i bardziej znużony niż zwykle. Podniósł ku niej dłoń w niemej prośbie o pomoc, próbując się dźwignąć. Podała mu rękę, wyczuwając w tym uścisku skrzypienie starych kości i zwyrodniałych stawów.

Pochodził z Georgii, był typem starego dżentelmena z południa. Nigdy nie zdołał polubić bostońskiej szorstkości Rizzoli, ona zaś nigdy nie potrafiła traktować z sympatią jego nieelastyczności. Jedyną rzeczą, która ich łączyła, były ludzkie szczątki, przechodzące przez jego stół do sekcji zwłok.

A jednak teraz, gdy pomagała mu wstać, zasmuciła ją jego kruchość; przyszedł jej na myśl dziadek, którego była ulubioną wnuczką – może dlatego, że widział w niej swoją własną dumę i nieustępliwość. Przypomniała sobie usiłowania dźwignięcia go z fotela, gdy jego zdrętwiałe skutkiem udaru palce zaciskały się niczym szpony na jej ramieniu. Nawet ludzie tak aktywni jak Aldo Rizzoli bywają z czasem obezwładnieni wskutek osteoporozy. Widziała ten sam rezultat u doktora Tierneya, który trząsł się mimo straszliwego upału, wycierając chusteczką spocone czoło.

– Doskonały przypadek na zakończenie kariery – powiedział. – Przyjdziesz na przyjęcie z okazji mojego przejścia na emeryturę?

– Na jakie przyjęcie?

– Na to, które ma być dla mnie niespodzianką.

Westchnęła.

– Przyjdę – wygadała się.

– Nareszcie! Ty jedna nigdy nie kręciłaś. Czy to będzie w przyszłym tygodniu?

– Za dwa. Nic o tym nie wiesz, rozumiesz?

– Cieszę się, że mi powiedziałaś. – Spuścił głowę. – Nie lubię być zaskakiwany.

– Co sądzisz o denacie, doktorze? Ktoś go potrącił i uciekł?

– Uderzenie nastąpiło w tym miejscu.

Rizzoli spojrzała na rozległą plamę krwi na asfalcie. Potem przeniosła wzrok na przykryty płachtą tułów, który leżał na chodniku, dobre dwanaście stóp od plamy.

– Twierdzisz, że najpierw upadł tutaj, a dopiero potem znalazł się tam? – zapytała.

– Na to wygląda.

– Jakaś cholernie duża ciężarówka, skoro spowodowała taką jatkę.

– To nie była ciężarówka – odparł zagadkowo Tierney.

Zaczął iść wzdłuż jezdni, wpatrując się w asfalt.

Rizzoli ruszyła za nim, oganiając się od much. Tierney zatrzymał się trzydzieści stóp dalej i wskazał palcem na szarą kupkę przy krawężniku.

– Kawałek mózgu – oznajmił.

– Nie mogła tego zrobić ciężarówka? – spytała Rizzoli.

– Nie. Ani żaden samochód.

– Więc skąd się wziął ślad opony na koszuli ofiary?

Tierney się wyprostował. Wodził wzrokiem po ulicy, chodnikach, sąsiednich domach.

– Czy nie zauważyłaś niczego szczególnego, pani detektyw?

– Oprócz martwego faceta, który tam leży bez mózgu?

– Przyjrzyj się miejscu uderzenia.

Tierney wskazał palcem miejsce, nad którym wcześniej ślęczał.

– Czy widzisz ułożenie poszczególnych części ciała?

– Tak. Rozleciały się we wszystkie strony od punktu, w którym nastąpił wypadek.

– Brawo!

– Na tej ulicy jest spory ruch – powiedziała Rizzoli. – Samochody wyjeżdżają zza zakrętu z dużą szybkością. Poza tym denat ma na koszuli ślad opony.

– Obejrzyjmy sobie jeszcze raz ten ślad.

Poszli w stronę zwłok.

Po drodze dołączył do nich Frost, który w końcu wygramolił się z wozu. Wyglądał nietęgo i miał zawstydzoną minę.

– O rany! – jęknął.

– Już ci lepiej? – spytała.

– Myślisz, że mogę mieć katar żołądka albo coś w tym rodzaju?

– Albo coś w tym rodzaju. – Lubiła Frosta, jego pogodny, nieskomplikowany charakter. Było jej przykro, że jego duma została tak nadszarpnięta. Poklepała go po ramieniu, obdarzając przy tym matczynym uśmiechem. Frost wyzwalał w kobietach opiekuńcze gesty, nawet w tak zdecydowanie pozbawionych macierzyńskich instynktów jak Rizzoli.

– Wiesz – powiedział, krocząc z tyłu za nią – ja naprawdę myślę, że to katar...

Doszli do zwłok.

Tierney, kucając, stęknął, jego stawy buntowały się przeciw wysiłkowi.

Kiedy podniósł płachtę, Frost zbladł i odsunął się o krok. Rizzoli przemogła w sobie chęć zrobienia tego samego. Tułów był pęknięty na dwie części na wysokości pępka. Górna połowa, odziana w beżową, bawełnianą koszulkę, leżała usytuowana w kierunku ze wschodu na zachód. Dolna, w niebieskich dżinsach, leżała wzdłuż osi północ-południe. Obie połowy łączyło tylko kilka nitek skóry i mięśni.

Organy wewnętrzne wypłynęły i walały się obok tułowia w postaci mazistej pulpy. Tylna część czaszki została roztrzaskana uderzeniem, a mózg rozprysnął się.

– Młody mężczyzna, dobrze odżywiony, hiszpańskiego lub śródziemnomorskiego pochodzenia, wiek od dwudziestu do trzydziestu lat – stwierdził Tierney. – Widać odłamki złamania kręgów piersiowych, żeber, obojczyków i czaszki.

– Czy mogła to spowodować ciężarówka? – zapytała ponownie.

– Ciężarówka mogła doprowadzić do tak rozległych uszkodzeń, jakie tu obserwujemy. – Jego niebieskie oczy patrzyły wyzywająco na Rizzoli. – Ale, o ile wiem, nikt nie słyszał ani nie widział żadnej ciężarówki.

– Na nieszczęście, nie – przyznała.

Wtrącił się Frost, który nareszcie się pozbierał.

– Myślę, że te ślady na koszuli nie pochodzą od opon.

Rizzoli przyjrzała się baczniej czarnym smugom na koszuli denata. Dłonią w rękawiczce dotknęła jednej z nich, a potem obejrzała palec, na którym pozostał czarny ślad. Przez chwilę go oglądała, zastanawiając się nad nowym odkryciem.

– Masz rację – stwierdziła. – To nie jest ślad opony. To jest smar.

Wyprostowała się i spojrzała na ulicę.

Nie było widać śladów opon ani odłamków szkła lub plastiku, które niewątpliwie powinny pozostać na jezdni po tak katastrofalnym zderzeniu z ludzkim ciałem.

Zaległa cisza.

Patrzyli na siebie, myśląc intensywnie, dopóki nie zaświtało im jedyne wytłumaczenie. Jakby na potwierdzenie ich domysłu, usłyszeli ryk przelatującego odrzutowca. Spojrzawszy w górę, Rizzoli ujrzała 747, który podchodził do lądowania na międzynarodowym lotnisku Logana, znajdującym się pięć mil na północny wschód od miejsca, w którym teraz przebywali.

– Jezu – westchnął Frost, osłaniając ręką oczy przed słońcem. – Spadać z takiej wysokości. Powiedzcie, że był martwy, nim się roztrzaskał.

– Jest taka możliwość – odparł Tierney. – Musiał wypaść w momencie, kiedy luk podwozia otworzył się przed wylądowaniem. Przypuszczam, że leciał nielegalnie.

– Cóż – powiedziała Rizzoli. – Mnóstwo pasażerów na gapę próbuje uciec ze swoich krajów.

Spojrzała na oliwkową cerę mężczyzny.

– Pewnie przyleciał skądś z Ameryki Południowej.

– A zatem leciał na wysokości przynajmniej trzydziestu tysięcy stóp – oświadczył Tierney. – Luk podwozia nie jest zabezpieczony przed zmianą ciśnienia. Gapowicz jest narażony na nagłą dekompresję i zmianę temperatury. Nawet w lecie temperatura na tej wysokości jest taka jak w zamrażarce. Po paru godzinach spędzonych w takich warunkach delikwent, prócz tego, że znajdzie się w stanie hipotermii, będzie nieprzytomny z powodu braku tlenu... o ile nie został wcześniej zmiażdżony przez podwozie chowające się w luku po starcie samolotu. Dłuższe przebywanie w luku mogło uśmiercić go wcześniej.

Dźwięk pagera Rizzoli przerwał wykład w momencie, kiedy Tierney zaczął wchodzić w swój profesorski ton.

Spojrzała na wyświetlacz, ale numer dzwoniącego nic jej nie mówił. Prefiks oznaczał Newton. Sięgnęła po swój telefon komórkowy i wystukała ten numer.

– Detektyw Korsak – usłyszała męski głos.

– Nazywam się Rizzoli. Ma pan do mnie jakiś interes?

– Telefonuje pani z komórki?

– Tak.

– Może pani do mnie zadzwonić z linii kablowej?

– Nie w tej chwili. – Nie wiedziała, kim jest detektyw Korsak, poza tym zależało jej, żeby rozmowa trwała jak najkrócej. – Może mi pan powiedzieć, o co chodzi?

Nie odpowiedział od razu.

Słyszała w tle czyjeś głosy i trzeszczenie policyjnego walkie-talkie.

– Jestem w Newton, na miejscu zbrodni – odezwał się po chwili. – Myślę, że powinna pani je obejrzeć.

– Potrzebuje pan pomocy bostońskiej policji? Mogę pana skierować do kogoś innego w naszym wydziale.

– Próbowałem się skontaktować z detektywem Mooreem, ale powiedziano mi, że jest na urlopie, więc zatelefonowałem do pani. – Zrobił znaczącą przerwę, po czym dodał: – To sprawa, którą prowadziliście oboje z detektywem Mooreem ubiegłego lata. – Pani wie, o czym mówię.

Tym razem ona nie odpowiedziała.

Wiedziała dokładnie, do czego nawiązał Korsak. Wspomnienia tamtego śledztwa do tej pory wracały do niej w koszmarnych snach.

– Proszę kontynuować – powiedziała cicho.

– Podać pani adres? – zapytał.

Sięgnęła po swój notes.

Zapisawszy adres, rozłączyła się i skupiła uwagę na wykładzie doktora Tierneya.

– Widziałem podobne uszkodzenia ciała u akrobatów powietrznych, którym nie otworzyły się spadochrony. Ciało spadające z tej wysokości osiąga graniczną prędkość ponad dwustu stóp na godzinę, co powoduje taki stopień dezintegracji, jaki tu obserwujemy.

– Piekielna cena za dostanie się do naszego kraju – skomentował Frost.

Następny odrzutowiec przeleciał nad nimi z rykiem silników, jego cień omiótł ich niczym skrzydła orła.

Rizzoli popatrzyła na niebo.

Wyobraziła sobie człowieka spadającego z wysokości tysiąca stóp. Usłyszała świst powietrza w jego uszach, zrazu zimnego, a potem coraz cieplejszego, w miarę zbliżającej się w tempie ekspresu ziemi.

Spojrzała na przykryte płachtą szczątki mężczyzny, któremu zamarzył się nowy świat, lepsza przyszłość. Witaj w Ameryce.

Policjant pilnujący wejścia do domu w Newton był nowicjuszem, więc nie znał Jane Rizzoli. Nie pozwolił jej wejść poza obręb policyjnej taśmy, zwracając się do niej ostrym tonem, współgrającym z jego nowym mundurem.

Identyfikator informował, że nazywa się Ridge.

– To jest miejsce zbrodni, proszę pani.

– Nazywam się Rizzoli. Jestem detektywem bostońskiej policji....