SPI.doc

SPI

W skład Sądu Pierwszej Instancji wchodzi obecnie 25 sędziów, co najmniej jeden z każdego Państwa Członkowskiego. Sędziowie są mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy Państw Członkowskich na okres sześciu lat a ich mandat jest odnawialny.

Członkowie Sądu Pierwszej Instancji wybierają spośród siebie swojego prezesa, jak również, spośród siebie, prezesów izb składających się z pięciu sędziów na okres trzech lat. Te mandaty są odnawialne.

Przy Sądzie Pierwszej Instancji nie ma stałych rzeczników generalnych. Jednakże zadania rzecznika generalnego mogą być wykonywane, w ograniczonej liczbie spraw, przez sędziego wyznaczonego do tego celu. W praktyce z możliwości tej korzysta się bardzo rzadko.

Utworzenie Sądu Pierwszej Instancji implikuje powstanie systemu sądowego opartego na dwuinstancyjnym sądownictwie: wszystkie orzeczenia w sprawach rozpoznawanych w pierwszej instancji przez Sąd mogą zostać zaskarżone do Trybunału Sprawiedliwości w drodze odwołania ograniczonego do kwestii prawnych.

Mając na uwadze wzrastającą liczbę spraw rozpatrywanych przez Sąd Pierwszej Instancji w przeciągu pięciu ostatnich lat, Traktat z Nicei, który wszedł w życie dnia 1 lutego 2003 r., przewiduje, w celu odciążenia Sądu od części sporów, utworzenie „izb sądowych” właściwych w pewnych szczególnych dziedzinach.

W dniu 2 listopada 2004 r. Rada podjęła decyzję o utworzeniu Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej. Ten nowy wyspecjalizowany Sąd, składający się z siedmiu sędziów, zostanie powołany w celu rozstrzygania w pierwszej instancji sporów z dziedziny Służby Publicznej Unii Europejskiej. Jego orzeczenia będą podlegały zaskarżeniu do Sądu Pierwszej Instancji w drodze odwołania ograniczonego do kwestii prawnych. Orzeczenia wydane przez Sąd Pierwszej Instancji w tej dziedzinie mogą w wyjątkowych przypadkach być przedmiotem ponownego rozpoznania przez Trybunał Sprawiedliwości. Sąd do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej powinien podjąć działalność w ciągu 2005 roku.

Utworzenie sądu właściwego w dziedzinie patentów wspólnotowych jest w chwili obecnej przedmiotem analizy.

Sąd Pierwszej Instancji orzeka w izbach w składzie trzech lub pięciu sędziów bądź, w niektórych przypadkach, w składzie jednoosobowym. Może on również orzekać jako wielka izba albo w pełnym składzie w sprawach o szczególnym znaczeniu.

Sąd Pierwszej Instancji mianuje swojego sekretarza. Jest on wyznaczony przez sędziów Sądu na okres sześciu lat.

Sąd dla swoich potrzeb administracyjnych opiera się na służbach Trybunału.

Sąd Pierwszej Instancji, podobnie jak Trybunał, czuwa nad poszanowaniem prawa w wykładni i stosowaniu traktatów ustanawiających Wspólnoty Europejskie oraz przepisów stanowionych przez właściwe instytucje wspólnotowe.

Dla prawidłowego wypełnienia swojego zasadniczego zadania, Sąd Pierwszej Instancji jest właściwy do rozpoznawania w pierwszej instancji wszelkich skarg bezpośrednich wnoszonych przez osoby prawa prywatnego oraz Państwa Członkowskie z wyjątkiem tych skarg, które zostaną przydzielone „izbie sądowej” oraz tych zastrzeżonych dla Trybunału.

Rodzaje skarg bezpośrednich:

Skarga o unieważnienie
(na akty instytucji wspólnotowych)

Skarga na bezczynność
(na bezczynność instytucji wspólnotowych)

Skarga odszkodowawcza
(zmierza do naprawienia szkód spowodowanych bezprawnym działaniem instytucji wspólnotowej)

Skarga na podstawie klauzuli arbitrażowej
(spory dotyczące umów prawa publicznego i prywatnego zawieranych przez Wspólnotę, które zawierają taką klauzulę)

Skarga pracownicza
(spory między Wspólnotą i jej urzędnikami i pracownikami)

Dziedziny, w których mogą być wnoszone skargi: wszystkie dziedziny, a zwłaszcza :

·         rolnictwo

·         pomoc państwa

·         konkurencja

·         polityka handlowa

·         polityka regionalna

·         polityka społeczna

·         prawo instytucjonalne

·         prawo znaków towarowych

·         transport

·         statut urzędników

Od chwili jego powstania w 1989 r. do dnia 31 grudnia 2003 r. Sąd Pierwszej Instancji rozstrzygnął 4.182 spraw.

Sąd Pierwszej Instancji posiada swój własny Regulamin proceduralny.
Procedura Sądu Pierwszej Instancji obejmuje zasadniczo fazę pisemną oraz fazę ustną. Procedura przebiega w języku wybranym przez stronę skarżącą.

Prezes wyznacza na początku sprawy sędziego sprawozdawcę, którego zadaniem jest śledzenie przebiegu sprawy. Na zakończenie procedury pisemnej a, w danym przypadku, po przeprowadzeniu środków dowodowych, sprawa jest rozpatrywana na posiedzeniu jawnym. Rozprawy sądowe są tłumaczone symultanicznie na różne języki urzędowe Unii Europejskiej.

Sędziowie obradują następnie na podstawie projektu sporządzonego przez sędziego sprawozdawcę a wyrok jest ogłaszany publicznie.

2