Repetytorium ZLog.pdf

Roman Pietroń, Zarządzanie logistyką. Repetytorium do wykładu 2006/2007.

REPETYTORIUM

„Zarządzanie logistyką”

1. Co to jest logistyka?

Istnieje wiele znaczeń i interpretacji słowa "logistyka". Hipotezy dotyczące etymologii tego słowa oparte są na: łacińskim

locus , greckim logos i francuskich: logis , loger , logement . Sam termin logistyka pojawia się w historycznych traktatach o

wojskowości, ale także i w dziedzinie matematyki (obliczeń praktycznych lub logiki). Etymologia słowa "logistyka": locus

[łac.] - miejsce, przestrzeń; logos [grec.] - słowo, nauka, rachunek; logis [franc.] - miejsce, przestrzeń; loger , logement

[franc.] - zakwaterowanie, wyekwipowanie.

Logistyka obejmuje koordynację przepływów dóbr i informacji wewnątrz firmy oraz pomiędzy firmą i jej klientami i

dostawcami . W innym ujęciu logistyka to związana z czasem alokacja zasobów . Zakres rozpatrywanych w logistyce

przepływów zasileniowych poszerza się - np. istnieje propozycja włączenia także przepływów zasobów energetycznych,

finansowych i wiedzy. Rozwój logistyki to historia integracji zadań, funkcji i procesów gospodarczych.

Definiowanie logistyki:

1. Aspekt przedmiotowy: organizacja przepływu (przemieszczania i składowania) dóbr i informacji wewnątrz firmy oraz

pomiędzy firmą i jej klientami i dostawcami (również: związana z czasem alokacja zasobów)

2. Aspekt zarządzania: "nowy sposób (filozofia) zarządzania" przedsiębiorstwami polegający na orientacji na: integrację

(systemowość, łańcuch, sieć dostaw), rynek, czas, przepływy.

3. Aspekt naukowy: dziedzina (jeszcze nie dyscyplina lub nauka) wiedzy wykorzystująca elementy interdyscyplinarne:

ekonomii, organizacji i zarządzania, informatyki, teorii systemów.

2. Co jest celem logistyki?

Celem współcześnie pojmowanej gospodarczej logistyki cywilnej jest zwiększenie konkurencyjności i efektywności

ekonomicznej firm przez odpowiednie zarządzanie składowaniem i przepływem dóbr (surowców, materiałów,

półproduktów, wyrobów i usług finalnych) od dostawcy do odbiorcy końcowego (klienta) . Zatem celem logistyki jest:

zmniejszenie kosztów , redukcja cykli czasowych , maksymalizacja poziomu obsługi

ZASADA 9W (9R) W LOGISTYCE:

Logistyka powinna spełniać następujące cechy: WŁAŚCIWY KLIENT, WŁAŚCIWY PRODUKT, WŁAŚCIWA ILOŚĆ,

WŁAŚCIWA JAKOŚĆ, WŁAŚCIWE MIEJSCE, WŁAŚCIWY CZAS, WŁAŚCIWY KOSZT, WŁAŚCIWY SPOSÓB,

WŁAŚCIWY DOSTAWCA

3. Co to jest produkt logistyczny?

PRODUKT LOGISTYCZNY

Jest to zbiór życzeń i oczekiwań klienta co do towarów lub usług o postaci i jakości dóbr przemieszczanych i

przechowywanych w systemach logistycznych.

STRUKTURA PRODUKTU LOGISTYCZNEGO

1. Postać fizyczna produktu (własności, cechy)

2. Postać ładunkowa produktu (waga, wymiar, opakowanie)

3. Postać finalna (oczekiwania odbiorcy, usługi dodatkowe)

4. Co to jest usługa logistyczna?

Proces organizowania, kierowania i kontroli (sterowania) przepływem dóbr i informacji w przedsiębiorstwie - zarządzania

działalnością logistyczną realizowany przez specjalistyczną firmę (3PL). Jest to zatem zorganizowane przez firmę zewnętrzną

transportowanie, magazynowanie produktów logistycznych wraz z pełną obsługą formalno-prawną.

5. Jak rozumiesz pojęcia: zarządzanie logistyką, zarządzanie logistyczne?

ZARZĄDZANIE LOGISTYKĄ

Proces organizowania, kierowania i kontroli (sterowania) przepływem dóbr i informacji w przedsiębiorstwie - zarządzania

działalnością logistyczną. Pojęcie zarządzania logistyką odnosi się do poziomu operacyjnego (rzadziej taktycznego lub

strategicznego) logistyki. Oznacza zmniejszenie znaczenia logistyki w zarządzaniu strategicznym przedsiębiorstwa.

ZARZĄDZANIE LOGISTYCZNE

Pojęcie zarządzania logistycznego odnosi się zazwyczaj do poziomu strategicznego funkcjonowania logistyki. Oznacza

zwiększenie znaczenia logistyki w procesie zarządzania w przedsiębiorstwie - całość procesów zarządzania strategicznego

i funkcjonalnego w przedsiębiorstwie jest podporządkowana koncepcjom logistycznym (orientacja integracyjna, rynkowa,

czasowa i przepływowa).

6. Scharakteryzuj relacje: logistyka-marketing, logistyka-finanse, logistyka-reengineering.

LOGISTYKA A MARKETING

Częścią wspólną zakresów działania logistyki i marketingu są: proces zaopatrzenia przedsiębiorstwa (rynek zaopatrzenia)

oraz proces dystrybucji dóbr na rynkach zbytu (rynek dystrybucji). W tych obszarach powinna następować ścisła

współpraca funkcjonalna (lub zadaniowa) logistyki i marketingu.

Controlling w logistyce powinien być rozumiany jako „funkcja przekrojowa”, dostrajająca planowanie i koordynację

zakładowych obszarów cząstkowych (podsystemów), obejmujących wszystkie poziomy decyzyjne, co ma zapobiegać ich

suboptymalizacji – sprzecznej z domeną i celami całej firmy.

7. Wyjaśnij pojęcia: logistyka marketingowa, marketing logistyczny.

LOGISTYKA MARKETINGOWA

Pojęcie logistyki marketingowej odnosi się do obszarów logistyki (zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji i ochrony środowiska

zazwyczaj podporządkowywanych działaniom funkcjonalnym marketingu (logistyka jako narzędzie dla efektywnego

marketingu na poziomie strategicznym).

MARKETING LOGISTYCZNY

Pojęcie marketingu logistycznego odnosi się do obszarów i działań marketingowych zazwyczaj podporządkowywanych

działaniom funkcjonalnym logistyki (marketing jako narzędzie efektywnej logistyki realizowanej na poziomie operacyjnym i

strategicznym).

8. Podaj główne zasady logistyki.

Orientacja na czas: Szybkie przygotowanie materiałów, informacji; Redukcja szczebli hierarchicznych zarządzania;

Struktury proste; Ograniczenie faz decyzyjnych; Uzgadnianie celów odniesionych do czasu; Redukcja przestojów

Orientacja rynkowa: Dostosowanie organizacji do strategii rynkowej; Różnicowanie działalności według grup klientów;

Tworzenie struktur działania; Dostosowanie organizacji do zmian otoczenia

Orientacja na integrację: Integracja przepływów materiału i informacji; Integracja podstawowych funkcji; Redukcja

organizacyjnych sfer nieokreśloności; Unikanie organizacji sprzecznej z przepływami; Dążenie do całościowej

odpowiedzialności

Orientacja na przepływy: Sterowanie na podstawie zasady ciągłości; Decentralizacja funkcji sterowania; Centralizacja funkcji

strategicznych; Synchronizacja procesów logistycznych; Zapewnienie sprawności przepływu informacji

9. Jakie znasz reguły działań logistycznych?

REGUŁY LOGISTYCZNE

Reguły logistyczne stanowią swoiste maksymy zarządzania logistycznego. Ich podstawą jest doświadczenie w praktyce

gospodarczej oraz wykorzystanie praw ekonomicznych. Reguły są podstawą złożonych strategii logistycznych firm. Na

szczeblu przedsiębiorstwa jako całości stosowane są reguły substytucji i komplementarności. Pozostałe reguły stosowane

są najczęściej na szczeblu jednostki organizacyjnej firmy.

Reguła substytucji i komplementarności

Reguła zróżnicowanej dystrybucji

Reguła strategii mieszanej

Reguła racjonalizacji i standaryzacji

Reguła konsolidacji

Reguła opóźniania (odraczania)

10. Scharakteryzuj znane Ci strategie logistyczne przedsiębiorstw.

KONKURENCYJNE STRATEGIE LOGISTYCZNE

Strategia logistyczna jest jedną ze strategii funkcjonalnych przedsiębiorstwa (obok innych, np. marketingowej, finansowej,

produkcyjnej, inwestycyjnej. Strategie logistyczne są sposobem działania konkurencyjnego firm w zakresie zaopatrzenia,

magazynowania, transportu i dystrybucji dóbr. Stąd też trudno rozdzielić pojęcie strategii logistycznej od strategii

konkurencyjnej przedsiębiorstwa.

Analizowane w kontekście modeli branż M.E.Portera strategie logistyczne mogą być sprowadzone do trzech sytuacji

zdobywania i utrzymania przewagi rynkowej. Możliwe są także kombinacje strategii. Firma może budować swoją przewagę

logistyczną poprzez: Różnicowanie , Koncentracja , Niski koszt , (lub podejście mieszane)

Z punktu widzenia rosnącego poziomu zarządzania logistycznego w przedsiębiorstwie można wyróżnić następujące

strategie logistyczne: Integracja funkcji i procesów , Konsolidacja , Zmniejszanie/eliminacja zapasów , Skracanie

cykli , Różnicowanie obsługi klienta , Kooperacja w relacji "dostawca-odbiorca" , Outsourcing logistyczny ,

Innowacje logistyczne .

- 2 -

Strategia logistyczna powinna spełniać następujące warunki:

1) powinna być spójna z pozostałymi strategiami funkcjonalnymi firmy i razem z nimi tworzyć optymalną

kombinację działań dla wprowadzenia strategii konkurencyjnej firmy

2) musi obejmować wszystkie zakresy działalności firmy i harmonizować je w aspektach logistycznych.

W budowaniu strategii logistycznych wykorzystuje się następujące metody (modele) analiz strategicznych: Analiza SWOT,

Koncepcja cyklu życia produktu, Model macierzy BCG (BCG ABB), Koncepcja łańcucha wartości, Metoda Pareto,

Metoda profilu firm, Metoda 4M (Ishikawy), Model sektorów M.E.Portera, strategii rynkowych K.Ohmae.

STRATEGIE RYNKOWE FIRM

Model Kenichi Ohmae (japoński konsultant)

Produkty istniejące

Produkty nowe

Frontalna konkurencja

Budowanie funkcjonalnej odmienności

(np. Caterpillar, Otis)

Agresywna inicjatywa

(np. Polaroid, biała czekolada)

Unikanie

konkurencji

Relatywna przewaga

(np. McDonald's, "fast food")

Maksymalizacja, satysfakcja

Odbiorcy

STRATEGIE LOGISTYCZNE FIRM

Znane sposoby dostarczania

Nowe sposoby dostarczania

Konfrontacja ze strategiami

logistycznymi konkurentów

Maksymalizacja konkurencji

(np. eliminacja pośredników)

Uruchomienie nowej drogi do klienta

Unikanie konfrontacji ze strategiami

logistycznymi konkurentów

Zmiana form dystrybucji

(np. Family Frost, Timex)

Maksymalizacja poziomu obsługi

rynku

(np. Amway, Oriflame, Avon)

11. Jaki jest zakres działań podejmowanych w logistyce?

ZAKRES DZIAŁAŃ W LOGISTYCE

ZAOPATRZENIE (ZAKUPY), GOSPODARKA ZAPASAMI (STEROWANIE), TRANSPORT (RUCH, TABOR), OBSŁUGA

ZAMÓWIEŃ (OBSŁUGA KLIENTA), GOSPODARKA MAGAZYNOWA (SKŁADOWANIE), GOSPODARKA

OPAKOWANIAMI, GOSPODARKA ODPADAMI, KOORDYNACJA LOGISTYCZNA

ZAKRES WSPÓŁDZIAŁAŃ W LOGISTYCE

PRODUKCJA, MARKETING, FINANSE I KSIĘGOWOŚĆ, WPROWADZANIE NOWYCH WYROBÓW, GOSPODARKA

KADRAMI, INWESTYCJE

12. Scharakteryzuj współczesne trendy i tendencje w logistyce firm.

TENDENCJE W LOGISTYCE 2002 (wg badań firm doradczych A.T.Kearney, Datagroup i innych)

- Konsolidacja produkcji i systemów logistycznych

- Powstawanie sieci logistycznych (np. Keiretsu , wirtualnej logistyki)

- Wykorzystanie specjalizowanych operatorów logistycznych (ang. third/fourth party logistics, outsourcing )

- Zmniejszenie zakresu dodawania wartości , głębokości przerobu (np. dostawy modułowe)

- Ograniczanie liczby dostawców , silniejsze związki współpracy, powstawanie grup zakupowych (np. marketing

partnerski, Keiretsu , ECR, JIT II)

- Rozwój logistycznych zintegrowanych systemów informatycznych (systemy LRP, ERP)

- Zjawisko " turbologistyki " - zastosowania "nowych" metod, technik i technologii zarządzania w nowym otoczeniu

(np. TBM, TQM, Kaizen , BM, QR, ECR, BPR, LM, JIT)

- Rozszerzenie zakresu i poziomu integracji funkcji logistycznych (np. włączanie finansów i wykorzystania

wiedzy, logistyka miast, regionów i ponadnarodowa)

- Wzrost znaczenia logistyki ochrony środowiska , tzw. "zielonej logistyki" (np. recykling opakowań, materiałów i ich

utylizacja).

- Zmniejszenie znaczenia kosztów magazynowania (ograniczenie redukcji)

- Wzrost znaczenia kosztów transportu (przyczyny: globalizacja, kryzys paliwowy, kongestie, warunki prawne)

- Wzrost znaczenia E-Business , M-Business w logistyce (Internet, B2B, B2C, C2C, ...)

13. Jakie znasz metody identyfikacji i oceny sprawności łańcuchów logistycznych?

NARZĘDZIA LOGISTYKI

1. ANALIZA SWOT

Zastosowanie: ustalenie strategii logistycznej, audyt logistyczny

- 3 -

2. ZASADA PARETO I KLASYFIKACJE ABC/XYZ

Zastosowanie: zróżnicowanie zarządzania na każdym poziomie logistyki

3. METODY OPTYMALIZACYJNE I BADAŃ OPERACYJNYCH

Zastosowanie: optymalizacja decyzji logistycznych na każdym poziomie logistyki

4. METODY PROGNOZOWANIA I SYMULACJI

Zastosowanie: racjonalizacja decyzji logistycznych na każdym poziomie logistyki, opis zjawisk i procesów

systemowych

5. METODA 4M (Diagram Ishikawy)

Zastosowanie: identyfikacja i opis przyczyn złego funkcjonowania logistyki

6. METODA TBM ( Time Based Management )

Zastosowanie: kompresja czasu w łańcuchu logistycznym (usuwanie strat czasu), ientyfikacja i opis przyczyn złego

funkcjonowania logistyki

7. ANALIZA EKSPERTOWA

Zastosowanie: Identyfikacja systemu logistycznego, audyt logistyczny, współpraca z dostawcami

8. METODA IDEF (IDEF0, IDEF2, IDEF3), BPM ( Business Process Management )

Zastosowanie: identyfikacja i opis systemu i procesów logistycznych

9. METODY ANALIZ WSKAŹNIKOWYCH

Zastosowanie: zaopatrzenie, zarządzanie zapasami, gospodarka magazynowa, gospodarka odpadami, obsługa klienta

10.METODY AUDYTOWE

Zastosowanie: współpraca z dostawcami, zaopatrzenie, gospodarka magazynowa, gospodarka odpadami, obsługa

klienta

14. Podaj czynniki wyboru sposobu fizycznej dystrybucji towarów w łańcuchu logistycznym.

 Dystrybucja fizyczna to:

 Obsługa zamówień

 Transport

 Utrzymywanie magazynów

 Utrzymywanie zapasów

 Czynniki wyboru dystrybucji fizycznej to:

 Rynek docelowy

 Konkurencja

 Czynniki ekonomiczne

 Czynniki prawne

 Czynniki technologiczne

 Marketing (strategie) przedsiębiorstwa

 Zasoby przedsiębiorstwa

 Dotychczasowe doświadczenia w dystrybucji

15. Co to jest klasyfikacja ABC?

Zasada Pareto 80/20, metoda ABC - podstawowe narzędzie logistyki

Klasyfikacja ABC oparta jest na prawie Wilfredo Pareto. Większość wartości ("cenności") pozycji asortymentowych

(surowców, materiałów, wyrobów gotowych) tworzona jest przez ilościową mniejszość pozycji asortymentowych. Zasada ta

stosowana jest do podziału wszystkich asortymentów wg ich cenności z punktu widzenia różnych kryteriów, np.:

1) wartości wykorzystania (wartości finansowej zapasów),

2) stopnia niezbędności wykorzystania (np. w zaopatrzeniu, w produkcji),

3) krytycznego znaczenia dla utrzymania ciągłości procesów,

4) okresu przechowywania (np. krótkiego czasu),

5) długości czasu dostawy (np. długiego czasu dostawy),

6) podatności na kradzieże,

7) wymiaru lub wagi asortymentu (np. dużych gabarytów, dużej wagi),

8) przydatności czasowej asortymentu (np. zmiany lub unowocześnianie procesów),

9) warunków przechowywania asortymentów (np. wymagania specjalnego składowania).

Dla wyodrębnionych w ten sposób grup (klas) A, B, C (D,...) stosowane jest odmienne podejście logistyczne.

Wg udziału ilościowego i wartościowego podział jest następujący:

A - 20/80 (5/75)

B - 30/15 (20/20)

C - 50/5 (75/5)

Algorytm postępowania przy sporządzaniu klasyfikacji ABC jest następujący:

1. Obliczyć wartość wykorzystania (rozchodu, zużycia, sprzedaży) każdej pozycji asortymentowej zapasu (iloczyn ilości

zapasu i jego wartości jednostkowej).

2. Posortować tabelę pozycji asortymentowych wg wartości wykorzystania od największej do najmniejszej.

- 4 -

3. Obliczyć sumę ilości pozycji asortymentowych zapasu.

4. Obliczyć udział procentowy ilości każdej pozycji asortymentowej w sumie ilości wszystkich pozycji asortymentowych

zapasu.

5. Obliczyć sumę wartości wykorzystania wszystkich pozycji asortymentowych zapasu.

6. Obliczyć udział procentowy wartości wykorzystania każdej pozycji asortymentowej w sumie wartości wykorzystania

wszystkich pozycji asortymentowych.

7. Obliczyć skumulowane ilościowe i wartościowe udziały procentowe pozycji asortymentowych.

8. Podjąć decyzję o podziale pozycji asortymentowych zapasu na klasy A, B, C.

16. Co to jest klasyfikacja XYZ?

KLASYFIKACJA WG PROGNOZY POPYTU

Metoda XYZ

Podstawą klasyfikacji XYZ jest podział pozycji asortymentowych na grupy, które opisują typ (sposób) zapotrzebowania na

dany asortyment. Klasa X zawiera pozycje asortymentowe, na które istnieje regularne zapotrzebowanie (popyt). Klasa Y

zawiera pozycje asortymentowe, dla których występują sezonowe wahania w zapotrzebowaniu. Z kolei klasa Z składa się z

tych pozycji asortymentowych, na które występuje sporadyczne (okazjonalne) zapotrzebowanie. Dla potrzeb praktycznych

przyjmuje się następującą charakterystykę klas:

X - zużycie z wahaniami do 20% (10%) stałego zużycia (wysoka dokładność prognozy),

Y - zużycie z silnymi wahaniami od 20% do 50% (od 10% do 25%) stałego zużycia (średnia dokładność prognozy),

Z - zużycie z silnymi wahaniami powyżej 50% (25%) stałego zużycia (niska dokładność prognozy).

Pozycjom asortymentowym przyporządkowywana jest ocena punktowa wahań zapotrzebowania. Dla klasy Z (niestałe

zaopatrzenie) przydzielana jest ocena punktowa 1-3 (np. 0-10%: 10 pkt, 10-20%: 9 pkt). Dla klasy Y (wahające się

zaopatrzenie) przydzielana jest ocena punktowa 4-8 (np. 20-26%: 8 pkt, 26-32%: 7 pkt, 32-38%: 6 pkt, 38-42%: 5 pkt, 42-

50%: 4 pkt). Dla klasy X (stałe zaopatrzenie) przydzielana jest ocena punktowa 9-10 (np. 50-66.7%: 3 pkt, 66.7-83.3%: 2

pkt, 83.3-100%: 1 pkt).

Przykład alokacji punktów:

Punkty

Wahania

(83.3,100]

(66.7,83.3] (50,66.7]

(42,50]

(38,42]

(32,38]

(26,32]

(20,26]

(10,20]

[0,10]

17. Scharakteryzuj przydatność analiz ABC/XYZ w działaniach logistycznych.

KLASYFIKACJA MIESZANA (ABC/XYZ):

Stosowanie metody ABC/XYZ jest korzystniejsze niż oddzielnie każdej z metod elementarnych. Metoda mieszana ułatwia

racjonalizację gospodarki asortymentowej (materiałowej, zapasami). Interpretacja metody podana jest w tabeli.

Tab. ABC/XYZ

Dokładność

Wartość

prognozy

Wysoka wartość, wysoka

dokładność prognozy

Średnia wartość, wysoka

dokładność prognozy

Niska wartość, wysoka

dokładność prognozy

Wysoka wartość, średnia

dokładność prognozy

Średnia wartość, średnia

dokładność prognozy

Niska wartość, średnia

dokładność prognozy

Wysoka wartość, niska

dokładność prognozy

Średnia wartość, niska

dokładność prognozy

Niska wartość, niska

dokładność prognozy

Interpretacja:

Asortymenty z pola XA powinny być traktowane w logistyce ze szczególną starannością (utrzymywanie relatywnie niskich poziomów

bezpieczeństwa zapasów). Z kolei asortymenty z z pola ZC powinny być zarządzane rutynowo (niska wartość) ale z utrzymywaniem relatywnie

wysokich poziomów zapasów bezpieczeństwa (niska dokładność prognozy).

ZASTOSOWANIE KLASYFIKACJI ABC/XYZ:

1. Zwiększenie poziomu obsługi dostaw materiałowych

2. Redukcja czynności administracyjnych zarządzania materiałami

3. Wskazanie obszarów wysokich kosztów

4. Identyfikacja materiałów do JIT, zarządzania dostawami

5. Identyfikacja ważnych dostawców/odbiorców

6. Rozmieszczenie materiałów w magazynie

7. Zróżnicowanie organizacji systemu dostaw

8. Organizacja procedur inwentaryzacyjnych

18. Co to jest benchmarking ?

BENCHMARKING to rodzaj systematycznego procesu zarządzania, który pomaga menedżerom w monitorowaniu

najlepszych wzorców procesów gospodarczych. Pierwsze zastosowanie: firma Xerox Corporation (USA) w latach 70.

- 5 -

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: