PRAWO ADMINISTRACYJNE – WYKŁADY (część ogólna)
Egzamin ustny – 3 pytania losowe
Aktualność aktów prawnych
Literatura:
§ Zimmermann
§ Boć
§ Wierzbowski
§ Niewiadomski – sędzia NSA
§ Sztal (sędzia NSA)
§ periodyk: Gdańskie Studia Prawnicze
§ leksykon prawa administracyjnego
11-12 konsultacje, sala 3020
Zerówka – od początku maja na konsultacjach, średnia 4,5 z ćwiczeń
Strona internetowa – program wykładu i ćwiczeń
ADMINISTRACJA PUBLICZNA – ZAGADNIENIA OGÓLNE
ADMINISTRACJA
§ Administratio – pomoc, służba, zarząd, zarządzenie
§ Administro – kierować, porwadzić, zarządzać, zawiadywać, wykonywać zarządzenia, pełnić służbę, pracować
§ Ministro – posługiwać, służyć, podawać, nalewać, dostarczać, opatrywać
§ Pewna działalność skierowana na zewnątrz (służyć komuś, kierować kimś)
§ Działania, akcja między pomiotem czynnym a podmiotem administrowanym
§ Funkcja kierowania, zarządzania, organizowania (ujęcie przedmiotowe)
§ Zespół podmiotów realizujących w/w funkcji (ujęcie podmiotowe)
§ System (zbiór) podmiotów (elementów)
ü uporządkowanych
ü zhierarchizowanych
ü połączonych między sobą wewnętrznymi relacjami
ü powołanych do realizacji celów usytuowanych poza systemem (w otoczeniu systemu)
§ zapewnia zorganizowane działanie (bez tego praktycznie anarchia czyli antyteza prawa)
ADMINISTRACJA W UJĘCIU SYSTEMOWYM
§ Elementy połączone ze sobą hierarchicznie, powiązane ze sobą
§ W systemie jest zawsze otoczenie – otoczeniem jesteśmy my
§ System nie jest zamknięty hermetycznie – musi byc otwarty na otoczenie (kanały informacyjne – wejście, wyjście)
ü Podania
ü Podatki, cła, akcyzy (utrzymują administrację przy życiu i żeby był z tego efekt) – administracja jako silnik (przy wkładzie 100% na wyjściu są straty bo wewnątrz następuje zużycie)
§ Admninistracja jest warunkiem sine qua non funkcjonowania państwa
II
otoczenie
50%, 60%, 70% 100%
III
UJĘCIE PRAWNE
§ głównym aktem normatywnym jest Konstytucja
ü art. 7 Konstytucji – zasada legalizmu – organy władzy pańśtwowej działają na podstawie i w granicach Konstytucji
ü administracja jest zdeterminowana prawem
§ grupy norm prawa oddziaływujące i determinuące administacje:
I. Prawo ustroju administracji (prawo wewnętrzne administracji):
1. Zasada działania
2. Ulokowanie
3. Relacje z pozostałymi podmiotami administracji publicznej
II. Prawo administracyjne materialne (prawo administracujne w sensie ścisłym) - normy wyposażające organ w kompetencje do realizacji prawa, z jednej strony wposaża organ w kompetencjie z drugiej kieruje sie w stronę otoczenia
III. Prawo formalne administracyjne – procedury (kontrolne, egzekucyjne itp.) – kierują się zarówno do organów jak i do otoczenia (adrestatów działania administracji – obywateli)
Adminstracja
§ prywatna, publiczna
§ funkcje administracji występują w każdym zorganizowanym działaniu
§ sfery oddziaływania prawa na administrację publiczną:
ü tworzenie
ü umiejscowienie w systemi
ü wyznaczanie zakresu działania
ü określenie powiązań w systemie
ü określenie trybu ich realizacji
§ zakres działania – katalog merytorycznych obszarów aktywności administracji publicznej, przypisanych danemu podmiotowi administracji (kojarzone z prawem ustrojowym)
§ kompetencja – uprawnienie i równocześnie obowiązek podmiotu daministracji publicznej do podjęcia działań w prawie przypisanej formie w celu realizacji zadań należącycj do jego zakresu działania
§ modalności w prawie
ü uprawnienie – płaszczyzna życia otoczenia (organizacji tworzonych przez obywateli)
ü obowiązek - płaszczyzna życia otoczenia (organizacji tworzonych przez obywateli)
ü kompetencja – płaszczyzna funkcjonowania państwa
GENEZA I ROZWÓJ PRAWA ADMINISTRACYJNEGO ORAZ NAUKI PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
§ Montesquieu (1689 – 1755) o podziale władz w Państwie (w pracy o „Duchu praw”) – 1748 De l’esprit des lois)
§ Zasada podziału władz i wzajemnej kontroli według Monteskiusza
§ Usytuowanie administracji publicznej w aparacie państwa według zasady podziału władz
§ Rewolucja francuska jako źródło pobudzenia nowego wymiaru administracji (gdy na jednostkę zaczęto mówić obywatel a już nie poddany)
§ Sądowa kontrola administracji na Wyspach Brytyjskich
ü podporządkowanie władzy wykonawczej prawu stanowionemu prez parlament
ü podporządkowanie władzy wykonawczej temu samemu prawu, któremu podporządkowani są poddani
ü władza pod rządami prawa powszechnego
ü sprawowana przez sądy powszechne
§ Uwarunkowania powstania sądownictwa administracyjnego we Francji
ü Conseil d’Etat jako organ administracji w części o kompetencjach państwowych
ü działał w porewolucyjnej Francji
ü specjalistyczna instytucja do kontrolowania działań administracji (przed rewolucją kontrolował monarcha)
ü orzecznictwo wypracowywało nowe standardy
KONCEPCJE POJĘCIA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
§ Przyczyny stałej aktualności pytania o pojęcie prawa administracyjnego
ü brak kodyfikacji prawa administracyjnego
ü złożony przedmiot regulacji (poczęcie, akta stanu cywilnego, koncesje, akta zgonu, itd..)
ü niezwykle podatne na wahania
§ M. Jaroszyński
ü Administracja państwowa - działalność organów państwowych polegająca na bezpośredniej organizacji praktycznej realizacji zadań paśtwa
ü Prawo administracyjne – gałąż prawa, która obejmuje ogół norm regulujących stosunki społeczne, wynikające w procesie administracyjnej działalności organów państwowych
§ J. Starościak –
w opraciu o prawne formy działania administracji
ü Prawo administracyjne – gałąź prawa, która reguluje działalność organów państwowych podejmowaną w cellu wykonania ustalonych prawem zadań organizatorskich, wypełnianych w swoistych formach prawnych, a formy te to:
o Stanowienie ogólnie obwiązujących przepisów – rangi podustawowej
o Wydawanie aktów administracyjnych (indywidualne – decyzje)
o Zawieranie porozumień administracyjnych
o Zawieranie umów (cywilno-prawnych np: przetarg na zakup)
o Prowadzenie działalności społeczno-organizatorskiej
o Wykonywanie czynności materialno-technicznych (indywidualne ale nie zmieniające sytuacji prawnej np: ewidencje)
w oparciu o pojęcie stosunku administracyjno-prawnego
ü Prawo administracyjne – przepisy które mogą stanowić podstawę nawiązania stosunku administracyjno-prawnego
§ Stelmachowski - w opraciu o metody regulacji stosunków społecznych
ü Metoda cywilistyczna
o równorzędność stron stosunku prawnego
brak władztwa w stosunkach
ü Metoda karnistyczna i administracyjna
o ...
gosicka