06.10.2007
Prawo adm. towarzyszy człowiekowi od czasu narodzin do śmierci [akt urodzin, akt zgonu].
Prawo adm. materialne posiada dziś 400 aktów podstawowych plus akty wykonawcze.
Pojęcie zakres i dziedziny materialnego prawa administracyjnego.
W podręcznikach europejskich, nie wyodrębnia się części materialnej, nie mówi się o prawie adm. materialnym, tylko o części ogólnej i szczególnej. W Polsce wyraźnie się zaznacza w podręcznikach np prof. Bocia, ze cześć szczególna jest materialnym prawem adm. Ustawy z zakresu Pr. Adm. mat. Zawierają nie tylko sensu stricte przepisy materialne, ale także przepisy ustrojowe i procesowe. Normy Pr. Procesowego i normy prawa ustrojowego jeżeli nawet weźmiemy taka ustawę jak prawo budowlane czy ustawę o szkolnictwie wyższym ] to nie tylko mamy sensu stricte prawa i obowiązki określone w toczącym się postępowaniu osób ubiegających się o pozwolenie na budowę, ale również mamy i część ustrojową, określona jest administracja w tym zakresie i tok postępowania przed tymi organami. Przepisy procesowe i ustrojowe spełniają zasadnicza funkcję pomocniczą do norm prawa materialnego. Normy prawa materialnego, stanowią przede wszystkim podstawę do wydawania decyzji przez organy administracji publicznej. W tym również i wyroków S.A. Zmiana ustroju państwa w 89 r spowodowała zasadnicze przewartościowanie celów tej części PA, jak obserwuje dziś po ponad 15 lat tych regulacji, to część tych regulacji w zakresie prawa administracyjnego całkowicie zmieniło oblicze – ustawa o notariacie – żadnych publicznych biur tylko prywatne. Nastąpiła częściowa rezygnacja w tej części PA mat. z metody adm. Pr. Na rzecz metody cywilno prawnej - wiąże się to z prywatyzacja zadań publicznych. Zmniejszona została ingerencja państwa w tę część praw jednostki.
Normy konkretyzowane przez decyzje administracyjną. [ordynacja podatkowa – decyzje podatkowe]. Te normy dzielimy wg różnych kryteriów, maja różne nazwy, zezwolenia , koncesje, nakaz zgłoszenia się do poboru wojskowego].
Normy które są stosowane bezpośrednio [druga grupa norm, bez potrzeby wydawania aktu indywidualnego np prawo o ruchu drogowym [znaki drogowe], obowiązek szkolny.
Normy konkretyzowane przez czynności materialno techniczne jest to kwalifikowana forma czynności faktycznych podejmowanych przez organy, czynność urzędowa np. rejestracja pojazdu, ewidencja dz. Gospodarczej, fakt zameldowania osoby fizycznej. Ranga tych czynności się zmieniła – obowiązek pouczenia o prawach przez organ.
Działy prawa adm. materialnego, różne typologie podawane przez różnych teoretyków , fakt ingerencji adm. w sferę praw jednostki.
Ustawa z 97 r. o działach adm. publicznych.
Działy administracji publicznej.
Wolności obywatelskie i prawa człowieka.
Administracja stosunków społecznych - regulacja dotycząca zgromadzeń, nowa regulacja o partiach politycznych, zmiany zasadnicze w prawie o stowarzyszeniach, prawo prasowe, zniesiono cenzurę, tylko reglamentacja sadowa, ustawa o radiofonii i telewizji – ograniczona reglamentacja adm. Wolności ob. I prawa człowieka – ustawa o ochronie danych osobowych – art. 47 konstytucji.
Status prawny jednostki – nowa regulacja w zakresie cudzoziemców
Administracja stosunków osobowych, zmiana ustawy o obywatelstwie, o cudzoziemcach, o ewidencji ludności i dowodach osobistych, nowa ustawa o paszportach, akty stanu cywilnego, o powszechnym obowiązku obrony RP
Wolne zawody – lekarz, farmaceuta, architekt, notariusz – regulacje szczególne- możliwość funkcjonowania wymaga doświadczenia zawodowego [poza rzemiosłem].
Funkcje policyjne w administracji – utrzymywanie bezpieczeństwa, spokoju, ochrona życia , zdrowia[ustawa o policji, straży
Likwidacja reglamentacji działalności gospodarczej, zasada równości.
Ingerencja w sferę własności nieruchomości [instytucja wywłaszczenia, prawo budowlane, geologiczne, górnicze.
Rzeczy? Publiczne – majątek administracji [tez powszechnego użytku, np kanalizacja] w większości podmioty prawa prywatnego, Art. 40 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym - o drogach publicznych, zezwolenia na roboty w pasie drogi.
Strefy specjalne [uzdrowiska, strefy ochrony środowiska, strefy ujęć wody, o ochronie granic, specjalne strefy ekonomiczne.
Ciężary publiczne – stany wyższej konieczności, świadczenia, osobiste, rzeczowe [stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski żywiołowej]
Administracja świadcząca – ubezpieczenia społeczne, becikowe.
STRUKTURA ADMINISTRACJI W Polsce.
Administracja publiczna jest szersza niż administracja państwowa [rządowa]
I. Administracja rządowa [kierowanie]
Naczelne organy administracji
Centralne organy administracji
Zespolona administracja [wojewoda]
organy niezespolone
II. Administracja samorządowa
samorząd gminny
samorząd powiatowy
samorząd wojewódzki
Centralne organy, które stosują szczególne metody działania, są to organy nie wchodzące w skład organów naczelnych.
Centralna Komisja do Spraw Stopni Naukowych
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta
Prezes Głównego Urzędu statystycznego
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych
Szef Agencji Bezpieczeństwa [CBA]
Głowy inspektor Nadzoru Budowlanego
Organy zespolone – inspekcja handlowa, ochrony środowiska, farmaceutyczne, budowlana, transportu drogowego, policja państwowa, straż pożarna, ochrony roślin.
Organy niezespolone – ustawa o administracji rządowej – Izby Morskie, Inspekcja Sanitarna, Rybołówstwo Morskie
Pojęcie nadzoru, reglamentacji, poj. Policji administracyjnej, prawne formy działania policji adm.
Nadzór – pojęcie składowe centralizacji i decentralizacji. W adm. Scentralizowanej nadzór ma charakter dyrektywny, prawowany przez organ nadrzędny, w zdecentralizowanej charakter weryfikacyjny.
Nadzór policyjny – jest uzależniony od kategorii podmiotu , kontr. Jest zbudowany o kryterium przedmiotu – ochrona bezpieczeństwa publicznego, ochrona zdrowia lub życia.
Kierownictwo – element hierarchicznego podporządkowania – w układzie pionowym, zwierzchnictwo – układ poziomy.
Kierownictwo jest funkcją, która opiera się na kompetencji ogólnej [SA zawarte w konstytucji. Funkcja uprawniająca podmiot kierowniczy do władczej ingerencji w sferę praw i ob. Poch. Kierowniczego. Dog kom oznacza ze podmiot kierujący może władczo ingerować we wszystkich przypadkach w zakresie swoich kompetencji.
Nadzór – [samorząd] – kompetencja – odrębna instytucja prawna, która oparta jest na podstawie szczególnej delegacji. Delegacja szczególna jest skonkretyzowana dokładnie w ustawie. Konkretny przepis ustawy ściśle wyznaczony zakres podmiotowy i przedmiotowy. Takie ograniczenia w odniesieniu do kierownictwa nie występują.
Nadzór jest realizowany za pomocą indywidualnych aktów administracyjnych . Wykluczone SA akty bezpośredniego kierownictwa. [wytyczne, polecenia służbowe].
Odpowiedzialność przy nadzorze jest ograniczona, dotyczy spraw, które SA w gestii organów sprawujących nadzór, przy kierowaniu pełna odpowiedzialność.
Zależność hierarchicznego podporządkowania [funkcja kierownicza]
Zdecentralizowana - - więź wynikająca z nadzoru.
Układ funkcjonalny – nie opiera się na zależności strukturalnej, podmioty należą do równych systemów organizacyjnych. Pojęcie Policji administracyjnej wiąże się z reglamentacyjna funkcja państwa. Literatura międzywojnia. Określenie kierunku działalności państwowej, drugi element - określenie organizacji, które maja te funkcję pełnić. Cel policji administracyjnej – ochrona interesów państwa określonych normami prawnymi. Możliwość stosowania przymusu [zakazy, nakazy, grzywny w formie mandatów karnych].Działania policyjne maja miejsce we wszystkich obszarach administracji. Różnego rodzaju organy inspekcyjne. Nadzór dyrektywno weryfikacyjny i policyjny – oparte SA o normy prawne.
Nadzór policyjny – instytucje uznania adm. Organ ma możliwość wariantów rozstrzygania [interes jednostki kontra interes publiczny]. Ochrona wartości szczególnych [zdrowie, porządek publiczny] W nauce niemieckiej – zasady o charakterze normatywnym [ochrona wyłącznie interesów ogólnospołecznych, ingerencja organu dopuszczalna w sytuacji wystąpienia faktycznych zagrożeń i naruszeń porządku publicznego.
Interwencja dopuszczona gdy naruszenie przekroczy granice społecznej szkodliwości.
Zasada współmierności środków do zamierzonego celu.
Formy prawne działania policji.
1/ władcza forma o charakterze generalnym – przepisy porządkowe, akty generalne o charakterze powszechnie obowiązującym – utrzymanie ładu publicznego.
Rozporządzenia porządkowe – wojewoda – głownie zagrożenia
Naruszenia przepisów obwarowane SA karami grzywny.
2/ Akty administracyjne generalne o charakterze policyjnym – ustawa o ochronie p/pożarowej, o zagrożeniu ludzi lub mienia.
3/ Rozkaz policyjny – akt administracyjny wystosowany do indywidualnie wyznaczonych osób- nakaz natychmiastowego rozejścia się jeśli zagrożenie narusza normy prawne. Polecenie porządkowe. Decyzje podejmowane przez wójta, burmistrza o świadczeniu rzeczowym. Maja na celu zachowanie pewnego porządku publicznego.
4/ pozwolenia policyjne – o charakterze konstytutywnym, uchylają pewne zakazy
5/ Przymusy policyjne – kategoria przymusu państwowego, natychmiastowego stosowania środków egzekucyjnych w adm. Art. 111 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w adm. Organów określa w art. 20.
Przymus w stanach wyższej konieczności [wyjątkowy, wojenny, klęski żywiołowej].
Ta forma jest przypisana i podmiotom prawa prywatnego – ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych.
6/ Kary policyjne – grzywna w formie mandatu karnego mają charakter zewnętrzny, kierowana do obywatela , organizacji niepodporządkowanych temu co je nakłada [inspektor sanitarny].
Prawne formy działań policyjnych o charakterze wewnętrznym, których adresatem SA organy z dużą swoboda.
Polecenia policyjne – Art. 90 ustawy w przypadku zagrożenia środowiska, bytu zagrożenia ludzi starosta może wydać polecenie inspektorowi ochrony środowiska, by te zagrożenia usunął W formie ustnej lub pisemnej.
Polecenie koordynacyjne wojewody w sytuacji nadzwyczajnej [zagrożenie życia, zdrowia lub mienia] wojewoda wydaje polecenia innym organom lub jednostkom samorządu terytorialnego.
Uchwały kierunkowe – ustawa o insp. Ochrony środowiska Art. 8 uchwały rady powiatu w stosunku do organizacji inspekcyjnych.
Stany nadzwyczajne w administracji.
Ustawa o stanie wyjątkowym dnia 21 czerwca 2002 opublikowano w Dz.U. z 20 lipca 2002 roku, Nr 113, poz. 985 ZAGROŻENIE WEWNĘTRZNE.
Art. 1
Ustawa określa tryb wprowadzenia i zniesienia stanu wyjątkowego, a także zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą być ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie stanu wyjątkowego.
Art. 2
1. W sytuacji szczególnego zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, w tym spowodowanego działaniami terrorystycznymi, które nie może być usunięte poprzez użycie zwykłych środków konstytucyjnych, Rada Ministrów może podjąć uchwałę o skierowaniu do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wniosku o wprowadzenie stanu wyjątkowego.2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, Rada Ministrów określa przyczyny wprowadzenia i niezbędny czas trwania stanu wyjątkowego oraz obszar, na jakim stan wyjątkowy powinien być wprowadzony, a także odpowiednie do stopnia i charakteru zagrożenia, w zakresie dopuszczonym niniejszą ustawą, rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela.
Art. 3
1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie rozpatruje wniosek, o którym mowa w art. 2 ust. 1, a następnie wydaje rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego na czas oznaczony nie dłuższy niż 90 dni lub postanawia odmówić wydania takiego rozporządzenia. Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od jego podpisania.2. W rozporządzeniu o wprowadzeniu stanu wyjątkowego określa się przyczyny wprowadzenia, czas trwania i obszar, na jakim wprowadza się stan wyjątkowy, oraz, w zakresie dopuszczonym niniejszą ustawą, rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela.
Art. 4
1. Stan wyjątkowy obowiązuje od dnia ogłoszenia rozporządzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.2. W przypadku uchylenia rozporządzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uchwałę Sejmu w tej sprawie niezwłocznie ogłasza się w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.3. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o wprowadzeniu stanu wyjątkowego oraz inne akty prawne dotyczące tego stanu podaje się do publicznej wiadomości, w drodze obwieszczenia właściwego wojewody, przez rozplakatowanie w miejscach publicznych, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze.
Art. 5
1. Jeżeli pomimo zbliżającego się upływu czasu, na jaki został wprowadzony stan wyjątkowy, nie ustały przyczyny wprowadzenia tego stanu oraz nie zostało przywrócone normalne funkcjonowanie państwa, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może, w drodze rozporządzenia, przedłużyć czas trwania stanu wyjątkowego na okres nie dłuższy niż 60 dni.2. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, znosi stan wyjątkowy przed upływem czasu, na jaki został wprowadzony, jeżeli ustaną przyczyny wprowadzenia tego stanu oraz zostanie przywrócone normalne funkcjonowanie państwa.3. Przepisy art. 2-4 stosuje się odpowiednio do rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1.4. Przepisy art. 4 ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio do rozporządzenia, o którym mowa w ust. 2.
Zasady działania organów władzy publicznej
Art. 8
W czasie stanu wyjątkowego organy władzy publicznej działają w dotychczasowych strukturach organizacyjnych państwa i w ramach przysługujących im kompetencji, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy.
Instytucja komisarza rządowego
Art. 12
1. Jeżeli organy gminy, powiatu lub samorządu województwa nie wykazują dostatecznej skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych lub w realizacji działań wynikających z przepisów o wprowadzeniu stanu wyjątkowego, Prezes Rady Ministrów, na wniosek właściwego wojewody, może zawiesić te organy do czasu zniesienia stanu wyjątkowego lub na czas określony i ustanowić w ich miejsce zarząd komisaryczny sprawowany przez komisarza rządowego.2. Komisarza rządowego powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody.3. Komisarz rządowy z dniem powołania przejmuje wykonywanie zadań i kompetencji zawieszonych organów gminy, powiatu lub samorządu województwa.4. Stan zawieszenia organów gminy, powiatu lub samorządu województwa ustaje z upływem czasu określonego przez Prezesa Rady Ministrów oraz z mocy prawa z dniem zniesienia stanu wyjątkowego.
Zakres ograniczeń.
Art. 16
1. W czasie stanu wyjątkowego mogą być zawieszone prawa do:1) organizowania i przeprowadzania wszelkiego rodzaju zgromadzeń,2) organizowania i przeprowadzania imprez masowych oraz prowadzonych w ramach działalności kulturalnej imprez artystycznych i rozrywkowych, niebędących imprezami masowymi,3) strajków pracowniczych i innych form protestu w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach,4) strajków i innych niż strajki form akcji protestacyjnych rolników,5) akcji protestacyjnych studentów organizowanych przez studenckie samorządy, stowarzyszenia lub organizacje,6) zrzeszania się poprzez:a) ustanowienie zakazu tworzenia i rejestracji nowych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, organizacji pracodawców, ruchów obywatelskich oraz innych dobrowolnych zrzeszeń i fundacji,b) nakazanie okresowego zaniechania działalności zarejestrowanych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, organizacji pracodawców, ruchów obywatelskich oraz innych dobrowolnych zrzeszeń i fundacji, których działalność może zwiększyć zagrożenie konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.2. Przepis ust. 1 pkt 1 nie dotyczy zgromadzeń organizowanych przez kościoły i inne związki wyznaniowe oraz organizacje religijne działające w obrębie świątyń, budynków kościelnych, w innych pomieszczeniach służących organizowaniu i publicznemu sprawowaniu kultu, a także zgromadzeń organizowanych przez organy państwa lub organy samorządu terytorialnego. 3. Pozwolenia na zbiórki publiczne na obszarze, na którym wprowadzono stan wyjątkowy, mogą być udzielane tylko wówczas, gdy w ocenie organu właściwego do udzielenia pozwolenia przeprowadzenie zbiórki nie utrudni realizacji celów wprowadzenia stanu wyjątkowego.
Art. 17 INSTYTUCJA ODOSOBNIENIA
1. W czasie stanu wyjątkowego może być odosobniona osoba mająca ukończone 18 lat, w stosunku do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pozostając na wolności będzie prowadziła działalność zagrażającą konstytucyjnemu ustrojowi państwa, bezpieczeństwu obywateli lub porządkowi publicznemu albo gdy odosobnienie jest niezbędne dla zapobieżenia popełnienia czynu karalnego lub uniemożliwienia ucieczki po jego popełnieniu. Nie narusza to immunitetów wynikających z odrębnych przepisów.2. Odosobniona może być również osoba, która ukończyła 17 lat, jeżeli przeprowadzona uprzednio z nią rozmowa ostrzegawcza okazała się nieskuteczna.3. Odosobnienie następuje na podstawie decyzji wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego lub czasowego osoby odosobnionej i jest wykonywane przez właściwego komendanta wojewódzkiego Policji, w drodze zatrzymania tej osoby i przymusowego doprowadzenia do ośrodka odosobnienia podległego Ministrowi Sprawiedliwości.4. Wojewoda, o którym mowa w ust. 3, wszczyna postępowanie w sprawach odosobnienia na wniosek właściwych organów prokuratury, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej lub Służby Kontrwywiadu Wojskowego.5. Decyzję w sprawie odosobnienia doręcza się osobie odosobnionej niezwłocznie, nie później niż w ciągu 48 godzin od chwili jej wydania. Decyzję tę uchyla się niezwłocznie, jeżeli ustaną przyczyny uzasadniające odosobnienie.6. Decyzje w sprawach odosobnienia są ostateczne i mogą być zaskarżone bezpośrednio do sądu administracyjnego w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z tym że sąd wyznacza rozprawę w terminie 7 dni od daty otrzymania skargi. Przepisu art. 52 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) nie stosuje się.7. W czasie odosobnienia nie może być rozwiązany stosunek pracy z osobą odosobnioną, chyba że przed odosobnieniem zaistniały z jej winy okoliczności uzasadniające rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia. Termin do wniesienia środków prawnych przeciwko rozwiązaniu stosunku pracy liczy się w tych przypadkach od dnia zakończenia odosobnienia.8. Do pobytu osób odosobnionych w ośrodkach odosobnienia stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu karnego wykonawczego dotyczące praw i obowiązków tymczasowo aresztowanych, wykonywania tymczasowego aresztowania oraz nadzoru penitencjarnego.9. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi ośrodki odosobnienia z uwzględnieniem odpowiedniego stopnia zabezpieczenia ośrodków oraz izolacji odosobnionych.
Art. 18
1. Na obszarze obowiązywania stanu wyjątkowego na osobę, która ukończyła 18 lat, przebywającą w miejscu publicznym może być nałożony obowiązek posiadania przy sobie dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość, a na osobę uczącą się, która nie ukończyła 18 lat - legitymacji szkolnej.2. W czasie stanu wyjątkowego mogą być wprowadzone nakazy lub zakazy:1) przebywania lub opuszczania w ustalonym czasie oznaczonych miejsc, obiektów i obszarów,2) uzyskania zezwolenia organów administracji publicznej na zmianę miejsca pobytu stałego i czasowego,3) zgłoszenia w ustalonym terminie organom ewidencji ludności lub Policji przybycia do określonej miejscowości,4) utrwalania za pomocą środków technicznych wyglądu lub innych cech określonych miejsc, obiektów lub obszarów.
Art. 19
1. W czasie stanu wyjątkowego na wezwanie organów prokuratury, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej lub Służby Kontrwywiadu Wojskowego osoba mająca ukończone 17 lat jest obowiązana do udziału, we wskazanym miejscu, w rozmowie ostrzegawczej. Wezwanie to może być przekazane w dowolnej udokumentowanej formie.2. Do udziału w rozmowie ostrzegawczej można wezwać tylko taką osobę, co do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że nie będzie przestrzegać porządku prawnego.3. Jeżeli osoba wezwana na rozmowę ostrzegawczą nie zgłosi się dobrowolnie na wskazane miejsce, a fakt otrzymania wezwania nie budzi wątpliwości, może być przymusowo doprowadzona przez organ wzywający.4. Jeżeli podejrzenie, o którym mowa w ust. 2, dotyczy osoby niemającej ukończonych 17 lat, wezwanie przekazuje się i przeprowadza rozmowę ostrzegawczą z rodzicami lub rodzicem albo opiekunem prawnym tej osoby. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.5. Rozmowa ostrzegawcza polega na udzieleniu pouczenia o prawnych i osobistych skutkach nieprzestrzegania porządku prawnego oraz niestosowania się do ustalonych na czas stanu wyjątkowego ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela. Osoby obecne przy rozmowie potwierdzają przebieg rozmowy podpisami na protokóle.6. W przypadku określonym w ust. 4, rozmowa ostrzegawcza odbywa się w obecności osoby, której podejrzenie dotyczy, jeżeli takie jest życzenie rodzica lub opiekuna prawnego tej osoby.
Art. 20
1. W czasie stanu wyjątkowego może być wprowadzona:1) cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu obejmująca materiały prasowe w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 34, poz. 187, z 1990 r. Nr 29, poz. 173, z 1991 r. Nr 100, poz. 442, z 1996 r. Nr 114, poz. 542, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770, z 1999 r. Nr 90, poz. 999 i z 2001 r. Nr 112, poz. 1198), z zastrzeżeniem ust. 7,2) kontrola zawartości przesyłek, listów, paczek i przekazów przekazywanych w ramach usług pocztowych o charakterze powszechnym lub usług kurierskich,3) kontrola treści korespondencji telekomunikacyjnej i rozmów telefonicznych lub sygnałów przesyłanych w sieciach telekomunikacyjnych,4) emisja sygnałów uniemożliwiających nadawanie lub odbiór przekazów radiowych, telewizyjnych lub dokonywanych poprzez urządzenia i sieci telekomunikacyjne, których treść może zwiększyć zagrożenie konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.2. Funkcję organów cenzury i kontroli pełnią właściwi wojewodowie, którzy mogą nakazać organom administracji publicznej działającym na obszarze województwa wykonywanie czynności technicznych, niezbędnych do prowadzenia cenzury lub kontroli.3. Organy cenzury i kontroli są uprawnione do zatrzymywania w całości lub w części publikacji, przesyłek pocztowych i kurierskich oraz korespondencji telekomunikacyjnej, a także do przerywania rozmów telefonicznych i transmisji sygnałów przesyłanych w sieciach telekomunikacyjnych, jeżeli ich zawartość lub treść może zwiększyć zagrożenie konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.4. Zatrzymane publikacje, przesyłki lub korespondencję telekomunikacyjną doręcza się adresatom po zniesieniu stanu wyjątkowego, z zastrzeżeniem ust. 5.5. Zatrzymane publikacje, przesyłki pocztowe i kurierskie oraz korespondencję telekomunikacyjną, których treść lub zawartość pochodzi z przestępstwa, była przeznaczona do popełnienia przestępstwa albo została objęta zakazem posiadania, organ cenzury i kontroli przekazuje, niezwłocznie a najpóźniej bezpośrednio po zniesieniu stanu wyjątkowego, organom właściwym do prowadzenia postępowania karnego lub orzeczenia przepadku rzeczy.6. Decyzje organów cenzury i kontroli są ostateczne i mogą być zaskarżone bezpośrednio do sądu administracyjnego. Przepisu art. 52 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) nie stosuje się.7. Cenzura prewencyjna nie obejmuje należących do kościołów i innych związków wyznaniowych środków społecznego przekazu, stanowiących źródła informacji na temat religii i służących wypełnianiu funkcji religijnych.8. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi:1) tryb postępowania organów cenzury i kontroli, uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawności i szybkości działania,2) organy właściwe w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 4, oraz tryb postępowania tych organów, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawności stosowanych metod i technik działania.
Art. 21
W czasie stanu wyjątkowego mogą być wprowadzone ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela w zakresie:1) dostępu do towarów konsumpcyjnych, poprzez całkowitą lub częściową reglamentację zaopatrzenia ludności,2) wolności działalności gospodarczej, poprzez nakazanie okresowego zaniechania prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju albo ustanowienie obowiązku uzyskania zezwolenia na rozpoczęcie działalności gospodarczej określonego rodzaju,3) działalności edukacyjnej, poprzez okresowe zawieszenie zajęć dydaktycznych w szkołach włącznie ze szkołami wyższymi, z wyjątkiem szkół duchownych i seminariów duchownych,4) obrotu krajowymi środkami płatniczymi, obrotu dewizowego oraz działalności kantorowej,5) transportu drogowego, kolejowego i lotniczego oraz w ruchu jednostek pływających na morskich wodach wewnętrznych i na morzu terytorialnym, a także na śródlądowych drogach wodnych,6) funkcjonowania systemów łączności oraz działalności telekomunikacyjnej i pocztowej, poprzez nakazanie wyłączenia urządzeń łączności lub zawieszenia świadczenia usług, na czas określony, a także poprzez nakazanie niezwłocznego złożenia do depozytu właściwego organu administracji rządowej radiowych i telewizyjnych urządzeń nadawczych i nadawczo-odbiorczych lub ustalenie innego sposobu ich zabezpieczenia przed wykorzystaniem w sposób zagrażający konstytucyjnemu ustrojowi państwa, bezpieczeństwu obywateli albo porządkowi publicznemu,7) prawa posiadania broni palnej, amunicji i materiałów wybuchowych oraz innych rodzajów broni lub określonych przedmiotów, poprzez nakazanie niezwłocznego złożenia do depozytu właściwego organu administracji rządowej albo zakazanie noszenia,8) dostępu do informacji publicznej.
Art. 22
1. Rada Ministrów, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, określa, w drodze rozporządzeń, szczegółowy tryb i sposoby oraz obszarowy, podmiotowy i przedmiotowy zakres wprowadzenia i stosowania ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela ustalonych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w rozporządzeniach, o których mowa w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1, uwzględniając w możliwym stopniu minimalizację indywidualnych i społecznych uciążliwości wynikających ze stosowania tych ograniczeń.2. Jeżeli stan wyjątkowy został wprowadzony na obszarze jednego województwa lub jego części, określone w ust. 1 kompetencje Rady Ministrów przejmuje właściwy wojewoda.3. Określone w art. 21 ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela ustalone przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w rozporządzeniach, o których mowa w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1, wprowadza się i stosuje w drodze rozporządzeń wydawanych przez:1) właściwego ministra - w przypadku jeżeli ograniczenie określone w art. 21 pkt 3 dotyczy szkół jemu podległych,2) ministra właściwego do spraw finansów publicznych po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego - w przypadku ograniczenia określonego w art. 21 pkt 4,3) ministrów właściwych do spraw transportu i gospodarki morskiej działających w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych - w przypadku ograniczeń określonych w art. 21 pkt 5,4) ministra właściwego do spraw łączności działającego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, Ministrem Obrony Narodowej i ministrem właściwym do spraw finansów publicznych oraz po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego w odniesieniu do bankowych systemów telekomunikacyjnych - w przypadku ograniczeń określonych w art. 21 pkt 6,5) ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz Ministra Obrony Narodowej w odniesieniu do żołnierzy zawodowych - w przypadku ograniczeń określonych w art. 21 pkt 7,6) właściwego wojewodę - w przypadku stosowania ograniczenia określonego w art. 21 pkt 3 do szkół, z wyłączeniem szkół wyższych, oraz stosowania ograniczeń określonych w art. 21 pkt 1, 2 i 5, jeżeli stan wyjątkowy wprowadzono na obszarze jednego województwa lub jego części.4. W rozporządzeniach, o których mowa w ust. 3, określa się szczegółowy tryb i sposoby oraz obszarowy, podmiotowy i przedmiotowy zakres wprowadzenia i stosowania ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela, uwzględniając w możliwym stopniu minimalizację indywidualnych i społecznych uciążliwości wynikających ze stosowania tych ograniczeń.
...
gosicka