Zwiastuny Wiosny

    Wiosna - jedna z czterech pór roku w przyrodzie.  

                         Charakteryzuje się umiarkowanymi  temperaturami powietrza

                         z rosnącą średnią dobową oraz umiarkowaną ilością opadu   

                         atmosferycznego.

                         Świat roślin i zwierząt przechodzi okres budzenia się do życia,

                         a następnie rozpoczyna się pierwsza faza okresu rozmnażania,

                         czyli dobieranie partnerów i zapłodnienie u zwierząt, a u roślin                 

                         kwitnienie i zawiązywanie zalążków.

                   Kwiaty

                            Leszczyna

                     Rośliną, która wiosną najwcześniej zakwita w naszych lasach,

                   jest leszczyna. Pojawiają się bazie i drobne pączki z czerwonymi 

                   niteczkami. Są to leszczynowe kwiatki. Bazie na przywitanie wiosny,  

                   wydłużyły się i zrobiły się miękkie i wiotkie. Jesienią znajdziemy na 

                   leszczynie orzechy laskowe.

                 Przebiśnieg  

                     Jeszcze prawie nic nie kwitnie - ani w polu, ani w ogrodach,

                   ani w lesie, a on już przebił śnieg i zakwitł białymi dzwoneczkami.

                   Przebiśnieg zebrał w swojej cebulce pod ziemią tyle pożywienia,

                   że może tak wcześnie zakwitać i pierwszy powitać wiosnę.

                                       Krokus

             Krokus - biały, żółty, fioletowy wczesną wiosną nam rozkwita.

             Zwany również szafranem. Zdobi ogród, halę górską i jest

             używany w kuchni.

            Krokus rozmnaża się wegetatywnie przez bulwy powstające

                  u podstawy łodygi. Bulwy te są powszechnie, choć nieprawidłowo,

                    określane mianem cebulki.

        Przylaszczka

               Może rosnąć w różnorodnych warunkach. Spotyka się ją zarówno w     

                   cienistych lasach, zaroślach jak i na otwartych, słonecznych łąkach.

                   Jej kwiaty, łodyżki i listki są otulone gęstym kożuszkiem z włosków,

                   które chronią delikatną roślinkę przed zimnem.      

           Zawilec

                     Zawilec osiąga wysokość od 15 do 45 cm i chętnie rośnie

                     w półcieniu, bądź umiarkowanym słońcu na glebie zarówno

                     suchej jak i wilgotnej. Chętnie również rośnie w terenie lesistym.

                     Rośliny te rosną w grupach tworząc bujne, gęste, rozłożyste

                     listowie o odcieniu ciemnej zieleni.

                       Zawilec zaczyna zakwitać w marcu, najsilniejsze kwitnienie

                     następuje w kwietniu i kończy się w maju.

                     Po wydaniu owoców liście zawilców pozostają widoczne w runie

                     leśnym jeszcze do lata.   

                                             Pierwiosnek

                      W lesie, na polanie spośród delikatnych

                listków zebranych w  różyczkę wystrzela w górę łodyżka,

                a na niej bukieciki kwiatków. To pierwiosnki, nazywane też  

                kluczykami.

    Sasanka

Jest to jeden duży fioletowy kwiat na łodydze, zwieszający się w dół.  

  Czasami spotyka się kwiaty o białej barwie. Kwiaty są charakterystycznie

  filcowate po zewnętrznej stronie. Kwitnie od marca do początku maja.

             Cała łodyga i płatki kwiatu są pokryte długimi srebrzystymi włoskami,

             które chronią roślinę przed zimnem.

               Forsycja

                  Jest krzewem posiadającym kwiaty rurkowate, kwitnie wiosną,

                  jeszcze przed okresem rozwoju liści, wys. 2 do 3 m.

                  Cały krzew jest obsypany żółtymi kwiatkami.

          Ptaki  

           Skowronek

           Skowronek jest barwy ziemistoszarej, większy nieco od wróbla,

                        o ciemnobrązowym, kreskowanym wierzchu ciała i piersi.

                          Brzegi ogona białe. Występuje w całym kraju na polach i łąkach.

                        Na wiosnę jest jednym z pierwszych ptaków powracających z     

                        południa.

                    Powszechnie znany i wciąż jeszcze zachwycający wielu

                    swym melodyjnym śpiewem, który trwa zwykle 2-3 minuty,

                    choć niekiedy nawet godzinę.
                    Samiec szczególnie głośno i intensywnie śpiewa

                    wznosząc się w górę, aby później - już niemal 

                    niedostrzegalny gołym okiem - śpiewając krążyć i

                    trzepotać się w powietrzu. Wracając na ziemię, ostatnie

                    10-15 metrów spada w milczeniu jak kamień.
 

             Jaskółka

                          Przylatuje w połowie kwietnia, odbywa u nas lęgi i odlatuje

                      w końcu września.

                      Pożywienie jej stanowią niemal wyłącznie drobne, miękkie

                      owady chwytane w locie. Długa, lecz niezbyt urozmaicona

                      pieśń dymówki, bez wyraźnego początku i zakończenia,

                      składa się z głośnego szczebiotu, zakończonego przeciągłym

                      „errr”. W tłumaczeniu ludowym brzmi to: “uszyłabym ci

                      rękawiczki, uszyłabym ci rękawiczki, ale nie mam niciii”.

                      Samce w locie odzywają się dość doniosłym “ciwit cidewilt”.             

                      Jaskółki dymówki gniazdują w stodołach i wewnątrz innych

                      zabudowań gospodarskich. Ich wymagania siedliskowe

                      sprawiają, że najczęściej osiedlają się we wsiach.

                      Gniazdo budują z błota zmieszanego ze źdźbłami traw.

                      Opierają je na belce albo po prostu przyklejają do ściany.

                      Jaskółki łatwo obserwować, gdy łowią w powietrzu owady,

                      latając nisko nad łąką lub nad wodą.

                 Bocian

                      Upierzenie ma białe, za wyjątkiem czarnych lotek i ogona.

                    Nogi i dziób czerwone. Szyja w locie wyciągnięta do przodu.

                    Nie unika siedzib ludzkich i często gnieździ się nawet w

                    środku wsi.

                               Swoje gniazdo bocian buduje na dachu budynku

                               mieszkalnego lub gospodarczego, w ruinach wysokich

                               budynków, na nieczynnych kominach fabrycznych oraz

                               na wysokich drzewach w bezpośredniej bliskości siedzib

                               ludzkich.

                             Jaja składa w odstępach dwudniowych, wysiadywane są od 

                              zniesienia pierwszego jaja przez okres 34 - 35 dni przez

                              obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po 55 - 63

                              dniach.

                              Bocian jest ptakiem mięsożernym, je owady, głównie

                              pasikoniki i chrząszcze, ale również jaszczurki, węże i

                              - wyjątkowo - małe zajączki. 

                              W latach obfitujących w myszy i w norniki zjada prawie

                              wyłącznie te gryzonie, przez co jest ptakiem pożytecznym z   

                              punktu widzenia rolników.  Mimo popularnych opowieści

                              bocian biały rzadko je żaby, jeżeli do wyboru ma inne rodzaje  

                              pokarmu. W okresie lęgowym staje się mało wybredny i aby 

                              wykarmić szybko rosnące młode łapie każde  

                              zwierzę, które jest w stanie połknąć.

                    Szpak

                                 Szpak przylatuje, kiedy jest zupełnie zimno.

                              Szpak jest dwa razy większy od wróbla. Jego piórka połyskują

                              zielono i fioletowo, jak zbroja na rycerzu, i migocą białymi  

                              perełkami. Dzioby mają na wiosnę żółte.

                              Szpak swoje gniazdo ściele w budkach lęgowych,    

                              przygotowanych przez człowieka.

Wiosenna pogoda

             Dni robią się coraz dłuższe, coraz cieplejsze, coraz bardziej słoneczne.

             Od czasu do czasu pada wiosenny, ciepły deszcz.

             Ale pogoda bywa różna.                    

             To, jaka jest pogoda, zależy od chmur, deszczu, wiatru, a przede

              wszystkim od słońca. Słonce posyła na ziemię złote promienie,

              ogrzewa ją i budzi życie.                                      

              21 marca dzień będzie równy nocy. Od tej chwili zaczyna się wiosna

              i dzień będzie się dalej wydłużał, a noc będzie się robiła coraz krótsza.

Opracowała – Jolanta Witaszczyk

            Literatura:

1.   Kownacka M.  „Razem ze Słonkiem - Przedwiośnie”.  WSiP 1975

      str. 7,8,13,14.

      2.  Kownacka M. „Razem ze Słonkiem - Wiosna”. WSiP 1975

      str.7,15,24.

3.     www.wikipedia.pl     -  Wikipedia, wolna encyklopedia - wiosna, przebiśnieg, sasanka, jaskółka, bocian 

4.     www.samper.pl - Zawilec wielokwiatowy

5.     www.republika.pl.lesnictwo - Skowronek polny

6.     www.poradnikogrodniczy.pl  -  Krokus