Świadczenie
Jest przedmiotem stosunku obligacyjnego. Świadczeniem jest zachowanie się dłużnika zgodne z treścią zobowiązania i polegające na zadośćuczynieniu zasługującemu na ochronę interesowi wierzyciela. Świadczenie może polegać na działaniu lub zaniechaniu. Zachowanie dłużnika może dotyczyć różnego rodzaju dóbr, które określa się mianem przedmiotu świadczenia. Świadczenie może być ściśle oznaczone już w chwili powstania zobowiązania. Istnieją następujące metody określania podstaw do oznaczania świadczeń przyszłych:
*obiektywna –opiera się na metodach obiektywnych ,empirycznie stwierdzalnych.
*zobiektywizowana-polega na powołaniu osoby trzeciej, która ma obowiązek ustalić sposób spełnienia świadczenia
*subiektywna-polega na tym ,że ustalenie świadczenia następuje przez jedną ze stron stosunku obligacyjnego
Wyróżnia się dwa rodzaje niemożliwości świadczenia:
*niemożliwość pierwotna-świadczenie jest niemożliwe do spełnienia od samego początku istnienia zobowiązania
*niemożliwość następcza-świadczenie staje się niemożliwe do spełnienia już po powstaniu zobowiązania
Rodzaje świadczenia
1.jednorazowe, ciągłe, okresowe
Podstawą wyróżnienia tych świadczeń jest kryterium czasu ich spełnienia przez dłużnika. Świadczeniem jednorazowym jest świadczenie, które dłużnik może spełnić przez jednorazowe zachowanie, nawet jeżeli obejmuje ono kilka czynności. Jeżeli w zobowiązaniu wysokość świadczenia jest z góry ustalona i nawet będzie ono spełniane częściami , to należy je traktować jako świadczenie jednorazowe. Świadczenie ciągłe polega na określonym ,stałym zachowaniu się dłużnika w ramach i przez cały czas trwania stosunku obligacyjnego. Świadczenie okresowe polega na tym ,że dłużnik jest zobowiązany w ramach jednego stosunku obligacyjnego do spełnienia powtarzających się cyklicznie świadczeń.
2.podzielne, niepodzielne
Podzielność świadczenia zachodzi wówczas ,gdy przy jego spełnianiu częściami występują kumulatywnie dwie przesłanki:
-przedmiot świadczenia musi być zachowany bez istotnej zmiany. Oznacza to ,że poszczególne części muszą mieć wszystkie istotne właściwości całego świadczenia.
-wartość świadczenia nie może ulec istotnej zmianie
3.oznaczone indywidualnie i rodzajowo
Świadczenie oznaczone co do tożsamości (indywidualnie) ma za przedmiot rzecz oznaczoną co do tożsamości. Są to rzeczy ,które wykazują cechy indywidualne ,tylko im właściwe. Nieruchomości są zawsze rzeczą oznaczoną co do tożsamości. Natomiast rzeczy ruchome mogą być zarówno rzeczami oznaczonymi co do tożsamości ,jak i co do gatunku. Świadczeniem oznaczonym co do gatunku (rodzajowo) jest świadczenie ,które za przedmiot ma rzecz oznaczoną gatunkowo. Rzeczami oznaczonymi gatunkowo są rzeczy określone według cech rodzajowych.
4.w zobowiązaniach starannego działania i rezultatu
Wyróżnia się zobowiązania rezultatu i zobowiązania starannego działania. Kryterium wyróżnienia jest określony efekt ,który ma być osiągnięty. Skutek ten jest określony w treści samego zobowiązania. Świadczenie w zobowiązaniach rezultatu polega na osiągnięciu z góry zamierzonego ,określonego skutku ,objętego treścią zobowiązania. Od chwili powstania zobowiązania wiadomo jest ,jaki skutek powinien osiągnąć dłużnik ,aby należycie wykonać zobowiązanie. Świadczenie w zobowiązaniach starannego działania polega na podjęciu przez dłużnika określonego działania ,tylko ukierunkowanego na osiągnięcie zamierzonego celu. Dłużnik nie ma obowiązku osiągnięcia określonego rezultatu. Ma jedynie dołożyć należytej staranności przy spełnieniu świadczenia.
Zobowiązania przemienne
Polega na tym ,że jego wykonanie może nastąpić przez spełnienie jednego z kilku świadczeń (w zobowiązaniu jest kilka alternatywnych świadczeń). Wybór świadczenia ,które ma być spełnione należy do dłużnika. Wybór świadczenia jest czynnością prawną i następuje przez złożenie jednostronnego oświadczenia woli. Takie świadczenie może być złożone w sposób doraźny lub dorozumiany. Wybór świadczenia powinien być dokonany w terminie wynikającym z treści zobowiązania lub z okoliczności.
Upoważnienie przemienne
Może wynikać z treści zobowiązania lub z przepisów szczególnych. Polega ono na tym ,że w zobowiązaniu od chwili jego powstania istnieje tylko jedno świadczenie. Wierzyciel może domagać się tylko spełnienia tego świadczenia. Natomiast dłużnik może spełnić inne świadczenie ,co powoduje wykonanie i wygaśnięcie zobowiązania.
Zwrot nakładów i wydatków
Szczególnym rodzajem świadczenia jest świadczenie polegające na zwrocie nakładów i wydatków. Nakłady i wydatki oznaczają dobrowolne użycie własnych środków w celu zaspokojenia interesu drugiej strony. Wyróżnia się następujące rodzaje nakładów:
*nakłady konieczne- niezbędne do utrzymania rzeczy w należytym stanie i korzystanie z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem
*inne nakłady- 1. Użyteczne- zwiększają funkcjonalność rzeczy bądź wygodę korzystania z niej ...
gosicka