OCZODÓŁ
1. ściana górna - paries superior
- część oczodołowa kości czołowej- pars orbitalis ossis frontalis;
+spina trochlearis- ścięgno mięśnia skośnego gałki ocznej górnego
+ fossa glandulae lacrimalis- dół gruczołu łzowego
- skrzydło mniejsze kości klinowej- ala minor ossis sphenoidalis
2. ściana dolna- paries inferior
- powierzchnia oczodołowa trzonu szczęki- facies orbitalis corpus maxillae
- część powierzchni oczodołowej kości jarzmowej- facies orbitalis ossis zygomatici
- wyrostek oczodołowy kości podniebiennej- processus orbitalis ossis palatini
3. ściana przyśrodkowa- paries medialis
- tylna część wyrostka czołowego szczęki- processus frontalis maxillae
- kość łzowa- os lacrimale
- blaszka oczodołowa (papierowata) błędnika sitowego- lamina orbitalis (papyracea) labyrinthi ethmoidalis
- powierzchnia boczna trzonu kości klinowej- corpus ossis sphenoidalis
4. ściana boczna- paries lateralis
- powierzchnia oczodołowa kości jarzmowej- facies orbitalis ossis zygomatici
- powierzchnia oczodołowa skrzydła większego kości klinowej- facies orbitalis alae majoris ossis sphenoidalis
KOMUNIKACJA:
- z DOŁEM ŚRODKOWYM CZASZKI (fossa cranialis medii) przez:
A. kanał wzrokowy- canalis opticus:
· nerw wzrokowy- n. opticus
· tętnica oczna- arteria ophtalmica
B. szczelinę oczodołową górną- fissura orbitalis superior:
· gałązka tętnicy oponowej środkowej
· żyła oczna górna
· gałąź żyły ocznej dolnej
· nerwy:
okoruchowy- 3 nerw czaszkowy- n. oculomotorius
bloczkowy- 4 n. czaszkowy- n. trochlearis
oczny- pierwsza gałąź nerwu trójdzielnego- n. ophtalmicus
odwodzący- 6 n. czaszkowy- n. abducens
· włókna współczulne splotu jamistego
- z DOŁEM PODSKRONIOWYM oraz SKRZYDŁOWO-PODNIEBIENNYM ( fossae infratemporalis et pterygopalatina) przez
A. szczelinę oczodołową dolną- fissura orbitalis inferior
· naczynia podoczodołowe- vasa infraorbitales
· gałąź dolna żyły ocznej dolnej-ramus inferior venae ophtalmicae inferioris
· nerw podoczodołowy od n. szczękowego (drugiej gałęzi nerwu trójdzielnego)- n. infraorbitalis
· nerw jarzmowy od nerwu szczękowego- n. zygomaticus
· gałęzie oczodołowe zwoju skrzydłowo-podniebiennego- rami orbitales ganglioni pterygopalatini
- z OKOLICĄ CZOŁOWĄ przez:
A. otwór nadoczodołowy lub wcięcie nadoczodołowe - foramen resp. incisura supraorbitalis
· naczynia i nerw nadoczodołowy- arteria, vena, nervus supraorbitalis
B. otwór lub wcięcie czołowe- foramen resp. incisura frontale
· naczynia i nerw czołowy- a., v., n. frontalis
- z OKOLICĄ PODOCZODOŁOWĄ przez
A. kanał podoczodołowy- canalis infraorbitalis, na powierzchni oczodołowej szczęki
· naczynia i nerw podoczodołowy- a., v., n. infraorbitalis
- z KOMÓRKAMI SITOWYMI i ZATOKĄ KLINOWĄ przez:
A. otwór sitowy tylny - foramen ethmoidalis posterius
· jednoimienne naczynia i nerw
· gałęzie skrzydłowe ze zwoju skrzydłowo-podniebiennego
- z DOŁEM PRZEDNIM CZASZKI- fossa cranialis anterior przez
A. otwór sitowy przedni- foramen ethmoidale anterius:
· jednoimienne naczynia i nerw (będący gałęzią n. nosowo-rzęskowego, od n. ocznego, od trójdzielnego)
· gałęzie skrzydłowe ze splotu skrzydłowo-podniebiennego
- z PRZEWODEM NOSOWYM DOLNYM przez:
A. kanał nosowo-łzowy- canalis nasolacrimalis
· przewód nosowo-łzowy - ductus nasolacrimalis
- z OKOLICĄ JARZMOWĄ i SKRONIOWĄ TWARZY przez:
A. otwór jarzmowo-oczodołowy- foramen zygomaticoorbitale- prowadzi on do kanału n. jarzmowego, który dzieli się na dwa kanały:
a. jeden kończy się w okolicy jarzmowej otworem jarzmowo-twarzowym- foramen zygomaticofaciale
· gałąź jarzmowo-twarzowa n. jarzmowego- ramus zygomaticofacialis n. zygomatici; od n. szczękowego, od trójdzielnego
b. drugi kończy się w dole skroniowym otworem jarzmowo-skroniowym - foramen zygomaticotemporale
· gałąź jarzmowo-skroniowa n. jarzmowego- ramus zygomaticotemporalis n. zygomatici
b) JAMA NOSOWA- cavum nasi
1. paries superior:
- kości nosowe- ossa nasalia
- kolec nosowy kości czołowej- spina nasalis ossis frontalis
- blaszka sitowa kości sitowej- lamina cribrosa ossis ethmoidalis
- trzon kości klinowej z małżowinami klinowymi- corpus ossis sphenoidalis + conchae sphenoidales
2. paries inferior= palatum durum- podniebienie twarde
- wyrostki podniebienne szczęk- processus palatini maxillarum
- blaszki poziome kk. podniebiennych- laminae horizontales ossium palatinorum
3. paries lateralis
- powierzchnia przyśrodkowa wyrostka czołowego szczęki
- trzon szczęki
- k. łzowa
- przyśrodkowa ściana błędnika sitowego- paries medialis labyrinthi ethmoidalis
- małżowina nosowa dolna- concha nasalis inferior
- blaszka pionowa kości podniebiennej- lamina perpendicularis ossis palatini
- blaszka przyśrodkowa wyrostka skrzydłowatego kości klinowej
4. paries medialis= septum cavi nasi= septum osseum nasi
- blaszka pionowa kości sitowej
- lemiesz- vomer
PRZEWODY NOSOWE
1. GÓRNY- ograniczony małżowinami nosowymi górną i środkową; spływ komórek sitowych TYLNYCH
2. ŚRODKOWY- między małżowinami środkową i dolną; spływ zatok: czołowych (50% przez infundibulum,50% bezpośrednio), szczękowych (50% przez infundibulum, 50% przez otwór pojedynczy), komórek sitowych PRZEDNICH
3. DOLNY- między małżowiną nosową dolną a podniebieniem twardym; ujście przewodu nosowo-łzowego.
4. WSPÓLNY- pomiędzy małżowinami a przegrodą nosową (w płaszczyźnie strzałkowej)- meatus nasi communis
5. NOSOWO-GARDŁOWY- meatus nasopharyngeus- leży do tyłu od małżowin nosowych, poprzez nozdrza tylne- choane- prowadzi do części nosowej gardła
6. ZACHYŁEK KLINOWO-SITOWY- leży powyżej małżowiny nosowej górnej; ujście zatok klinowych- recessus sphenoethmoidalis
7. niestały PRZEWÓD NOSOWY NAJWYŻSZY- pomiędzy m. n. górną a niestałą najwyższą.
OGRANICZENIA NOZDRZY TYLNYCH:
- od góry: trzon kości klinowej i skrzydła lemiesza
- od boków: blaszki przyśrodkowe wyrostków skrzydłowatych kości klinowej
- od dołu: tylne brzegi blaszek poziomych kości podniebiennych
c. JAMA USTNA KOSTNA cavum oris
1. ściana przednia i boczne:
- wyrostki zębodołowe szczęk- processus alveolares maxillarum wraz z zębami
- część zębodołowa żuchwy- pars alveolaris mandibulae wraz z zębami
2. ściana górna= podniebienie twarde- palatum durum
- blaszki poziome kości podniebiennych- laminae horizontales ossium palatinorum
1. z JAMĄ NOSOWĄ przez kanał przysieczny- canalis incisivus
- gałązki żyły i tętnicy podniebiennej większej
- gałązki nerwu nosowo-podniebiennego od zwoju skrzydłowo-podniebiennego
2. z DOŁEM SKRZYDŁOWO-PODNIEBIENNYM przez
- otwór podniebienny większy:
· tętnica podniebienna zstępująca od t. szczękowej
· nerwy podniebienne
· gałązki nosowe tylne (od szczękowych, od n. trójdzielnego) zwoju skrzydłowo-podn.
- otwory podniebienne mniejsze
· jednoimienne nerwy i naczynia
UWAGA: kanały podniebienne większy i mniejsze łączą się w kanał skrzydłowo-podn.
łączący jamę ustną z dołem skrzydłowo-podn.
c. DÓŁ SKRZYDŁOWO-PODNIEBIENNY- fossa pterygopalatina
1. ściana przednia:
· wyrostek oczodołowy kości podniebiennej
· trzon szczęki
2. ściana tylna:
· wyrostek skrzydłowaty kości klinowej
· powierzchnia szczękowa skrzydła większego kości klinowej
3. ściana przyśrodkowa: blaszka pionowa kości podniebiennej
4. ściana górna: trzon kości klinowej
5. ograniczenie boczne: szczelina skrzydłowo-podniebienna
6. ograniczenie dolne: kanał podniebienny większy
ZAWARTOŚĆ:
a. zwój skrzydłowo-podniebienny
b. n. szczękowy dzieli się na n. jarzmowy, podoczodołowy i nn.skrzydłowo-podniebienne
c. tętnica szczękowa z odgałęzieniami
d. część splotu żylnego skrzydłowego- plexus venosus pterygoideus
- z jamą nosową przez otwór klinowo-podniebienny:
· tętnica klinowo-podniebienna
· gałęzie nosowe tylne górne zwoju skrzydłowo-podniebiennego
- z oczodołem przez szczelinę oczodołową dolną
- z dołem środkowym czaszki przez otwór okrągły
· nerw szczękowy
- z otworem poszarpanym- for. lacerum- przez kanał skrzydłowy
· nerw skalisty głęboki
· nerw skalisty większy- oba te nerwy łączą się w nerw skrzydłowy
- z zewnętrzną powierzchnią podstawy czaszki przez kanał podniebienno-pochwowy- canalis palatovaginalis
· gałąź tętnicy klinowo-podniebiennej
· gałęzie nosowe tylne boczne ze splotu skrzydłowo-podniebiennego
- z jamą ustną przez kanał skrzydłowo-podniebienny(następnie przez kanały podniebienne większy i mniejsze)- p. jama ustna
- z dołem podskroniowym przez szczelinę skrzydłowo-podniebienną
· tętnica szczękowa
· splot żylny skrzydłowy
e. DÓŁ SKRONIOWY- fossa temporalis
1. ściana przyśrodkowa:
· kość ciemieniowa
· część łuskowa kości skroniowej
· powierzchnia skroniowa kości czołowej
· powierzchnia skroniowa skrzydła większego mości klinowej
2. ściana przednia:
· powierzchnia skroniowa kości jarzmowej
3. ściana boczna: łuk jarzmowy
4. ograniczenie górne: kresa skroniowa na k. czołowej
5. ograniczenie dolne: grzebień podskroniowy na pow. skroniowej skrzydeł większych
ZAWARTOŚĆ
a. pod powięzią skroniową
· mięsień skroniowy
· naczynia skroniowe głębokie i środkowe
· nerwy skroniowe głębokie- od żuchwowych
· gałąź jarzmowo skroniowa nerwu jarzmowego
b. na powięzi skroniowej:
· naczynia skroniowe powierzchowne
· gałęzie skroniowe powierzchowne nerwu uszno-skroniowego
· gałęzie skroniowe i jarzmowe nerwu twarzowego
f. DÓŁ PODSKRONIOWY
1. ściana górna: powierzchnia podskroniowa skrzydła większego kości klinowej
...
martyna.pyka