W 7
INTERGUMENT – SKÓRA
Narząd do 2 m^2. Grubość 1,5-5 mm
Warstwy:
- naskórek
- skóra właściwa
- utkanie podskórne (to nie jest tkanka!!!)
W utkaniu podskórnym występują krople z lipidami i komórki tłuszczowe
W skórze właściwej jest bardzo dużo włókien kolagenowych
Funkcje skóry:
- izoluje środowisko wewnętrzne organizmu od środowiska zewnętrznego (m.in. chroni przed utratą wody)
- zapewnia stałość warunków środowiska wewnętrznego organizmu (homeostaza)
- chroni przed czynnikami:
- fizycznymi (mechanicznymi, termicznymi, promieniowaniem UV)
- chemicznymi (trucizny, subst. Toksyczne)
- biologicznymi (wirusy, bakterie, pierwotniaki, grzyby)
- uczestniczy w gospodarce wodno-elektrolitowej (gruczoły potowe)
- wydala metabolity (np. mocznik)
- odbiera bodźce ze środowiska zewnętrznego (m.in. ból, dotyk, ciepło)
- bierze udział w gospodarce tłuszczowej organizmu
- jest miejscem syntezy witaminy D3
- uczestniczy w reakcjach odpornościowych organizmu
Włosy są strukturą nabłonkową, mimo że zagłębiają się w skórę właściwą
Melanocyty występują w warstwie rozrodczej (podstawnej0 nabłonka. Są rozgałęzione- chronią warstwę rozrodczą nabłonka przed promieniowaniem UV.
Keratynocyty nabłonka fagocytują wypustki cytoplazmatyczne melanocytu lub tworzą się między tymi komórkami mostki cytoplazmatyczne. Melanina tworzona w aparacie Golgiego transportowana jest do komórek nabłonka. W miarę opalania liczba warstw zawierających melaninę wzrasta.
Melaniny są różne- od żółtych do czarnych. Różne odcienie skóry i włosów zależą od rodzaju i ilości melanin. Z wiekiem produkcja melanin spada i we włosach tworzą się wysepki powietrzne dające im białą barwę.
Warstwa kolczysta – keratynocyty naskórka łączą się wypustkami z desmosomami. Przy przygotowywaniu preparatu komórki obkurczają się, pozostawiając kolczysty wzór połączeń międzykomórkowych- stąd warstwa.
Naskórek – warstwy:
- zrogowaciała
- ziarnista (wypełniona niedojrzałymi prekursorami keratyny)
- kolczysta
- podstawna
Najgrubsza skóra jest na dłoniach, stopach i karku. W grubej skórze jest więcej warstwy rogowaciejącej i warstwy kolczystej.
Twory naskórka- włosy. Rodzimy się pokryci włosami-lanugo. Z wiekiem część z nich przekształca się ze włosy właściwe. Łodyga wystaje ponad skórę, pod nią jest korzeń. Rozszerzona część to cebulka. W cebulce jest wpuklenie, do którego wnika brodawka włoa z zakończeniami nerwowymi (dermal papilla). Rdzen i kora pokryte są powłoką włosa.
Włosy żyją 3-5 lat. Na głowie na 1 cm. ^2 przypada około 300 na ciele mniej niż 10
Gruczoły skóry:
Potowe – (cewkowaty kształt, wydzielanie poptrzez typową egzocytozę- gruczoły merokrynowe)
Łojowe- (wydzielanie holokrynowe – całe komórki
Mlekowe- (mezocytoza, przekształcone gruczoły potowe
Paznokcie. Płytka to silnie upakowane keratynocyty. Bardzo twarda warstwa.
Skóra właściwa składa się z tkanki łącznej właściwej włóknistej zbitej.
UKŁAD WYDALNICZY.
Nerka tworzy się z blastemy nerkotwórczej.
Tworzą się dychotomicznie podobnie jak pączek moczowodowy i kanaliki zbiorcze.
Na szczycie kanalików zbiorczych są ampułki. Blastema zawsze rozwija się poprzez kształt litery S. Naczynie krwionośne wchodzi we wpuklenie ampułki. W ciałku nerkowym jest pętla tętnicza- tętniczka doprowadzająca i odprowadzająca
Podstawowym elementem filtracyjnym jest błona podstawna w kłębuszku nerkowym. Jej podocyty przepuszczają tylko osocze (podocyty-komórki blaszki wewnętrznej)
Z jamy torebki osocze idzie do kanalików krętych różnych narządów i tam następuje desorbcja, wchłanianie itd.
W części obwodowej (kora nerki) jest dużo kłębków. Między nią a rdzeniem są tętnice i żyły łukowate – widać granicę warstw.
Przekrój nerki uwidacznia trójkąty- płaty nerki.W trójwymiarze są to piramidy nerkowe zakończone brodawką nerkową. Tam jest pole sitowe zbierające przesącz z przewodów brodawkowych. Dalej są kielichy nerkowe (wirtualna przestrzeń obejmująca pola sitowe).one łączą się z miedzniczką nerkową. Ta z kolei przechodzi w moczowód. Moczowody nerki lewej i prawej łącza się z pęcherzem moczowym umięśnionym mięśniami gładkimi i wysłanym wielowarstwowym nabłonkiem.
Do narządów moczowych należą: nerki, miedniczki nerkowe, moczowody, pęcherz moczowy i cewka moczowa.
UKŁAD MOCZOWY
Pęcherz moczowy jest połączony z okolicami pępka więzadłem pępkowym pośrodkowym.
Męski układ rozrodczy:
2 jądra z kanalikami nasiennymià zraziki jądra. Kanaliki łączą się w najądrzach. Nasieniowody łączą się pod pęcherzem moczowym z cewką moczową.
W najądrzach plemniki uzdatniane są do ruchu
Cewkowo- pęcherzykowe gruczoły, uchodzą u podstawy ciała gąbczastego cewki moczowej. Ich wydzielina ma lekko zasadowe pH, jest lepka, śluzowata i przezroczysta
Wydzielina pęcherzyków nasiennych jest podobna; zawiera fruktozę (sbstrat dla plemników). Prodikują wydzielinę powodującą koagulację nasienia w pochwie, by mogło się ono dłużej utrzymać.
Prostata (stercz) to gruczoł cewkowo-pęcherzykowy. Wytwarza płyn o pH 6,5 z fruktozą, aminokwasami, transaminazą, kwasem cytrynowym itd. W okolicach 50 roku życia pojawiają się białowow-potasowe kamienie sterczowe i gruczoł ten przerasta uciskajac na cewkę mozową
Prącie – 2 ciała jamiste + 1 ciało gąbczaste (otaczające cewkę moczową) ciała jamiste są często połączone.
Żeński układ rozrodczy
Jajniki leżą w pobliżu jajowodów , podwieszone błoną łącznotkankową. Oocyt owulowany jest do jamy ciała i przechwytywany do jajowodu.
Macica jest silnie umięśniona mięśniami gładkimi.
Do pochwy wystaje szyjka macicy. Ujście pochwy jest otoczone wargami mniejszymi i większymi
Łechtaczka jest odpowiednikiem ciał jamistych prącia.ma żołądek i trzon i 2 odnogi, całość ma ok. 6 mm. Długości.
biologia