Korg mikro kontrol - sterownik midi.pdf - testy sprzętów - nosiciel

EiS 2004-04

TESTY

Korg microKontrol

sterownik MIDI

Maciej Dobrski

Na polu urządzeń do kontroli wirtualnego studia panuje nadzwyczajne ożywienie. Nie dziwota,

bowiem operowanie myszką w gąszczu gałek i suwaków na panelach komputerowych

instrumentów i mikserów jest zadaniem niewdzięcznym. Czy Korg microKontrol wypełnia luki i

szczeliny pozostawione przez konkurentów?

KmK jest typowym przedstawicielem trendu, który powstał w

obliczu wzrastającej popularności laptopów w zastosowaniach

muzycznych. Istotą konceptu jest mobilność, możliwość rejestracji

lub odtwarzania muzyki gdziekolwiek poza studiem - na trasie

koncertowej, w hotelu, w lesie. Miniaturowa forma laptopa

gwarantuje tę kuszącą wygodę, ale pociąga za sobą szereg

kompromisów w obsłudze komputera, że wymienię tylko niezdarny

touchpad. To samo odnosi się do KmK: miniaturyzacja kosztem

skuteczności.

Pierwsze wrażenie po rozpakowaniu pudła jest bardzo miłe:

microKontrol to dobry przykład japońskiej precyzji i estetyki

wykonania, z jakiej słynie firma Korg. Mimo lekkości (2,5kg)

konstrukcja jest sztywna i solidna dzięki sprytnej kombinacji

plastiku i aluminium. Stylistyka dość wyraźnie nawiązuje do epoki

kultowego TB-303, będąc kontynuacją całej serii urządzeń

dedykowanych domowym muzykom, którą nie tak dawno

rozpoczął bardzo udany syntezator "kieszonkowy" microKorg (test

EiS 06/2003).

Po wstępnym obmacaniu cacuszka euforia mi nieco ostygła: te

same miniaturowe, dla dzieci jakby zaprojektowane klawiszki!

Iście japoński upór i przesadna skłonność do miniaturyzacji, która

wprawdzie znajduje uzasadnienie w kraju kwitnącej wiśni (ogólna

ciasnota i - poza elitą zapaśników sumo - generalna chuderlawość

wyspiarzy), ale nam zwyczajnie nie pasuje. A przynajmniej w

moim przypadku, bo natura wyposażyła mnie w serdelkowate

paluchy. Już pierwsze próby "wklepania" jakiejś muzyki w

sekwencer zaowocowały mnóstwem fałszywych sąsiadujących nut.

Po paru godzinach w końcu wypracowałem sobie jakąś technikę

gry, która może się sprawdzić w warunkach domowego studia, ale

o swobodnej wirtuozerii mowy nie ma.

Wielka szkoda, bowiem Korg wyposażył ten kontroler w

imponujący zestaw funkcji i patentów, które obsługę wirtualnego

środowiska czynią radosnym doświadczeniem. Czy to DAW

(Digital Audio Workstation), czy sekwencer audio/MIDI, czy "pętlownia" w stylu Cakewalk

Project 5 (hej, wymyśliłem nowe słowo!), w końcu samotnie tkwiący na ekranie monitora

instrument - microKontrol da sobie radę. Zasilany na trzy sposoby (zasilacz zewnętrzny, via USB i

baterie) kontroler znajdzie się zarówno obok komputera w studiu, jak i przy laptopie na estradzie, i

oczywiście obsłuży dowolny moduł brzmieniowy lub sterownik świateł MIDI tradycyjną metodą.

Manipulatory

Korg microKontrol ma na pokładzie 8 gałek i 8 suwaków, do których można przypisać dowolne

polecenia MIDI Control Change (MCC), wliczając w to polecenia specyficzne dla konkretnej

marki i modelu (NRPN) i typowe dla wszystkich (RPN). Gałki rotacyjne - tzw. enkodery - oraz

suwaki mają osobne, podświetlone okienka LCD, które ukazują nazwę i wartość kontrolowanego

parametru. Kolor tła w tych okienkach można ustalić różnie w celu łatwiejszej identyfikacji.

16 dynamicznie wrażliwych triggerów może służyć do zapisu sekwencji perkusyjnej lub

jakiejkolwiek innej, jeśli stukanie opuszkami palców w gumowe guziki okaże się lepszą opcją niż

gra na klawiaturze. Każdy guzik (pad) będzie transmitował dowolną nutę na dowolnym kanale

MIDI, przy czym nazwa nuty i jej dynamika jest ukazywana w okienku kontrolnym. W

fabrycznym ustawieniu pady wybierają jeden z 12 zmagazynowanych w pamięci presetów, które

spreparowane zostały do obsługi konkretnych aplikacji (np. sekwencera Cubase, samplera HALion,

syntezatora NI FM7 itd.). W praktyce można je zmusić do wysyłania dowolnego polecenia MIDI

dowolnym wyjściem (USB lub standard) i do pracy np. w trybie przełącznika (toggle) - czyli

"jest/nie ma" - co kwalifikuje je do obsługi np. guzików transportu w wirtualnym magnetofonie lub

systemu świetlnego. Również i tu kolor iluminacji każdego guzika można dobrać indywidualnie,

co może się przydać w warunkach koncertowych. Osobne zadania pady spełniają w edycji i

transmisji strumienia SysEx, działając jako specyficzny kalkulator heksadecymalny.

Dżojstik w

manewrach X-Y pełni rolę oczywistego pitchbendera i modulatora, ale można mu przypisać

dowolne polecenie MCC do każdego ruchu od pozycji spoczynkowej, czyli centralnej, w której

także dodatkowo działa jak zwykły przełącznik. W sumie dżojstik może obsłużyć 5 funkcji.

Ach, ta klawiatura...

37 dynamicznie wrażliwych klawiszy to niewiele jak na koncertowy instrument, ale w warunkach

domowego muzykowania i przy zastosowaniu funkcji Octave Shift i Transpose mamy dostęp do

wszystkich znanych humanoidom nut. Biorąc pod uwagę istotne ograniczenia wynikające z

przesadnej miniaturyzacji tej klawiatury muszę jednak uchylić czapki wobec pomyślunku

japońskich konstruktorów, którzy zadbali o wyposażenie jej w 8 różnych czułości. Mowa tu o tzw.

krzywych velocity, które determinują dynamikę nut w zależności od stylu gry. Rzecz jest

spotykana w bardziej zaawansowanych klawiaturach MIDI, ale tu ma szczególne znaczenie.

Trochę eksperymentowania na tym polu i zarówno pady jak i klawisze posłusznie reagują na

wgrywanie sekwencji.

Zapamiętaj to, co ustawię

12 komórek pamięciowych pomieści tyleż różnych konfiguracji kontrolera - zwanych scenami -

które zawierają ustawienia do obsługi konkretnego środowiska lub systemu: syntezatora,

sekwencera itp. KmK jest wstępnie zaprogramowany, mając w rozumie 12 w pełni edytowalnych

scen kilku popularnych programów. Naturalnie administracja aparatem o takim stopniu

komplikacji i przy takiej mnogości oprogramowania byłaby piekłem bez pomocy komputera,

dlatego Korg zadbał o odpowiedni program. Librarian działa niezawodnie w obydwie strony przy

pomocy funkcji MIDI Dump, kolekcjonując nasze prywatne ustawienia i transmitując je na żądanie

do jednej z tych 12. komórek pamięciowych w kontrolerze. Tam sceny są natychmiastowo

aktywowane przy pomocy odpowiednich padów. Librarian ma w swoich zbiorach ok. 50

dodatkowych scen, obsługujących większość najpopularniejszych sekwencerów, instrumentów i

DAW-ów. Każda ze scen zawiera szereg (nierzadko kilkanaście) pod-scen w zależności od stopnia

złożoności obsługiwanego środowiska, np. w Reasonie są osobne sceny dla obydwu połówek

miksera, sceny dla Dr.Rex, Malstroma, NN-XT itd. Jaka szkoda, że organy Hammonda mają 9 tzw.

drawbarów, a KmK tylko 8 suwaków - aż się prosi o obsługę znakomitego NI B-4...

W praktyce

Korg microKontrol sprawował się nienagannie, choć przewidziany jest do pracy tylko w

środowisku Windows XP lub OS X. Instalacja sterowników USB i Librarian w komputerze

przebiegła automatycznie i w mgnieniu oka, dwustronna komunikacja - po chwili zadumy nad

asygnatą nowych portów MIDI, które wykorzystują łącze USB - odbywała się ze swadą i lekkością

primabaleriny. Warto zaznaczyć, że KmK jest właściwie interfejsem USB MIDI, co umożliwia

elastyczną konfigurację hardware/software. A to oznacza, że wystarczy doń podłączyć rasową

klawiaturę sterującą, zignorować te nieszczęsne miniaturki i pełnymi garściami czerpać z

prawdziwych zdolności tego kontrolera.

Muszę przyznać, że ze wszystkich dotychczas przez nas testowanych kontrolerów microKontrol

oferuje najbardziej imponującą listę opcji i możliwości. Co miałem w komputerze to sprawdziłem

w kooperacji z kontrolerem po wywołaniu stosownych scen z pamięci wewnętrznej lub z

obszerniejszej biblioteki i mimo starań nie znalazłem poważniejszych błędów, a te drobne z

łatwością podlegały edycji. Serce się raduje, gdy suwaczki w mikserze Cubase SX posłusznie i

płynnie podążają za palcami, a w Moog Modular da się kontrolować dwa filtry (nie opanowałem

sztuki kręcenia dwoma gałkami jedną ręką - czy ktoś to potrafi?). Spreparowanie całkiem nowej

sceny, np. dla Sonara 3, wymagało uważnej lektury instrukcji, wystarczy jednak trochę poczekać i

jestem pewien, że w przepastnej internetowej sieci znajdzie się paru maniaków, którzy spreparują

sceny dla wszystkich aplikacji w tej galaktyce.

Potem przyszła kolej na próby wgrania jakichś nutek w sekwencję. No cóż, jak już wspomniałem,

w moim przypadku rezultaty operowania klawiaturą wykazały konieczność intensywnego

wymazywania fałszywych sąsiednich nut, musiałem także zastosować nieco łagodniejszą

krzywiznę velocity, ale w końcu coś z tego grania zaczęło wychodzić. Nie ma się jednak co

oszukiwać - to jest pięta achillesowa microKontrolera. Kusiło mnie także, żeby wykorzystać czułe

na dynamikę pady do gry filcowymi pałeczkami, co wydawało mi się naturalnym sposobem na

wgranie sekwencji perkusyjnej. Niestety, to był poroniony pomysł - z jakiegoś powodu nawet

solidne łomotanie nie dawało żadnych rezultatów. Pady są przewidziane do reakcji na balistykę

palców (tu znowu warto eksperymentować z doborem odpowiedniej krzywej VR) i w tej roli

sprawdzają się wybornie.

Więc w końcu jak: kupować, nie kupować?

Z jednej strony wszystko jest super: microKontrol jest zgrabny i urodziwy, skrupulatnie

przemyślany w funkcjach, elegancki w każdym niemal calu, świetnie wyposażony w presety.

Jednym słowem jest to z pewnością jeden z najlepszych kontrolerów dla wirtualnego studia AD

2004, z klasą - rzec by można - i z całkiem przystępną ceną. Z drugiej strony te nieszczęsne

klawisze... aż mnie złość bierze, że Korg z uporem trzyma się tego rozwiązania wbrew logice i

wbrew zgodnej opinii wszystkich ekspertów. Dlatego nie skorzystam tym razem z przywileju

udekorowania tego wyrobu medalem Nasz Typ. A szkoda.

Rada widzi mi się taka: zanim z ciężkim sercem wyłożysz ładnych parę złotych na to cacko, poproś

pana sklepowego o szansę skrupulatnego testu praktycznego. O paradoksie, ta klawiatura może się

okazać całkiem skuteczna w przypadku twórców, którzy nie mają dużej praktyki i nawyków

klawiszowca. Przy odrobinie wprawy i edycji parametru Velocity Response klawiatura KmK

wystarczy do zagrania akordów, krótkiego riffu, wstukania perkusyjnego wzoru dwoma palcami w

sekwencer. Być może Matka Natura wyposażyła was w paluszki, które dużo łatwiej niż moje

kluchy znajdą wspólny język z tym kontrolerem. Jeśli nie - sprawdźcie konkurentów, wśród

których najbliżej stoją kontrolery Edirol PCR-30 (test EiS 11/2003) i PCR-1, oraz - znacznie

droższy - Novation ReMOTE 25.

Nie ulega wątpliwości, że KmK nie jest przewidziany jako profesjonalny kontroler MIDI do

koncertowej gry. KmK jest przede wszystkim sprawnym, elastycznym i wszechstronnym

przedłużeniem myszki w wirtualnym świecie, w którym sprawdza się znakomicie. Jeśli pominiemy

kontrowersyjną klawiaturę, to tylko w roli interfejsu USB MIDI i operatora wirtualnych gałek i

Korg mikro kontrol - sterownik midi.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: