Wykład 5 - Kolor w grafice komputerowej.pdf

(6976 KB) Pobierz
Wyklad_Kolor.ppt
Kolor w grafice komputerowej
Kolor w grafice komputerowej
Kolor == barwa
Kolor -> wraenie percepcyjne wywoane przez wiato
1/9
Human Visual System
Kolor w grafice komputerowej
Radosaw Mantiuk
Courtesy of MIT (Lecture Notes 6.837)
Priyan Weerappuli
• Oko jest sensorem i wstpnie przetwarza informacje.
• Obraz powstaje w mózgu.
• wiato jest wizk fal elektromagnetycznych.
Kolor w grafice komputerowej
Interakcja wiato<->materia
1/9
Kolor w grafice komputerowej
1/9
Fala wietlna
Rodzaje interakcji materiau ze wiatem:
Zakres widzialny fali elektromagnetycznej
absorbcja wiata (ang. absorption) i transmisja wiata (ang. transmission), zaamanie
wiata (ang. refraction) na granicy orodków,
rozproszenie wiata (ang. scattering, diffuse reflection) oraz odbicie wiata (ang.
reflection, specular reflection),
emisja wiata (ang. emission),
fluorescencja (ang. fluorescence) - reemisja wiata o wikszych dugociach fali,
fosforescencja (ang. phosprorescence) - reemisja wiata przez okrelony czas
Znajomo wasnoci absorbcyjnych i rozpraszajcych materiau pozwala
przewidzie jego kolor .
perfect reflecting diffuser - powierzchnia, która nie absorbuje ani nie transmituje
wiata, a jedynie odbija wiato rozpraszajc je wszystkich kierunkach z takim samym
nateniem bez wzgldu na sposób (kierunek) owietlenia powierzchni
Kolor w grafice komputerowej
Budowa oka czowieka
4/9
Kolor w grafice komputerowej
4/9
Czopki i prciki
czopki - widzenie barwne w penym wietle (czue na mae zmiany kontrastu)
prciki - widzenie zmierzchowe (retinen) (czue na mae zmiany luminancji)
Postrzeganie barw moliwe jest
dziki czopkom znajdujcym si
na siatkówce. Najwicej
czopków znajduje si w okolicy
plamki ótej.
CZOPKI (ang. cones)
PRCIKI (ang. rods)
dugo fali [nm]
Czopki mog by typu M, L bd S. Róni si od siebie czuoci na
okrelone dugoci fal wietlnych. Odpowiadaj kolorom RGB.
U ludzi z wadami postrzegania kolorów nie wystpuj dane rozdzaje
czopków.
Pictures courtesy of MIT (Lecture Notes 6.837)
583726848.026.png 583726848.027.png 583726848.028.png 583726848.029.png 583726848.001.png 583726848.002.png 583726848.003.png 583726848.004.png
Kolor w grafice komputerowej
1/9
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Cechy barwy
Energia promieniowania elektromagnetycznego
Jednostki radiometryczne - pomiar fali elektromagnetycznej
- cechy barwy
ilociowa -> jasno (ang. luminance) - natenie wiata na
siatkówce
Energia wyraana w [J].
c = 2.998x10^8 [m/s]
h = 6.623x10^-34 [Js]
jakociowe
nasycenie (ang. saturation ) - rónica pomidzy
danym kolorem i kolorem szarym
odcie (ang. hue ) - “kolor” barwy
• barwy monochromatyczne (tcza, pryzmat)
• barwy achromatyczne (szare, o zerowym nasyceniu)
• barwy chromatyczne
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Jednostki radiometryczne
Jednostki fotometryczne: Konwersja
Uwzglednienie czuoci oka na róne dugoci fal wietlnych.
luminancja = f( dlugosc fali ) * radiancja
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Jednostki fotometryczne
lumen [lm] - moc promieniowania (energia
emitowana w okrelonym czasie) emitowanego
przez punktowe ródo wiata
dF
candela [cd = lm/sr] - intensywno
promieniowania (ang. intensity ), liczba lumenów
emitowana przez punktowe ródo wiata w
danym kcie bryowym
dF = I * d
lux [lx = lm/m2] - emisja (ang. emittance ), liczba
lumenów emitowana przez ródo wiata o danej
powierzchni, illuminancja (ang. illuminance ) to
miara energii owietlajcej dan powierzchni (ze
wszystkich kierunków)
dF = E * dA
kt bryowy
[steradian=sr]
Jednostki fotometryczne
nit [cd/m2 = lm/(m2*sr)] - luminancja (ang.
luminance ), liczba lumenów emitowana przez
ródo wiata o okrelonej powierzchni w danym
kcie bryowy lub miara energii docierajcej do
powierzchni z danego kta bryowego
dF = B * dS * cosß * d
583726848.005.png 583726848.006.png 583726848.007.png 583726848.008.png 583726848.009.png 583726848.010.png 583726848.011.png 583726848.012.png 583726848.013.png
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Kolor w grafice komputerowej
2/9
Miara iloci wiata
Widmowy rozkad energetyczny
(ang. SPD - Spectral Power Distribution)
jaskrawo (B) (ang. brightness) - miara wraenia wzrokowego mówica czy powierznia
emituje wicej, czy mniej wiata
jasno (Y) (ang. luminance) - moc promieniowania wychodzcego z danej powierzni w
danym kierunku, wyraona w jednostkach uwzgldniajcych czuo oka dla rónych
dugoci fali [cd/m2]
widmowy rozkad
energetyczny - moc
fali (ang. radiant flux)
wychodzcej z danej
powierzchni, liczona
dla rónych dugoci
fali
spectral
sensitivity
function
lightness (L*) - luminancja z uwzgldnieniem wraenia percepcyjnego
Obrazy spektralne i multispektralne
fala dominujca - fala o najwikszej energii w wizce wiata
czysto pobudzenia (kontrast) - rónica pomidzy energi fali dominujcej i redni
energi fal w wizce
Kolor w grafice komputerowej
5/9
Kolor w grafice komputerowej
6/9
Definiowanie barw
Przestrze barw: CIE RGB (1)
Podstawowa definicja barwy - SPD
funkcje dopasowania barw (ang. color-matching functions) - jaka ilo kadej z trzech
barw podstawowych jest potrzebna do dopasowania wszystkich dugoci fal w widmie
widzialnym
definiowanie 3 wartoci numerycznych, które odpowiadaj danemu SPD
przykadowe przestrzenie kolorów (ang. color space): CIE XYZ, CIE
L*u*v*, CIE L*a*b*
color order system - zestaw próbek kolorów, kada próbka odpowiada
danemu SPD
• np. Munsell system
w jakich proporcjach zmiesza rónokolorowe tusze, aby otrzyma dane
SPD
np. PANTONE system
Q = r () R + g () G + b () B
Ujemne wartoci R. Trudnoci
z uzyskaniem stabilnych barw
podstawowych na monitorach.
R,G,B - barwy podstawowe
700 nm (red)
546.1 nm (green)
435.8 nm (blue)
Funkcje dopasowania barw dla barw CIE RGB - wyznaczane eksperymentalnie
CIE 1964 standard observer
Kolor w grafice komputerowej
6/9
Kolor w grafice komputerowej
6/9
CIE RGB (2)
CIE RGB (3)
Obliczenie wartoci R, G I B dla koloru I (podanego poprzez rozkad spektralny).
Rg chromacity space
583726848.014.png 583726848.015.png 583726848.016.png 583726848.017.png 583726848.018.png
Kolor w grafice komputerowej
6/9
Kolor w grafice komputerowej
7/9
Funkcje dopasowania barw CIE XYZ
Wykres chromatycznoci CIE
(ang. chromaticity diagram)
Funkcje dopasowania barw dla barw CIE XYZ (CIE 1931 standard observer) (CIE
Midzynarodowa Komisja Owietlenia).
paszczyzna
X + Y + Z = 1
Przestrze koloru CIE XYZ
spectral locus
• XYZ - kolory podstawowe (ang. color
primaries)
• Y odpowiada luminancji.
• Brak ujemnych wartoci.
• XYZ kolory teoretyczne (nie mona
ich wygenerowa na monitorze).
• x = y = z = 1/3 (punk bieli)
• liniowa transformacja pomidzy RGB i
XYZ
• Wszystkie barwy widziane przez
czowieka.
• Barwy monochromatyczne na brzegach.
• Odlego kartezjaska midzy punktami
na wykresie to rónica midzy barwami
(ale nie w sensie percepcyjnym).
• Barwy porednie le na linii czcej
barwy bazowe.
Q = x () X + y () Y + z () Z
line of purple
830
x () d
Y = Q
380
830
y () d
830
z () d
x =
X
X + Y + Z
y =
Y
X + Y + Z
z = 1 x y
wykres chromatycznoci to rzut paszczyzny
X + Y + Z = 1 na paszczyzn xy
Kolor w grafice komputerowej
7/9
Kolor w grafice komputerowej
9/9
Gama barw (ang. color gamut)
Przykady przestrzeni kolorów
(ang. color spaces)
Trzy barwy podstawowe tworz
trójkt wyznaczajcy barwy moliwe
do uzyskania w danej gamie barw.
addytywny - RGB
Red, Green, Blue
D65 (6504 K)
(wiato soneczne)
substraktywny - CMYK
Cyan, Magenta, Yellow
K - poprawa kontrastu
addytywny - YUV
Y - luminancja
U,V - chrominancja
liniowe przeksztacenie
ukadu RGB
(4:2:2 rejestracja)
inne modele barw (liniowe i
nieliniowe):
HSV, HLS, YIQ (NTSC), YCbCr,
RGYB, CIE LUV, CIE LAB,
TekHVC
Pictures courtesy of MIT (Lecture Notes 6.837)
Kolor w grafice komputerowej
Przestrze koloru
przestrze koloru - wyodrbniony podzbiór trójwymiarowego systemu wspórzdnych barw,
w którym le wszystkie barwy z okrelonej gamy barw
8/9
Kolor w grafice komputerowej
Punkt bieli (ang. white point)(1)
8/9
Kolor najjaniejszego obiektu na scenie (np. róda wiata).
Wzgldem tego koloru obliczane s pozostae kolory na scenie.
- wygodne zdefiniowanie barwy w obrbie danej gamy barw
- modele zwizane ze sprztem: RGB - monitory, YUV - telewizja, CMYK - druk
Kolor wybranego biaego obiektu znajdujcego si na danej scenie.
• W przestrzeniach addytywnych SPD przyporzdkowane równym
wartociom kolorów podstawowych,
• w przestrzeniach substraktywnych SPD róda wiata wymnoone
przez SPD powierzchni.
• Nie ma jednoznacznej definicji koloru biaego.
• Jeeli wybrany biay obiekt ma wasnoci idealnie odbijajce, kolor puktu bieli jest taki
sam jak kolor róda wiata.
• Punkt bieli definiuje si jako Yxy lub jako temperatur punktu bieli (np. D65 - 6504K).
model barw addytywny
model barw substraktywny
X = Q
380
Z = Q
380
583726848.019.png 583726848.020.png 583726848.021.png 583726848.022.png
Kolor w grafice komputerowej
Temperatura koloru (ang. color
temperature)
8/9
Kolor w grafice komputerowej
Transformacja przestrzeni koloru (1)
8/9
SPD obiektu (ang. black body radiator) rozgrzanego do okrelonej
temperatury.
Konwersja pomidzy liniowymi przestrzeniami kolorów (np. CIE XYZ I CIE RGB) polega
na wymnoeniu koloru przez macierz transformacji (3x3).
1700 K: Match flame
1850 K: Candle
2800 K: Tungsten lamp (incandescent lightbulb)
3350 K: Studio "CP" light
3400 K: Studio lamps, photofloods, etc...
4100 K: Moonlight
5000 K: Typical warm daylight
5500–6000 K: Typical cool daylight, electronic flash (can vary between manufacturers)
6420 K: Xenon arc lamp
6500 K: Daylight°
9300 K: TV screen (analog) screen (analog)
Do przeksztacenia konieczna jest znajomo bezwgldnego koloru punktu bieli oraz
bezwzgldnego koloru trzech barw podstawowych.
Równanie konwersji dla kolorów podstawowych RGB i standardowego
punktu bieli (BT.709).
D65 ->
X
Y
Z
=
0.4124 0.3576 0.1805
0.2126 0.7152 0.0722
0.0193 0.1192 0.9505
R
G
B
Dostosowanie punktu bieli (ang. white balancing ) - zmiana koloru punktu bieli
powodujca zmian koloru pikseli obrazu (transformacj przestrzeni kolorów).
R
G
B
Kolor w grafice komputerowej
Transformacja przestrzeni koloru (2)
8/9
Kolor w grafice komputerowej
Transformacja przestrzeni koloru (3)
8/9
Równanie konwersji dla dowolnych kolorów podstawowych R (x R , y R , z R ), G
(x G ,y G ,z G ), B (x B ,y B ,z B ) i dowolnego punktu bieli (Xw,Yw,Zw).
Obliczenie wspóczynników uwzgldniajcych pooenie punktu bieli.
X
Y
Z
=
x R S R x G S G x B S B
y R S R y G S G y B S B
z R S R z G S G z B S B
R
G
B
* Luminance
Color primaries
Obliczenie S - szukanie wspóczynników, które po wymnoeniu przez barwy
podstawowe dadz punk bieli.
Xw
Yw
Zw
=
x R S R x G S G x B S B
y R S R y G S G y B S B
z R S R z G S G z B S B
1
1
1
X W = x R S R + x G S G + x B S B
Y W = y R S R + y G S G + y B S B
Z W = z R S R + z G S G + z B S B
Kolor w grafice komputerowej
Korelacja pomidzy kanaami koloru
Kolor w grafice komputerowej
Profile ICC (1)
Color Management System
W naturalnych obrazach pomidzy kanaami RGB wystpuje dua korelacja (jeeli
jedna ze skadowych ma due wartoci pozostae te bed takie miay).
Korelacje mona zmniejszy konwertujc kolor do przestrzeni przeciwstawnych kolorów
(ang. color opponent space ):
luminacja,
red-green,
yellow-blue.
RGB > YC B C R
Konwersja wykorzystywana np. do kompresji JPEG. Kana Y jest najwaniejszy (pod wzgldem
percepcyjnym), dlatego mona mocniej kompresowa kanay chrominancji.
583726848.023.png 583726848.024.png 583726848.025.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin