Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Wyższa Szkoła Handlowa im. Bolesława Markowskiego
w Kielcach
WYDZIAŁ: EKONOMIA i ADMINISTRACJA
KIERUNEK: EKONOMIA
SPECJALIZACJA: FINANSE i RACHUNKOWOŚĆ
BANKOWOŚĆ ELEKTRONICZNA
I INTERNETOWA JAKO NOWOCZESNE FORMY SPRZEDAŻY USŁUG BANKOWYCH
Michał Długosz
Nr. albumu: E – 6156
Praca licencjacka napisana pod kierunkiem
dr inż. Zbigniewa Mazura
Kielce 2003
SPIS TREŚCI
WSTĘP..................................................................................................4
ROZDZIAŁ I
I.1. Pojęcie bankowości elektronicznej................................................................6
I.2. Zadania banku jako instytucji finansowej......................................................8
I.3. Zachowanie klientów na rynku.....................................................................11
ROZWÓJ BANKOWOŚCI ELEKTRONICZNEJ
W POLSKIM SEKTORZE BANKOWYM....................................16
II.1. Funkcjonowanie bankowości elektronicznej..............................................16
II.2. Wpływ konkurencji na rozwój bankowości elektronicznej........................19
II.3. Perspektywy rozwoju bankowości elektronicznej
w polskim sektorze bankowym...................................................................24
NOWOCZESNE FORMY SPRZEDAŻY
III.1. Bankowość internetowa............................................................................29
III.2. Home Banking..........................................................................................39
III.3. WAP Banking...........................................................................................42
III.4. Telefoniczne usługi bankowe...................................................................43
III.5. Elektronika rozliczeń w 2004 roku...........................................................48
OGÓLNY POGLĄD NA BANKOWOŚĆ ELEKTRONICZNĄ
.............................................................................................................50
IV.1. Korzyści z bankowości elektronicznej.....................................................50
IV.2. Bezpieczeństwo systemu bankowości elektronicznej..............................54
IV.3. Oszacowanie zysków i strat z działalności elektronicznej.......................58
IV.4. Porównanie bankowości elektronicznej z tradycyjną obsługą klienta.....61
PODSUMOWANIE..........................................................................66
BIBLIOGRAFIA...............................................................................69
SPIS TABEL......................................................................................71
SPIS WYKRESÓW...........................................................................72
Zmiany systemowe, jakie nastąpiły w Polsce i w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, wywołały gwałtowne zapotrzebowanie na nowoczesną wiedzę, niezbędną do działalności w gospodarce rynkowej.
Proces transformacji systemu wywołał liczne zmiany i nowelizacje w prawie bankowym. Jest to jednak niezbędne zwłaszcza przy przystąpieniu Polski do UE. Konieczność włączenia się w bankowość europejską wymaga jednolitego traktowania operacji krajowych i zagranicznych oraz wprowadzenie produktów bankowych dawno znanych w innych krajach jak również produktów mających charakter innowacji bankowych. Przystąpienie polskich banków do współdziałania z bankami innych krajów wymaga zarówno zmian organizacyjnych jak i szerokiego skomputeryzowania banków.
Celem pracy jest zapoznanie się ze współczesnymi metodami bankowości elektronicznej na przykładzie kilku banków oraz literatury związanej z bankowością elektroniczną.
Praca składa się z czterech działów. Rozpoczyna się opisem najważniejszych zadań bankowości jako instytucji finansowej. Ocenie poddane zostało również zachowanie klientów na rynku. Pierwsza część pracy przedstawia ogólną charakterystykę Bankowości elektronicznej oraz możliwości zdalnej obsługi konta.
W części drugiej zaprezentowane są zagadnienia związane z funkcjonowaniem i rozwojem bankowością elektronicznej. Opisano wymagania techniczne potrzebne do korzystania z usług bankowych poprzez wybraną formę, jak również korzyści jakie zapewniają odbiorcom.
Trzecia część przytacza definicje Phone Bankingu, Home Bankingu oraz WAP Bankingu – jako kierunków bankowości elektronicznej, zawarte jest omówienie usług telefonicznych w wybranych polskich bankach oraz możliwości jej rozwoju.
W części czwartej przedstawione zostały korzyści oraz bezpieczeństwo związane z bankowością elektroniczną, szanse i zagrożenia dla rozwijającej się nowoczesnej bankowości.
Ukazano podstawowe różnice pomiędzy elektronicznymi formami sprzedaży usług bankowych, a tradycyjną obsługą klienta oraz istniejące wady i zalety bankowości elektronicznej.
W niniejszej pracy zostały wykorzystane ulotki reklamowe banków, pozycje książkowe związane z tą dziedziną oraz publikacje na stronach internetowych.
Bankowość należy do najstarszych form aktywności człowieka. Jednak rozwój różnych typów banków w poszczególnych krajach świadczy o tym, że na te same wyzwania, wynikające z potrzeb gospodarki, znajduje odmienne odpowiedzi. Stąd systemy bankowe poszczególnych państw wykazują swoją specyfikę i wyodrębnienie poszczególnych faz ich rozwoju ma charakter umowny.
System bankowy jest istotnym czynnikiem kształtującym działania poszczególnych banków, jednocześnie wyznaczającym w skali całej gospodarki efektywność sprawowania funkcji pośrednictwa finansowego i funkcji monetarnej.
Według ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe - bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym[1].
I.1. Pojęcie bankowości elektronicznej
Bankowość elektroniczna (e - banking) jest formą usług oferowanych przez banki, polegającą na umożliwieniu klientowi dostępu do jego rachunku za pośrednictwem komputera i łącza telekomunikacyjnego. Usługi bankowości elektronicznej charakteryzują się tym, że nie ma bezpośredniego kontaktu klienta z pracownikiem banku, a usługa jest zautomatyzowana.
W zależności od banku i wykorzystywanego oprogramowania, może ona pozwalać jedynie na bierny wgląd w stan konta i ewentualne uzyskanie ogólnych informacji na temat usług banku, bądź również na aktywne dokonywanie operacji na rachunkach, takich jak przelewy, zakładanie lokat, czy zamawianie czeków.
Elektroniczna bankowość to grupa produktów – na którą składa się sprzęt i oprogramowanie – umożliwiająca klientowi zdalny dostęp do produktów bankowych. Klient bez ruszania się z pracy lub domu może m. in. Sprawdzić stan konta, złożyć zlecenie albo zaciągnąć kredyt. Nowe opcje przybywały wraz z rozwojem samych systemów, a także wraz z rozszerzaniem oferty banków. Ideałem jest możliwość załatwienia wszystkich spraw kanałem elektronicznym – bez konieczności osobistego stawiania się w banku. Na razie jest to niemożliwe, chociażby ze względów prawnych – umowy pomiędzy bankiem a klientem muszą być zawierane i potwierdzane w formie pisemnej.
Operacje dostępne przez kanały elektroniczne możemy podzielić na kilka grup:
• operacje niefinansowe, np. wnioski o karty płatnicze, poczta bankowa, lista odbiorców ;
• operacje pasywne to dostęp do wszelkich informacji o finansach konta. Do tej grupy zaliczamy takie operacje jak: saldo konta, historia rachunku, wysokość linii kredytowej i dane o koncie;
• operacje aktywne bezpieczne to wewnętrzne transakcje wykonywane na rachunkach należących do klienta, np. zakładanie i likwidowanie lokat, przelewy między własnymi rachunkami. Do tej grupy zaliczamy również przelewy na wcześniej określone rachunki, których numery ustala się w oddziale banku;
• wpływy z konta to jedyne operacje umożliwiające dowolne przelewanie pieniędzy na rachunki obce. Do dyspozycji mamy przelewy oraz zlecenia stałe na dowolne rachunki.
Chronologicznie pierwsze były usługi pasywne – użytkownicy mogli jedynie pobierać informacje z banku – poza wspomnianym stanem konta, także informacje o historii rachunku, stopach procentowych, kursach walut itp. Szybko rozbudowano je o funkcje aktywne, jak: dokonywanie przelewów, składanie zleceń stałych i okresowych, otwieranie, blokowanie i likwidowanie rachunków, występowanie o przyznanie czeków i karty kredytowej oraz wiele innych. Same systemy umożliwiają często dodatkowe funkcje, np. analizę graficzną przeprowadzonych operacji. Elektroniczny kontakt pomiędzy bankiem a klientem pozwala także na przeprowadzenie elektronicznej korespondencji, ułatwiającej i przyspieszające obieg pomiędzy obiema stronami.
Wyróżniamy banki elektroniczne, których działania oparte są na dwóch modelach:
- oddziału elektronicznego,
- dostępu elektronicznego.
W oddziale elektronicznym wymagane jest założenie nowego konta. W innych oddziałach tego samego banku dostęp do tego konta jest mocno ograniczony albo wręcz niemożliwy. Utrudniony jest również dostęp do dużych kwot gotówki. Oddział elektroniczny jest silnie wyspecjalizowany w nowoczesnej obsłudze i zwykle jego oferta jest tańsza i lepiej dostosowana do potrzeb internaty. W przypadku korzystania z takiego konta ważne jest archiwizowanie wyciągów, które mogą się przydać np. przy ubieganiu o kredyt w innym banku. Uzyskanie historii konta z oddziału elektronicznego potrwa przynajmniej tydzień.
W dostępie elektronicznym konto może zostać założone w dowolnym oddziale lub placówce banku. Kanały elektroniczne tylko rozszerzają możliwości rachunku bankowego. Usługi elektroniczne można w każdej chwili zamówić, jak również później z nich zrezygnować pozostawiając nadal czynne konto. W tym modelu działa większość banków. Zaletą tego modelu jest równoległa obsługa konta w placówce banku.
Czynnościami bankowymi możemy nazwać wszelkie rodzaje usług świadczonych przez banki. Operacje bankowe są często utożsamiane z czynnościami bankowymi, a nazwy te są zamienne. Nie jest to jednak ścisłe bo można czynności bankowe, które nie mają charakteru operacji. Na przykład banki udzielają swoim klientom porad lub informacji o zagranicznych przepisach finansowych.
Tradycyjnie rozróżnia się:
- operacje bierne (pasywne);
- operacje czynne (aktywne);
- pośredniczące;
- inne (różne) usługi świadczone przez banki.
Operacje bierne polegają na gromadzeniu wkładów, emitowaniu własnych papierów wartościowych i wykonywaniu innych czynności zmierzających do powiększenia sumy środków znajdujących się w dyspozycji banku. Operacje czynne polegają na wykorzystaniu zgromadzonych środków do udzielania różnych kredytów i lokowania ich w korzystnych przedsięwzięciach.
Zarówno czynne jak i bierne operacje przeprowadzają banki na własny rachunek i własne ryzyko. Natomiast operacje pośredniczące banki wykonują na zlecenie, na rachunek i ryzyko klientów. Należą do nich przede wszystkim rozliczenia pieniężne, wynikające ze zleceń płatniczych klientów, prowadzenie rachunków bankowych itp.
Obok wyżej przedstawionego stosuje się również podział zadań bankowych na:
- operacje finansujące, gdy bank zwiększa środki płatnicze klienta
(np. udziela kredytu),
- operacje depozytowe, gdy bank przyjmuje czasowo wolne środki klientów,
- usługi związane z obsługą obrotu płatniczego klientów i własnego.
Prawo bankowe operuje pojęciem czynności bankowych, którymi są:
1. Przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub terminowych.
2. Prowadzenie rachunków bankowych.
3. Udzielanie kredytów.
4. Udzielanie gwarancji bankowych.
5. Emitowanie bankowych papierów wartościowych.
6. Przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych.
7. Wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
8. Udzielanie pożyczek pieniężnych.
9. Operacje czekowe i wekslowe.
10. Wydawania kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu.
11. Terminowe operacje finansowe.
12. Nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych.
13. Przechowywanie przedmiotów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych.
14. Wykonywanie czynności obrotu dewizowego.
15. Udzielanie poręczeń.
16. Wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych.
17. Zarządzanie funduszami emerytalnymi.”
Czynności wymienione w punktach od 1 do 7 mogą być wykonywane wyłącznie przez banki w granicach określonych statutem banku. Czynności wymienione w punktach od 8 do 17 mogą być wykonywane także przez inne przedmioty (instytucje), ale wykonywane przez banki stają się formalnie czynnościami bankowymi. Operacje przy użyciu kart płatniczych, wykonywane przez inne podmioty na zlecenie banków, traktowane są również jako czynności bankowe.
Poza wyżej wymienionymi czynnościami bankowymi banki mogą:
- nabywać akcje i udział innej osoby prawnej, a także dokonywać zmiany swych wierzytelności na składniki majątku dłużnika,
- zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych i dokonywać obrotu tymi papierami,
- nabywać i zbywać nieruchomości oraz wierzytelności zabezpieczone hipoteką,
- świadczyć usługi konsultacyjno - doradcze i inne usługi finansowe.
Wiele uniwersalnych banków komercyjnych, w tym także polskich banków, wzbogaca swą ofertę o różne usługi bankowe. Należą do nich przede wszystkim bankowe usługi elektroniczne, a także usług bankowych biur maklerskich, które dokonują na zlecenie klientów różnych operacji na giełdzie papierów wartościowych.
Banki udzielają swym klientom porad jak korzystnie lok...
DAROiEDIT