METODY NAUCZANIA SPOŁECZNIE NIEDOSTOSOWANYCH
METODA NAUCZANIA ZESPOŁOWEGO
Metoda nauczania zespołowego może być w różnych warunkach różnie stosowana, stąd trudno o jednoznaczne jej określenie.
Nauczanie zespołowe:
- zadania powinny być realizowane przez całą klasę,
- zadania ustala nauczyciel oraz czasami uczniowie; rola nauczyciela powinna polegać na aktywnym włączeniu i zainteresowaniu wszystkich uczniów, pomaganie w rozwiązywaniu problemów,
- nauczanie w grupach 3-6 osobowych,
- nauczyciel może mieć problemy z dyscypliną w klasie.
· Dążenie do organizowania grup. Wśród dzieci trudnych ujawniają się tendencje do organizowania gangów i band, tzn grup, których działanie nie jest zgodne z uznanymi normami społecznymi. Przez organizowanie zespołów toku nauczania wykorzystuje się tendencje do zrzeszania się, ale jednocześnie nadaje im kierunek działania pozytywnego, legalnego.
· Niechęć do tradycyjnych form nauczania. Uczniowie szkół przejawiają zdecydowany negatywizm szkolny. Przezwyciężyć można przez uczenie czegoś innego, a nie tych przedmiotów, do których uczeń się zniechęcił,
· Uznawanie autorytetu rówieśników. Wpływ rówieśników tym okresie rozwoju osobowości dziecka jest bardzo silny. W pracy zespołowej istnieją korzystne warunki do pełnego wykorzystania wpływu czynnika równorzędnego. W czasie zajęć grupowych często zachodzą sytuacje, które wymagają wartościowania i oceny pracy, ułatwia to kształtowanie prawidłowej opinii współrzędnej i obiektywnego wartościowania postępowania własnego i współkolegów.
· Trudności we współpracy i zaburzenia kontaktu. Dzieci z takimi problemami bawią się z innymi, bawiąc się jakby koło nich. W nauczaniu zespołowym te dzieci z konieczności muszą współpracować z innymi. W pracy wspólnej rozwijają się i kształtują uczucia społeczne, nawiązują się kontakty pozytywne, które z czasem zabarwia solidarność koleżeńska i przyjaźń. przyjaźń stosunku do tych dzieci metoda ta ma wartości psychoterapeutyczne.
· Trudności w nauce i brak zainteresowania nauka. Aktywny udział w procesie poznania ułatwia im zrozumienie i zapamiętanie materiału. Natomiast dla dzieci pedagogicznie zaniedbanych zainteresowaniami wypaczonymi (niezgodnymi z prawdą) lub dla dzieci nie zainteresowanych pracą szkolną praca staje się podnietą do kontynuowania działania, a więc staje się jakby zainteresowaniem.
· Znaczne różnice charakterologiczne. Nie ma możliwości tworzenia zespołów jednolitych punktu widzenia wieku.
Układ zespołu wpływa w sposób istotny na przebieg pracy i w niemałej mierze warunkuje osiąganie zamierzonych jej wyników. Proces tworzenia zespołów nie może ujść uwadze nauczyciela i nie powinien przebiegać bez jego świadomego udziału. Dąży się do tego, aby uczeń czuł się w zespole jak najlepiej. Dobór grup wymaga więc umiejętnej ingerencji nauczyciela. W zarodku należy likwidować sytuacje i układy mogące doprowadzić do terroru wobec słabszych.
Ingerencja nauczyciela w tworzeniu się grupy ma zawsze na celu założenie resocjalizacyjne, czyli zmierza przede wszystkim do realizacji celów wychowawczych.
W procesie nauczania metodą zespołową wyróżnić można następujące momenty:
* określenie zadania. Dostosowanie zadania do uczniów. Niechętnie zabierają się do pracy. Doświadczenie ze szkół normalnych jest takie, że zadania są trudne. Zadanie musi być przyjęte z gotowością i postanowieniem wykonania pracy.
* ustalenie metody pracy. Nauczyciel nie narzuca metody pracy, zmusza uczniów do samodzielnego wyboru metody.
* ustalenie źródeł informacji do opracowania zadania. Nauczyciel przygotowuje, ale dziecko musi być powiadomione wcześniej jakie materiały będą mu niezbędne.
* podział na zespoły,
* wykonanie pracy przez zespoły,
* sprawozdanie z wykonanej pracy i ocena pracy. Nie powinni podawać tylko rozwiązania i wyniku, ale także przedstawić tok i sposób realizacji zadania.
*ustalenie dalszego ciągu pracy.
Pozytywne aspekty nauczania zespołowego:
· tendencje młodzieży do zrzeszania się, współdziałania,
· nauczyciel schodzi na dalszy plan, inicjatywa w rękach uczniów,
· młodzież łatwiej przestrzega dyscypliny, gdy ustawiona jest przez zadania szkolne lub przez grupę rówieśniczą,
· samowychowanie – uczeń sam sobie narzuca dyscyplinę,
· indywidualizacja – lepsze poznanie ucznia, jego zainteresowań, możliwości,
· uczeń bardziej wierzy w swoje możliwości, osiągnięcie sukcesu, wzmacnia gotowość do współdziałania, samowychowania.
3
ogrodnik_mj