05 - odpornoĹ›Ä‡ swoista komĂłrkowa (Limf T, TCR, MHC).pdf - = Prelekcje = - Medicina

IMMUNOLOGIA – PRELEKCJA 5

Nixon.SUM@gmail.com

ODPORNOŚĆ

Nieswoista

Swoista

- szybka(30- 90 min)

- wolna(5-7 dni)

- stałe receptory dla PAMP

- receptory tworzone de novo

- selektywna (nie atakuje swoich kom.)

- specyficzna

- bez pamięci immunologicznej

- pozostaje po niej pamięć

Mechaniczna Humoralna Komórkowa

Humoralna Komórkowa

1. Limfocyty B 1. Limfocyty T

2. Dopełniacz

2. Przeciwciała

2. APC

3. Białka Ostrej Fazy

4. Cytokiny

Odporność swoista

1. Lizozym 1. Fagocytoza

Właściwości swoistej odpowiedzi immunologicznej:

1) swoistość wobec antygenu

2) niezwykła różnorodność przeciwciał i receptorów na limfocytach T (TCR)

- genetycznie uwarunkowana zmienność miejsc wiążących antygen

- układ immunologiczny ssaka potrafi rozpoznać przynajmniej 10 9 różnych epitopów

3) tolerancja wobec własnych antygenów

a. delecja klonalna

- klony autoreaktywnych limfocytów B i T ulegają apoptozie w grasicy, szpiku, a także na obwodzie

b. anergia klonalna

- klony autoreaktywnych limfocytów B i T ulegają inaktywacji

c. mechanizmy supresorowe

d. sekwestracja antygenów

e. sieć antyidiotypowa

- układ przeciwciał antyidiotypowych regulujący poziom odpowiedzi immunologicznej

4) pamięć immunologiczna

Powstawanie limfocytów T i B pamięci

5) określony przebieg

Trzy etapy:

1. Faza latencji - rozpoznanie antygenu

2. Faza aktywacji - proliferacja klonów B lub T swoistych wobec antygenu

3. Faza efektorowa - prowadzi do eliminacji antygenu

6) „samoograniczenie”

Odpowiedź na dany antygen podlega bardzo subtelnej regulacji i po pewnym czasie wygasa

IL-10 i TGF – wygaszanie procesu zapalnego

Typ odpowiedzi

Każda odpowiedź swoista indukuje powstanie obu typów odpowiedzi – zarówno humoralnej jak i

komórkowej (CMI), jednak decydującą rolę w skutecznej eliminacji antygenu odgrywa najczęściej tylko jedna z

nich. Np. w przypadku prątków, Riketsji czy Chlamydii efektywna jest tylko CMI, odpowiedź humoralna pozostaje

bez znaczenia. To, który typ odpowiedzi odegra większą rolę zależy od:

1. Typu Ag

2. Obecności cytokin podczas stymulacji Ag

3. Genetycznego uwarunkowania układu odpornościowego

4. Czynników środowiskowych

Antygen endogenny

IL-12

stymulacja Th 1 i wywołanie odpowiedzi komórkowej

IL-18

IFN γ

Antygen egzogenny

stymulacja Th 2 i wywołanie odpowiedzi humoralnej

IL-10

IL-4

Odporność komórkowa

1) Skierowana jest głównie przeciw antygenom położonym w błonach komórkowych.

2) szczególnie efektywna w usuwaniu:

a) komórek zakażonych wirusami

b) bakterii wewnątrzkomórkowych (wymagają w swym cyklu obecności komórki gospodarza)

c) niektórych grzybów i pierwotniaków

d) komórek nowotworowych

3) Odgrywa ważną rolę w procesie odrzucania przeszczepu

Odporność komórkowa nabyta jest rodzajem odpowiedzi nie angażującej przeciwciał . Odporność komórkowa

chroni organizm poprzez:

- Aktywację limfocytów T cytotoksycznych (CTLs)

- Aktywację makrofagów i komórek NK

- Stymulację komórek do wydzielania licznych cytokin

Dojrzewanie limfocytów T

Dzieli się ono na cztery fazy, w zależności od eksponowanych przez tymocyty markerów. Wyjściowymi

komórkami są zlokalizowane w korze grasicy tymocyty potrójnie ujemne CD4- CD8- TCR-. Po kontakcie z

grasiczymi APC zaczynają one eksponować receptor TCR oraz markery CD4 / CD8, po czym przechodzą selekcję:

1) selekcja pozytywna

- przeżywają tylko limfocyty T, które posiadają receptor TCR zdolny do rozpoznawania

antygenów MHC na komórkach grasicy, ale wiążące się z tym receptorem „słabo”

2) selekcja negatywna

- niszczone są limfocyty T wiążące się silnie autoreaktywnie , czyli te,

które wiążą się z kompleksem MHC + własny antygen

komórka nabłonkowa

selekcja pozytywna

komórka

dendrytyczna

selekcja negatywna

brak połączenia

autoantygen

Dojrzałe limfocyty T charakteryzują się

markerami TCR CD3 oraz CD4 lub CD8

Receptory Limfocytów T (TCR)

1) TCR (T Cell Receptors)

2) Jedyne cząsteczki (obok Ig) zdolne do wiązania antygenów

a. Nie są to jednak dowolne antygeny (jak w przypadku Ig), ale antygeny peptydowe, powstałe z pociętych

przez enzymy hydrolityczne białek i połączone z kompleksami MHC, które znajdują się na powierzchni

błony komórek prezentujących antygeny.

b. Limfocyty T w zasadzie nie uwalniają swoich receptorów (w przeciwieństwie do Limf B)

3) Budowa:

a. Receptor posiada dwa łańcuchy

- Wyróżniamy łańcuchy , β, γ, Δ

- Wykryto dwa główne rodzaje receptorów TCR

1. β (ten typ posiada ok 90% limf T krwi obwodowej - tzw. limf Tβ)

2. γΔ ( 1-10% limfocytów T oraz 0,2-0,9 tymocytów - tzw. limf TγΔ)

- Każdy łańcuch posiada część zmienną i część stałą

3. Część stała (C)

4. Część zmienna (V) :

a. 3 regiony nadzmienne CDR

b. największe znaczenie ma CDR3

b. Każdy łańcuch posiada domenę zewnątrzkomórkową, transbłonową oraz wewnątrzkomórkową

c. Zarówno receptory β jak i γΔ łączą się w błonie z kompleksami CD3

- Wyróżniamy 4 łańcuchy kompleksu CD3 (γ,Δ,ε,δ)

- Łańcuchy CD3 pośredniczą w przekazywaniu sygnału płynącego z TCR

Kompleks CD3

4) Geny dla TCR

a. Chromosom 7 i 14

b. Części zmienne

i. W przypadku łańcuchów i γ – geny V, J

ii. Łańcuchy Δ i β – geny V, D, J

c. Części stałe

i. Geny C (odpowiednio dla β γ Δ)

V V Δ D J Δ C Δ V Δ 5 J

Chromosom 14 - Kolejność genów dla łańcuchów i Δ

Główny Układ Zgodności Tkankowej (MHC)

1) CząteczkiMHCąglikoproteinami

2) MHCczłowieka=HL (human leukocyte antigens) – odkryty po raz pierwszy na leukocytach, stąd nazwa

3) Itnieją3klayukładuzgodnocitkankowej

a. Cząsteczki Klasy I

1. klasa Ib (cząsteczki klasyczne) :

HLA-A

HLA-B

HLA-C

2. klasa Ia (Cząsteczki nieklasyczne) :

HLA-E

HLA-G

HLA-F

MICA

MICB

b. Cząsteczki Klasy II

HLA-DP

HLA-DQ

HLA-DR

c. Cząsteczki Klasy III

1. Do cząsteczek MHC klasy III należy wiele różnych białek, np.:

a. Składniki dopełniacza C2, C4 i czynnik B

b. Produkt protoonkogenu Notch 4

c. 21-hydroksylaza uczestnicząca w syntezie sterydów

d. Receptory dla produktów glikozylacji (RAGE)

4) Wytępowanie

a. Klasa I

– wzytkiekomórkijądrzate+niewielkailodnapowerytrocytów

b. Klasa II

- limfocyty B, makrofagi, kom. dendrytyczne

- ródbłoneknaczyniowyw sercu i nerce

- podwpływemINFγcząteczkiMHCIImogąiępojawidtakżena

- pobudzonych limfocytach T

- komórkachródbłonka(wnerceiwercukontytutywnie)

- komnabłonkatarczycy

- komnabłonkajelitowego

- fibroblastach, keratynocytach

Restrykcja MHC

- limfocyty T ( w przeciwieństwie do B) mogą rozpoznawać jedynie antygeny związane z błoną

cytoplazmatyczną, i to tylko wspólnie z własnymi cząsteczkami zgodności tkankowej

- Cząsteczka CD4 ( limfocyty T helper ) łączy się z antygenami jedynie przy udziale MHC II

- CD8 ( limfocyty cytotoksyczne) łączy się z antygenami przy udziale MHC I

05 - odpornoĹ›Ä‡ swoista komĂłrkowa (Limf T, TCR, MHC).pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: