VIRICONIUM
M.JOHN HARRISON
PRZEŁOŻYŁ GRZEGORZ KOMERSKI
WYDAWNICTWO MAG
WARSZAWA 2009
Tytuł oryginału:
Virikonium
Copyright © 2000 by M. John Harrison
Copyright for the Polish translation
© 2009 by Wydawnictwo MAG
Redakcja:
Joanna Figlewska
Korekta:
Urszula Okrzeja
Projekt graficzny serii:
Piotr Chyliński
Ilustracja i opracowanie graficzne okładki:
Irek Konior
Projekt typograficzny, skład i łamanie:
Tomek Laisar Fruń
ISBN 978-83-7480-121-8 Wydanie I
Wydawca:
Wydawnictwo MAG
ul. Krypska 21 m. 63, 04-082 Warszawa
tel./fax (0-22) 813 47 43
e-mail: kurz@mag.com.pl
www.mag.com.pl
Wyłączny dystrybutor:
Firma Księgarska Jacek Olesiejuk Sp. z o.o.
ul. Poznańska 91, 05-850 Ożarów Maz.
tel. (22)721-30-00
www.olesiejuk.pl
Druk i oprawa:
drukarnia@dd-w.pl
SPIS TREŚCI
RYCERZE VIRICONIUM 5
PASTELOWE MIASTO 24
PROLOG O IMPERIUM VICONIUM 25
1 29
2 39
3 49
4 61
5 72
6 84
7 97
8 107
9 116
10 125
11 133
12 141
EPILOG 146
WŁADCY BEZSIŁY 149
DZIWNE WIELKIE GRZECHY 161
SKRZYDLATY SZTORM 175
1 KSIĘŻYC SPOGLĄDA W DÓŁ 176
2 GALEN HORNWRACK I ZNAK SZARAŃCZY 189
3 ORZEŁ W VIRICONIUM 208
4 W KORYTARZACH 222
5 GALEN HORNWRACK I METHYET NIAN 235
6 NIEOCZEKIWANA INKARNACJA BENEDICTA PAUCEMANLY'EGO 252
7 ŚWIĘTY ELM BUFFIN I ŻEGLARZE Z ŻELAZNEGO GRZBIETU 267
8 GALEN HORNWRACK I NOWA INWAZJA 283
9 OPOWIEŚĆ PRADAWNEGO LOTNIKA 297
EPILOG 343
TANCERKA Z TAŃCA 346
SZCZĘŚCIE Z GŁOWY 369
LAMIA I LORD CROMIS 393
W VIRICONIUM 415
KARTA PIERWSZA DEPOUILLEMENT 416
KARTA DRUGA WŁADCY ILUZORYCZNEGO POWODZENIA 438
KARTA TRZECIA MIASTO 462
KARTA CZWARTA WŁADCA PIERWSZEJ OPERACJI 478
KARTA PIĄTA HERMETYCZNA UCZTA 496
EPILOG 511
MŁODEGO PODRÓŻNIKA DROGI DO VIRICONIUM OPISANIE 513
Gdy błądzący pośród opuszczonych obserwatoriów i porzuconych fortyfikacji w Lowth łotrzykowie arystokratów z Górnego Miasta zabierają się do gierek, w które są uwikłane ich stronnictwa i frakcje, zaczynają gwizdać. Te dźwięczne rozmowy - prowadzone gdzieś w oddali lub rozlegające się tuż na wyciągnięcie ręki - krótkie rozkazujące świśnięcia i przeciągłe odpowiedzi, często kończące się nutą, w której wielu usłyszałoby pytanie - tworzą podstawy złożonego języka. Echa prowadzonych w nim konwersacji budzą was zwykle o ołowianej godzinie tuż przed świtem. Podchodzicie do okna: na ulicy nikogo nie ma. Słychać jedynie kroki biegnących albo czyjeś stłumione westchnienie. Po minucie lub dwóch wszystkie gwizdy milkną, odsuwają się w stronę Cynowego Rynku albo Margarethestrasse. Następnego dnia przechodnie znajdują któregoś z pomniejszych książąt z poderżniętym gardłem, a wy zostajecie z nieledwie przeczuciem tajemnych wojen, zabójczej cierpliwości i inteligencji prowadzonych pośród nocy manewrów.
Dzieci Dzielnicy udają, że rozumieją wszystkie te sygnały. Dobrze też znają opowieści o wszystkich najgroźniejszych ludziach w mieście. Rankiem, po drodze do Lycee na Simeonstrasse badawczo przypatrują się każdej twarzy, na której maluje się choćby cień wyczerpania.
- O! Tam idzie Antic Horn! - Szepcą - Mistrz Filozoficznego Stowarzyszenia Błękitnego Anemona. - Albo: - Zeszłej nocy Osgerby Practal zabił dwóch ludzi królowej. Tuż pod moim oknem. Zadźgał ich swoim sztyletem. O, tak! I potem odgwizdał sygnał Klanu Szarańczy „odszukałem i zabiłem"...
Gdybyście za tymi gwizdami poszli pewnego surowego, grudniowego wieczoru, kilka lat po Wojnie Dwóch Królowych, zaprowadziłyby was do okrytego niesławą podwórca na zapleczu gospody o nazwie „Pod osiodłaną driadą", na skrzyżowaniu Rue Miromesnil i Alei Słonej Wargi. Słońce zaszło już godzinę temu. Skryło się za trzema sztabami pomarańczowych chmur. Zaraz potem zaczął padać mokry śnieg. Wciąż padał. Z gospody wypływały dym i para, ich kłęby były wyraźnie widoczne w bijącym z uchylonych drzwi świetle; w powietrzu unosiła się ostra, przenikliwa woń, na którą składały się wymieszane zapachy pomady do ciała, wieprzowej kiełbasy i płonącego antracytu. Z trzech stron podwórka tłoczyli się ludzie w wełnianych płaszczach obrębionych pasemkiem koloru zakrzepłej krwi. Mężczyźni przestępowali z nogi na nogę „wyważonym krokiem charakterystycznym dla zawodowych tancerzy lub szermierzy". Stali skupieni, w milczeniu, niemal zupełnie ignorując dochodzące z gospody hałaśliwe śmiechy.
Dawno temu ktoś umieścił na dziedzińcu cztery drewniane słupki. Poczerniałe, ozdobione śnieżnymi czapami, tworzyły kwadrat o boku kilku metrów. Sześciu terminatorów pracowało teraz, by go oczyścić. Zgarniali zamarzniętą breję miotłami o długich trzonkach i tępili łopaty, rozbijając pozostałe po wczorajszych zawodach stwardniałe kawały lodu.
(Za dnia ci sami chłopcy sprzedawali na Bazarze Rivelin lukrowane anemony, lub służyli jako umyślni hazardzistom i innym miejskim cwaniakom. Po południu jednak ich spojrzenia stawały się nieobecne, zamyślone, podekscytowane: nie mogli się już doczekać nocy, kiedy to wkładali luźne, dziewczęce wełniane kurtki i obcisłe skórzane spodnie, gdy przeobrażali się zarazem w treserów i pielęgniarki mężczyzn, noszących płaszcze w kolorze mąki. Jak ich oceniać, czy choćby poddać opisowi? Są chudzi, niedożywieni, ale przecież bardzo żarliwi i zaangażowani. Stąpają lekko, sprężyście. Nie rozumie ich nikt, nawet ich panowie).
Dwóch z nich przygotowywało właśnie do walki niemłodego już człowieka, który siedział na stołku, pośród innych członków swego stronnictwa. Młodzieńcy zdjęli mu już płaszcz i kolczugę, a także wzmocnili płócienną opaską prawy nadgarstek mężczyzny. Odgarnęli z twarzy siwe włosy i spięli je z tyłu zdobną, stalową klamrą. Teraz wcierali balsam w sztywne mięśnie ramion. Nie zwracał na nich uwagi, pustym wzrokiem wpatrując się w poczerniałe słupki, które na niego czekały, niczym wyłowione na mokradłach martwe ciała topielców. Wydawało się, że wcale nie odczuwa zimna, choć jego pokryte bliznami ręce były fioletowe od chłodu. Poruszył się tylko raz - wsunął dwa palce pod pasek na nadgarstku, upewniając się, czy został dostatecznie mocno zaciągnięty. Miecz spoczywał oparty o jego kolana. Mężczyzna niedbałym gestem wcisnął jego ostrze pomiędzy dwa brukowce i zaczął podważać jeden z nich.
Gdy któryś z praktykantów pochylił się i wyszeptał mu coś do ucha, można było odnieść wrażenie, że mężczyzna nie odpowie, po chwili jednak odchrząknął, jak człowiek, który przez dłuższy czas z nikim nie rozmawiał.
- Nigdy przedtem o nim nie słyszałem - stwierdził. - Gdybym słyszał, nie dałbym mu tej satysfakcji. Czy to znowu jakiś nędzny obszczymur z Mynned?
Chłopiec uśmiechnął się do niego z miłością w oczach.
- Zawsze będę kroczył u twego boku, Practalu. Nawet jeśli obetnie ci nogi.
Practal sięgnął ku górze i uwięził w mocnym uścisku delikatny nadgarstek chłopaka.
- Jeśli on mnie zabije, uciekniesz z pierwszym pozerem, który tu przyjdzie w miękkich butach!
- Nie! - Zaprotestował uczeń. - Nie!
Practal trzymał jego rękę jeszcze przez chwilę, po czym zaśmiał się chrapliwie.
- Głupiś - powiedział, jakby z zadowoleniem, i wrócił do rozwiercania bruku.
Człowiek Mamki dotarł na dziedziniec spóźniony, w otoczeniu dworzan wystrojonych w żółte aksamitne płaszcze. Eskortowali go przez całą drogę z Mynned. Practal spojrzał na nich i splunął na kocie łby. W gospodzie teraz panowała cisza. Wydarzenia obserwowało zza uchylonych drzwi kilku gapiów - głównie straganiarze z Rivelin, choć przemieszani z pewną liczbą koników i drobniejszych cwaniaków stale przesiadujących „Pod osiodłaną driadą". Koniki i hazardziści ściszonymi głosami obstawiali i przyjmowali zakłady. Z tyłu, w cieple za ich plecami, snuły się rozleniwione smugi dymu.
Wysłannik Mamki zignorował Practala. Od niechcenia przeszedł swobodnym krokiem wzdłuż boków kwadratowego placyku, kopiąc kolejno każdy z drewnianych słupków. Rozejrzał się wokół, jakby o czymś zapomniał. Był młody i wysoki. Miał duże oczy o dzikim spojrzeniu i włosy przystrzyżone i ufarbowane w taki sposób, że wyglądały jak sterczący pośrodku głowy czub lub grzebień ze szkarłatnych kolców. Był ubrany w jasnozielony płaszcz z wyhaftowanym na plecach symbolem pomarańczowej błyskawicy; kiedy go zdjął, gapie ujrzeli, że zamiast kolczugi nosi pod spodem jedynie luźną szenilową bluzę. Na ten widok członkowie kliki Practala zaczęli rechotać, wytykając przybysza palcami. Rzucił im obojętne spojrzenie, po czym kilkoma niewprawnymi, chaotycznymi ruchami, zdjął tę bluzę i rozdarł ją na pół. Ten gest wyraźnie zaniepokoił ludzi z dworu, którzy odsunęli się od niego i stanęli rzędem wzdłuż czwartego boku niewielkiego dziedzińca gospody. Ostentacyjnie wąchali kulki zapachowe.
- Przysłali nam tu dzieciaka - stwierdził zniesmaczony Practal.
Przysłali. Pierś miał chudą, bladą i nikczemną; widniejące na jego ciele dwa duże, zaleczone już ropnie wyglądały jak stożkowate wgłębienia. Plecy miał długie i wąskie. Gardło owinął sobie zielonkawą chustką. Wyglądał na jeszcze niedojrzałego, a zarazem już zniszczonego.
- Nie dziwota, że potrzebuje eskorty.
Przybysz z pewnością to usłyszał, ale nadal przechadzał się, powłócząc nogami, przeżuwając coś, co miał w ustach. Po chwili przeczesał zdecydowanym ruchem swoją dziwaczną fryzurę, uklęknął i wyszukał w porzuconym ubraniu długą na mniej więcej stopę ceramiczną pochwę. Na ten widok, wśród gapiów ponownie rozpoczęło się gorączkowe przyjmowanie zakładów; teraz obstawiano głównie przeciwko Practalowi. Stronnicy Klanu Szarańczy wydawali się mocno zaniepokojeni. Człowiek królowej, posykując przez zęby i cmokając, jakby uspokajał konia, wyszarpnął energetyczny nóż z pochwy i zamachnął się nim kilka razy. Dość niezręcznie. Ostrze brzęczało posępnie, złowróżbnie; otaczała je chmurka bladych, rozedrganych drobinek światła, iskierek, które rozlatywały się w wilgotnym powietrzu niczym otumanione narkotykiem ćmy; w zapadłym już mroku za nożem ciągnął się wyraźny, świecący ślad.
Osgerby Practal wzruszył ramionami.
- Żeby tego użyć, musiałby mieć bardzo długie ręce - powiedział.
Ktoś odczytał na głos zasady. Przegrywa ten, kto zostanie raniony jako pierwszy. Wyjście poza umowny, wyznaczony czterema słupkami kwadratowy placyk oznaczało kapitulację. Nikt nie miał zginąć (choć dochodziło do tego częściej niż rzadziej). Practal nie zwracał na słowa sędziego najmniejszej uwagi. Chłopiec za to przytakiwał skinieniem, słuchając z zainteresowaniem każdej kolejnej reguły, po czym odszedł, pogwizdując, z uśmiechem do swojego narożnika.
Walki przy użyciu odmiennych rodzajów broni nie były częste. Practal, który miał w nich niejakie doświadczenie, trzymał swój miecz nisko, z dala od energetycznego noża; po części dlatego, by zminimalizować ryzyko przecięcia stalowego ostrza na pół, i po części po to, by sprowokować przeciwnika do nieprzemyślanego ataku.
Chłopak przyjął niezgrabną postawę i po kilku sekundach krążenia wokół rywala zaczął ciężko dyszeć. Nagle rozbłysnął pomiędzy nimi energetyczny nóż, syknął i trysnął iskrami niczym fajerwerkami. Gapie jęknęli, ale Practal wykonał po prostu jeden krok w bok i zszedł z linii pchnięcia, pozwalając przeciwnikowi przejść mimo. Zanim chłopak odzyskał równowagę, płaz miecza uderzył go boleśnie w ucho. Młodzik zamrugał gwałtownie, złapał się za bok głowy i wpadł na jeden z drewnianych słupków.
Dworzanie zaczęli niecierpliwie cmokać.
- Może jednak wyjdziesz z tego narożnika i pokażesz nam prawdziwą walkę - podpowiedział ktoś z Klanu Szarańczy.
Wokół rozległ się śmiech.
Wtedy po raz pierwszy odezwał się chłopak.
- A może byś, towarzyszu, poszedł do domu i zerknął żonie między nogi. Mam nieodparte wrażenie, że zeszłej nocy coś tam zgubiłem - rzekł.
Ta riposta rozbawiła gapiów jeszcze bardziej. Chłopak uśmiechnął się do widzów i wtedy Practal znów uderzył go w ucho. Mocno.
Tym razem energetyczne ostrze wypadło mu z dłoni i przy wtórze mdłego brzęczenia zaczęło wgryzać się w bruk, mniej więcej cal od jego stopy. Młodzik stanął wyprostowany, patrząc w dół. Pocierał bolące ucho.
Ostry koniuszek miecza Practala spoczął na przeponie chłopca. Ten jednak nawet nie spojrzał na przeciwnika, więc Practal opuścił broń i wrócił na swój stołek. Usiadł zwrócony plecami do placyku, a jego uczniowie zaczęli ocierać mu twarz ręcznikiem, mamrocąc przy tym słowa podziwu i zachęty. Jeden z nich podał mu butelkę.
- Chcesz trochę?! - Zawołał Practal przez ramię, unosząc ją.
To spodobało się widzom: radosne okrzyki rozległy się nawet w tłumie zebranym za przeciwległym narożnikiem.
- Tych szczyn? - Odpowiedział młody. - Dziękuję, ale... Wkrótce napiję się za swoje.
Practal zerwał się na równe nogi. Tak gwałtownie, że przewrócił stołek.
- Zatem dobrze! - Krzyknął, czerwieniejąc na twarzy. - Chodź no tu!
Wciąż jednak nic się nie działo. Chłopak po prostu stał i trącał piętą bryłę twardego, starego lodu, którą praktykanci przez zaniedbanie zostawili na środku placyku. Swój energetyczny sztylet trzymał nonszalancko blisko prawej nogi. Ostrze migotało, rozsyłając dokoła białawe iskierki, które roztaczając mdlącą woń, unosiły się nad głowami gapiów. Wydawało się, że coś go martwi.
- Plac boju został źle przygotowany - stwierdził.
...
lewy111