hematologia.doc

HEMATOLOGIA

Hematologia to nauka o budowie, składzie i chorobach krwi.

Krew jest to tkanka łączna płynna.

Składa się z:

·         osocza

·         elementów morfotycznych

§         krwinki czerwone (erytrocyty)

§         krwinki białe  (leukocyty)

§         płytki krwi  (trąbocyty)

Hematokryt

To stosunek elementów morfotycznych do objętości pełnej krwi.

             55%                osocze                               30%

                                      krew

         45%                                          



          70%

                                        Norma            Zagęszczenie krwi

Stosunek krwi do osocza powinien być prawie równy.

Osocze

Płyn barwy lekko żółtawej.

W skład którego wchodzi

·         woda (91%)

·         związki organiczne (9%), z czego 7-8% przypada na białka – albuminy, globuliny i fibrynogen.

W osoczu rozpuszczona jest

·         glukoza,

·         kw. tłuszczowe,

·         hormony,

·         mocznik,

·         bilirubiny.

Osocze pozbawione jest fibrynogenu to surowica – plazma.

Elementy Morfotyczne:

Erytrocyty – czerwone ciałka krwi

             – powstają w czerwonym szpiku kostnym.

       Cmentarzyskiem krwinek jest śledziona, (jeżeli jest uszkodzona to funkcje przejmuje wątroba).

       - Mają kształt dwuwklęsłego krążka,

       - tracą jądro w okresie dojrzewania,

     - żyją 100-120 dni,

     - transportują tlen.

      Otoczone są cienką błoną (liza) która może pęknąć pod wpływem czynników biologicznych (jad   żmii, osy) lub czynników fizycznych (rentgen).

        Ilość w 1mm3 od 4,5 do 5,5 mln

Leukocyty – ciałka białe

         – ilość w 1mm3 od 4 do 11 tyś.

      Poniżej 4 tyś. – leukopenia – następuje na skutek toksycznego uszkodzenia szpiku.

       Powyżej 11 tyś. – leukocytoza.

      Leukocyty dzielimy ze względu na obecność ziarnistości w cytoplazmie na:

1. Granulocyty

       a). Granulocyty obojętnochłonne – stanowią ok. 60% wszystkich leukocytów.

                Ich funkcją jest obrona przed infekcjami
       b).  Granulocyty kwasochłonne (eozyfilne) – stanowią ok. 3% wszystkich leukocytów.

               Ich funkcja jest niszczenie obcych białek.

                Szczególnie silnie intensywnie produkowane są przy zarażeniu robakami płaskimi (tasiemiec)

              lub w czasie zakaźnych chorób wirusowych (szkarlatyna, żółtaczka )
       c). Granulocyty zasadochłonne (bazofile) – stanowią od 0,2-1% wszystkich leukocytów.

               Ich funkcją jest wydzielanie do krwi heparyny, substancji przeciw krzepnięciu krwi

2. Agranulocyty

     a). Limfocyty – stanowią 25-40% wszystkich leukocytów, dzielimy je na:

·            Limfocyty typu „T”

                Powstają w czerwonym szpiku kostnym, skąd wędrują do grasicy tam ulegają namnożeniu i uczuleniu (nabywają cech odpornościowych) nazywamy je grasiczo zależnymi. Żyją ok. 10 lat i są odpowiedzialne za reakcje odpornościowe typu komórkowego. Wirus HIV atakuje i niszczy te limfocyty.

·            Limfocyty typu „B”

                 Powstają w układzie limfoidalnym, głównie w czerwonym szpiku kostnym.

Nie przechodzą przez grasice, stad nazwa szpiko zależne.

Żyją 10 dni i produkują immunoglobuliny (przeciwciała)

b). Monocyty – stanowią od 3-8% wszystkich leukocytów.

                       Są największe spośród białych ciałek krwi i są strażnikami czystości biochemicznej.

                      Nazywa się je makrofagami, powstają w szpiku kostnym i żyją 3-5 dni.

c). Trombocyty – płytki krwi

                       Biorą udział w procesie krzepnięcia krwi,

                      ilość od 200 tyś. Do 400 tyś.

                       Żyją od 8-10 dni,

                       spadek liczby ilości nazywany jest