Wprowadzenie do systemu Linux - v1.3.1
Autor: Adrian Pawlik (adrian@linux.pl)
Z Linuksem po raz pierwszy zetknąłem się w marcu 2002 roku. Włożyłem pierwszą płytę Mandrake 8.0 i uruchomiłem ponownie komputer. Po niespełna godzinie czasu na moim dysku był pierwszy w moim życiu system open source. To niesamowite uczucie wiedzieć, że od tej chwili ma się do użytku zupełnie inny świat... lepszy świat.
Spis treści:
1. Linux, to brzmi dumnie!
1.1 Dlaczego powstała ta publikacja?
1.2 Czym jest Linux
1.3 Historia systemu
1.4 Dlaczego warto go poznać?
1.5 Czym jest dystrybucja?
1.6 Przegląd najbardziej znanych dystrybucji
1.7 Która na początek?
2. Instalacja systemu
2.1 Czy wystarczy?
2.2 Jak zdobyć Linuksa?
2.3 Przygotowania do instalacji
3. Pierwszy start
3.1 Lilo - bootloader Linuksa
3.2 Start systemu
4. Ogółem, czyli wszystko po trochu
4.1 Drzewo katalogów
4.2 Hasła w systemie
4.3 Root - superużytkownik
4.4 UID i GID
4.5 Brak dostępu, czyli prawa do plików
5. Graficzne środowisko pracy
5.1 Czym jest graficzne środowisko pracy?
5.2 Jakie udogodnienia płyną z jego korzystania?
5.3 Przegląd dostępnych środowisk
6. U podstaw siła drzemie, czyli obsługa konsoli
6.1 Rzeczywista natura systemu
6.2 Początki poruszania się w konsoli
6.3 Midnight Commander - łatwej być nie może
6.4 Polecenia
7. Pakiety i źródła - instalacja oprogramowania
7.1 Czym są źródła?
7.2 Czym są pakiety?
7.3 Instalacja programów ze źródeł i pakietów
8. Urządzenia
8.1 Jak reprezentowane są urządzenia w Linuksie?
8.2 Winsprzęt - kłopot?
8.3 Instalacja urządzeń
9. Jądro Linuksa
9.1 Tryby pracy
9.2 Operowanie pamięcią w Linuksie
9.3 Funkcjonowanie sieci
9.4 Budowa jądra
10. Linki
10.1 Gdzie szukać pomocy?
10.2 Strony, które warto odwiedzić
10.3 Grupy dyskusyjne
11. Oprogramowanie
12. Dodatek A
12.1 Linus Torvalds - autor Linuksa
13. Dodatek B
13.1 Pingwinek w logo - skąd?
14. Standardowa adnotacja
14.1 Zgłaszanie błędów
14.2 Informacje odnośnie wersji dokumentu
14.3 Podziękowania
14.4 Zmiany
Linux, to brzmi dumnie!
W rozdziale tym chcę Cię wprowadzić w świat Linuksa. Dowiesz się, czym tak naprawdę jest i dlaczego warto go poznać. Przybliżę Ci historię i genezę tworzenia systemu. Po koniec rozdziału znajdziesz informacje czym jest dystrybucja i którą wybrać, aby łatwo przyswoić sobie nowe środowisko pracy.
Dlaczego powstała ta publikacja?
Linux zdobywa coraz to większą popularność. Wiele firm wybiera go, jako system działający bez zastrzeżeń. Także wiele domowych użytkowników decyduje się na zmianę systemu, chcąc poznać coś nowego, powiększyć swą wiedzę informatyczną.
Dlatego też napisałem tą krótką publikację, mającą na celu choć w małym stopniu pomóc Ci stawiać pierwsze kroki w Linuksie. Jak się przekonasz nie jest to system, który zrobi za ciebie to co będziesz chciał. Wiele rzeczy wykonasz samodzielnie, co z biegiem czasu zacznie przynosić Ci ogromną satysfakcję.
Publikacja ta powstała także między innymi, dlatego, że choć można znaleźć w Internecie wszystkie zawarte tu informacje, to zazwyczaj nie są one w jednym miejscu, co wydłuża czas ich wyszukiwania.
Czym jest Linux
Linux to stabilne i bezpieczne jądro systemu operacyjnego napisane przez fińskiego studenta Linusa Torvaldsa. Co mam na myśli mówiąc jądro?
Wszystko: pliki, katalogi, które otwieramy, uruchamiane programy obsługiwane są przez jądro systemu. To one odpowiedzialne jest za przydzielenie odpowiedniej ilości pamięci, a późniejsze jej zwolnienie. Oczywiście to nie wszystkie zadania jądra - wykonuje one bardzo skomplikowane operacje, takie jak na przykład wysyłanie i odbieranie komunikatów od sprzętu.
Tak więc Linux to wyłącznie jądro (jadnak w dalszej części publikacji będę miał na myśli cały system operacyjny). Ale praca z samym kernelem (z ang. jądro) nie przyniosłaby żadnego skutku i pożytku, gdyby nie oprogramowanie. To właśnie dostarcza nam dystrybucja, ale o tym jaśniej powiem pod koniec rozdziału.
Linux jest darmowym i co najważniejsze wolnym systemem. Tak, tak! W każdej chwili możesz pobrać jego dowolną odmianę z Internetu. Płyty z nagranym na nie Linuksem możesz także sprzedawać! Pozwala na to licencja GNU GPL (General Public Licence) na jakiej jest oparty.
Wytłumaczeniu podlega jeszcze słowo "wolny". Nie chodzi tu bynajmniej o szybkość (a jak się przekonasz, Linux to naprawdę szybki system). Wolny oznacza, że dołączony jest jego kod źródłowy, który bez ograniczeń możemy zmieniać, poprawiać wedle naszego uznania, nie łamiąc tym samym prawa! To właśnie zasługa GPL, w której od samego początku chodziło o rozprzestrzenianie aplikacji wraz z kodem źródłowym.
Aby bardziej zrozumieć istotę systemu, należy poznać jego historię. I choć jest ona długa, to warto ją poznać od samego początku!
Historia systemu
Linux powstał w roku 1991. Jednak historia systemu sięga nieco wcześniej. Linus Torvalds - autor Linuksa już dużo wcześniej przyglądał się i porównywał dwa systemy: Uniksa i Miniksa. Dzięki kontaktom w gronie użytkowników tego drugiego, Linus znajdywał odpowiedzi na wszystkie jego wątpliwości.
Torvalds zaczął pracę w Asemblerze, jednak później zdecydował pisać jądro w C. Linus modyfikował kod Miniksa opierając się na Uniksie.
W sierpniu 1991 roku światło ujrzała wersja 0.01. Niestety daleko jeszcze było Linuksowi do doskonałości. Jądro zawierało tylko proste sterowniki. Brakowało mu m.in. obsługi dyskietek. Linus jednak się nie poddawał i w niecałe 2 miesiące stworzył wersję 0.02. Jajko potrafiło uruchamiać już proste programy.
Autor systemu postanowił rozgłosić o nim informacje. Na grupie comp.os.minix pojawiły się pierwsze listy dotyczące Linuksa. Przynęta zadziałała - nowe jądro ściągnęło 10 osób, z czego pięć dokonało własnych poprawek..
Linux zaczął się błyskawicznie rozwijać. Zaraz po tym jak wyszła wersja 0.03, pojawiła się 0.10, a w marcu 1992 roku - 0.95.
Pod koniec roku 1991 z systemu korzystało 100 osób, a samo źródło liczyło 10 tys. linii kodu! W I kwartale 1992 roku liczba użytkowników powiększyła się dziesięciokrotnie, a objętość kodu - ponad trzykrotnie.
W grudniu roku 1993 pojawiła się wersja 0.99pl14 licząca 100 tys. linii i 20 tys. użytkowników. Na drodze postępu systemu już nikt nie mógł stanąć!
W 1994 roku powstało jajko 1.0. W tym samym czasie pojawiły się pierwsze firmy zajmujące się dystrybucją systemu - Red-Hat i Caldera.
Ale skąd nazwa Linux? Torvalds proponował nazwę FREAX. Jak twierdził zawierała w sobie słowo free (wolny), freak (dziwak) i X jak Unix.
Inne zdanie miał Ari Lemmke, który umieścił system na swoim FTP. Według niego nie był to najlepszy pomysł. Zaproponował więc nazwę LINUX. Nazwa została, a zdaniem Linusa dużo lepiej brzmi, niż wcześniejsze FREAX.
Obecnie Linux ma użytkowników na całym świecie! Wiele firm używa Linuksa i to nie dlatego, że jest darmowy, ale dlatego, że jest wydajnym, wielozadaniowym systemem i co najważniejsze - jest bezpieczny.
Dlaczego warto go poznać?
Jest mnóstwo argumentów będących uzasadnieniem, dlaczego naprawdę warto. Jednym z nich jest fakt, że Linux bardzo szybko się rozwija i coraz więcej firm z niego korzysta. W przyszłości będzie więc dużo łatwiej pozyskać pracę znając więcej, niż jeden system operacyjny. Warto także chociażby po to aby kształtować i doskonalić swoją wiedzę informatyczną. W Linuksie zrozumiesz na jakiej podstawie funkcjonuje sprzęt i jak ogólnie działa każdy, nie tylko Linux, system operacyjny!
Linux jest wieloplatformowy - możesz korzystać z niego na standardowych PC-tach, Macintosach, Sparcach, maszynach Alpha, a nawet Amigach.
Poszerzysz także swoje informacje na temat Internetu, a to dlatego, że wiele serwerów obsługiwanych jest przez ten system.
Innym powodem, dla którego warto, jest satysfakcja, jaką przynoszą sukcesy w nowym systemie!
Jednak sam musisz odpowiedzieć sobie na to pytanie; nie posiadając odpowiedniej wiedzy informatycznej, zapału i czasu możesz szybko zniechęcić się i co najgorsze możesz już nigdy nie sięgnąć po ten znakomity system!
Czym jest dystrybucja?
Jak już wcześniej pisałem, Linux to jądro systemu. Jednak abyśmy mogli cieszyć się z efektów pracy, niezbędne będzie jakieś oprogramowanie i te właśnie dostarcza nam dystrybucja. Dodatkowo zawiera ona instalator systemu, dzięki czemu Linux znajdzie się na naszych komputerach.
Firmy i grupy programistów wręcz prześcigają się w swojej pracy, chcąc stworzyć oryginalną
i wartą instalacji pozycję. Dzięki temu możemy przebierać dziś pośród różnych odmian tego samego systemu operacyjnego, wybierając dystrybucję najbardziej nam odpowiadającą.
Pozycje różnią się przede wszystkim poziomem trudności obsługi i ilością dostępnego oprogramowania dołączonego bezpośrednio na płytach CD. Różnica może także polegać na domyślnym poziomie zabezpieczeń, choć pamiętajmy, że to wciąż ten sam system, więc w każdej chwili możemy to zmienić.
Reasumując: dystrybucja to jądro z zestawem oprogramowania wzbogacone o instalator systemu.
Przegląd najbardziej znanych dystrybucji
Obecnie w świecie Linuksa dostępnych jest ogromna ilość dystrybucji. Istnieją także mini dystrybucje - Linux na jednej bądź kilku dyskietkach!
W podrozdziale tym opiszę jednak pięć najbardziej znanych odmian Linuksa, które bez wątpienia zasługują na szczególną uwagę.
Mandrake Linux
Dystrybucja jest tworzona przez firmę o tej samej nazwie. Mandrake powstał na podstawie bardzo znanego Red Hata (czytaj niżej). Charakterystyczną cechą dystrybucji jest niebywała prostota jej obsługi. Programiści z Mandrake tworząc ją ogromny nacisk położyli na udogodnienia płynące z prostoty obsługi. W tym celu napisano wiele programów wykonujących wiele czynności za użytkownika. Także pliki konfiguracyjne zostały zmienione tak, aby domyślne ustawienia systemu były jak najlepsze dla Ciebie.
Mandrake możemy pobrać z oficjalnych serwerów firmy: ftp.mandrake.com Informacje odnośnie instalacji znajdziesz także na stronie Mandrake: www.mandrakesoft.com
Dystrybucja posiada także wersję płatną, do której dołączone są dodatkowe programy komercyjne.
Red Hat
Red Hat tworzony jest przez amerykańską firmę Red Hat. Dystrybucja ta jest dziś najpopularniejszą odmianą Linuksa. Ceniona przez wielu zdobyła wysokie miejsce na podium rynku systemu. Poziom trudności oferowany przez system jest średni, dlatego też Red Hat kierowany jest do użytkowników, którzy mieli już styczność z systemem, ale i nowicjusze nie powinni mieć ogromnych problemów z jej opanowaniem. I choć dystrybucja często wybierana jest na serwery sieciowe, świetnie sprawuje się do użytku domowego.
Red Hat, podobnie jak Mandrake, posiada wersję komercyjną i tak jak w przypadku swojego "kolegi" - zawiera ona dodatkowe oprogramowanie napisane prze firmę.
Adres Red Hata: www.redhat.com i ftp.redhat.com
PLD
PLD to nasza dystrybucja. Tak, tak Polacy także tworzą Linuksa. PLD bazuje na Red Hacie. Rodacy jednak ogromny nacisk zrobili na bezpieczeństwo i stabilność systemu. Dużo czasu poświęcono także na implementację protokołu IP w wersji 6 znanej także pod nazwą next generation - następna generacja. Nasza dystrybucja to także największy Red Hat.
PLD cieszy się uznaniem wśród administratorów serwerów. Niektórzy mówią też, że choć bazuje na Red Hacie, to wyszedł po prostu od niego lepszy! Dystrybucja kierowana jest do zaawansowanych użytkowników.
O projekcie PLD poczytamy pod www.pld-linux.org
SuSE
SuSE to dzieło naszych sąsiadów - Niemców. Prostota obsługi i wsparcie techniczne czyni go silną pozycją. To, za co jednak SuSE posiada duże grono zwolenników, to instalator i konfigurator Yast charakteryzujący się łatwością obsługi oraz funkcjonalnością.
Oczywiście po szczegóły możemy sięgnąć do strony oficjalnej, skąd także pobierzemy SuSE lub kupimy jego rozbudowane wydanie: www.suse.com
Knoppix
Knoppix jest butowalnym Linuksem. Oznacza to, że system uruchamia się z płyty CD, po uprzednim butowaniu z niej. Jest ciekawym rozwiązaniem, kiedy chcemy najpierw "zobaczyć na żywo" jak wygląda Linux. Knoppix bazuje na Debianie (czytaj niżej). Dystrybucja rozprowadzana jest na jednej płytce. Najnowsza wersja 3.2 zawiera uaktualnione pakiety. Knoppix, pomimo faktu, że jest butowalny, można go zainstalować na dysku twardym.
Debian
Tym czym Debian różni się znacząco od innych dystrybucji, jest fakt, że nie stoi za nim żadna firma - tworzy go grono programistów z całego świata, w tym także Polacy! Ciesząca może być informacja, że Debian to największa dystrybucja - posiada prawie 9000 pakietów umieszczonych na 7CD + 1 dodatkowej (sytuacja w wersji stabilnej 3.0). Debian idealnie spisuje się na serwerach, a to za sprawą jego dużej stabilności., będącej wynikiem długotrwałego i szczegółowego sprawdzania każdego pakietu. Kolejnym plusem dystrybucji jest jej dostępność na wiele platform, dzięki czemu Debiana możemy uruchomić nawet na Amigach!
Dodatkowo dystrybucja znakomicie nadaje się do użytku domowego. I choć przeznaczona jest dla systemowych bywalców, docenią ją nawet osoby raczkujące w Linuksie - 8710 pakietów sprawi, że do codziennej pracy wykorzystamy oprogramowanie z CD, bez konieczności pobierania pakietów z sieci.
Debian znajduje się pod: www.debian.org
Slackware
Slackware ceniony jest przede wszystkim przez administratorów serwerów i dla tych osób jest kierowany. Firma tworząca dystrybucję położyła naciska na ochronę systemu. Dzięki temu Slackware to potężne narzędzie w rekach administratorów. Mankamentem wydaje się jednak mała ilość programów dołączonych z CD. Slackware wydawany jest na jednej płycie, ponadto można pobrać dodatkowy CD (sytuacja z wersji stabilnej 8.1). Wiele osób jednak to ceni - w końcu Slackware to dystrybucja na serwer, a nie system domowy!
Adres dystrybucji: www.slackware.com
Która na początek?
Idealnym rozwiązaniem na początek wydaje się Mandrake, który bez wątpienie pomoże Ci stawiać pierwsze kroki w Linuksie. Alternatywnym rozwiązaniem jest SuSE i jego Yast. Aby jednak korzystać z SuSE będziesz musiał wydać trochę pieniędzy...
Moja sugestia jest taka: pobierz, bądź kup na aukcji lub w sklepie internetowym najnowszą wersję Mandrake. Bez wątpienia będzie to najmniej ryzykowny start pracy z nowym systemem!
Instalacja systemu
Po zaczerpnięciu powyższych informacji za pewne chcesz teraz zainstalować po raz pierwszy Linuksa. Rozdział ten ma na celu ułatwienie Ci tego zadania. I choć nie znajdziesz tu informacji na temat przebiegu instalacji danej dystrybucji (napisanie instrukcji instalacji do poszczególnych dystrybucji zajęłoby wiele czasu i miejsca) zawarte tu wskazówki na pewno pomogą Ci w instalacji systemu.
Czy wystarczy?
Aby korzystać z Linuksa nie trzeba naprawdę szybkiego sprzętu. Większość dystrybucji podczas kompilacji optymalizowana jest dla procesorów klasy i386, co oznacza, że system będzie działał nawet na tak starym komputerze, jak 50Mhz i 4MB! Oczywiście, aby w pełni wykorzystać Linuksa, będziemy potrzebowali szybszy komputer. W zupełności wystarczy nam 366Mhz, 128MB pamięci ram i 4GB wolnego miejsca na dysku. Z taką konfiguracją bezproblemowo będziemy słychać muzyki, oglądać filmy w różnych formatach i korzystać z Internetu.
Jak zdobyć Linuksa?
Jeśli dysponujesz szybkim stałym łączem, możesz łatwo pobrać obrazy wybranej dystrybucji z oficjalnych stron lub polskich serwerów lustrzanych, a później wypalić je na CD. Jeżeli jednak nie masz dostępu do Internetu bądź Twój modem jest zbyt wolny aby ściągnąć pliki, możesz łatwo i szybko nabyć system na aukcjach i w sklepach internetowych. Bardzo interesującą ofertę posiada linux.cd.home.pl. Przy zakupie jednego CD płacimy za niego 5 zł, przy czym im więcej płyt ma dystrybucja, tym cena jest niższa. W ten sposób za Debiana na 7 CD zapłacimy tylko 17 zł! Polecem ten sklep - tanio, szybko, a dystrybucje wypalane sa na porządnych płytkach.
Powinieneś się także rozejrzeć. Może ktoś z Twoich znajomych korzysta z Linuksa i pożyczy Ci płyt z nim.
Przygotowania do instalacji
Gdy mamy juz płyty z Linuksem, przed pierwszą instalacją należy wykonać kilka czynności, które ustrzegą nas przed ewentualnymi problemami. Na początku dobrze jest zapoznać się przebiegiem instalacji, dzięki czemu będziemy świadomi, co może sprawić nam trudność.
Sprzęt, sprzęt i jeszcze raz sprzęt. Podczas instalacji bardzo przyda się znajomość własnego sprzętu. Chodzi tu nie tylko o jego nazwę ale np. informację o chipsecie. Duże ułatwienie przyniesie nam Mandrake, którego instalator praktycznie zawsze poprawnie określa urządzenia i ich parametry.
Za pewne wiesz, że dla Linuksa będziesz musiał wyznaczyć miejsce na dysku. Partyjce, jakich potrzebuje Linux, to "Linux Native" - partycja najczęściej w systemie plików ext2 lub ext3 i partycja wymiany - "Linux Swap". Co prawda Mandrakea można zainstalować na partycji fat32 ale znacząco obniży to wydajność systemu.
Partycje możemy przygotować zarówno podczas instalacji jak i przed nią, np. znanym programem Partition Magic. Jeśli go nie posiadamy, możemy skorzystać z partycjonowania dysku w Mandrake. Program ten jest prosty w obsłudze i wygląda bardzo podobnie do wcześniej wymienionego Partition Magika. Przyrządzenie partycji przed instalacją posiada wiele udogodnień, między innymi instalator później sam je wykryje, co zaoszczędzi nam wiele pracy.
Przed pierwszą instalacją warto również zrobić kopię zapasową ważnych danych, dzięki którym jeśli coś pójdzie źle po Twojej myśli, łatwo przywrócisz komputer do poprzedniego stanu.
Pierwszy start
Linux zawitał juz w Twoim komputerze. Ale co teraz? W rozdziale tym znajdziesz informacje odnoście samego startu Linuksa - co się uruchamia, i co dzieje się z tym dalej.
Lilo - bootloader Linuksa
Podczas pierwszego uruchomienia Linuksa Twój wzrok na pewno przyciągnął ekran wyboru sytemu operacyjnego. To właśnie był LILO - LInux LOader. Lilo to program, który instaluje się (domyślnie) w sektorze butującym dysku głównego. Dzięki niemu możemy używać kilku systemów, wybierając przy starcie komputera ten, który będzie nam potrzebny. Program posiada wiele funkcji, a w jego pliku konfiguracyjnym możemy podać parametry startowe systemu.
Innym znanym bootloaderem dla Linuksa jest Grub. Ostatnio zyskał dużo popularność przez oferowanie opcji, których Lilo nie posiada. Większość osób używa jednak "naszego" LILO, twierdząc, że to sprawdzony bootloader, który z niejednym się już spotkał, poza tym LILO to legenda - towarzyszy Linuksowi od jego początku.
Start systemu
Gdy Twój Linux uruchamia się widzisz na ekranie mnóstwo komunikatów. Są to informacje wyświetlane przez uruchamiane demony. Demon, najprościej tłumacząc, to program sprawujący jakąś kontrolę. I tak podczas startu zaobserwować możemy np. uruchamianie Apacha - serwera http.
Na samym początku startu Linux sprawdza nasze urządzenia i ładuje odpowiednie dla nich moduły - części jądra odpowiedzialne za daną funkcję, np. obsługę karty dźwiękowej.
Musisz wiedzieć, że start, zamknięcie, czy uruchomienie ponowne komputera w Linuksie kontroluje demon initd. Posiada on tak zwane run levele, co w wolnym tłumaczeniu oznacza poziomy uruchamiania. Określają one, co następuje w danym trybie - uruchomienie danego programu, czy jego zatrzymanie. Initd posiada 7 poziomów:
0. zamknięcie systemu
1. tryb single-user
2. tryb multi-user bez sieci
3. tryb multi-user z siecią
4. nie używany
5. to samo, co 3, ale z graficznym ekranem logowania
6. restart systemu
Działanie każdego uruchamianego programu nazywany jest procesem a jądro przydziela mu specjalny identyfikator - PID (z ang. process identificator). Dodatkowo proces zawiera informacje, którego użytkownika jest własnością, czyli kto go uruchomił.
Jednak w systemie musi jeszcze istnieć proces macierzysty, nadzorujący pracę nad innymi procesami. Jest nim właśnie initd. Zawsze kiedy dany proces zostanie zabity, czyli zakończony, następuje odwołanie do inita. Także, kiedy wystąpi błąd w samym inicie, nastąpi restart systemu. To tak, jakby jądro systemu przestało odpowiadać - init nie może kontrolować procesów, więc wszystkie kończy, co daje restart systemu.
Init ma zawsze PID równy 1. Informuje nas to o tym, że jest pierwszym procesem uruchamianym przez jądro systemu. Wyraźnie widać to poniżej:
PID TTY TIME CMD
1 ? 00:00:04 init
2 ? 00:00:00 keventd
Jest to wynik działana ps -e (czytaj rozdział Polecenia).
Ogółem, czyli wszystko po trochu
Informacje na temat obsługi Linuksa można by było pisać bez końca. System ten posiada wiele mechanizmów, których opisanie zajęłoby wiele czasu. Dlatego też wprowadzając Cię w świat Linuksa staram się przekazać Ci wiedzę w sposób ogólnikowy, pomijając sprawy szczegółowe, które początkującej osobie mogłyby wydawać się trudne, co komplikowałoby z pewnością pojęcie podstaw.
Dział ten ma na celu wprowadzenie Cię do obsługi systemu. Konieczne do tego będzie poznanie kilku haseł, które jak sam się później przekonasz, towarzyszyć Ci będą przez całą dalszą pracę z systemem.
Drzewo katalogów
Każdy system posiada swoje drzewo katalogów, będące hierarchią plików. I też nie inaczej jest z Linuksem. System ten posiada hierarchie zgodną z rodziną Uniksów, dzięki czemu systemy takie jak Linux, czy rodzina BSD mają tak samo wyglądającą strukturę katalogów.
Dyski w Linuksie nazywane są "po imieniu", tak więc nie znajdziemy tu dysku o nazwie 'C', czy 'D'. Dysk pierwszy (primary) posiada etykietę 'hda', a kolejno występujące po nim: 'hdb', 'hdc', itd.
Zasada ta dotyczy również partycji. I tak: główna partycja na dysku pierwszym będzie nosiła nazwę 'hda1', a na dysku drugim - 'hdb1'. Jak więc widzisz zasada jest prosta, a czytając 'hda1', możesz z pewnością powiedzieć dużo więcej niż w przypadku nazwy dysku 'C'.
Katalog główny oznaczany jest znakiem slash, czyli "/". Tu mieszczą się wszystkie katalogi i pliki. A więc "/" reprezentuje całą przestrzeń dyskową, na której zainstalowany jest Linux. Poniżej zamieściłem wszystkie katalogi podgłówne wraz z ich opisami, co zawierają:
Katalog: Zawira:
/bin Pliki binarne; narzędzia systemowe
/dev Pliki obsługujące urządzenia: cdrom, modem
/boot Informacje odnośnie butowania systemu
/etc Globalne pliki konfiguracyjne
/home Katalogi użytkowników (oprócz katalogu roota)
/lib Skompilowane biblioteki potrzebne do obsługi systemu
/proc Informacje o procesach
/root Katalog superużytownika (czytaj kolejne podrozdziały)
/sbin Pliki binarne; narzędzia do użytku
/tmp Pliki tymczasowe, w tym pliki internetowe
/usr Narzędzia i aplikacje
/var ...
KLUDI66