Przedszkolne Andrzejki
~ 10 lutego 2009 ~
KONSPEKT „PRZEDSZKOLNYCH ANDRZEJEK”
ORGANIZATOR: Agata RosikońUCZESTNICY: wszystkie grupy przedszkolneMIEJSCE: sala przedszkolnaCELE:
- budzenie i rozwijanie zainteresowań tradycjami, obrzędowością i zwyczajami ludowymi,- wzbogacenie wiadomości na temat tradycyjnych wróżb i zabaw andrzejkowych,- wzmacnianie więzi emocjonalnej,- integracja wszystkich grup przedszkolnych poprzez wspólną zabawę,- wytworzenie miłej i radosnej atmosfery.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
- dziecko potrafi współdziałać w grupie,- zna tradycje, obrzędowość i zwyczaje ludowe,- wie jak wyglądają tradycyjne wróżby i zabawy andrzejkowe,- potrafi się wspólnie bawić z wszystkimi dziećmi w przedszkolu,- okazuje zaangażowanie podczas wykonywanych wróżb andrzejkowych.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- wiersz D. Gellner „Wieczór Andrzejkowy”,- świece,- wiersz „Czarowanie”,- miska z wodą, monety jednogroszowe,- pudełka, pędzel, grzebień, łyżka, długopis, moneta,- duże kostki do gry, gazety,- magnetofon, płyty z muzyką dla dzieci,- wosk, duży klucz, chusteczki higieniczne, garnuszek,- wiersz B. Forma „Andrzejkowe wróżby”,- kapelusz, kolorowe karteczki – losy szczęścia, na których były zapisane różne humorystyczne zawody,- wiersz „Andrzejki”,- cukierki, malutkie karteczki z wróżbami,- lotka, symbole prezentów,- krzesełka,- butelka, gwiazdy z symbolami (walizki, mikrofonu, serca, banknotu),- rureczki, woda z mydłem, garnuszki,- duże tekturowe, czerwone serca z imionami chłopców i dziewczynek, igły.
PRZEBIEG:
Dzieci zbierają się w sali, w której stworzono odpowiedni nastrój pełen tajemniczości. Dekoracja sali zawiera symbole kart, klucza i świec, by podkreślić charakter wróżebnego wieczoru.
1. Dzieci wchodzą do sali i siadają w kręgu na dywanie. Gdy koło już powstanie, nauczycielka mówi:
Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg
Niech wróci do moich rąk.
2. Nauczycielka (wróżka) recytuje wiersz D. Gellner „Wieczór Andrzejkowy” (przy zapalonej świecy):
Świeca marszczy złoty nos, z każdej strony kapie wosk,
Cienie tłoczą się co krok, już w pokoju straszny tłok!
Cienie tu i cienie tam – pewnie przyszły wróżyć nam
Już się pchają na firanki, cienie – czarne wycinanki.
Już rozsiadły się na ścianach: czarny zamek, czarna brama.
I już skrzą się na tapecie czarne koła przy karecie.
Czarny paź przed bramą staje, czarną róże nam podaje.
Kto ją weźmie – ja? Czy ty? Komu z nas się spełnią sny?
3. W pewnej chwili do sali wkroczył „tajemniczy gość” – Czarownica (przebrany nauczyciel), który zachęcił dzieci do wspólnej zabawy oraz do wróżb:
Oj darze, oj babarze,
Niechaj przyszłość się ukaże,
Czary – mary, wosku lanie
Co ma stać się, niechaj stanie.
Od północy wiatr wieje
Coś się staje, coś się dzieje
Święty Andrzeju daj znać
Co się z nami będzie dziać.
Czarownica opowiada dzieciom o tradycjach andrzejkowych.
Czarownica: Dawno, dawno temu w przedostatni dzień listopada, w przeddzień św. Andrzeja wszystkie panny wróżyły sobie, aby dowiedzieć się, co czeka je w przyszłości. „Andrzejki” to tradycja ludowa wieczoru wróżb, pielęgnowana od najdawniejszych czasów i przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Wróżb było dużo, ale ja opowiem Wam o tych najweselszych. I tak, dziewczęta wkładały sobie pod poduszkę kartki z napisanymi imionami chłopców. Rano wkładały rękę pod poduszkę i wyciągały kartkę. To imię, które było na kartce, to imię przyszłego męża. Wróżyły także ze sztachet w płocie. Szły koło płotu, dotykały sztachet i powtarzały na przemian: kawaler, wdowiec. Ważne było, co wypadało na ostatniej sztachecie, bo to przyszły mąż. Zdarzało się, że chłopcy dla kawału malowali płot smołą.
Bardzo często dziewczyny zaglądały do studni, aby tam ujrzeć twarz ukochanego.
Czarownica: My także przeniesiemy się w świat wróżb, marzeń fantazji. Lecz zanim to zrobimy, powiemy wspólnie wiersz „Czarowanie”:
Czary – mary, Czary – mary, Czary – mary, huuuu……..(x2)
Hokus – pokus, ksz, ksz (x2)
Abrakadabra, abrakadabra, abrakadabra,
„Czary – mary” - oburącz zakreślamy koła od środka na zewnątrz;
„huuuu” - wyrzut dłońmi do przodu z rozpostartymi palcami;
„Hokus – pokus” - dwukrotne klaśnięcie w ręce;
„ksz, ksz” - wyrzut dłońmi do przodu, raz w prawą raz w lewą stronę;
„Abrakadabra” - trzykrotnie zataczamy krąg rękami przed sobą, coraz wyżej.
Czarownica: Czas rozpocząć wróżby. Aby wróżby się spełniły musimy złożyć dary. Na środku sali stoi miska z wodą. Każde dziecko otrzymuje 1 grosz i na słowa: „Hokus – pokus – marokus obracam się na pięcie i wypowiadam zaklęcie hokus – pokus – czary – mary, aby wróżby się spełniły, złóżmy dary” wrzuca monetę do miski.
4. Po takim wstępie rozpoczynają się wróżby.
a) Wychodzenie bucików za próg
Dziewczynki zdjęły prawe buty i ustawiały jeden przed drugim. Osoba, której but pierwszy znajdzie się za drzwiami, z pewnością pierwsza wyjdzie za mąż.
b) Rzucanie bucików za siebie
Każdy chłopiec rzuca poza siebie przez głowę swój lewy bucik, stojąc tyłem do drzwi. Czubek buta skierowany do drzwi oznacza, że właściciel otrzyma w najbliższej przyszłości ciekawy prezent..
c) Kim będę w przyszłości
Na stole układamy pudełka, pod którymi ukryte są różne przedmioty, np.: nożyczki, igły, pędzel itp. Wybrany przez uczestników przedmiot wskaże im, kim będą w przyszłości. (np. pędzel – malarz, grzebień – fryzjer, mapa – podróżnik, łyżka – kucharz, długopis – pisarz, moneta – milioner itp.)
d) Kostka szczęścia
Dziewczynki i chłopcy toczą kostkę. Ilość oczek wskaże imię chłopca lub dziewczyny, która będzie partnerką balu andrzejkowego osoby toczącej kostkę.
5. Zabawa przy muzyce
· „Taniec na gazecie”.
Dzieci dobierają się parami. Każda para otrzymuje gazetę i rozkłada ja na dywanie. Pary tańczą na gazecie w rytm muzyki tak, aby nie spaść. Kiedy umilknie muzyka, gazetę składa się w pół i znów rozpoczyna się taniec. Dzieci, które spadną z gazety odpadają. Wygrywa ta para, która najdłużej tańczy na gazecie.
e) Lanie wosku
Czarownica recytuje wiersz B. Forma „Andrzejkowe wróżby”
Andrzejkowe mamy święto,
Co się dzisiaj nam wywróży?
Mamy miskę pełną wody,
Wosk w garnuszku i klucz duży.
Wosk lejemy, wosk lejemy…
Zaraz wszyscy się dowiedzą,
Co nam wróżby, co nam wróżby,
Co nam wróżby przepowiedzą.
Gosi z wosku wyszedł piesek,
Może pieska wnet dostanie.
Robertowi samolocik,
Więc poleci gdzieś w nieznane.
Pawełkowi z wosku piłka,
A Jarkowi wyszły narty.
To są właśnie ich marzenia,
Więc te wróżby to nie żarty.
Tradycja mówi, że wosk lejemy przez ucho klucza (klucz – symbol zamknięcia sekretu, tajemnicy). Ale można także przez złożone na krzyż gałązki, słomki lub przez obrączkę.
Po zastygnięciu, dzieci obserwowały cień ulanego kształtu rzucony na podświetlony ekran. Interpretacja wróżby w dużym stopniu zależy od fantazji, dowcipu prowadzącego – tym trafniejszego, im lepiej zna on dziecko zgłaszające się po wróżbę.
f) Co cię czeka w przyszłości
Aby rozweselić trochę dzieci przygotowałam wcześniej losy szczęścia (kolorowe karteczki), na których zapisane były rożne zawody oraz to, co może spotkać dzieci w przyszłości. Tę wróżbę potraktowałam humorystycznie i na kartkach były zapisane takie zawody jak: minister edukacji, ksiądz, szef sklepu z cukierkami, św. Mikołaj, miss świata itd.
6. Podczas tej zabawy Czarownica recytuje wiersz „Andrzejki”.
Kiedy wieczór andrzejkowy
Rzuci na nas swoje czary,
Wróżbie wierzyć jest gotowy
Każdy nawet niedowiarek
W ostatnim dniu listopada
Powróżyć sobie wypada
Powróżyć czymkolwiek, warto;
Wyciągniętą z talii kartą,
Butami, stopionym woskiem,
By przyszłość poznać choć troszkę.
Wyśmienita jest zabawa
Andrzejkowa we wróżenie.
Trzeba jednak ja traktować
Z lekkim oka przymrużeniem.
g) Wróżba z cukierków
Nauczycielka podchodzi do każdego dziecka z koszykiem cukierków. W każdym cukierku znajduje się wróżba.
h) Rzuć kostką
Dzieci rzucają kostką do gry. Liczba wyrzuconych oczek to ilość prezentów od św. Mikołaja.
i) Lotka
Na brzegu miski z wodą umieszczone są symbole: lala, cukierek., książka, samochód itp. Dzieci kolejno puszczają na wodę lotkę i delikatnie w nią dmuchają patrząc do jakiego portu – symbolu dopłynie.
7. Zabawa przy muzyce
* „Zabawa z krzesełkami”
Na środku sali stoją krzesełka ustawione w kole, oparciami o siebie ( o jedno mniej niż liczba uczestników). Wszyscy tańczą w koło w rytm muzyki. Gdy muzyka umilknie, dzieci zajmują miejsce na krzesełku. Kto nie zdąży usiąść – odpada. Wygrywa jedna osoba.
j) Zaczarowana butelka
Na środku Sali leży butelka a wokół niej gwiazdy – symbole. Każde dziecko kręci butelką i odczytuje symbol:
· gwiazda z walizką – będziesz ciągle w podróży,
· gwiazda z mikrofonem – będziesz znaną piosenkarką,
· gwiazda z sercem – będziesz mieć wspaniała żonę / męża,
· gwiazda z banknotem – będziesz milionerem itp.
8. Zabawa przy muzyce
„I w prawo krok, i w lewo krok”
I w prawo krok , i w lewo krok
Obróćmy się dokoła.
Ja jestem tu, Ty jesteś też,
Zabawa nas tu woła.
Do siebie raz, od siebie dwa
Tańczmy razem walczyka,
Bawimy się, więc wesoło jest,
Kółeczko się zamyka.
k) Mydlane bańki
Która grupa wydmucha najwięcej baniek, ta w najbliższej przyszłości otrzyma wspaniałe prezenty.
l) Serca
Nauczycielka podchodzi do dzieci z dwoma dużymi czerwonymi sercami, na których, na odwrocie, napisane są imiona chłopców i dziewczynek. Dzieci przekłuwają igłą serce, a nauczyciel odczytuje imię przyszłej żony lub męża.
9. Wspólna zabawa andrzejkowa przy muzyce. Wybór króla i królowej balu.
Opracowała: mgr Agata Rosikoń
Napisane przez: Agata Rosikoń
Kategoria: Scenariusze uroczystości w przedszkolu
aga1116