innowacje-w-firmie.pdf

(5306 KB) Pobierz
47866133 UNPDF
JAK WDRAŻAĆ INNOWACJE
TECHNOLOGICZNE W FIRMIE
poradnik dla przedsiębiorców
Warszawa, 2005
Autorzy:
prof. zw. dr hab. Alicja Sosnowska
dr Stanisław Łobejko
dr Anna Kłopotek
dr Jakub Brdulak
Anna Rutkowska-Brdulak
mgr Katarzyna Żbikowska
Recenzenci:
prof. Uniwersytetu Śląskiego dr hab. Andrzej Szewc
dr Karol Lityński
© Copyright by Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 2005
ISBN 83-60009-17-1
Wydanie I
Nakład 1000 egzemplarzy
Projekt okładki, przygotowanie do druku, druk i oprawa:
Edit Sp. z o.o.
05-400 Otwock, ul. Inwalidów Wojennych 14
S PIS TREŚCI
P RZEDMOWA .........................................................................................................................................5
W STĘP ...................................................................................................................................................7
R OZDZIAŁ 1.
I NNOWACJE PODSTAWOWE POJĘCIA (A. S OSNOWSKA ) .....................................................................8
1.1. I STOTA INNOWACJI TECHNOLOGICZNEJ ..........................................................................................8
1.2. M ODEL PROCESU INNOWACJI TECHNOLOGICZNEJ W PRZEDSIĘBIORSTWIE ......................................12
1.3. F IRMA A OTOCZENIE ..................................................................................................................14
1.4. P RZEDSIĘBIORSTWO A PAŃSTWO W PRAKTYCE WDRAŻANIA INNOWACJI .......................................15
1.5. I NNOWACJE W MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTWACH (MSP).............................................17
R OZDZIAŁ 2.
M ISJA , STRATEGIA , STRATEGIA INNOWACJI (S. Ł OBEJKO ) ..................................................................19
2.1. M ISJA FIRMY A INNOWACJE ........................................................................................................19
2.2. S TRATEGIA FIRMY ......................................................................................................................21
2.3. S TRATEGIA INNOWACJI ...............................................................................................................22
2.4. F ORMUŁOWANIE STRATEGII INNOWACYJNEJ .................................................................................31
2.5. S TRATEGIA TECHNOLOGICZNA ...................................................................................................34
2.6. S TRATEGIE FIRM SEKTORA MSP.................................................................................................39
2.7. P RZYKŁAD WDROŻENIA INNOWACJI BIOTECHNOLOGICZNYCH : TWORZENIE SIECI
DLA PRZETRWANIA I ODNIESIENIA SUKCESU .................................................................................42
R OZDZIAŁ 3.
S KĄD WZIĄĆ INNOWACJE DLA FIRMY ? (J.J. B RDULAK ) .....................................................................52
3.1. Ź RÓDŁA WEWNĘTRZNE INFORMACJI O INNOWACJACH .................................................................53
3.1.1. P RACOWNICY .................................................................................................................53
3.1.2. K LIENCI ..........................................................................................................................56
3.1.3. B ADANIA WŁASNE ..........................................................................................................57
3.2. Ź RÓDŁA ZEWNĘTRZNE INFORMACJI O INNOWACJACH ..................................................................58
3.2.1. B AZY INFORMACJI O NOWYCH TECHNOLOGIACH I INNOWACJACH .....................................59
3.2.2. T ARGI .............................................................................................................................61
3.2.3. K ONFERENCJE I SEMINARIA ..............................................................................................62
3.2.4. C ENTRA TRANSFERU TECHNOLOGII ...................................................................................63
3.2.5. JBR (J EDNOSTKI B ADAWCZO –R OZWOJOWE ).................................................................65
3.2.6. P ARKI N AUKOWO –T ECHNOLOGICZNE .............................................................................66
3.2.7. K ONKURENCJA ...............................................................................................................67
3.2.8. W HITE P APERS ...............................................................................................................67
3.2.9. U CZELNIE ......................................................................................................................68
3
R OZDZIAŁ 4.
T RANSFER TECHNOLOGII DO PRZEDSIĘBIORSTWA (A. S OSNOWSKA ) ................................................70
4.1. P ODSTAWOWE POJĘCIA ..............................................................................................................70
4.2. O RGANIZACYJNE ROZWIĄZANIA STOSOWANE W PROCESIE TRANSFERU TECHNOLOGII ....................72
4.3. O CENA PROJEKTU ZAKUPU LICENCJI NA NOWĄ TECHNOLOGIĘ .....................................................75
4.4. Z AWIERANIE UMÓW NA TRANSFER TECHNOLOGII .........................................................................77
4.5. S TRUKTURA PROJEKTU TECHNOLOGII ..........................................................................................79
4.6. M ETODY WYCENY NOWYCH TECHNOLOGII ..................................................................................81
4.7. P RZYKŁAD STAŁEJ WSPÓŁPRACY W ROZWIJANIU TECHNOLOGII POMIĘDZY FIRMĄ CEMAT-S ILICON
A I NSTYTUTEM T ECHNOLOGII M ATERIAŁÓW E LEKTRONICZNYCH W W ARSZAWIE ......................... 82
R OZDZIAŁ 5.
J AK FINANSOWAĆ INNOWACJE ? ...........................................................................................................86
5.1. Ź RÓDŁA FINANSOWANIA WDROŻEŃ INNOWACJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH W P OLSCE (A. K ŁOPOTEK )....86
5.2. P OZYSKANIE KAPITAŁU PRIVATE EQUITY (K. Ż BIKOWSKA )........................................................140
5.3. P OZYSKANIE KAPITAŁU W DRODZE PUBLICZNEJ EMISJI AKCJI (K. Ż BIKOWSKA )...........................157
5.4. A UDYT TECHNOLOGII (S. Ł OBEJKO ) ........................................................................................168
5.5. F INANSOWANIE INNOWACJI NA PRZYKŁADZIE FIRMY ATM S.A. (K. Ż BIKOWSKA ) ....................174
R OZDZIAŁ 6.
W ŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA (A. R UTKOWSKA -B RDULAK ) .............................................................180
6.1. W ŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA .....................................................................................................184
6.2. W YNALAZKI I WZORY UŻYTKOWE ............................................................................................186
6.3. W ZORY PRZEMYSŁOWE ...........................................................................................................196
6.4. Z NAK TOWAROWY ..................................................................................................................199
R OZDZIAŁ 7.
J AK TO ROBIĄ INNI ? (S. Ł OBEJKO ) ..................................................................................................203
7.1. P OLITYKA INNOWACYJNA F INLANDII ........................................................................................203
7.2. P OLITYKA INNOWACYJNA H OLANDII ........................................................................................207
7.3. P ODSUMOWANIE ....................................................................................................................212
Z AŁĄCZNIK 1. W YKAZ DOMÓW MAKLERSKICH ....................................................................................214
Z AŁĄCZNIK 2. L ISTA DORADCÓW FINANSOWYCH .................................................................................216
Z AŁĄCZNIK 3. Z ESTAWIENIE FIRM AUDYTORSKICH ...............................................................................217
Z AŁĄCZNIK 4. Z ESTAWIENIE FIRM PUBLIC RELATIONS ...........................................................................219
S ŁOWNIK ..........................................................................................................................................225
B IBLIOGRAFIA ...................................................................................................................................231
W YBRANE ŹRÓDŁA INTERNETOWE ....................................................................................................236
W YBRANE AKTY PRAWNE ..................................................................................................................237
4
P RZEDMOWA
Znaczące zwiększenie stopnia innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw, jako
niezbędny warunek ich konkurencyjności, a w konsekwencji – utrzymania dobrej kon-
dycji gospodarczej i pozycji rynkowej, jest głównym wyzwaniem, przed którym sto-
ją dzisiaj wszystkie MSP. W bardziej szczegółowym ujęciu oznacza to konieczność
zwiększenia aktywności MSP w następujących obszarach ich działalności: pozyski-
wanie innowacji, zarządzanie innowacjami, ochrona innowacji oraz rozpowszechnia-
nie innowacji, w tym także poprzez ich komercjalizację.
Osiągnięcie powyższych celów wymaga podjęcia i równoległego prowadzenia dwuto-
rowych działań. Pierwszym jest przełamywanie wyraźnie widocznej w małych i śred-
nich przedsiębiorstwach bariery świadomości wyrażającej się w niedocenianiu, a czę-
sto wręcz w niezrozumieniu roli i znaczenia innowacji w działalności gospodarczej,
w tym ich wpływu na rozwój przedsiębiorstwa. Wymaga to przekonania małych i śred-
nich przedsiębiorców, że szeroko rozumiana działalność innowacyjna – polegająca na
wprowadzaniu postępowych zmian nie tylko w produktach i technologiach wytwór-
czych, ale także w sferze organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstwa, zarządza-
nia nim oraz w jego działalności rynkowej, zwłaszcza w zakresie marketingu, rekla-
my i promocji, jak również w samej strategii innowacyjnej – to warunek sine qua non
ich funkcjonowania. Pozornie wszyscy to rozumieją i akceptują. Praktyka gospodar-
cza dowodzi jednak, że ciągle jeszcze w małych i średnich przedsiębiorstwach domi-
nuje taka strategia rozwoju irmy, która nakazuje im szukać szansy raczej w prostych
sposobach zwiększania zdolności wytwórczych (mocy produkcyjnych), np. przez roz-
budowę hal produkcyjnych i parku maszynowego, zwiększanie zatrudnienia lub wy-
dłużanie czasu pracy, zaś jako remedium na trudne czasy stosować redukcję kosztów,
obniżanie płac lub zmniejszanie zatrudnienia, a nie inwestowanie w nowe produkty
i technologie czy w zmiany organizacyjne lub handlowe.
Kierunek drugi to przełamywanie bariery wiedzy, a raczej niewiedzy . Nie ulega bo-
wiem wątpliwości, że stopień znajomości problematyki innowacyjnej wśród kadry kie-
rowniczej MSP jest znikomy. Trudno się temu dziwić, zważywszy, że problematyka ta,
choćby tylko w zakresie dotyczącym ochrony własności przemysłowej i intelektualnej,
jest praktycznie w naszym systemie edukacyjnym nieobecna. Nie ma jej w szkołach
średnich (kto zresztą miałby tego uczyć?), w śladowych ilościach występuje w szkołach
wyższych – i to w zasadzie tylko w niektórych uczelniach o proilu technicznym, nie
można jej także zdobyć w systemie kształcenia ustawicznego – zwłaszcza na studiach
podyplomowych – bo takich się po prostu w tej dziedzinie nie prowadzi.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin