Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w dniu 8 lipca 2010 r. w celu przyjęcia decyzji Rady określającej organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych
P7_TC1-NLE(2010)0816
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 27 ust. 3,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanego dalej „Wysokim Przedstawicielem”)(1) ,
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(2) ,
uwzględniając zgodę Komisji(3) ,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Celem niniejszej decyzji jest określenie organizacji i zasad funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (zwanej dalej „ESDZ”) – funkcjonalnie autonomicznego organu Unii podlegającego Wysokiemu Przedstawicielowi – ustanowionej na mocy art. 27 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (zwanego dalej „TUE”), zmienionego Traktatem z Lizbony. Niniejsza decyzja, a w szczególności odniesienie do terminu „Wysoki Przedstawiciel”, będzie interpretowana zgodnie z poszczególnymi funkcjami Wysokiego Przedstawiciela określonymi w art. 18 TUE.
(2) Zgodnie z art. 21 ust. 3 akapit drugi TUE Unia czuwa nad spójnością różnych dziedzin jej działań zewnętrznych oraz nad ich spójnością z innymi politykami Unii. Rada i Komisja, wspomagane przez Wysokiego Przedstawiciela, zapewniają tę spójność oraz współpracują w tym celu.
(3) ESDZ będzie wspierała Wysokiego Przedstawiciela, pełniącego również funkcję wiceprzewodniczącego Komisji i przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych, w wykonywaniu mandatu obejmującego prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (zwanej dalej „WPZiB”) Unii Europejskiej i zapewnianie spójności działań zewnętrznych UE, w szczególności zgodnie z art. 18 i 27 TUE . ESDZ będzie wspierała Wysokiego Przedstawiciela w sprawowaniu funkcji przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych, bez uszczerbku dla zwykłych zadań Sekretariatu Generalnego Rady. ESDZ będzie również wspierała Wysokiego Przedstawiciela w sprawowaniu funkcji wiceprzewodniczącego Komisji, tzn. w wykonywaniu w ramach Komisji spoczywających na niej obowiązków w dziedzinie stosunków zewnętrznych i w koordynowaniu innych aspektów działań zewnętrznych Unii, bez uszczerbku dla zwykłych zadań realizowanych przez służby Komisji.
(4) Udział ESDZ w unijnych programach współpracy zewnętrznej powinien polegać na prowadzeniu przez nią działań służących temu, by programy te były zgodne z celami działań zewnętrznych określonymi w art. 21 TUE, w szczególności w jego ust. 2 lit. d), a także z celami unijnej współpracy na rzecz rozwoju nakreślonymi w art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej „TFUE”. W tym kontekście ESDZ powinna również wspierać realizowanie celów przewidzianych w Konsensusie europejskim w sprawie rozwoju i Konsensusie europejskim w sprawie pomocy humanitarnej.
(5) Z Traktatu z Lizbony wynika, że w celu wdrożenia jego postanowień ESDZ musi stać się zdolna do działania jak najszybciej po wejściu tego traktatu w życie.
(6) Parlament Europejski będzie w pełni odgrywać przypisaną mu rolę w działaniach zewnętrznych Unii; będzie m.in. sprawował funkcje kontroli politycznej przewidziane w art. 14 ust. 1 TUE, jak również funkcję ustawodawczą i budżetową ustanowione w traktatach. Ponadto, zgodnie z art. 36 TUE, Wysoki Przedstawiciel będzie się regularnie konsultował z Parlamentem Europejskim w sprawach dotyczących głównych aspektów i podstawowych decyzji związanych z WPZiB; zapewni także należyte uwzględnianie poglądów Parlamentu Europejskiego. ESDZ będzie wspierać Wysokiego Przedstawiciela w tym zakresie. Należy dokonać szczególnych uzgodnień w odniesieniu do dostępu członków Parlamentu Europejskiego do niejawnych dokumentów i informacji w dziedzinie WPZiB. Do czasu przyjęcia takich uzgodnień zastosowanie mają postanowienia obowiązujące na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 roku w sprawie dostępu Parlamentu Europejskiego do newralgicznych informacji Rady z zakresu WPBiO.
(7) Wysoki Przedstawiciel lub jego przedstawiciel powinni wykonywać wobec Europejskiej Agencji Obrony, Centrum Satelitarnego Unii Europejskiej, Instytutu Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem oraz Europejskiego Kolegium Bezpieczeństwa i Obrony obowiązki przewidziane w odnośnych aktach założycielskich tych organów. ESDZ powinna zapewniać tym podmiotom wsparcie, które obecnie zapewnia Sekretariat Generalny Rady.
(8) Należy przyjąć przepisy dotyczące personelu ESDZ i jego rekrutacji, w przypadku gdy przepisy takie są niezbędne w celu określenia organizacji i zasad funkcjonowania ESDZ. Jednocześnie należy wprowadzić, zgodnie z art. 336 TFUE i bez uszczerbku dla art. 298 TFUE, konieczne zmiany w Regulaminie pracowniczym urzędników Wspólnot Europejskich (zwanym dalej „regulaminem pracowniczym”), jak i w Warunkach zatrudnienia innych pracowników Wspólnot. W sprawach dotyczących personelu ESDZ powinna być traktowana jako instytucja w rozumieniu regulaminu pracowniczego.▌ Wysoki Przedstawiciel będzie działał jako organ powołujący zarówno wobec urzędników podlegających regulaminowi pracowniczemu ▌, jak i wobec pracowników podlegających warunkom zatrudnienia innych pracowników Wspólnot. Liczba urzędników i pracowników ESDZ będzie określana co roku w ramach procedury budżetowej i znajdzie odzwierciedlenie w planie zatrudnienia.
(9) Przy wykonywaniu swoich obowiązków i w swoim postępowaniu personel ESDZ będzie kierować się wyłącznie interesem Unii.
(10) Rekrutacja do ESDZ będzie się opierać na kompetencjach, a jednocześnie na odpowiedniej równowadze geograficznej i równowadze płci. W skład personelu ESDZ powinna wejść znacząca liczba obywateli z wszystkich państw członkowskich. Przegląd przewidywany na rok 2013 powinien objąć również tę kwestię, w stosownych przypadkach wraz z sugestiami dotyczącymi dodatkowych środków szczególnych służących skorygowaniu ewentualnej nierównowagi.
(11) Zgodnie z art. 27 ust. 3 TUE w skład ESDZ wejdą urzędnicy z Sekretariatu Generalnego Rady i z Komisji oraz personel ze służb dyplomatycznych państw członkowskich. W tym celu stosowne działy i funkcje w Sekretariacie Generalnym Rady i w Komisji zostaną przeniesione do ESDZ, wraz z urzędnikami i pracownikami zatrudnionymi na czas określony, zajmującymi stanowiska w takich działach lub sprawującymi odnośne funkcje. Przed dniem 1 lipca 2013 r. ESDZ będzie rekrutować wyłącznie urzędników pochodzących z Sekretariatu Generalnego Rady i z Komisji oraz personel pochodzący ze służb dyplomatycznych państw członkowskich. Po tym terminie wszyscy urzędnicy i inni pracownicy Unii Europejskiej powinni mieć możliwość ubiegania się o wakujące stanowiska w ESDZ.
(12) W szczególnych przypadkach ESDZ może korzystać z wyspecjalizowanych oddelegowanych ekspertów krajowych, którzy będą podlegać Wysokiemu Przedstawicielowi. Oddelegowani eksperci krajowi zajmujący stanowiska w ESDZ nie będą wliczani do personelu z państw członkowskich, który powinien stanowić jedną trzecią całkowitej liczby personelu ESDZ po osiągnięciu przez nią pełnej zdolności działania. Przeniesienie tych ekspertów na etapie ustanawiania ESDZ nie będzie automatyczne i będzie się odbywało za zgodą władz państw członkowskich pochodzenia. Przed wygaśnięciem umowy oddelegowanego eksperta krajowego przeniesionego do ESDZ na mocy art. 7 stosowna funkcja zostanie przekształcona w stanowisko pracownika zatrudnionego na czas określony, jeżeli funkcja wykonywana przez oddelegowanego eksperta krajowego odpowiada funkcji zwykle wykonywanej przez personel z grupy funkcyjnej AD i jeżeli niezbędne stanowisko jest dostępne w ramach planu zatrudnienia.
(13) Komisja i ESDZ uzgodnią zasady wydawania delegaturom poleceń przez Komisję. Zasady te powinny w szczególności przewidywać, że w przypadku gdy Komisja wyda delegaturom polecenia, jednocześnie przekaże ich kopię szefowi delegatury i administracji centralnej ESDZ.
(14) Rozporządzenie finansowe należy zmienić tak, aby umieścić ESDZ w art. 1 rozporządzenia finansowego, z odrębną sekcją w budżecie Unii. Zgodnie z obowiązującymi zasadami i podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do innych instytucji, jedna z części rocznego sprawozdania Trybunału Obrachunkowego zostanie poświęcona także ESDZ, a ESDZ będzie udzielać odpowiedzi na ustalenia zawarte w tych sprawozdaniach. ESDZ będzie podlegać procedurom udzielania absolutorium przewidzianym w art. 319 TFUE i art. 145–147 rozporządzenia finansowego. ESDZ udzieli Parlamentowi Europejskiego wszelkiego niezbędnego wsparcia, by mógł on wykonywać przysługujące mu prawo do udzielania absolutorium. Zgodnie z art. 317 TFUE za wykonanie budżetu operacyjnego odpowiedzialna będzie Komisja. W decyzjach mających skutki finansowe w szczególności będzie się przestrzegać obowiązków określonych w tytule IV rozporządzenia finansowego, zwłaszcza jego art. 75 dotyczącym operacji po stronie wydatków oraz art. 64–68 dotyczących odpowiedzialności podmiotów działających w sferze finansów.
(15) Przy tworzeniu ESDZ należy się kierować zasadą racjonalności kosztów i dążyć do neutralności budżetowej. W tym celu trzeba będzie korzystać z uzgodnień przejściowych, a potencjał budować stopniowo. Należy unikać niepotrzebnego powielania zadań, funkcji i zasobów obecnych w innych strukturach. Należy korzystać z wszelkich możliwości racjonalizacji. Ponadto potrzebna będzie pewna liczba dodatkowych stanowisk dla zatrudnionych na czas określony pracowników z państw członkowskich, co należy sfinansować w ramach obowiązującej wieloletniej perspektywy finansowej.
(16) Należy ustanowić przepisy dotyczące działań ESDZ i jej personelu w odniesieniu do bezpieczeństwa, ochrony informacji niejawnych i przejrzystości.
(17) Należy przypomnieć, że do ESDZ, jej urzędników i innych pracowników, którzy podlegają regulaminowi pracowniczemu lub warunkom zatrudnienia innych pracowników Unii, ma zastosowanie Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej.
(18) Unia Europejska i Europejska Wspólnota Energii Atomowej w dalszym ciągu są objęte jednymi ramami instytucjonalnymi. W związku z tym kapitalne znaczenie ma zapewnienie spójności stosunków zewnętrznych obu podmiotów i umożliwienie delegaturom Unii reprezentowania Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej w państwach trzecich i przy organizacjach międzynarodowych.
(19) Do połowy 2013 roku Wysoki Przedstawiciel powinien dokonać przeglądu funkcjonowania i organizacji ESDZ, przedstawiając w razie potrzeby propozycje zmian do niniejszej decyzji. Zmiany takie powinny zostać przyjęte nie później niż na początku 2014 roku,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Charakter i zakres działania
1. Niniejsza decyzja określa organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych („ESDZ”).
2. ESDZ z siedzibą główną w Brukseli funkcjonalnie jest autonomicznym organem Unii Europejskiej, odrębnym od Komisji i Sekretariatu Generalnego Rady, posiadającym zdolność prawną niezbędną do wykonywania przypisanych jej zadań i realizacji wyznaczonych jej celów.
3. ESDZ podlega Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanemu dalej „Wysokim Przedstawicielem”).
4. W skład ESDZ wchodzą administracja centralna oraz delegatury Unii w państwach trzecich i przy organizacjach międzynarodowych.
Artykuł 2
Zadania
1. ESDZ wspiera Wysokiego Przedstawiciela w wykonywaniu obowiązków określonych w szczególności w art. 18 i 27 TUE, tzn.:
–
w wykonywaniu mandatu obejmującego prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (zwanej dalej „WPZiB”) Unii Europejskiej, w tym wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (zwanej dalej „WPBiO”), uczestniczenie – za pomocą przedstawianych propozycji – w rozwoju tej polityki, zgodnie z mandatem uzyskanym od Rady, a także zapewnianie spójności działań zewnętrznych UE;
w sprawowaniu funkcji przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych, bez uszczerbku dla zwykłych zadań Sekretariatu Generalnego Rady;
w sprawowaniu funkcji wiceprzewodniczącego Komisji, tzn. w wykonywaniu w ramach Komisji spoczywających na niej obowiązków w dziedzinie stosunków zewnętrznych i w koordynowaniu innych aspektów działań zewnętrznych Unii, bez uszczerbku dla zwykłych zadań realizowanych przez służby Komisji.
2. ESDZ wspomaga przewodniczącego Rady Europejskiej , przewodniczącego Komisji i Komisję w wykonywaniu przez nich swoich funkcji w dziedzinie stosunków zewnętrznych.
Artykuł 3
Współpraca
1. ESDZ współpracuje ze służbami dyplomatycznymi państw członkowskich, jak również z Sekretariatem Generalnym Rady i ze służbami Komisji ▌ w celu zapewnienia spójności działań zewnętrznych Unii w rozmaitych obszarach oraz spójności działań zewnętrznych z innymi politykami Unii; ESDZ udziela również tym podmiotom stosownego wsparcia .
2. ESDZ i służby Komisji konsultują się ze sobą we wszystkich sprawach dotyczących działań zewnętrznych Unii w ramach wykonywania swoich odnośnych funkcji, z wyjątkiem kwestii objętych WPBiO . ESDZ uczestniczy w pracach przygotowawczych i procedurach odnoszących się do aktów przygotowywanych przez Komisję w tym obszarze. Niniejszy ustęp wykonuje się zgodnie z tytułem V rozdział 1 TUE i z art. 205 TFUE.
3. ESDZ może dokonywać uzgodnień na szczeblu odpowiednich służb ze stosownymi służbami Komisji, Sekretariatu Generalnego Rady lub z innymi urzędami lub organami międzyinstytucjonalnymi Unii Europejskiej.
4. ESDZ udziela stosownego wsparcia pozostałym instytucjom i organom Unii oraz w stosowny sposób z nimi współdziała; dotyczy to przede wszystkim Parlamentu Europejskiego. ESDZ może również korzystać ze wsparcia tych instytucji i organów, w tym – w stosownych przypadkach – agencji, a także może z nimi współpracować. Audytor wewnętrzny ESDZ będzie współpracował z audytorem wewnętrznym Komisji, aby zapewnić spójność polityki w zakresie audytu, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności Komisji za wydatki operacyjne. Ponadto ESDZ współpracuje z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999. W szczególności szybko przyjmuje wymaganą na mocy tego rozporządzenia decyzję w sprawie warunków i trybu prowadzenia dochodzeń wewnętrznych. Na mocy przepisów tego rozporządzenia państwa członkowskie – zgodnie ze swoimi przepisami krajowymi – i instytucje udzielają niezbędnego wsparcia, by umożliwić pracownikom OLAF-u wykonywanie przydzielonych im zadań.
Artykuł 4
Administracja centralna
1. Europejską Służbą Działań Zewnętrznych kieruje wykonawczy sekretarz generalny, który podlega Wysokiemu Przedstawicielowi. Wykonawczy sekretarz generalny stosuje wszelkie środki niezbędne do sprawnego funkcjonowania ESDZ, w tym zarządzania administracyjnego i budżetowego tym organem. Sekretarz generalny zapewnia skuteczną koordynację działań wszystkich działów w administracji centralnej, jak i koordynację działań z delegaturami Unii▌.
2. Wykonawczego sekretarza generalnego wspomaga dwóch zastępców sekretarza generalnego.
3. Administracja centralna ESDZ jest podzielona na dyrekcje generalne. Składa się na nie w szczególności:
kilka dyrekcji generalnych skupiających działy geograficzne obejmujące wszystkie kraje i regiony świata, a także działy wielostronne i tematyczne. W miarę potrzeb działy te koordynują działania z działaniami stosownych służb Komisji i Sekretariatu Generalnego Rady;
dyrekcja generalna ds. administracyjnych, personalnych, budżetowych, bezpieczeństwa, systemu informacyjno-komunikacyjnego, funkcjonująca w ramach ESDZ i zarządzana przez wykonawczego sekretarza generalnego . Wysoki Przedstawiciel mianuje – zgodnie ze zwykłymi zasadami rekrutacji – dyrektora generalnego ds. budżetu i administracji, który będzie mu podlegał. Dyrektor generalny odpowiada przed Wysokim Przedstawicielem za zarządzanie administracyjne i wewnętrzne zarządzanie budżetem ESDZ. Przestrzega tych samych pozycji budżetowych i zasad administracyjnych, które obowiązują w części sekcji III budżetu UE podlegającej działowi 5 wieloletnich ram finansowych;
dyrekcja ds. zarządzania i planowania kryzysowego, Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych, Sztab Wojskowy Unii Europejskiej i Centrum Sytuacyjne Unii Europejskiej, podlegające bezpośrednio Wysokiemu Przedstawicielowi, wspomagają go w wykonywaniu zadania polegającego na prowadzeniu unijnej WPZiB, zgodnie z postanowieniami Traktatu, przy jednoczesnym poszanowaniu – zgodnie z art. 40 TUE – pozostałych kompetencji Unii.
Zachowane zostają specyficzne cechy tych jednostek, jak również szczegóły dotyczące ich funkcji, rekrutacji i statusu personelu.
Zapewnia się pełną koordynację działań wszystkich struktur ESDZ.
dział planowania polityki strategicznej;
dział prawny administracyjnie podlegający wykonawczemu sekretarzowi generalnemu; dział ten ściśle współpracuje ze służbami prawnymi Rady i Komisji;
działy ds. stosunków międzyinstytucjonalnych, informacji i dyplomacji publicznej, audytu i kontroli wewnętrznej oraz ochrony danych osobowych.
4. ▌ Wysoki Przedstawiciel wyznacza przewodniczących organów przygotowawczych Rady, którym przewodniczy przedstawiciel Wysokiego Przedstawiciela, w tym przewodniczącego Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa, zgodnie z warunkami określonymi w załączniku II do decyzji Rady z dnia 1 grudnia 2009 r. ustanawiającej środki wykonawcze do decyzji Rady Europejskiej w sprawie sprawowania prezydencji Rady oraz dotyczącej przewodnictwa w organach przygotowawczych Rady (2009/908/UE) (4) .
5. Wysokiego Przedstawiciela i ESDZ wspierają w razie potrzeby Sekretariat Generalny Rady i stosowne działy Komisji. ESDZ, Sekretariat Generalny Rady i stosowne działy Komisji mogą w tym celu dokonać uzgodnień na szczeblu odpowiednich służb.
Artykuł 5
Delegatury Unii
1. Decyzję o otwarciu lub zamknięciu delegatury podejmuje Wysoki Przedstawiciel w porozumieniu z Radą i Komisją.
2. Każda delegatura Unii podlega szefowi delegatury.
Szefowi delegatury podlega cały personel delegatury, bez względu na swój status i w odniesieniu do wszystkich prowadzonych przez siebie działań. Szef delegatury odpowiada przed Wysokim Przedstawicielem za ogólne zarządzanie pracą delegatury i zapewnianie koordynacji wszystkich działań Unii.
Personel delegatur składa się z pracowników ESDZ, a gdy jest to stosowne z punktu widzenia wykonania budżetu Unii i jej polityk innych niż polityki wchodzące w zakres działania ESDZ – z pracowników Komisji.
3. Szef delegatury otrzymuje polecenia od Wysokiego Przedstawiciela i ESDZ i odpowiada za ich wykonanie.
W obszarach, w których uprawnienia wynikające z traktatów wykonuje Komisja, również ona może – zgodnie z art. 221 ust. 2 TFUE – wydawać polecenia delegaturom; za wykonanie tych poleceń ogólnie odpowiada szef delegatury.
4. W przypadku gdy Komisja przekazała takie zadania, szef delegatury wykonuje środki operacyjne związane z unijnymi projektami w danym państwie trzecim zgodnie z rozporządzeniem finansowym.
5. Funkcjonowanie każdej delegatury podlega okresowej ocenie sekretarza generalnego ESDZ; ocena obejmuje kontrolę finansową i administracyjną. Sekretarz generalny ESDZ może zwrócić się do stosownych działów Komisji o pomoc w tej sprawie. Poza wewnętrznymi środkami przyjmowanymi przez ESDZ swoje uprawnienia wykonuje OLAF, w szczególności przez stosowanie środków służących zwalczaniu nadużyć finansowych, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999.
6. Wysoki Przedstawiciel dokonuje niezbędnych uzgodnień z odnośnym krajem przyjmującym, organizacją międzynarodową lub państwem trzecim. W szczególności Wysoki Przedstawiciel stosuje niezbędne środki mające zapewnić przyznanie przez państwa przyjmujące delegaturom Unii, ich personelowi i majątkowi przywilejów i immunitetów równoważnych przywilejom i immunitetom, o których mowa w Konwencji wiedeńskiej z dnia 18 kwietnia 1961 r. o stosunkach dyplomatycznych.
7. Delegatury Unii mają kompetencje do zaspokajania potrzeb innych instytucji UE, w szczególności ▌ Parlamentu Europejskiego, w ▌kontaktach z organizacjami międzynarodowymi lub państwami trzecimi, przy których delegatury są akredytowane.
8. Szef delegatury jest uprawniony do reprezentowania UE w kraju, w którym delegatura jest akredytowana , w szczególności w zakresie zawierania umów i występowania jako strona w postępowaniu sądowym.
9. Delegatury Unii ściśle współpracują i wymieniają informacje ze służbami dyplomatycznymi państw członkowskich.▌
10. Działając zgodnie z art. 35 akapit trzeci TUE i na wniosek państw członkowskich, delegat...
gosicka