Twoje postępowanie.doc

Twoje postępowanie:
1. Sprawdź, czy poszkodowany reaguje!
- głośno, wyraźnie zapytaj: „Czy wszystko w porządku?”
- jeżeli brak reakcji, potrząśnij za ramiona i ponownie spytaj: „Czy wszystko w porządku?”
2. Jeżeli nie reaguje, zawołaj o pomoc, a następnie udrożnij poszkodowanemu drogi oddechowe.
3. Sprawdź, czy oddycha!
- patrz, słuchaj, wyczuj.
4. Sprawdź czy nie ma krwotoku zagrażającego życiu!

Ocena zachowania poszkodowanego:
- Jeżeli poszkodowany odpowiada, to znaczy, że oddycha.
- Jeżeli reaguje, zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo.
- Dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc (jeśli będzie potrzebna).
- Do czasu przybycia fachowej pomocy medycznej regularnie oceniaj stan poszkodowanego.
- Jeżeli poszkodowany kaszle, ma trudności z mówieniem, coraz trudniej łapie powietrze, to znaczy, że ma niedrożne drogi oddechowe. Jak najszybciej udrożnij drogi oddechowe.
- Jeżeli poszkodowany nie reaguje, zawołaj głośno o pomoc, poproś o wykonanie telefonu ratunkowego pod numer 112 lub 999, a jeśli nie ma nikogo do pomocy, zadzwoń sam.

Udrożnienie dróg oddechowych:
- Odwróć poszkodowanego na plecy.
- Następnie odchyl jego głowę i unieś żuchwę.
Wykonaj to, umieszczając jedną rękę na czole poszkodowanego i powolnym ruchem odginając jego głowę do tyłu. Kciuk i palec wskazujący pozostaw wolnymi tak, aby móc zatkać nos poszkodowanego, jeżeli potrzebne będą oddechy ratunkowe.
- Opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego i unieś ją w celu udrożnienia dróg ddechowych.

Sprawdzanie oddychania
Twoim następnym krokiem jest sprawdzenie, czy poszkodowany oddycha. Masz na to 5-10 s. Sprawdzasz patrząc (czy są ruchy klatki piersiowej poszkodowanego), słuchając (czy słyszysz szum powietrza wydychanego przez poszkodowanego), wyczuwając (czy na własnym policzku czujesz powietrze wydychane przez poszkodowanego)

nieprawidłowe dźwięki podczas oddychania

Sprawdzenie, czy poszkodowany miał krwotok zagrażający życiu
Sprawdź, czy na ubraniu poszkodowanego widać plamy krwi. Jeżeli zauważysz krew na odzieży, staraj się sprawdzić, skąd ona pochodzi. Uciśnij miejsce, z którego następuje krwawienie. Jeżeli jest to możliwe kontroluj ciśnienie pacjenta i jego stan ogólny.

ZAWAŁ SERCA I ZATRZYMANIE KRĄŻENIA
Zawał serca ma miejsce, kiedy dochodzi do uszkodzenia mięśnia serca. Mięsień serca umiera, kiedy tętnica dostarczająca utlenowaną krew zostanie częściowo lub całkowicie zamknięta. Ma to miejsce wówczas, gdy powstaje zakrzep w jednej lub w kilku tętnicach wieńcowych. Jeżeli uszkodzenie mięśnia serca jest rozległe, dochodzi do zatrzymania akcji serca.

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA
Niewiele osób, u których wystąpi nagłe zatrzymanie krążenia, przeżyje; wszystko zależy od szybkiej pomocy w miejscu zdarzenia. Łańcuch przeżycia jest to uniwersalny algorytm przedstawiający idealną kolejność czynności,
jakie należy wykonać, jeżeli ma miejsce zatrzymanie krążenia. Łańcuch przeżycia składa się z następujących czterech połączonych ogniw:
1. Wczesne rozpoznanie stanu nagłego, wezwanie służb ratowniczych (telefon 112 dający sygnał służbom o zdarzeniu).
2. Wczesna resuscytacja krążeniowo-oddechowa (powoduje zminimalizowanie czasu, w którym krew przestaje krążyć).
3. Wczesna defibrylacja (po podłączeniu defibrylatora AED zastosować się do jego poleceń).
4. Wczesne wdrożenie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych (przybycie na miejsce zdarzenia pomocy medycznej powoduje wdrożenie zaawansowanych zabiegów ratujących życie).
Przerwanie jednego z ogniw łańcucha powoduje zmniejszenie szans na przeżycie poszkodowanego.

Czynniki wystąpienia choroby wieńcowej
Jest kilka czynników, które przyczyniają się do zwiększonego ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej.
1. Czynniki ryzyka choroby wieńcowej (sercowo-naczyniowej) niepodlegpodlegające modyfikacji:
- wiek – mężczyźni ≥ 45 lat; kobiety ≥ 55 lat;
- mężczyźni < 55 r.ż; kobiety < 65 r.ż; wczesne występowanie w rodzinie choroby niedokrwiennej serca;
- rozwinięta choroba sercowo-naczyniowa na podłożu miażdżycy.
2. Czynniki ryzyka choroby wieńcowej (sercowo-naczyniowej) podlegające modyfikacji:
- nieprawidłowe żywienie;
- palenie papierosów;
- mała aktywność fizyczna;
- zwiększone stężenie cholesterolu LDL;
- obniżone stężenie cholesterolu HDL;
- podwyższone ciśnienie tętnicze;
- cukrzyca; upośledzona tolerancja glukozy;
- nadwaga lub otyłość;
- stres działający długoterminowo.

NAGŁE ZATRZYMANIE KRĄŻENIA

Nagłe zatrzymanie krążenia, nagła śmierć sercowa pozostaje nadal nierozwiązanym problemem ochrony zdrowia. Może ona dotyczyć każdego bez względu na wiek, płeć i ogólny stan zdrowia. Udowodniono, że zwiększamy szanse na przeżycie poszkodowanego wykonując kolejno ogniwa łańcucha przeżycia, na który składają się:
- wczesne wezwanie pomocy,
- wczesna resuscytacja krążeniowo-oddechowa,
- wczesna debrylacja z użyciem automatycznego debrylatora zewnętrznego tzw. AED,
- wczesna pomoc medyczna.
Debrylacja jest kluczowym ogniwem w przypadku nagłego zatrzymania krążenia. Jest ona najbardziej efektywna, jeżeli zostanie przeprowadzona w ciągu 3 minut od chwili nagłego zatrzymania krążenia. W celu zwiększenia szans przeżycia oar nagłego zatrzymania krążenia wdrażany jest „Program powszechnego dostępu do debrylacji”.
Program ten ma na celu podniesienie świadomości społecznej, poprawę umiejętności związanych z ratowaniem życia oraz rozmieszczenie defibrylatorów w miejscach publicznych.
Program może być przykładowo wdrażany w:
- szkołach,
- zakładach pracy,
- miastach,
- muzeach,
- obiektach sportowych,
- dworcach kolejowych.

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO
Zawał mięśnia sercowego występuje wówczas, kiedy mięsień serca obumiera z powodu zmniejszonego lub przerwanego przepływu krwi. Zazwyczaj skrzep powstały w tętnicach wieńcowych blokuje możliwość przepływu krwi. Jeżeli duża część mięśnia sercowego zostanie uszkodzona, następuje zatrzymanie akcji serca.

Rozpoznawanie zawału mięśnia sercowego
W przypadku zawału mięśnia sercowego potrzebna jest szybka pomoc medyczna, gdyż stanowi on bezpośrednie zagrożenie życia chorego. Objawy zawału mięśnia sercowego:
- ucisk, gniecenie, ściskanie w klatce piersiowej;
- ból promieniujący zazwyczaj do lewej ręki lub/i żuchwy, lub/i lewej łopatki, lub/i lewego barku;
- zawroty głowy, nudności, wymioty;
- przyspieszony oddech.
Częściej zawał mięśnia sercowego występuje u mężczyzn niż u kobiet i to oni mają zazwyczaj klasyczne objawy opisane powyżej. Natomiast kobiety zgłaszają zmęczenie, ból brzucha, przyspieszony oddech. Kobiety zgłaszające
ostry ból w klatce piersiowej stanowią tylko ok. 30%. Kobiety statystycznie później zgłaszają dolegliwości.

Pierwsza pomoc w przypadku zawału mięśnia sercowego
1. Niezwłocznie zadzwoń po pomoc medyczną pod nr 112 lub 999.
2. Ułóż chorego w najbardziej komfortowej pozycji.
3. Podaj choremu polopirynę (aspirynę) w dawce 75-325 mg; odstąp od tego, jeżeli z wywiadu wynika, że chory jest uczulony na ten lek.
4. Sprawdź, jakie leki przyjmuje chory i czy jest wśród nich nitrogliceryna, a jeżeli tak, podaj ją.
5. Kontroluj oddychanie.

CHOROBA NIEDOKRWIENNA MIĘŚNIA SERCOWEGO
Choroba niedokrwienna mięśnia sercowego objawia się bólem w klatce piersiowej, który występuje wówczas, kiedy mięsień serca nie ma dostarczonej dostatecznej ilości krwi. Objawy choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego mogą być wywołane stresem, wysiłkiem fizycznym, działaniem zimna.

Rozpoznawanie choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego
Objawy choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego są bardzo podobne do objawów zawału mięśnia sercowego, ale ból w klatce piersiowej ustępuje w spoczynku lub po przyjęciu nitrogliceryny i rzadko trwa dłużej niż 10 min.

Pierwsza pomoc
1. Pozostaw chorego w spoczynku.
2. Jeżeli chory ma w swoich lekach nitroglicerynę, podaj ją.
3. Odczekaj 10 min., czy ból nie ustąpi i jeżeli trwa nadal, dzwoń po medyczną pomoc pod nr 112 lub 999, podejrzewając zawał mięśnia sercowego.

KRWAWIENIE

O krwawieniu zewnętrznym mówimy wówczas, kiedy krew wydostaje się na zewnątrz z rany. Pojęcie krwotoku jest zarezerwowane dla stanu, gdy w krótkim czasie poszkodowany traci dużą ilość krwi.

Rozpoznanie krwawienia zewnętrznego
Uszkodzone naczynie krwawi. Rozróżniamy trzy typy krwawienia w zależności od rodzaju uszkodzonego naczynia: kapilarne, żylne, tętnicze.

Mamy kilka typów ran:

- otarcie – powierzchniowa warstwa skóry zostaje zdarta i występuje niewielkie krwawienie;
- cięta – jest to głębokie przecięcie skóry i tkanek głębszych, posiada równe krawędzie;
- kłuta – uszkodzenie spowodowane wbiciem (przebiciem) np. nożem, odłamkami szkła, lodu, co może powodować uszkodzenia narządów wewnętrznych. W tego typu ranach istnieje bardzo duże ryzyko infekcji. Przedmiot, który powoduje uszkodzenie może pozostawać w ranie;
- szarpana – brzegi rany pozostają nierówne, często widzimy luźne kawałki skóry;
- amputacja – oderwanie części ciała np. palca, dłoni od ciała.

Zaopatrywanie krwawienia zewnętrznego

Wstrząs jest stanem, w którym organy i tkanki nie otrzymują dostatecznej ilości krwi utlenowanej. Nie należy mylić tego stanu z porażeniem elektrycznym, czy sytuacją kiedy, ktoś był „wstrząsany, potrząsany” lub ze stanem przerażenia. Aby zrozumieć, czym jest wstrząs musimy sobie uświadomić, że mówiąc o układzie krążenia, myślimy o jego trzech elementach: sercu (które jest pompą), naczyniach krwionośnych (układzie rur przypominającym siatkę) oraz wystarczającej ilości krwi (płynu wypełniającego ten układ). Uszkodzenie jednego z tych trzech elementów może doprowadzić do pozbawienia organów i tkanek tlenu dostarczanego przez krew, a tym samym doprowadzić do wstrząsu.

Rozpoznawanie wstrząsu
Objawami wstrząsu są:
- obniżony stan świadomości;
- pobudzenie;
- niepokój;
- lęk;
- zdezorientowanie;
- chłodna skóra, pokryta lepkim potem;
- nudności, wymioty;
- szybki oddech;
- utrata przytomności (kiedy wstrząs narasta).