12.Tesaloniczan_1_2.pdf

William Barclay

LISTY

DO TESALONICZAN

Pozna 2002

Tłumaczył: Aleksander Kircun jr.

Wydanie poprzednie ukazało si nakładem

Wydawnictwa „Słowo Prawdy” w 1981 r.

Redakcja: Adam Ciorga

Ka+dy, kto umie czyta- midzy wierszami, zalicza przybycie Pawła

do Macedonii do najbardziej dramatycznych opowiada Ksigi Dziejów

Apostolskich. Opisuj4c to wydarzenie Łukasz jest bardzo oszczdny w

słowach (Dz 16,6-10). Cho- tak krótkie, opowiadanie wyra:nie ukazuje

szereg okoliczno;ci prowadz4cych do wydarzenia kulminacyjnego. Paweł

przeszedł przez Frygi i Galacj kieruj4c si na Cie;nin Dardanelsk4. Po

lewej stronie jego marszruty rozci4gała si +yzna prowincja Azji, po pra-

wej – wielka prowincja Bitynii, ale Duch nie pozwolił mu pój;- do +adnej

z nich. Co; nieubłaganie pchało go w kierunku Morza Egejskiego. Przy-

szedł wic do Aleksandryjskiej Troady, nie bd4c jeszcze pewny kierunku

dalszej drogi. Wtedy wła;nie ujrzał w nocnym widzeniu m+czyzn, który

wołał: „Przepraw si do Macedonii i pomó+ nam.” Paweł natychmiast

wsiadł na statek. W ten sposób Ewangelia po raz pierwszy dotarła do Eu-

ropy.

W tym czasie Paweł, d4+4c do pozyskiwania nowych terenów dla

Chrystusa, zapewne obejmował oczyma swej wyobra:ni wicej ni+ tylko

jeden kontynent. Przybył przecie+ do Macedonii, królestwa Aleksandra

Wielkiego, który podbił ;wiat i który, jak mówiono, płakał, poniewa+ nie

było innych ;wiatów do podbicia. Aleksander nie był jedynie +ołnierzem.

Do niego pasuje, chyba jako do pierwszego z władców, miano uniwersali-

sty. Aleksander był w wikszym stopniu misjonarzem ni+ +ołnierzem –

marzył o „jednym ;wiecie”, zdominowanym i o;wieconym kultur4 Grecji.

Nawet tak wielki my;liciel jak Arystoteles traktował Greków jako ludzi

wolnych, a mieszkaców Wschodu jako niewolników. W jego przekona-

niu postawa taka była oczywistym obowi4zkiem. W przeciwiestwie do

niego Aleksander uwa+ał si za człowieka powołanego przez Boga do

„uspokojenia, poł4czenia i pojednania całego ;wiata”. Przyznawał, +e

celowo d4+y do „za;lubienia Wschodu z Zachodem”. Marzył o imperium,

w którym nie byłoby Greka ani Dyda, barbarzycy ani Scyty, niewolnika

ani wolnego (Kol 3,11). Rzeczywi;cie, trudno jest sobie wyobrazi-, +e

Paweł nie my;lał w tym czasie o Aleksandrze. W podró+ wyruszył z Tro-

ady Aleksandryjskiej, miasta, które otrzymało swoj4 nazw od imienia

Aleksandra. Przybył do Macedonii – pierwszego królestwa Aleksandra.

Pracował w Filippi, mie;cie, którego nazwa pochodzi od imienia ojca

Aleksandra, Filipa. Nastpnie udał si do Tesaloniki. Znowu nazwa tego

miasta pochodzi od imienia przyrodniej siostry Aleksandra. Wszystko na

tym terenie przypominało Aleksandra. Nie od rzeczy dlatego jest przy-

puszcza-, +e Paweł my;lał w tym czasie nie tylko o pozyskaniu dla Chry-

stusa jednego kraju czy kontynentu, ale całego ;wiata.

Przybycie Pawła do Tesaloniki dowiodło, +e chrze;cijastwo jest w

swym działaniu misyjne, rozwojowe i dalekosi+ne. Tesalonika była du-

+ym miastem. Na pocz4tku nazywała si Termai, co znaczy Gor4ce Eró-

dła. Ju+ wtedy nazwa zatoki, nad któr4 poło+one jest miasto, pochodziła

od jego nazwy. Herodotos, pisz4c ponad pół wieku przed Pawłem o Tesa-

lonice, nazwał j4 du+ym miastem. Zawsze było ono dobrze znanym por-

tem. To wła;nie w nim miał król perski, Kserkses, swoj4 okrtow4 baz,

kiedy wyruszał na podbój Europy. Jeszcze w czasach rzymskich były tam

du+e, znane w całym ówczesnym ;wiecie, stocznie. W roku 315 przed

Chrystusem miasto zostało odbudowane przez Cassandera i otrzymało

now4 nazw, Tesalonika. Było to imi +ony Cassandera, która była córk4

Filipa Macedoskiego i przyrodni4 siostr4 Aleksandra Wielkiego. Tesalo-

nika była wolnym miastem. Znaczy to, +e nigdy nie doznała poni+enia, za

jakie uznano by stacjonowanie w jego obrbie oddziałów rzymskich. Mia-

ła swoje własne zgromadzenie ludowe i swoje własne s4dy. Liczba jej

mieszkaców osi4gnła pułap 200.000 i przez pewien okres czasu konku-

rowała z Konstantynopolem o miano stolicy ;wiata. Nawet dzisiaj, znane

pod nazw4 Saloniki, miasto ma 70.000 mieszkaców. Jednak najbardziej

rang Tesaloniki podnosiła rzymska droga, Via Egnatia, która prowadziła

od Dyrrachium nad Morzem Adriatyckim do Konstantynopola nad Bosfo-

rem, a stamt4d dalej do Azji Mniejszej i na Wschód. Droga ta, ł4cz4ca

Rzym ze Wschodem, biegła przez samo centrum miasta, stanowi4c jego

główn4 ulic. Wschód i Zachód zbiegały si w Tesalonice. Mówiono, +e

miasto le+y „w samym łonie rzymskiego imperium”. Handlarze masowo

wwozili do niego dobra ze Wschodu i Zachodu, dlatego znane było inne

powiedzenie: „dopóki nie zmieni si natura, Tesalonika pozostanie bogata

i bdzie prosperowała”. Trudno jest przeceni- wag przybycia chrze;ci-

jastwa do Tesaloniki. Je+eli chrze;cijastwo zadomowi si w Tesalonice,

nic go nie powstrzyma od rozprzestrzenienia si wzdłu+ Via Egnatia na

Wschód i na Zachód, z jednej strony, dopóki nie zostanie zdobyta cała

Azja, z drugiej – a+ do wzicia szturmem samej stolicy, Rzymu. Wkro-

czenie chrze;cijastwa do Tesaloniki było momentem decyduj4cym w

procesie stawania si Wiary religi4 ;wiata.

Opis pobytu Pawła w Tesalonice znajdujemy w Dziejach Apostol-

skich 17,1-10. To, co si wydarzyło w Tesalonice, miało mie- zasadnicze

znaczenie w kształtowaniu misyjnej postaw Pawła. Przez trzy sabaty

przemawiał w synagodze (Dz 17,2). Znaczy to, +e nie mógł tam by- du+o

dłu+ej ni+ trzy tygodnie. Odniósł jednak tak ogromny sukces, +e Dydzi,

pobudzeni do zazdro;ci i doprowadzeni do w;ciekło;ci, wzburzyli całe

miasto i Paweł, a+eby ratowa- +ycie, musiał by-, pod osłon4 nocy, wy-

prowadzony do Berei. W Berei historia si powtórzyła (Dz 17,10-12).

Tam Paweł pozostawił Tymoteusza i Sylasa, sam za; uszedł do Aten.

Sukces odniesiony w ci4gu zaledwie trzech tygodni dał Pawłowi wiele do

my;lenia. Czy w wyniku krótkiej tylko pracy misyjnej mo+na osi4gn4-

trwałe wyniki? Czy trzytygodniowe zwiastowanie Ewangelii na jednym

miejscu mo+e doprowadzi- do takiego przyjcia si chrze;cijastwa, +e

nic nie zdoła go tam wykorzeni-? Je+eli tak, to my;l o zdobyciu całego

imperium dla Chrystusa nie jest czcz4 mrzonk4. A mo+e jest inaczej, mo-

+e trwałe wyniki nie mog4 by- osi4gnite bez wielomiesicznej albo na-

wet wieloletniej pracy na jednym miejscu? Je+eli tak, to nikt nie jest w

stanie przewidzie-, cho-by w najbardziej mglistych zarysach, kiedy

chrze;cijastwo spenetruje ;wiat. Tesalonika miała by- swego rodzaju

sprawdzianem i Paweł z wielk4 niecierpliwo;ci4 oczekiwał na jego wyni-

ki.

Paweł był tak bardzo niespokojny, +e kiedy Tymoteusz doł4czył do

niego w Atenach, natychmiast wysłał go z powrotem do Tesaloniki po

wie;ci o rozwoju sytuacji w tym mie;cie (1 Tes 3,1.2.5; 2,17). Z czym

wrócił Tymoteusz? Czy wie;ci były dobre? Miło;- Tesaloniczan do Pawła

nie osłabła, trwali te+ mocno w wierze (1 Tes 2,14; 3,4-6; 4,9.10). Byli

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: