Zbigniew Cendrowski
LEKSYKON MEDYCYNY NIEKONWENCJONALNEJ
Wydawca: Spółdzielcza Agencja Wydawnicza "SPAR"
WSTĘP
Leksykon ten jest pierwszą próbą zebrania w jednym tomiku podstawowych
pojęć dotyczących tak wysoce umownego pojęcia, jakim jest MEDYCYNA
NIEKONWENCJONALNA. Owa umowność polega na tym, że to co wg jednych jest
codzienną praktyką, dla innych może zakrawać na kontakt z szatanem. W
zestawie znalazły się więc liczne hasła dotyczące takich różnych i
pozornie odległych od siebie działów jak magia, psychoterapia, aktywność
fizyczna, fizyka, itp. Wciąż toczą się spory merytoryczne i ambicjonalne
nie tylko pomiędzy "klasykami" a "uzdrowicielami", ale także między
zwolennikami różnych szkół w obrębie samej psychotroniki i medycyny
niekonwencjonalnej. Nie opowiadam się po żadnej stronie, korzystając
jedynie z obfitej literatury, publikacji prasowych i wielu innych
źródeł, wybrałem taki zestaw haseł, który odzwierciedla, jak mi się
wydaje, stan wiedzy, poglądów i zainteresowań tą tematyką. Redagując
poszczególne hasła, starałem się maksymalnie je uprościć, możliwie
wiernie oddając intencje i poglądy twórców czy wyznawców różnych teorii,
koncepcji, metod i technik. W dwu wszelako sprawach chciałbym wyrazić
swoje zdanie. Bardzo mi odpowiada podejście do wszystkich problemów
parapsychologicznych A. Dubrowa i W. Puszkina zaprezentowane w ich
doskonałej i niedocenionej książce pt. "Parapsychologia i współczesne
przyrodoznawstwo". Jest to moim zdaniem podejście wzorcowe. Jak to
napisałem w jednym z haseł - to właśnie fizyka, biologia i inne nauki są
prawdziwą nadzieją parapsychologii, psychotroniki i medycyny
niekonwencjonalnej, a nie okultyzm i magia, choć te bez przerwy
dostarczają pasjonujących pytań i tematów do badań. W moich licznych
rozmowach i kontaktach związanych z opracowywaniem leksykonu spotkałem
się z bardzo negatywnymi opiniami na temat niektórych uzdrowicieli.
Niektórzy z nich w związku z popełnionymi nadużyciami trafiają na salę
sądową. Myślę, że w tej jednej sprawie należy się wypowiedzieć bardzo
kategorycznie. Mimo że przypadki zwykłej szarlatanerii i oszustwa nie są
tak rzadkie w naszyn życiu, to wtedy kiedy dotyczą one tak subtelnej
materii jak życie i zdrowie człowieka, każdy kto chce na tym zbić
interes, musi być potępiony, przede wszystkim przez samo środowisko
bioenergoterapeutów, których olbrzymia większość całą swą wiedzę i
umiejętności poświęca miłości do innego człowieka i działa z chęci
pomocy mu, co niewyklucza oczywiście, że bioterapia te może być źródłem
utrzymania. Sądzę że sami bioenergoterapeuci powinni wypracować swój
kodeks moralny, oparty na zasadach deontologii lekarskiej i znaleźć
prawno-organizacyjne możliwości egzekwowania jego zasad. Leksykon ten
jest jeszcze dalece niepełny i pewno każdy specjalista znajdzie w nim
różne luki. Będę wdzięczny za wszystkie krytyczne uwagi i propozycje,
które można będzie uwzględnić w ewentualnych kolejnych wydaniach. Wielu
osobom jestem winien wdzięczność za pomoc przy opracowaniu tego
leksykonu, szczególnie zaś dr Krzysztofowi Zuchorze, który pomógł mi
najwięcej.
ABRAKADABRA
Średniowieczne zaklęcie, któremu przypisywano magiczną moc. Współcześnie
używane dla określenia czegoś bezsensownego i zagmatwanego. Słowo często
umieszczane na -> AMULETACH.
ABRAMOWSKI STEFAN
Bioenergoterapeuta. Ur. 1937 r w Warszawie, ukończył AWF, pracował w
Marynarce Wojennej. W latach 1978 - 79 zainteresował się -> HIPNOZĄ, a
następnie -> BIOENERGOTERAPIĄ. Ma w swojej praktyce wiele udanych
przypadków wyleczenia z choroby nowotworowej. Jest autorem interesującej
książki pt. "Dotknięcie - droga do biomasażu".
ABULIA
Niemożność podejmowania decyzji i realizacji planów i zamierzeń wskutek
chorobliwego braku woli.
ADAPTACJA
Przystosowanie do zmieniających się warunków środowiska.
ADRENALINA
Hormon produkowany przez gruczoły nadnercza i zakończenia niektórych
nerwów współczulnych, wpływa m.in. na zwiększenie przepływu krwi,
usprawnia przemianę materii i zwiększa efektywność procesów
energetycznych. Obserwuje się wzmożone wydzielanie adrenaliny w
sytuacjach stresujących i zagrożenia wymagających szybkiego
przygotowania organizmu do zwiększonego wysiłku.
AEROBIC
System wszechstronnej aktywności fizycznej opracowany i rozpowszechniony
w latach 60 - 70-tych przez dr -> COOPERA zakładający, że intensywna
wymiana tlenu jest podstawą i głównym mechanizmem podnoszenia wydolności
fizycznej organizmu. W systemie ćwiczeń aerobic preferuje się ćwiczenia
doskonalące i rozwijające wytrzymałość jako zdolność całego organizmu do
wykonywania długotrwałych wysiłków. Ćwiczenia aerobowe mają szczególnie
korzystny wpływ na hartowanie organizmu, zwiększanie jego odporności,
regulację przemiany materii, a w szczególności są jednym ze skutecznych
środków zapobiegania chorobom układu krążenia. Formy aerobiku mogą być
różne np. marszobieg (jogging), pływanie, jazda na rowerze, narciarstwo,
taniec, a także dość intensywna długotrwała praca fizyczna.
AEROPUNKTURA
->AKUPRESURA wykonywana silnym strumieniem powietrza.
AGARTA
Mityczna podziemna kraina lokalizowana na ogół w okolicach Himalajów i
Tybetu, zamieszkiwana przez mędrców, wyznawców religii przedbuddyjskich.
Ich moc panowania nad materią jest wielokrotnie większa niż kogokolwiek
na Ziemi. W Agarcie, zwanej też SZAMBALLĄ należy szukać źródeł dziwnych
i niewyjaśnionych zjawisk i znaków, jakie ludzie spotykają na Ziemi.
Stąd też pochodzą wszystkie zjawiska UFO. O Agarcie pisał m.in. A. F.
Ossendowski ("Przez kraj ludzi, zwierząt i Bogów").
AGNIHOTRA
Wywodzące się z tradycji Inków palenie ognia w specjalnie
skonstruowanych piramidach miedzianych, co ma wpływać stymulująco i
wzmacniająco na człowieka.
AGONIA
Konanie, umieranie.
AGRESJA
Trudne do opanowania, wrogie zachowanie się skierowane przeciwko innym
osobom lub przedmiotom. Może się wyrażać w słowach lub czynnym ataku na
obiekt będący przedmiotem agresji. Każdy żywy organizm w sytuacji
zagrożenia podejmuje próbę jej rozwiązania. Wskutek złożonych reakcji, w
znacznej mierze instynktownych, organizm przygotowując się do wykonania
akcji podnosi poziom swej sprawności biochemicznej i neurohormonalnej
m.in. przez gwałtowne wydzielanie do krwi i płynów ustrojowych hormonów,
enzymów i innych substancji podnoszących ogólną wydolność. W świecie
zwierząt w sytuacjach najwyższego zagrożenia, osobnik wybiera, z reguły
instynktownie, jedną z dwu możliwości: ucieczkę lub agresję i w
zależności od tego ginie lub uchodzi cało. We wszystkich tych sytuacjach
organizm zagrożonego osobnika zużywa nagromadzone substancje
stymulujące, przez co następuje rozładowanie i powrót do stanu
normalnego. W cywilizowanym świecie najczęściej taki wybór nie jest
możliwy. Człowiek bombardowany strumieniem informacji wchodzi w kolizje
z innymi ludźmi, musi podejmować różne decyzje. Wszystkie te sytuacje
wywołują, oczywiście zależnie od siły bodźca, podobnie jak w każdym
żywym organizmie stan podwyższonego nasycenia organizmu substancjami
stymulującymi. Tyle że w przypadku człowieka sytuacja jest zgoła inna,
najczęściej nie może on wybrać żadnego z dwu typowych rozwiązań: agresja
- ucieczka. Przeważnie nie następuje żadna akcja, nie ma więc możliwości
rozładowania nagromadzonej energii. Nie pozostaje to bez wpływu na stan
zdrowia. Nagromadzone w organizmie substancje pozostają nie zużyte przez
czas dłuższy i zakłócają -> HOMEOSTAZĘ organizmu. Stale powtarzające
się, dostatecznie silne bodźce negatywne wywołują długotrwały ->
DYSTRES, bywają przyczyną wielu przewlekłych schorzeń, w szczególności
chorób układów krążenia, nerwowego i pokarmowego. Skutecznym środkiem
przeciwko tym niekorzystnym zjawiskom jest unikanie i ograniczanie
źródeł zagrożeń, krzewienie atmosfery powszechnej życzliwości
międzyludzkiej, prowadzenie -> ZDROWEGO STYLU ŻYCIA, stosowanie różnych
technik -> RELAKSU, uprawianie filozofii optymizmu.
AGRILLOTERAPIA
Leczenie ziemią, ściślej - bardzo miałką glinką pochodzącą z głębokich
złóż. Glinka występuje w kilku kolorach: białym, żółtym, zielonym i
czerwonym. Czy jakaś konkretna glinka nadaje się do użycia wewnętrznego,
musi orzec ktoś, kto się na tym zna. Ponadto taka glinka musi być
najpierw wyprażona w temperaturze powyżej 100 stopni C. Do zewnętrznych
okładów i kataplazm można bez większego ryzyka używać każdej glinki i
taką praktykę spotyka się dość często w wielu regionach. W nieżytach i
chorobie wrzodowej żołądka i jelit używa się glinki wyprażonej,
wysuszonej i przesianej, z której sporządza się rzadką papkę zażywaną
doustnie po 1/2 łyżki przed posiłkiem. Kurację stosuje się przez
miesiąc, a po tygodniowej przerwie można do niej powrócić. Podobno
skutkuje także przy stwardnieniu rozsianym. Okłady zimne stosuje się w
stanach zapalnych skóry, stłuczeniach i biegunce. Okłady gorące
przykłada się przy chorobach wątroby, nerek, pęcherza, układu
kostnostawowego. Papka z glinki jest także doskonałym środkiem
kosmetycznym używanym do maseczek.
AIDS
Choroba wywołana przez wirus HIV, który niszczy odporność immunologiczną
organizmu, w wyniku czego wszelkie błache nawet zagrożenia stają się dla
człowieka wysoce niebezpieczne. Jak dotąd AIDS jest chorobą
nieuleczalną, ale wiadomo już, że większość nosicieli HIV nigdy na AIDS
nie zachoruje, mimo że może ze skutkiem śmiertelnym przekazywać chorobę
dalej. Nie ma wprawdzie pełnego potwierdzenia, że -> ZDROWY STYL ŻYCIA
jest jednym z warunków niezapadalności na AIDS, ale jest to hipoteza
wysoce prawdopodobna. Mało znane są też informacje, że stosowanie ->
AKUPUNKTURY może zwiększyć znacznie szanse nosicieli HIV na to, że nie
zapadną oni na AIDS.
AIKIDO
Jedna z trudniejszych orientalnych sztuk walki, wymagająca wielkiej
dyscypliny i długotrwałego treningu. Istotą aikido jest maksymalne
wykorzystanie podczas walki siły przeciwnika przy minimalnym zużyciu sił
własnych. Aikido jest uwspółcześnionym mitem Dawida i Goliata, kiedy
teoretycznie słabszy, ale lepiej przygotowany fizycznie, intelektualnie
i emocjonalnie wygrywa z większym i silniejszym. Tak jak w wielu innych
technikach, wprowadzenie w świat aikido odbywa się pod kierunkiem
mistrza i jest jednocześnie edukacją filozoficzną, etyczną i
fizyczno-techniczną.
AKADEMIA ŻYCIA
->WINNICKA LUCYNA
AKCELERACJA
Przyśpieszenie. W fizjologii pojęcie to oznacza przyśpieszenie rozwoju
fizycznego dzieci. Zjawisko to następuje nieprzerwanie w ciągu ostatnich
dziesiątków lat, a wyraża się stałym przyrostem ciężaru i długości ciała
kolejnych pokoleń dzieci i młodzieży. Ogólnie ocenia się, że akceleracja
jest skutkiem postępującego dobrobytu, nie jest to jednak wyjaśnienie w
pełni udowodnione. Nie potrafimy też odpowiedzieć, czy proces
akceleracji odpowiada perspektywicznym interesom gatunkowym człowieka.
Czy człowiek wyższy i cięższy (dorodniejszy jak mówią niektórzy) będzie
lepiej i skuteczniej poruszał się we współczesnym i przyszłym świecie?
Czy nie mamy tu przypadkiem do czynienia z podobnym procesem zmian
gatunkowych, jaki obserwujemy u wielu roślin i zwierząt hodowanych w
specjalnych (cieplarnianych) warunkach, kiedy wszystko nastawione jest
na ekspozycję tylko pewnych cech, niekoniecznie użytecznych dla
właściciela organizmu? Równocześnie bowiem z postępem akceleracji
obserwuje się inne niebezpieczne zjawisko radykalnych zmian w stylu
życia, współczesny człowiek coraz bardziej degeneruje się fizycznie,
jest mniej odporny na różne choroby, coraz łatwiej przełamujące jego
słabszą barierę immunologiczną.
AKLIMATYZACJA
Przystosowanie się do zmienionych warunków związanych ze zmianą rytmu
dobowego, temperatury, ciśnienia, wilgotności i innych mniej uchwytnych
czynników klimatycznych.
AKUPRESURA
Metoda bezpośredniego masażu wywodząca się podobnie jak ->AKUPUNKTURA z
tradycyjnej chińskiej medycyny, polegająca na stosowaniu silnych
pionowych ucisków dłońmi i palcami określonych punktów ciała ->
AKUPUNKTÓW. Ucisk jest z reguły bardzo silny i głęboki (z wyjątkiem
punktów zlokalizowanych na szyi i brzuchu). Masażysta powinien mieć w
związku z tym odpowiednio silne i wygimnastykowane dłonie. W Japonii np.
wykonujący ten zabieg lekarze są w stanie wykonywać tzw. pompki na
samych tylko kciukach. Czasem stosuje się uciski specjalnym pręcikiem.
Zgodnie z zasadami medycyny chińskiej zabiegi akupresury mogą być
wykonywane nie tylko przez specjalistów, ale także przez amatorów. Można
też wykonywać zabiegi na samym sobie. W Chinach często pacjenci sami
wykonują zabiegi wg wskazówek lekarza uciskając naklejone plasterki na
określone -> AKUPUNKTY, pod plasterkami zaś umieszczone są kulki
metalowe lub twarde nasiona roślin leczniczych. Polscy lekarze stosujący
akupresurę zalecają, by wszelkie zabiegi były wykonywane wyłącznie przez
specjalistów lub pod ich nadzorem. U tego samego pacjenta często stosuje
się akupresurę równocześnie z akupunkturą lub wymiennie. Szczególne
znaczenie praktyczne może mieć akupresura ucha -> AURIKULOTERAPIA ze
względu na szeroki zakres uzyskiwanych efektów, zwłaszcza w uśmierzaniu
bólu. Wydaje się, że akupresury powinien nauczyć się każdy i stosować ją
wraz z innymi technikami masażu, dotyku itp. metod samoleczenia.
Pogłębianie wiedzy na temat własnego ciała, umiejętności panowania nad
jego czynnościami, korygowanie błędów i usuwanie różnych dolegliwości,
to wszystko leży w zasięgu możliwości człowieka. Niezbędna jest do tego
oczywiście wiedza, zaczerpnięta zarówno z fachowej literatury jak i od
innych doświadczonych osób.
AKUPUNKTURA
Metoda leczenia wywodząca swój rodowód z Chin, polegająca na wkłuwaniu
specjalnych igieł, złotych, srebrnych lub ze stali nierdzewnej, w
określone punkty ciała -> AKUPUNKTY. Przez organizm wg twierdzeń
medycyny chińskiej przebiega 12 podstawowych i 8 cudownych kanałów,
którymi krąży energia bioelektryczna Qi. Kanały, zwane też ->
MERIDIANAMI przypominają obwód elektryczny. Choroby są spowodowane
zakłóceniami w obiegu energii, a organy i narządy ciała objęte
zakłóceniami przestają funkcjonować normalnie. Nakłucia akupunktury
przywracając sprawność obiegu energii likwidują przyczynę choroby i samą
chorobę. Skuteczność nakłuć zależy nie tylko od umiejętności postawienia
właściwej diagnozy, jaki narząd jest objęty zakłóceniami, lecz także od
precyzyjnego ustalenia miejsca (miejsc) wkłucia igieł - czasem potrzebna
jest dokładność rzędu dziesiątych części milimetra - czasu pozostawiania
igieł w punkcie, rodzaju użytych igieł, techniki wkłuwania itp. Ważna
jest też pora dnia. Wkłucie powinno nastąpić w momencie, kiedy przez
akupunkt przepływa najwyższa fala energii. Zabiegi akupunktury są często
połączone z innymi metodami leczenia jak -> AKUPRESURA, -> MASAŻ, ->
PRZYŻEGANIE. Uważa się, że zabiegi są skuteczniejsze, jeżeli pomiędzy
pacjentem a lekarzem wytwarza się atmosfera wzajemnej życzliwości i
zaufania. Leczenie akupunkturą i środkami zbliżonymi np. akupresurą
stosuje się przy chorobach obwodowego układu nerwowego, zaburzeniach
czucia i ruchu, neurasteniach, nerwicach, powikłaniach okresu
pokwitania, chorobach wrzodowych żołądka i jelit, chorobach
reumatycznych, miopatiach i niewłaściwej przemianie materii. Stosunkowo
szerokie zastosowanie zyskuje akupunktura przy uśmierzaniu bólu i ->
ANALGEZJI. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała akupunkturę za
jedną z form leczenia podstawowego.
AKUPUNKTY
Zwane inaczej BAP (Biologicznie Aktywne Punkty). Są to miejsca na ciele,
które poddane nakłuciom, uciskom, masażowi lub innemu oddziaływaniu,
przenoszą bodźce specjalnymi kanałami -> MERIDIANAMI do określonych
organów ciała powodując w nich korzystne zmiany. Na akupunkty można
działać uciskiem -> AKUPRESURĄ, igłami -> AKUPUNKTURĄ, ciepłem ->
TERMOPUNKTURĄ-PRZYŻEGANIEM, wodą -> HYDROPUNKTURĄ, strumieniem
laserowym, elektrycznością -> ELEKTROPUNKTURĄ, promieniowaniem i
ultradźwiękami, uzyskując podobne efekty. W wielu publikacjach można też
spotkać informacje, że znajomość sieci kanałów energetycznych i
akupunktów jest przydatna także w zabiegach wykonywanych przez ->
BIOENERGOTERAPEUTÓW. Uważają oni, że działanie na te punkty -> BIOPOLEM
wydatnie wzmacnia efekty leczenia.
ALCHEMIA
Zapoczątkowane w kulturze arabskiej w VII w. n.e. poszukiwania na drodze
spekulacji teoretycznych i doświadczeń praktycznych -> KAMIENIA
FILOZOFICZNEGO, który miał być uniwersalnym środkiem przeciwko wszelkim
chorobom, a także miał umożliwiać transmutację czyli przemianę dowolnej
materii w złoto. Alchemia szczególnie rozkwitła w średniowieczu
przyczyniając się do rozwoju wielu dziedzin nauki, w tym także medycyny.
ALEKSANDROWICZ JULIAN
(1908 - 1986) Prof. medycyny. Wieloletni kierownik Kliniki
Hematologicznej AM w Krakowie. Współtwórca Nieformalnego Instytutu
Ekologii Profilaktyki. Jeden z najgorętszych zwolenników i propagatorów
medycyny naturalnej i holistycznej koncepcji człowieka. Zajmował się
m.in. problemami ochrony środowiska, zdrowej żywności, biopierwiastkami,
monitoringiem komórkowym i geografią chorób nowotworowych. Miał wielu
zwolenników i uczniów. Jego wieloletnia walka o uzupełnienie dolomitem
niedoborów magnezu w organizmie zakończyła się powodzeniem. Autor wielu
pasjonujących książek: "Nie ma nieuleczalnie chorych", "Sumienie
ekologiczne", "Wszechstronna nadzieja" oraz ostatniej, jaką napisał
wspólnie z G. Dudą - "U progu medycyny jutra".
ALERGIA
Uczulenie organizmu na działanie związków chemicznych zwanych alergenami
zawartych w pożywieniu, wydzielinach roślin i zwierząt oraz w wielu
...
cooolt24